Các Thủ Lãnh 8-9

Bản Dịch 2011

Ghi-đê-ôn Chiến Thắng và Báo Thù

8 Bấy giờ người Ép-ra-im bắt bẻ Ghi-đê-ôn rằng, “Tại sao ông đối xử với chúng tôi như vậy? Tại sao khi đi đánh dân Mi-đi-an ông không cho gọi chúng tôi đi chung?” Họ đả kích Ghi-đê-ôn nặng lời.

² Nhưng Ghi-đê-ôn đáp lời họ, “Những gì tôi làm có thể sánh được với anh em sao? Há chẳng phải nho mót của Ép-ra-im còn hơn cả một mùa nho của A-bi-ê-xe sao? ³ Ðức Chúa Trời đã phó vào tay anh em hai thủ lãnh của dân Mi-đi-an là Ô-rép và Xê-ép, thì những gì tôi đã làm có thể sánh được với anh em sao?” Khi nghe ông nói thế, cơn giận của họ bèn dịu xuống.

⁴ Ghi-đê-ôn đến Sông Giô-đanh và qua sông. Ông và ba trăm người đi với ông đều mệt đuối, nhưng họ vẫn cố sức truy đuổi quân thù. ⁵ Ghi-đê-ôn đến nói với dân Su-cốt rằng, “Xin quý vị cho những người theo tôi ít bánh, vì họ kiệt sức quá rồi, và tôi đang truy kích Xê-ba và Xanh-mun-na, các vua dân Mi-đi-an.”

⁶ Nhưng các lãnh tụ ở Su-cốt đáp, “Chắc gì ông sẽ cầm được tay của Xê-ba và Xanh-mun-na trong tay ông, mà chúng tôi phải lấy bánh cho binh lính của ông ăn?”

⁷ Ghi-đê-ôn đáp, “Nếu vậy thì khi Chúa đã phó Xê-ba và Xanh-mun-na vào tay tôi, tôi sẽ lấy gai trong đồng hoang và gai thạch nam mà đánh nát thịt các người.”

⁸ Từ đó ông tiến lên Pê-nu-ên, và cũng hỏi dân Pê-nu-ên như vậy, nhưng họ cũng đáp lại với ông giống như dân Su-cốt đã đáp. ⁹ Vì thế ông nói với dân Pê-nu-ên, “Khi tôi chiến thắng trở về, tôi sẽ phá tan cái tháp nầy.”

¹⁰ Bấy giờ Xê-ba và Xanh-mun-na đang ở tại Cạc-cơ với khoảng mười lăm ngàn binh lính. Ðó là quân số còn lại của đại quân các dân phương đông, vì một trăm hai mươi ngàn người cầm gươm đã ngã chết. ¹¹ Ghi-đê-ôn đi lên theo ngả của dân du mục, về phía đông của Nô-ba và Gióp-bê-ha, và tấn công vào trại quân trong khi họ tưởng rằng đã bình an vô sự. ¹² Xê-ba và Xanh-mun-na liền chạy trốn. Ông đuổi theo họ và bắt được hai vua dân Mi-đi-an là Xê-ba và Xanh-mun-na, vì thế tàn quân rối loạn, mạnh ai nấy chạy cứu mạng.

¹³ Ghi-đi-ôn con của Giô-ách từ chiến trường trở về, theo ngả Dốc Hê-rê. ¹⁴ Ông bắt được một cậu thiếu niên ở Su-cốt, và tra hỏi cậu ấy. Cậu ấy liền kê khai cho Ghi-đê-ôn tên tất cả những người lãnh đạo và các trưởng lão của Thành Su-cốt, gồm bảy mươi bảy người. ¹⁵ Sau đó Ghi-đê-ôn đến với dân Su-cốt và nói, “Ðây là Xê-ba và Xanh-mun-na, những người mà các ông đã mỉa mai tôi rằng, ‘Chắc gì ông sẽ cầm được tay của Xê-ba và Xanh-mun-na trong tay, mà chúng tôi phải lấy bánh cho binh lính của ông ăn?’” ¹⁶ Nói xong ông ra lịnh bắt các trưởng lão trong thành lại, rồi lấy gai trong đồng hoang và gai thạch nam đánh phạt họ và dạy các lãnh tụ ở Su-cốt một bài học. ¹⁷ Ông cũng phá hủy tháp Pê-nu-ên và giết các lãnh tụ của thành ấy.

¹⁸ Kế đó Ghi-đê-ôn hỏi Xê-ba và Xanh-mun-na, “Những người các ngươi giết ở Ta-bô như thế nào?”

Họ đáp, “Họ cũng giống như ông; người nào cũng trông như một vương tử.”

¹⁹ Ông đáp, “Họ là anh em ta, các con trai của mẹ ta. Có Chúa Hằng Sống chứng giám, nếu các ngươi đã để cho họ sống, thì ta sẽ không giết các ngươi.” ²⁰ Rồi ông bảo Giê-the con đầu lòng của ông, “Con hãy lại giết họ đi.” Nhưng cậu ấy không dám rút gươm ra, vì cậu ấy nhát, bởi cậu còn trẻ.

²¹ Xê-ba và Xanh-mun-na bèn nói, “Chính ông hãy đứng dậy và giết chúng tôi, vì người sao thì sức vậy.” Vậy Ghi-đê-ôn đứng dậy và giết Xê-ba và Xanh-mun-na; rồi ông lấy những vật hình lưỡi liềm đeo nơi cổ các lạc đà của họ.

Ghi-đê-ôn Ðúc Ê-phót

²² Bấy giờ dân I-sơ-ra-ên nói với Ghi-đê-ôn, “Xin ông lãnh đạo chúng tôi –ông, con trai ông, và cháu ông– vì ông đã giải thoát chúng tôi khỏi tay dân Mi-đi-an.”

²³ Ghi-đê-ôn đáp với họ, “Tôi sẽ không lãnh đạo anh em, con trai tôi cũng sẽ không lãnh đạo anh em. Chúa sẽ lãnh đạo anh em.” ²⁴ Rồi Ghi-đê-ôn nói tiếp, “Tôi có một lời yêu cầu anh em. Xin mỗi người cho tôi một vòng đeo tai mà anh em đã lấy làm chiến lợi phẩm.” Số là quân giặc đều đeo khoen tai bằng vàng, bởi họ là dòng dõi của Ích-ma-ên.

²⁵ Họ đáp, “Chúng tôi rất sẵn sàng trao cho ông.” Vậy họ trải một áo choàng ra, rồi mỗi người ném vào một vòng đeo tai mà họ đã lấy làm chiến lợi phẩm. ²⁶ Số vàng của các vòng đeo tai mà Ghi-đê-ôn xin cân được mười chín ký-lô rưỡi,^[a] không kể những đồ trang sức hình lưỡi liềm, những trân châu, những bộ vương phục màu tím của các vua Mi-đi-an, và những kiềng trang sức trên cổ lạc đà của họ. ²⁷ Ghi-đê-ôn lấy những vàng đó đúc thành một ê-phót,^[b] rồi đặt nó trong thành của ông tại Óp-ra. Toàn dân I-sơ-ra-ên phạm tội tà dâm với nó bằng cách thờ nó, và nó đã trở thành một cái bẫy cho Ghi-đê-ôn và gia đình ông.

²⁸ Vậy dân Mi-đi-an bị khuất phục trước dân I-sơ-ra-ên, và chúng chẳng ngất đầu lên được nữa. Trọn đời của Ghi-đê-ôn, xứ được bình yên trong bốn mươi năm.

Ghi-đê-ôn Qua Ðời

²⁹ Giê-ru-ba-anh con trai Giô-ách trở về sống trong nhà ông. ³⁰ Ông có bảy mươi con trai; ấy là những con ruột của ông, vì ông có nhiều vợ. ³¹ Một tỳ thiếp của ông, quê ở Sê-chem, cũng sinh cho ông một con trai; ông đặt tên cho đứa con ấy là A-bi-mê-léc. ³² Rồi Ghi-đê-ôn con trai Giô-ách qua đời trong tuổi già nua. Người ta chôn ông trong mộ của Giô-ách cha ông, tại Óp-ra, thuộc địa phận của dòng họ A-bi-ê-xe.

³³ Vừa khi Ghi-đê-ôn qua đời, dân I-sơ-ra-ên liền sa ngã và phạm tội tà dâm với các Thần Ba-anh. Họ tôn Ba-anh Bê-rít làm thần của họ. ³⁴ Dân I-sơ-ra-ên chẳng nhớ rằng Chúa là Thần^[c] của họ, Ðấng đã giải cứu họ khỏi tay quân thù tứ phía. ³⁵ Họ cũng chẳng bày tỏ lòng trung thành với gia đình của Giê-ru-ba-anh, tức Ghi-đê-ôn, để đền đáp những điều tốt đẹp mà ông ấy đã làm cho I-sơ-ra-ên.

A-bi-mê-léc Mưu Ðồ Soán Vị

9 Bấy giờ A-bi-mê-léc con của Giê-ru-ba-anh đến Sê-chem, gặp các cậu và những bà con bên ngoại của hắn, và nói với họ, ² “Xin đi hỏi tất cả các thủ lãnh ở Sê-chem xem, ‘Ðiều nào là tốt hơn cho quý vị, tất cả bảy mươi con trai của Giê-ru-ba-anh trị vì quý vị, hay chỉ một người trị vì quý vị?’ Xin nhớ rằng tôi là máu mủ ruột thịt của quý vị.”

³ Vậy những bà con bên ngoại của hắn lặp lại những lời ấy để ủng hộ hắn trước mặt các thủ lãnh của Sê-chem. Lòng những người đó bèn nghiêng theo A-bi-mê-léc, vì họ nói, “Ông ấy là anh em của chúng ta.” ⁴ Họ bèn cho A-bi-mê-léc bảy mươi miếng bạc lấy từ quỹ trong đền thờ Ba-anh Bê-rít. A-bi-mê-léc dùng số bạc đó mướn những tên du đãng hoang đàng theo hắn. ⁵ Hắn trở về nhà cha hắn ở Óp-ra, và trên một tảng đá giết bảy mươi anh em hắn, tức các con trai của Giê-ru-ba-anh, ngoại trừ Giô-tham con trai út của Giê-ru-ba-anh còn sống sót, vì chàng trốn thoát được. ⁶ Bấy giờ tất cả các thủ lãnh của Sê-chem và Bết Min-lô họp lại tại trụ đá cạnh cây sồi ở Sê-chem và lập A-bi-mê-léc làm vua.

⁷ Khi Giô-tham nghe được tin ấy, chàng đi lên đỉnh đèo^[d] trên Núi Ghê-ri-xim, cất tiếng lớn và nói, “Hỡi các thủ lãnh của Sê-chem, xin hãy nghe tôi, hầu Ðức Chúa Trời có thể nghe quý vị: ⁸ Các cây cối đến với nhau để xức dầu cho một kẻ làm vua trên chúng.

¹⁶ Vậy bây giờ nếu quý vị lấy lòng thành và chân thật mà tôn A-bi-mê-léc lên làm vua, nếu quý vị đối xử tốt với Giê-ru-ba-anh và gia đình người, và đáp đền người xứng đáng với những gì người đã làm, ¹⁷ vì cha tôi đã chiến đấu cho quý vị, xả thân cho quý vị, và giải thoát quý vị khỏi tay dân Mi-đi-an, ¹⁸ nhưng bây giờ quý vị lại nổi lên chống gia đình của cha tôi, giết các con trai người, bảy mươi người chết trên một tảng đá, rồi quý vị tôn A-bi-mê-léc, con trai của nô tỳ người lên làm vua trên các thủ lãnh của Sê-chem, vì hắn là bà con của quý vị, ¹⁹ nếu ngày nay quả vì lòng thành và chân thật mà quý vị đáp đền với Giê-ru-ba-anh và gia đình của người như thế, thì xin quý vị hãy vui vẻ với A-bi-mê-léc, và để hắn vui vẻ với quý vị. ²⁰ Nhưng nếu không phải như vậy, nguyện lửa từ A-bi-mê-léc cháy ra thiêu hủy các thủ lãnh của Sê-chem và Bết Min-lô, và nguyện lửa từ các thủ lãnh của Sê-chem và Bết Min-lô thiêu hủy A-bi-mê-léc.”

²¹ Nói xong Giô-tham chạy trốn đến xứ Bê-e. Chàng trốn đến đó vì sợ anh chàng là A-bi-mê-léc.

A-bi-mê-léc Thất Bại

²² A-bi-mê-léc lãnh đạo I-sơ-ra-ên được ba năm. ²³ Bấy giờ Ðức Chúa Trời sai một tà linh đến giữa A-bi-mê-léc và các thủ lãnh của Sê-chem. Các thủ lãnh của Sê-chem sinh lòng phản bội A-bi-mê-léc. ²⁴ Ðiều ấy đã xảy ra để báo thù cho tội ác đối với bảy mươi con trai của Giê-ru-ba-anh, và máu của họ phải đổ lại trên A-bi-mê-léc, một anh em ruột của họ, kẻ đã giết họ, đồng thời cũng đổ lại trên các thủ lãnh của Sê-chem, những kẻ đã tiếp tay A-bi-mê-léc giết hại các anh em của hắn.

²⁵ Vậy để bày tỏ sự chống đối của họ, các thủ lãnh của Sê-chem tổ chức những cuộc phục kích ở các đỉnh đèo.^[e] Họ cướp giựt những khách bộ hành qua lại các nơi đó; và người ta báo cho A-bi-mê-léc biết chuyện ấy.

²⁶ Lúc ấy Ga-anh con trai Ê-bết và các anh em của hắn dọn vào Sê-chem. Các thủ lãnh của Sê-chem để lòng tin tưởng nơi hắn. ²⁷ Chúng ra đồng, hái nho, ép rượu, và tổ chức tiệc mừng, rồi vào đền thờ thần của chúng mà ăn, uống, và chế giễu A-bi-mê-léc. ²⁸ Ga-anh con trai Ê-bết nói, “A-bi-mê-léc là ai, còn chúng ta là ai trong thành Sê-chem nầy mà phải phục vụ hắn? Há chẳng phải con trai của Giê-ru-ba-anh và Xê-bun, quan phụ tá của hắn, phải phục vụ những người trong dòng họ Ha-mô tổ tiên của Sê-chem, hay sao? Tại sao chúng ta phải phục vụ hắn chứ? ²⁹ Nếu dân thành nầy ở dưới quyền tôi, thì tôi sẽ dẹp bỏ hắn ngay. Tôi sẽ bảo A-bi-mê-léc rằng, ‘Có giỏi thì hãy dẫn hết đạo quân của ngươi ra đây.’”

³⁰ Khi Xê-bun quan cai trị của thành nghe những lời của Ga-anh con trai Ê-bên nói thế thì rất tức giận. ³¹ Xê-bun mật sai các sứ giả đến gặp A-bi-mê-léc tại A-ru-ma và tâu rằng, “Ðây nầy, Ga-anh con trai Ê-bết và anh em hắn đã kéo đến Sê-chem; chúng đang xúi giục dân thành chống lại ngài. ³² Vậy bây giờ, ban đêm xin ngài và các đội quân của ngài đến và nằm phục kích ngoài đồng. ³³ Ðợi đến hừng đông, vừa khi mặt trời mọc, xin tấn công vào thành; rồi khi hắn và binh sĩ của hắn kéo ra đối địch, xin ngài xử chúng thế nào tùy ý.”

³⁴ Vậy A-bi-mê-léc và tất cả quân lính của hắn trỗi dậy, đang đêm tiến đến Sê-chem, chia thành bốn đội, và nằm phục kích ngoài đồng.

³⁵ Khi Ga-anh con trai Ê-bết đi ra và đứng ở cổng thành, A-bi-mê-léc và các quân lính hắn từ chỗ phục kích trỗi dậy. ³⁶ Ga-anh thấy vậy liền nói với Xê-bun, “Xem kìa, có người từ trên các đỉnh núi đi xuống!”

Xê-bun đáp, “Ấy chỉ là bóng mát của núi mà ông tưởng là người ta đó thôi.”

³⁷ Ga-anh lại nói, “Xem kìa, có người đang từ giữa đồi tràn xuống, và một đội nữa đang từ hướng Cây Thầy Bói đổ về.”

³⁸ Bấy giờ Xê-bun nói, “Những lời phách lối của ông đâu rồi? Ông là người đã nói rằng ‘A-bi-mê-léc là ai mà chúng ta phải phục vụ hắn?’ Có phải đây là đội quân mà ông đã coi thường chăng? Vậy bây giờ ông hãy ra đối địch với họ đi.”

³⁹ Vậy Ga-anh đi trước các thủ lãnh của Sê-chem và ra đối địch với A-bi-mê-léc. ⁴⁰ A-bi-mê-léc đánh bại hắn và hắn bỏ chạy trước mặt A-bi-mê-léc. Nhiều người đã tử thương và ngã chết đến tận cổng thành. ⁴¹ Vậy A-bi-mê-léc ở tại A-ru-ma, trong khi đó Xê-bun đuổi Ga-anh và anh em hắn, để chúng không được ở trong Thành Sê-chem nữa.

⁴² Hôm sau dân thành đi ra đồng. Khi được báo tin, ⁴³ A-bi-mê-léc liền dẫn quân của hắn, chia làm ba đội, nằm phục kích ngoài đồng. Khi thấy dân chúng từ trong thành đã ra đồng, hắn và quân lính hắn trỗi dậy đánh giết họ. ⁴⁴ A-bi-mê-léc và đội quân đi với hắn tiến vào án ngữ cổng thành, trong khi hai đội kia tấn công những người còn ở ngoài đồng và giết họ. ⁴⁵ Suốt ngày hôm đó, A-bi-mê-léc tấn công thành; hắn chiếm được thành, giết chết dân cư trong thành, phá hủy thành, và rắc muối trên nó.

⁴⁶ Khi các thủ lãnh ở Tháp Sê-chem nghe thế, họ rút quân vào chiến lũy của đền thờ Thần Bê-rít. ⁴⁷ A-bi-mê-léc được báo tin rằng tất cả quân dân của Tháp Sê-chem đang rút vào trong đó. ⁴⁸ A-bi-mê-léc liền đi lên Núi Xanh-môn và dẫn theo đội quân của hắn. Hắn lấy một cái rìu, chặt mấy nhánh cây, rồi vác lên vai. Ðoạn hắn bảo các quân sĩ của hắn, “Các ngươi có thấy điều ta làm chăng? Lẹ lên. Hãy làm như ta làm.” ⁴⁹ Vậy mỗi binh sĩ đều chặt các nhánh cây, vác trên vai, đi theo A-bi-mê-léc, chất chung quanh chiến lũy, và nổi lửa đốt nó. Thế là tất cả những người trong Tháp Sê-chem đều chết; ước chừng một ngàn người, cả nam lẫn nữ.

⁵⁰ Sau đó A-bi-mê-léc kéo đến Thành Thê-bê, bao vây Thê-bê, để đánh hạ thành ấy. ⁵¹ Nhưng trong thành có một cái tháp rất kiên cố. Tất cả dân chúng trong thành, cả nam lẫn nữ, và các thủ lãnh của thành đều rút vào trong tháp đó, khóa chặt cửa lại, rồi lên trên sân thượng của tháp. ⁵² A-bi-mê-léc tiến gần và tấn công tháp. Nhưng khi hắn lại gần cửa tháp để nổi lửa đốt nó, ⁵³ một phụ nữ đã lấy nửa trên của cối đá ném xuống trúng đầu hắn và làm hắn bị vỡ sọ. ⁵⁴ Hắn liền gọi người lính vác binh khí cho hắn và bảo, “Hãy rút gươm ra và giết ta ngay, kẻo người ta sẽ bảo, ‘Ông ấy đã bị giết bởi tay đàn bà.’” Vậy người lính trẻ đâm hắn một nhát và hắn chết.

⁵⁵ Khi dân I-sơ-ra-ên thấy A-bi-mê-léc đã chết, họ đều trở về nhà mình. ⁵⁶ Như thế Ðức Chúa Trời đã báo trả A-bi-mê-léc về tội ác mà hắn đã phạm đối với cha hắn, vì hắn đã giết chết bảy mươi anh em hắn. ⁵⁷ Ðức Chúa Trời cũng đã làm cho mọi điều gian ác của dân Sê-chem đổ lại trên đầu chúng. Những lời nguyền rủa của Giô-tham con trai Giê-ru-ba-anh đã được ứng nghiệm trên chúng.