Lu-ca 12-13

Bản Dịch 2011

Chúa Cảnh Cáo về Ðạo Ðức Giả

(Mat 10:26-27)

12 Khi ấy một đám đông lên đến cả chục ngàn người tụ họp, đông đến độ họ giẫm lên nhau, Ngài bắt đầu nói trước với các môn đồ Ngài, “Các ngươi hãy coi chừng men của những người Pha-ri-si, đó là thói đạo đức giả. ² Chẳng có gì che đậy mà sẽ không bị phơi bày, chẳng có gì giấu kín mà sẽ không được biết đến. ³ Vậy những gì các ngươi nói trong bóng tối sẽ được nghe rõ ngoài ánh sáng; những gì các ngươi thì thầm trong phòng riêng sẽ được công bố từ sân thượng mái nhà.”

Ðấng Ðáng Kính Sợ

(Mat 10:28-31)

⁴ “Ta nói với các ngươi, các bạn hữu Ta: Ðừng sợ những kẻ chỉ có thể giết thân thể, rồi sau đó chẳng làm gì được nữa. ⁵ Nhưng Ta báo trước để các ngươi biết phải sợ ai: Hãy sợ Ðấng sau khi giết còn có quyền bỏ vào hỏa ngục. Phải, Ta nói với các ngươi, hãy sợ Ðấng ấy.

⁶ Chẳng phải năm con chim sẻ bán giá hai cắc bạc^[a] sao? Dù vậy, không một con nào bị bỏ quên trước mặt Ðức Chúa Trời. ⁷ Ngay cả tóc trên đầu các ngươi cũng đã được đếm cả rồi. Ðừng sợ, vì các ngươi quý giá hơn nhiều chim sẻ.”

Xưng Nhận hay Chối Bỏ Chúa

(Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

⁸ “Ta nói với các ngươi, ai xưng nhận Ta trước mặt người ta, Con Người cũng sẽ xưng nhận người ấy trước mặt các thiên sứ của Ðức Chúa Trời; ⁹ còn ai chối bỏ Ta trước mặt người ta thì sẽ bị chối bỏ trước mặt các thiên sứ của Ðức Chúa Trời. ¹⁰ Kẻ nào nói phạm đến Con Người sẽ được tha thứ, nhưng ai nói phạm đến Ðức Thánh Linh sẽ không được tha thứ. ¹¹ Khi họ đem các ngươi đến trước các hội đường, trước những người cai trị và những kẻ cầm quyền, đừng lo sẽ đối đáp thể nào hoặc nói gì hoặc sẽ phát biểu điều gì, ¹² vì trong chính giờ đó Ðức Thánh Linh sẽ dạy các ngươi những điều phải nói.”

Chủ Ðiền Giàu Mà Dại

¹³ Khi ấy trong đám đông có người nói với Ngài, “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi.”

¹⁴ Ngài trả lời với người ấy, “Hỡi người kia, ai lập Ta làm thẩm phán hay làm người chia gia tài cho các ngươi?”

¹⁵ Ngài phán với họ, “Hãy cẩn thận và hãy giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì sự sống con người không trị giá bằng có nhiều của cải.”

¹⁶ Ngài kể cho họ một ngụ ngôn rằng, “Ruộng của người phú hộ kia trúng mùa. ¹⁷ Người ấy tự nhủ, ‘Ta phải làm gì bây giờ, vì ta không còn chỗ để chứa các hoa lợi của ta nữa?’ ¹⁸ Người ấy nói tiếp, ‘Ta sẽ làm thế này: Ta sẽ dỡ bỏ các vựa lẫm này và xây các vựa lẫm khác lớn hơn. Ta sẽ chứa tất cả lúa gạo và những của cải ta vào các vựa lẫm đó, ¹⁹ rồi ta sẽ nói với linh hồn ta rằng: Linh hồn ơi, ngươi đã có nhiều của cải tích trữ cho mình nhiều năm rồi. Hãy nghỉ ngơi, ăn, uống, và vui vẻ.’ ²⁰ Nhưng Ðức Chúa Trời phán với người ấy, ‘Hỡi kẻ dại, chính đêm nay linh hồn ngươi sẽ bị đòi lại, bấy giờ những của cải ngươi đã chuẩn bị sẽ thuộc về ai?’ ²¹ Những ai chỉ lo tích trữ của cải cho mình mà không giàu có nơi Ðức Chúa Trời thì cũng như vậy.”

Tin Cậy vào Ơn Quan Phòng

(Mat 6:25-34)

²² Ngài phán với các môn đồ Ngài, “Vì thế Ta nói với các ngươi, đừng lo lắng về cuộc sống rằng sẽ ăn gì, cũng đừng lo lắng về thân thể rằng sẽ mặc gì. ²³ Vì linh hồn quan trọng hơn thức ăn, và thân thể quan trọng hơn quần áo. ²⁴ Hãy xem loài quạ. Chúng chẳng gieo và chẳng gặt, chúng chẳng có kho thóc hay vựa lẫm, thế mà Ðức Chúa Trời vẫn nuôi chúng. Các ngươi thật quý giá hơn loài chim biết bao. ²⁵ Có ai trong các ngươi nhờ lo lắng mà có thể làm cho đời mình dài thêm một khắc^[b] không? ²⁶ Vậy nếu các ngươi không thể làm được một việc nhỏ như thế, tại sao phải lo lắng những việc khác làm chi? ²⁷ Hãy xem loài hoa huệ, coi chúng mọc lên thể nào. Chúng chẳng làm lụng khó nhọc, cũng không kéo chỉ, nhưng Ta nói với các ngươi, dẫu Vua Sa-lô-môn sang trọng đến đâu, vua ấy cũng không mặc đẹp như một hoa nào trong các hoa ấy. ²⁸ Nếu hoa cỏ ngoài đồng là giống nay còn sống mai bị tống vào lò mà Ðức Chúa Trời còn cho chúng mặc đẹp thể ấy thay, lẽ nào Ngài chẳng lo cho các ngươi sao, hỡi những kẻ yếu đức tin? ²⁹ Các ngươi đừng tìm kiếm về việc ăn gì, uống gì, và đừng quá lo lắng về những việc ấy. ³⁰ Vì các dân trên thế giới đều tìm kiếm những điều ấy, và Cha các ngươi đã biết các ngươi cần những điều ấy rồi. ³¹ Thay vào đó hãy tìm kiếm vương quốc của Ngài thì các ngươi sẽ được ban thêm những điều ấy nữa.

³² Hỡi đàn chiên bé nhỏ, đừng sợ, vì Cha các ngươi đã vui lòng ban vương quốc của Ngài cho các ngươi.

³³ Hãy bán của cải các ngươi mà lấy tiền giúp đỡ người nghèo. Hãy sắm cho mình những túi tiền không cũ mòn hư lủng, một kho tàng không vơi cạn trên thiên đàng, nơi không kẻ trộm nào đến gần và không mối mọt nào phá hoại. ³⁴ Vì của cải các ngươi ở đâu, lòng các ngươi cũng ở đó.”

Ðầy Tớ Trung Tín

³⁵ “Lưng các ngươi hãy thắt sẵn và đèn các ngươi hãy thắp sáng lên. ³⁶ Các ngươi hãy giống như những người đợi chủ đi dự tiệc cưới trở về; vừa khi chủ về đến nhà và gõ cửa thì mở ngay. ³⁷ Phước cho những đầy tớ ấy, những người được chủ thấy đang thức đợi chủ về. Quả thật, Ta nói với các ngươi, chủ sẽ thắt lưng, bảo họ ngồi xuống bàn ăn, rồi đến từng người mà phục vụ họ. ³⁸ Nếu trong canh hai hay canh ba chủ về và thấy như vậy, thì phước cho những đầy tớ ấy thay.

³⁹ Hãy biết rằng, nếu chủ nhà biết trước giờ nào kẻ trộm sẽ đến, chủ nhà sẽ không để cho kẻ trộm lẻn vào nhà. ⁴⁰ Các ngươi cũng vậy, hãy sẵn sàng, vì Con Người sẽ đến trong giờ các ngươi không ngờ.”

⁴¹ Phi-rơ hỏi, “Lạy Chúa, Ngài kể ngụ ngôn này cho chúng con hay cho mọi người?”

⁴² Chúa đáp, “Ai là người quản gia trung tín và khôn ngoan được chủ lập lên để cai quản các đầy tớ mình và để cấp phát lương thực cho họ đúng kỳ? ⁴³ Phước cho đầy tớ ấy khi chủ về và thấy làm như vậy. ⁴⁴ Quả thật, Ta nói với các ngươi, chủ sẽ đặt người ấy cai quản tất cả tài sản mình. ⁴⁵ Nhưng nếu đầy tớ ấy nghĩ trong lòng rằng, ‘Chủ ta sẽ về trễ,’ rồi đánh đập các tôi trai tớ gái, ăn uống, và nhậu nhẹt say sưa; ⁴⁶ chủ của đầy tớ ấy sẽ về trong ngày nó không ngờ, trong giờ nó không biết, phạt nó bị đòn nát thây, và bắt nó chịu chung số phận với những kẻ bất trung. ^{[c] 47} Ðầy tớ nào biết điều chủ mình muốn mà không chuẩn bị sẵn sàng hoặc không làm theo ý chủ sẽ bị đòn nhiều. ⁴⁸ Nhưng đầy tớ nào không biết ý chủ mà làm những chuyện đáng phạt sẽ bị đòn ít. Vì ai được ban cho nhiều sẽ bị đòi phải trả lời nhiều, và ai được giao phó nhiều sẽ bị hỏi nhiều hơn.”

Nguyên Do của Sự Chia Rẽ

(Mat 10:34-36)

⁴⁹ “Ta đến để mang lửa đến trên đất. Ôi Ta ước chi lửa ấy đã bùng lên! ⁵⁰ Có một phép báp-têm Ta phải chịu, và Ta đau buồn biết bao cho đến khi phép ấy được hoàn tất. ⁵¹ Các ngươi tưởng Ta đến để mang hòa bình đến trên đất sao? Không đâu, Ta nói với các ngươi, nhưng là chia rẽ. ⁵² Vì từ nay, năm người cùng một nhà sẽ chia rẽ nhau, ba chống lại hai và hai chống lại ba. ⁵³ Họ sẽ chia rẽ nhau. Cha chống lại con trai, và con trai chống lại cha; mẹ chống lại con gái, và con gái chống lại mẹ; mẹ chồng chống lại nàng dâu, và nàng dâu chống lại mẹ chồng.”

Phải Nhận Biết Thời Triệu

(Mat 16:2-3; 5:25-26)

⁵⁴ Ngài lại nói với đám đông, “Khi các ngươi thấy mây giăng ở phương tây, các ngươi bảo ngay rằng ‘Mưa bão sắp đến,’ và nó xảy ra như vậy. ⁵⁵ Khi các ngươi thấy gió nồm thổi đến, các ngươi nói, ‘Trời sẽ oi bức,’ và nó xảy ra như thế. ⁵⁶ Hỡi những kẻ đạo đức giả! Nhìn những hiện tượng của trời đất, các ngươi có thể giải đoán những gì sẽ xảy đến, tại sao khi nhìn thời đại này các ngươi lại không biết giải đoán? ⁵⁷ Tại sao các ngươi không tự mình phán đoán, để xem điều gì là đúng?

⁵⁸ Khi ngươi đi với kẻ kiện cáo ngươi đến trước quan tòa, dọc đường hãy cố gắng giải quyết cho xong việc tranh tụng với người ấy, kẻo người ấy lôi ngươi đến quan tòa, quan tòa trao ngươi cho cai ngục, và cai ngục bỏ ngươi vào tù. ⁵⁹ Ta nói với ngươi, ngươi sẽ không ra khỏi tù cho đến khi trả xong đồng nợ cuối cùng.”

Khuyên Phải Ăn Năn

13 Trong lúc ấy mấy người ở đó thuật lại với Ngài về việc những người Ga-li-lê bị Phi-lát giết rồi lấy máu họ trộn với những lễ vật họ đem dâng. ² Ngài đáp lời và nói với họ, “Các ngươi nghĩ những người Ga-li-lê đó bị như vậy là có tội hơn mọi người Ga-li-lê khác sao? ³ Không đâu, Ta nói với các ngươi, nếu các ngươi không ăn năn, tất cả các ngươi cũng sẽ chết mất như vậy. ⁴ Hay mười tám người bị Tháp Si-lô-am đổ xuống đè chết, các ngươi nghĩ những người đó có tội hơn mọi người sống ở Giê-ru-sa-lem sao? ⁵ Không đâu, Ta nói với các ngươi, nếu các ngươi không ăn năn, tất cả các ngươi cũng sẽ chết mất như vậy.”

Cây Vả Không Ra Trái

⁶ Bấy giờ Ngài kể ngụ ngôn này: “Một người kia trồng một cây vả trong vườn nho mình. Người ấy đến hái trái, nhưng chẳng thấy trái nào. ⁷ Vì thế ông nói với người làm vườn, ‘Anh coi, đã ba năm nay, tôi ra cây vả này tìm trái nhưng chẳng thấy trái nào. Vậy hãy đốn nó đi. Tại sao để nó choán đất?’ ⁸ Nhưng người làm vườn nói, ‘Thưa chủ, xin chủ để yên nó thêm một năm này nữa. Tôi sẽ đào xung quanh gốc nó và bón phân vào. ⁹ Có lẽ năm tới nó sẽ ra trái, còn không, xin chủ cứ cho đốn.’”

Chúa Chữa Lành Người Ðàn Bà Bị Còng Lưng

¹⁰ Một ngày Sa-bát nọ Ngài giảng dạy trong một hội đường. ¹¹ Này, tại đó có một bà bị quỷ hại phải tàn tật đã mười tám năm. Bà cứ khòm lưng mãi chứ không thể đứng thẳng lên được. ¹² Ðức Chúa Jesus thấy bà, Ngài gọi bà lại và nói, “Này bà, bà đã được giải thoát khỏi tật nguyền.” ¹³ Ngài đặt tay trên bà, lập tức bà đứng thẳng lên và bắt đầu tôn vinh Ðức Chúa Trời.

¹⁴ Nhưng người quản lý hội đường nổi giận vì Ðức Chúa Jesus chữa bịnh trong ngày Sa-bát. Ông nói với đám đông, “Có sáu ngày để làm việc. Muốn được chữa bịnh, hãy đến vào những ngày đó; đừng đến trong ngày Sa-bát.”

¹⁵ Nhưng Chúa trả lời ông và nói, “Hỡi các ngươi, những kẻ đạo đức giả! Có ai trong các ngươi trong ngày Sa-bát không mở dây cho bò hay lừa của mình rời máng cỏ để dắt nó đi uống nước chăng? ¹⁶ Vậy tại sao con gái của Áp-ra-ham này đã bị Sa-tan trói buộc mười tám năm nay lại không được mở trói để hưởng tự do trong ngày Sa-bát?”

¹⁷ Sau khi Ngài nói như vậy, những kẻ chống đối Ngài cảm thấy xấu hổ, còn mọi người trong đám đông đều vui mừng vì những việc vinh diệu Ngài làm.

Hạt Cải

(Mat 13:31-32; Mác 4:30-32)

¹⁸ Vậy Ngài nói, “Vương quốc Ðức Chúa Trời giống như gì? Ta phải ví sánh nó với gì? ¹⁹ Vương quốc Ðức Chúa Trời giống như hạt cải người kia gieo trong vườn mình. Nó mọc lên và trở thành một cây, và chim trời đến làm tổ trong cành nó.”

Men

(Mat 13:33)

²⁰ Ngài lại nói, “Ta phải ví sánh vương quốc Ðức Chúa Trời với gì? ²¹ Vương quốc Ðức Chúa Trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột cho đến khi bột dậy cả lên.”

Cửa Hẹp

(Mat 7:13-14, 21-23)

²² Ngài đi khắp các thành và các làng vừa giảng dạy vừa tiến về Giê-ru-sa-lem. ²³ Có người hỏi Ngài, “Lạy Chúa, có phải chỉ có một ít người được cứu không?”

Ngài đáp, ²⁴ “Hãy gắng sức vào cửa hẹp, vì Ta nói với các ngươi, nhiều người sẽ tìm cách vào nhưng không vào được. ²⁵ Một khi chủ nhà đã dậy và đóng cửa, nếu các ngươi còn đứng bên ngoài, gõ cửa, và nói, ‘Chủ ơi, xin mở cửa cho chúng tôi.’ Bấy giờ chủ sẽ nói với các ngươi, ‘Ta không biết các ngươi từ đâu đến.’ ²⁶ Khi ấy các ngươi sẽ nói, ‘Chúng tôi đã từng ăn và uống trước mặt ngài. Ngài đã từng giảng dạy trong các đường phố của chúng tôi.’ ²⁷ Bấy giờ chủ sẽ nói, ‘Ta nói với các ngươi, Ta không biết các ngươi từ đâu đến. Hãy rời khỏi ta, hỡi những kẻ làm việc gian tà.’ ²⁸ Bấy giờ sẽ có khóc lóc và nghiến răng khi các ngươi thấy Áp-ra-ham, I-sác, Gia-cốp, và các tiên tri được ở trong vương quốc Ðức Chúa Trời, còn các ngươi lại bị ném ra ngoài. ²⁹ Khi ấy người ta từ phương đông, phương tây, phương bắc, và phương nam sẽ đến ngồi dự tiệc trong vương quốc Ðức Chúa Trời. ³⁰ Này, có những kẻ cuối sẽ lên đầu và những kẻ đầu sẽ thành cuối.”

Con Cáo Già Hê-rốt

³¹ Ngay lúc đó có mấy người Pha-ri-si đến nói với Ngài, “Thầy nên rời khỏi nơi này, vì Hê-rốt^[d] muốn giết Thầy đó.”

³² Ngài nói với họ, “Hãy đi nói với con chồn cáo ấy, ‘Hôm nay và ngày mai Ta đuổi quỷ và chữa bịnh, ngày thứ ba Ta sẽ hoàn tất công việc của Ta.’ ³³ Nhưng hôm nay, ngày mai, và ngày mốt Ta phải tiếp tục cuộc hành trình, vì một tiên tri không thể chết bên ngoài Giê-ru-sa-lem.”

Chúa Quở Trách Giê-ru-sa-lem

(Mat 23:37-39)

³⁴ “Hỡi Giê-ru-sa-lem, Giê-ru-sa-lem, ngươi giết các tiên tri và ném đá những người được sai đến với ngươi! Bao nhiêu lần Ta muốn tập họp con cái ngươi lại, như gà mẹ gọi con đến và ấp che dưới cánh, nhưng các ngươi không chịu. ³⁵ Này, Ta phó mặc nhà các ngươi cho các ngươi. Ta nói với các ngươi: Các ngươi sẽ không thấy Ta nữa cho đến khi các ngươi nói,