Font Size
Orðskviðirnir 19-21
Icelandic Bible
Orðskviðirnir 19-21
Icelandic Bible
19 Betri er fátækur maður, sem framgengur í ráðvendni sinni, heldur en lævís lygari og heimskur að auki.
2 Kapp er best með forsjá, og sá sem hraðar sér, misstígur sig.
3 Flónska mannsins steypir fyrirtækjum hans, en hjarta hans illskast við Drottin.
4 Auður fjölgar vinum, en fátækur maður verður vinum horfinn.
5 Falsvottur sleppur ekki óhegndur, og sá sem fer með lygar, kemst ekki undan.
6 Margir reyna að koma sér í mjúkinn hjá tignarmanninum, og allir eru vinir þess, sem gjafir gefur.
7 Allir bræður hins snauða hata hann, hversu miklu fremur firrast þá vinir hans hann.
8 Sá sem aflar sér hygginda, elskar líf sitt, sá sem varðveitir skynsemi, mun gæfu hljóta.
9 Falsvottur sleppur ekki óhegndur, og sá sem fer með lygar, tortímist.
10 Sællífi hæfir eigi heimskum manni, hvað þá þræli að drottna yfir höfðingjum.
11 Hyggni mannsins gjörir hann seinan til reiði, og það er honum til frægðar að ganga fram hjá mótgjörðum.
12 Konungsreiði er eins og ljónsöskur, en hylli hans sem dögg á grasi.
13 Heimskur sonur er föður sínum sönn óhamingja, og konuþras er sífelldur þakleki.
14 Hús og auður er arfur frá feðrunum, en skynsöm kona er gjöf frá Drottni.
15 Letin svæfir þungum svefni, og iðjulaus maður mun hungur þola.
16 Sá sem varðveitir boðorðið, varðveitir líf sitt, en sá deyr, sem ekki hefir gát á vegum sínum.
17 Sá lánar Drottni, er líknar fátækum, og hann mun launa honum góðverk hans.
18 Aga þú son þinn, því að enn er von, en farðu eigi svo langt, að þú deyðir hann.
19 Sá sem illa reiðist, verður að greiða sekt, því að ætlir þú að bjarga, gjörir þú illt verra.
20 Hlýð þú ráðum og tak umvöndun, til þess að þú verðir vitur eftirleiðis.
21 Mörg eru áformin í mannshjartanu, en ráðsályktun Drottins stendur.
22 Unun mannsins er kærleiksverk hans, og betri er fátækur maður en lygari.
23 Ótti Drottins leiðir til lífs, þá hvílist maðurinn mettur, verður ekki fyrir neinni ógæfu.
24 Latur maður dýfir hendinni ofan í skálina, en ekki nennir hann að bera hana aftur upp að munninum.
25 Sláir þú spottarann, verður hinn einfaldi hygginn, og sé vandað um við skynsaman mann, lærir hann hyggindi.
26 Sá sem misþyrmir föður sínum og rekur burt móður sína, slíkur sonur fremur smán og svívirðing.
27 Hættu, son minn, að hlýða á umvöndun, ef það er til þess eins, að þú brjótir á móti skynsamlegum orðum.
28 Samviskulaus vottur gjörir gys að réttinum, og munnur óguðlegra gleypir rangindi.
29 Refsidómar eru búnir spotturunum og högg baki heimskingjanna.
20 Vínið er spottari, sterkur drykkur glaumsamur, og hver sá, er drukkinn reikar, er óvitur.
2 Konungsreiði er eins og ljónsöskur, sá sem egnir hann á móti sér, fyrirgjörir lífi sínu.
3 Það er manni sómi að halda sér frá þrætu, en hver afglapinn ygglir sig.
4 Letinginn plægir ekki á haustin, fyrir því leitar hann um uppskerutímann og grípur í tómt.
5 Ráðin í hjarta mannsins eru sem djúp vötn, og hygginn maður eys þar af.
6 Margir menn eru kallaðir kærleiksríkir, en tryggan vin, hver finnur hann?
7 Réttlátur maður gengur fram í ráðvendni sinni, sæl eru því börn hans eftir hann.
8 Þegar konungur situr á dómstóli, þá skilur hann allt illt úr með augnaráði sínu.
9 Hver getur sagt: "Ég hefi haldið hjarta mínu hreinu, ég er hreinn af synd?"
10 Tvenns konar vog og tvenns konar mál, það er hvort tveggja Drottni andstyggð.
11 Sveinninn þekkist þegar á verkum sínum, hvort athafnir hans eru hreinar og einlægar.
12 Eyrað sem heyrir, og augað sem sér, hvort tveggja hefir Drottinn skapað.
13 Elskaðu ekki svefninn, svo að þú verðir ekki fátækur, opnaðu augun, þá muntu mettast af brauði.
14 "Slæmt! Slæmt!" segir kaupandinn, en þegar hann gengur burt, hælist hann um.
15 Til er gull og gnægð af perlum, en hið dýrmætasta þing eru vitrar varir.
16 Tak þú skikkjuna af þeim manni, sem hefir gengið í ábyrgð fyrir ókunnugan, tak veð af þeim manni, sem hefir gengið í ábyrgð fyrir útlendinga.
17 Sætt er svikabrauðið, en eftir á fyllist munnurinn möl.
18 Vel ráðin áform fá framgang, haf því holl ráð, er þú heyr stríð.
19 Sá sem ljóstar upp leyndarmálum, gengur um sem rógberi, haf því engin mök við málugan mann.
20 Sá sem formælir föður og móður, á hans lampa slokknar í niðamyrkri.
21 Arfur, sem í upphafi var skjótfenginn, blessast eigi að lokum.
22 Seg þú ekki: "Ég vil endurgjalda illt!" Bíð þú Drottins, og hann mun hjálpa þér.
23 Tvenns konar vog er Drottni andstyggð, og svikavog er ekki góð.
24 Spor mannsins eru ákveðin af Drottni, en maðurinn _ hvernig fær hann skynjað veg sinn?
25 Það er manninum snara að hrópa í fljótfærni: "Helgað!" og hyggja fyrst að, þegar heitin eru gjörð.
26 Vitur konungur skilur úr hina óguðlegu og lætur síðan hjólið yfir þá ganga.
27 Andi mannsins er lampi frá Drottni, sem rannsakar hvern afkima hjartans.
28 Kærleiki og trúfesti varðveita konunginn, og hann styður hásæti sitt með kærleika.
29 Krafturinn er ágæti ungra manna, en hærurnar prýði öldunganna.
30 Blóðugar skrámur hreinsa illmennið og högg, sem duglega svíða.
21 Hjarta konungsins er eins og vatnslækir í hendi Drottins, hann beygir það til hvers, er honum þóknast.
2 Manninum þykja allir sínir vegir réttir, en Drottinn vegur hjörtun.
3 Að iðka réttlæti og rétt er Drottni þóknanlegra en sláturfórn.
4 Drembileg augu og hrokafullt hjarta eru lampi óguðlegra, _ allt er það synd.
5 Fyrirætlanir iðjumannsins reynast fésamar vel, en öll flasfærni lendir í fjárskorti.
6 Fjársjóðir, sem aflað er með lygatungu, eru sem þjótandi vindblær, snörur dauðans.
7 Ofríki hinna óguðlegu dregur þá á eftir sér, því að þeir færast undan að gjöra það, sem rétt er.
8 Boginn er vegur þess manns, sem synd er hlaðinn, en verk hins hreina eru ráðvandleg.
9 Betri er vist í horni á húsþaki en sambúð við þrasgjarna konu.
10 Sál hins óguðlega girnist illt, náungi hans finnur enga miskunn hjá honum.
11 Sé spottaranum refsað, verður hinn einfaldi hygginn, og sé vitur maður fræddur, lærir hann hyggindi.
12 Gætur gefur réttlátur að húsi hins óguðlega, steypir óguðlegum í ógæfu.
13 Sá sem byrgir eyrun fyrir kveini hins fátæka, hann mun sjálfur kalla og eigi fá bænheyrslu.
14 Gjöf á laun sefar reiði og múta í barmi ákafa heift.
15 Réttlátum manni er gleði að gjöra það, sem rétt er, en illgjörðamönnum er það skelfing.
16 Sá maður, sem villist af vegi skynseminnar, mun brátt hvílast í söfnuði framliðinna.
17 Öreigi verður sá, er sólginn er í skemmtanir, sá sem sólginn er í vín og olíu, verður ekki ríkur.
18 Hinn óguðlegi er lausnargjald fyrir hinn réttláta, og svikarinn kemur í stað hinna hreinskilnu.
19 Betra er að búa í eyðimerkur-landi en með þrasgjarnri og geðillri konu.
20 Dýrmætur fjársjóður og olía er í heimkynnum hins vitra, en heimskur maður sólundar því.
21 Sá sem ástundar réttlæti og kærleika, hann öðlast líf, réttlæti og heiður.
22 Vitur maður vinnur borg kappanna og rífur niður vígið, sem hún treysti á.
23 Sá sem varðveitir munn sinn og tungu, hann varðveitir sálu sína frá nauðum.
24 Sá sem er hrokafullur, dramblátur, hann heitir spottari, sá sem gjörir allt af taumlausum hroka.
25 Óskir letingjans drepa hann, því að hendur hans vilja ekki vinna.
26 Ávallt er letinginn að óska sér, en hinn réttláti gefur og er ekki naumur.
27 Sláturfórn óguðlegra er Drottni andstyggð, hvað þá, sé hún framborin fyrir óhæfuverk.
28 Falsvottur mun tortímast, en maður, sem heyrt hefir, má ávallt tala.
29 Óguðlegur maður setur upp öruggan svip, en hinn hreinskilni gjörir veg sinn öruggan.
30 Engin viska er til og engin hyggni, né heldur ráð gegn Drottni.
31 Hesturinn er hafður viðbúinn til orustudagsins, en sigurinn er í hendi Drottins.
Proverbs 19-21
New International Version
Proverbs 19-21
New International Version
19 Better the poor whose walk is blameless
than a fool whose lips are perverse.(A)
2 Desire without knowledge is not good—
how much more will hasty feet miss the way!(B)
4 Wealth attracts many friends,
but even the closest friend of the poor person deserts them.(E)
7 The poor are shunned by all their relatives—
how much more do their friends avoid them!(K)
Though the poor pursue them with pleading,
they are nowhere to be found.[a](L)
8 The one who gets wisdom loves life;
the one who cherishes understanding will soon prosper.(M)
9 A false witness will not go unpunished,
and whoever pours out lies will perish.(N)
10 It is not fitting for a fool(O) to live in luxury—
how much worse for a slave to rule over princes!(P)
11 A person’s wisdom yields patience;(Q)
it is to one’s glory to overlook an offense.
13 A foolish child is a father’s ruin,(U)
and a quarrelsome wife is like
the constant dripping of a leaky roof.(V)
15 Laziness brings on deep sleep,
and the shiftless go hungry.(Y)
16 Whoever keeps commandments keeps their life,
but whoever shows contempt for their ways will die.(Z)
17 Whoever is kind to the poor lends to the Lord,(AA)
and he will reward them for what they have done.(AB)
18 Discipline your children, for in that there is hope;
do not be a willing party to their death.(AC)
19 A hot-tempered person must pay the penalty;
rescue them, and you will have to do it again.
20 Listen to advice and accept discipline,(AD)
and at the end you will be counted among the wise.(AE)
21 Many are the plans in a person’s heart,
but it is the Lord’s purpose that prevails.(AF)
22 What a person desires is unfailing love[b];
better to be poor than a liar.
23 The fear of the Lord leads to life;
then one rests content, untouched by trouble.(AG)
24 A sluggard buries his hand in the dish;
he will not even bring it back to his mouth!(AH)
25 Flog a mocker, and the simple will learn prudence;
rebuke the discerning,(AI) and they will gain knowledge.(AJ)
26 Whoever robs their father and drives out their mother(AK)
is a child who brings shame and disgrace.
27 Stop listening to instruction, my son,(AL)
and you will stray from the words of knowledge.
28 A corrupt witness mocks at justice,
and the mouth of the wicked gulps down evil.(AM)
29 Penalties are prepared for mockers,
and beatings for the backs of fools.(AN)
2 A king’s wrath strikes terror like the roar of a lion;(AS)
those who anger him forfeit their lives.(AT)
5 The purposes of a person’s heart are deep waters,(AY)
but one who has insight draws them out.
6 Many claim to have unfailing love,
but a faithful person who can find?(AZ)
10 Differing weights and differing measures—
the Lord detests them both.(BG)
11 Even small children are known by their actions,
so is their conduct really pure(BH) and upright?
12 Ears that hear and eyes that see—
the Lord has made them both.(BI)
13 Do not love sleep or you will grow poor;(BJ)
stay awake and you will have food to spare.
14 “It’s no good, it’s no good!” says the buyer—
then goes off and boasts about the purchase.
15 Gold there is, and rubies in abundance,
but lips that speak knowledge are a rare jewel.
16 Take the garment of one who puts up security for a stranger;
hold it in pledge(BK) if it is done for an outsider.(BL)
18 Plans are established by seeking advice;
so if you wage war, obtain guidance.(BO)
19 A gossip betrays a confidence;(BP)
so avoid anyone who talks too much.
20 If someone curses their father or mother,(BQ)
their lamp will be snuffed out in pitch darkness.(BR)
21 An inheritance claimed too soon
will not be blessed at the end.
22 Do not say, “I’ll pay you back for this wrong!”(BS)
Wait for the Lord, and he will avenge you.(BT)
23 The Lord detests differing weights,
and dishonest scales do not please him.(BU)
24 A person’s steps are directed(BV) by the Lord.(BW)
How then can anyone understand their own way?(BX)
25 It is a trap to dedicate something rashly
and only later to consider one’s vows.(BY)
26 A wise king winnows out the wicked;
he drives the threshing wheel over them.(BZ)
29 The glory of young men is their strength,
gray hair the splendor of the old.(CE)
21 In the Lord’s hand the king’s heart is a stream of water
that he channels toward all who please him.(CH)
2 A person may think their own ways are right,
but the Lord weighs the heart.(CI)
3 To do what is right and just
is more acceptable to the Lord than sacrifice.(CJ)
4 Haughty eyes(CK) and a proud heart—
the unplowed field of the wicked—produce sin.
5 The plans of the diligent lead to profit(CL)
as surely as haste leads to poverty.
7 The violence of the wicked will drag them away,(CN)
for they refuse to do what is right.
8 The way of the guilty is devious,(CO)
but the conduct of the innocent is upright.
9 Better to live on a corner of the roof
than share a house with a quarrelsome wife.(CP)
10 The wicked crave evil;
their neighbors get no mercy from them.
11 When a mocker is punished, the simple gain wisdom;
by paying attention to the wise they get knowledge.(CQ)
14 A gift given in secret soothes anger,
and a bribe concealed in the cloak pacifies great wrath.(CU)
15 When justice is done, it brings joy to the righteous
but terror to evildoers.(CV)
16 Whoever strays from the path of prudence
comes to rest in the company of the dead.(CW)
17 Whoever loves pleasure will become poor;
whoever loves wine and olive oil will never be rich.(CX)
18 The wicked become a ransom(CY) for the righteous,
and the unfaithful for the upright.
19 Better to live in a desert
than with a quarrelsome and nagging wife.(CZ)
20 The wise store up choice food and olive oil,
but fools gulp theirs down.
22 One who is wise can go up against the city of the mighty(DC)
and pull down the stronghold in which they trust.
24 The proud and arrogant person(DF)—“Mocker” is his name—
behaves with insolent fury.
25 The craving of a sluggard will be the death of him,(DG)
because his hands refuse to work.
26 All day long he craves for more,
but the righteous(DH) give without sparing.(DI)
27 The sacrifice of the wicked is detestable(DJ)—
how much more so when brought with evil intent!(DK)
29 The wicked put up a bold front,
but the upright give thought to their ways.(DN)
31 The horse is made ready for the day of battle,
but victory rests with the Lord.(DQ)
Footnotes
- Proverbs 19:7 The meaning of the Hebrew for this sentence is uncertain.
- Proverbs 19:22 Or Greed is a person’s shame
- Proverbs 20:27 Or A person’s words are
- Proverbs 21:6 Some Hebrew manuscripts, Septuagint and Vulgate; most Hebrew manuscripts vapor for those who seek death
- Proverbs 21:12 Or The righteous person
- Proverbs 21:21 Or righteousness
Icelandic Bible (ICELAND)
by Icelandic Bible Society
New International Version (NIV) 
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.