Giô-sua 9-11
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Mưu mẹo của người Ghi-bê-ôn
9 Các vua Hê-tít, A-mô-rít, Ca-na-an, Phê-ri-sít, Hê-vít và Giê-bu-sít là những vua phía tây sông Giô-đanh, đã nghe biết về những sự việc đó. Họ sống trong các vùng núi non và các đồi phía tây dọc theo suốt bờ biển Địa-Trung-hải. 2 Cho nên các vua đó họp nhau lại để đánh Giô-suê và dân Ít-ra-en.
3 Khi người Ghi-bê-ôn nghe Giô-suê đã đánh bại Giê-ri-cô và A-hi, 4 thì họ liền tìm cách phỉnh gạt dân Ít-ra-en. Họ gom các bao cũ và các bầu da rượu cũ bị nứt và vá lại, xong, chất lên lưng lừa. 5 Họ mang giày cũ, mặc áo quần cũ, đồng thời mang theo bánh mì khô đã lên mốc. 6 Rồi họ đến gặp Giô-suê nơi lều quân gần Ghinh-ganh.
Họ nói với Giô-suê và dân Ít-ra-en, “Chúng tôi từ xứ rất xa đến đây. Xin hãy lập hòa ước với chúng tôi.”
7 Người Ít-ra-en bảo những người Hê-vít nầy rằng, “Biết đâu các anh ở gần chúng tôi đây. Vậy làm sao chúng tôi lập hòa ước với các anh được?”
8 Người Hê-vít thưa với Giô-suê, “Chúng tôi đây là tôi tớ của các ông.”
Nhưng Giô-suê hỏi, “Các anh là ai? Ở đâu đến?”
9 Họ đáp, “Kẻ tôi tớ các ông đến từ một xứ rất xa vì chúng tôi đã nghe uy danh Chúa là Thượng Đế các ông. Chúng tôi đã nghe những việc Ngài làm và nhất là tại Ai-cập. 10 Chúng tôi cũng nghe Ngài đã đánh bại hai vua A-mô-rít bên bờ phía đông sông Giô-đanh, tức Xi-hôn vua Hết-bôn và Óc, vua của Ba-san cai trị ở Ách-ta-rốt. 11 Cho nên các bô lão và dân cư chúng tôi bảo, ‘Hãy mang lương thực theo dọc đường và đến gặp dân Ít-ra-en. Nói với họ, Chúng tôi là tôi tớ các ông. Xin hãy lập hòa ước với chúng tôi.’
12 Các ông xem bánh mì chúng tôi mang theo đây. Ngày chúng tôi rời xứ ra đi bánh còn nóng dòn nhưng bây giờ đã khô và mốc meo hết. 13 Còn các bầu rượu bằng da của chúng tôi cũng vậy. Trước đây còn mới và đầy rượu mà bây giờ đã cũ và nứt nẻ. Quần áo và giày dép chúng tôi cũng cũ mòn vì đi đường xa.”
14 Người Ít-ra-en nhận một số lương thực của họ mà không cầu hỏi ý Chúa. 15 Vậy Giô-suê đồng ý lập hòa ước với người Ghi-bê-ôn và để họ sống. Các lãnh tụ Ít-ra-en tuyên thệ giữ giao ước.
16 Ba ngày sau khi lập hòa ước, dân Ít-ra-en mới khám phá ra rằng người Ghi-bê-ôn vốn ở gần đó thôi. 17 Sau ba ngày đường, dân Ít-ra-en đến nơi các thành của họ: Ghi-bê-ôn, Kép-phi-ra, Bê-ê-rốt, và Ki-ri-át Giê-a-rim. 18 Nhưng dân Ít-ra-en không tấn công các thành ấy vì đã lập ước với họ trước mặt Chúa là Thượng Đế của Ít-ra-en.
Toàn dân Ít-ra-en trách móc các lãnh tụ. 19 Nhưng các lãnh tụ đáp, “Chúng ta đã cam kết trước mặt Chúa, là Thượng Đế của Ít-ra-en, nên bây giờ chúng ta không thể đánh họ được. 20 Bây giờ chúng ta phải làm thế nầy. Hãy để cho họ sống, nếu không cơn giận của Chúa sẽ đổ trên chúng ta vì bội lời thề ước. 21 Cho nên cứ để cho họ sống, nhưng bắt họ phải đốn củi, xách nước cho dân ta.” Vậy các lãnh tụ giữ lời giao ước với người Ghi-bê-ôn.
22 Giô-suê gọi người Ghi-bê-ôn lại hỏi, “Sao các anh gạt chúng tôi? Xứ các anh ở gần lều quân chúng tôi đây, nhưng các anh bảo là đến từ xứ rất xa. 23 Bây giờ các anh sẽ bị nguyền rủa và làm tôi mọi chúng tôi suốt đời. Các anh phải đốn củi và xách nước cho nhà của Thượng Đế [a] chúng tôi.”
24 Người Ghi-bê-ôn giải thích với Giô-suê, “Chúng tôi nói dối với các ông là vì chúng tôi sợ các ông sẽ giết chúng tôi. Chúng tôi nghe rằng Chúa là Thượng Đế các ông truyền lệnh cho Mô-se, tôi tớ Ngài, ban cho các ông đất nầy và phải giết hết mọi dân cư sống trong đó. 25 Bây giờ các ông xử với chúng tôi ra sao cũng được tùy ý.”
26 Cho nên Giô-suê cứu mạng họ, không cho phép người Ít-ra-en giết họ 27 nhưng bắt người Ghi-bê-ôn làm tôi mọi để đốn củi và xách nước cho dân Ít-ra-en và cho bàn thờ của Thượng Đế, bất cứ nơi nào Ngài chọn. Hiện nay họ vẫn còn làm như vậy.
Mặt trời không lặn
10 Lúc đó A-đô-ni-xê-đéc, vua Giê-ru-sa-lem nghe tin Giô-suê đã đánh bại A-hi và hủy diệt hoàn toàn thành đó giống như Giê-ri-cô và vua thành đó. Sau khi nghe thêm rằng, người Ghi-bê-ôn đã lập hòa ước với dân Ít-ra-en và sống gần họ, 2 thì A-đô-ni-xê-đéc và toàn dân vô cùng sợ hãi vì Ghi-bê-ôn không phải là thành nhỏ như A-hi mà là đế đô [b], còn các trai tráng đều là binh sĩ thiện chiến. 3 Nên A-đô-ni-xê-đéc, vua Giê-ru-sa-lem liền sai người đến Hô-ham, vua Hếp-rôn, Phi-ram, vua Giạt-mút, Gia-phia, vua La-kích, và Đê-bia, vua Éc-lôn, khẩn cầu rằng, 4 “Hãy đến giúp tôi đánh Ghi-bê-ôn vì họ đã lập hòa ước với Giô-suê và dân Ít-ra-en.”
5 Vậy năm vua A-mô-rít đó, tức vua Giê-ru-sa-lem, vua Hếp-rôn, vua Giạt-mút, vua La-kích và vua Éc-lôn tập họp quân sĩ đến bao vây và tấn công Ghi-bê-ôn.
6 Người Ghi-bê-ôn sai sứ giả đến trại quân tại Ghinh-ganh báo với Giô-suê rằng, “Xin đừng bỏ rơi các tôi tớ ông. Hãy mau đến cứu giúp chúng tôi. Các vua A-mô-rít từ vùng núi đã liên kết lực lượng đánh chúng tôi.”
7 Giô-suê cùng toàn quân từ Ghinh-ganh ra đi, mang theo đoàn quân thiện chiến, 8 Chúa phán cùng Giô-suê, “Đừng sợ các đạo quân đó vì ta sẽ trao chúng vào tay con. Không đạo quân nào có thể thắng nổi con được.”
9 Giô-suê và quân sĩ vội vàng kéo đến giúp. Họ từ Ghinh-ganh ra đi suốt đêm.
10 Khi quân Ít-ra-en bắt đầu tấn công, thì Chúa làm rối loạn hàng ngũ đối phương cho nên dân Ít-ra-en thắng lớn ở Ghi-bê-ôn. Quân Ít-ra-en rượt đuổi chúng tới dốc Bết-hô-rôn và giết họ đến A-xê-ca và Ma-kê-đa. 11 Đang khi quân Ít-ra-en đuổi quân thù chạy xuống đèo Bết-hô-rôn đến A-xê-ka, Chúa khiến mưa đá lớn từ trời rơi xuống giết chúng. Số bị giết vì mưa đá còn nhiều hơn số chết vì gươm của quân Ít-ra-en.
12 Trong ngày mà Chúa trao quân A-mô-rít vào tay dân Ít-ra-en, Giô-suê đứng trước mặt toàn dân Ít-ra-en và xin Chúa rằng,
“Hỡi mặt trời, hãy dừng lại trên Ghi-bê-ôn.
Hỡi mặt trăng, hãy dừng lại trên thung lũng A-gia-lôn.”
13 Mặt trời liền đứng yên, mặt trăng liền dừng lại cho đến chừng dân chúng đã hoàn toàn đánh bại quân thù. Những điều đó được ghi trong sách của Gia-xa. Mặt trời dừng ngay giữa trời và không lặn suốt một ngày. 14 Chuyện đó từ trước chưa bao giờ xảy ra và sau nầy cũng chẳng hề có nữa. Đó là ngày mà Chúa nhậm lời một con người. Quả vậy, Chúa đã chiến đấu cho dân Ít-ra-en!
15 Sau đó, Giô-suê và toàn quân trở về lều ở Ghinh-ganh. 16 Đang khi đánh nhau, năm vua chạy trốn trong một hang gần Ma-kê-đa 17 nhưng có người thấy các vua trốn trong đó nên mách với Giô-suê. 18 Giô-suê liền ra lệnh, “Lấy các tảng đá lớn lấp miệng hang lại, cắt người canh giữ. 19 Nhưng các anh em không được ở đó mà phải tiếp tục rượt đuổi quân thù, đánh tập hậu. Đừng để chúng chạy thoát vào thành vì Chúa, là Thượng Đế các anh em, sẽ trao chúng nó vào tay các anh em.”
20 Và sau khi Giô-suê cùng quân Ít-ra-en tàn sát quân thù, thì chỉ có một số ít chạy thoát vào được các thành có vách kiên cố, 21 còn các binh sĩ của Giô-suê trở về bình yên ở Ma-kê-đa. Không ai dám buông lời nào chống nghịch dân Ít-ra-en nữa.
22 Giô-suê bảo, “Đẩy các tảng đá lấp miệng hang ra và mang năm vua đó đến đây cho ta.” 23 Quân lính của Giô-suê liền mang năm vua ra khỏi hang, tức vua Giê-ru-sa-lem, vua Hếp-rôn, vua Giạt-mút, vua La-kích và vua Éc-lôn. 24 Khi họ giải năm vua đến, Giô-suê cho gọi các quân sĩ lại. Ông bảo các viên chỉ huy của đoàn quân, “Lại đây đạp lên cổ các vua nầy.” Họ liền đến đạp lên cổ các vua ấy.
25 Rồi Giô-suê bảo, “Phải dũng cảm lên, đừng sợ, đây là điều Chúa sẽ làm cho những kẻ thù mà trong tương lai các anh em sẽ chiến đấu với.”
26 Rồi Giô-suê giết năm vua đó, treo xác lên năm cây cho đến chiều tối. 27 Khi mặt trời lặn Giô-suê bảo đem xác các vua xuống khỏi cây, ném thây họ vào hang mà họ đã trốn rồi lấy đá lớn lấp miệng hang lại, đến ngày nay vẫn còn.
28 Ngày đó Giô-suê đánh bại Ma-kê-đa. Ông giết vua thành đó và tàn sát mọi người trong thành, không một ai sống sót. Ông làm cho vua của Ma-kê-đa như đã làm cho vua của Giê-ri-cô.
Đánh thắng các thành miền nam
29 Giô-suê và toàn quân Ít-ra-en từ Ma-kê-đa kéo đến tấn công thành Líp-na. 30 Chúa trao thành và vua đó vào tay họ. Họ giết hết mọi người trong thành, không chừa một ai. Họ làm cho vua thành đó như họ đã làm cho vua Giê-ri-cô.
31 Sau đó Giô-suê và quân Ít-ra-en rời Líp-na sang vây đánh La-kích. 32 Chúa trao thành La-kích vào tay họ vào ngày thứ nhì. Quân Ít-ra-en giết sạch mọi người trong thành như họ đã làm cho Líp-na. 33 Trong lúc đó Hô-ram, vua Ghê-xe-lên tiếp cứu La-kích nhưng Giô-suê đánh bại vua và toàn lực lượng, không ai sống sót.
34 Rồi Giô-suê và toàn quân Ít-ra-en từ La-kích lên đánh Éc-lôn. Họ bao vây và tấn công La-kích, 35 chiếm được thành nội ngày đó. Họ giết sạch dân cư trong thành, tuyệt diệt mọi thứ giống như họ đã làm cho La-kích.
36 Sau đó Giô-suê và quân Ít-ra-en từ Éc-lôn lên đánh Hếp-rôn, 37 chiếm được thành và các thị trấn phụ cận. Người Ít-ra-en giết sạch mọi người trong thành Hếp-rôn, không chừa một ai. Họ tận diệt thành ấy và toàn thể dân cư như họ đã làm cho Éc-lôn.
38 Tiếp đó Giô-suê và quân Ít-ra-en trở lại đánh Đê-bia. 39 Họ chiếm thành ấy, bắt vua và chiếm các thị trấn lân cận, tuyệt diệt mọi người trong thành Đê-bia; không chừa ai sống sót. Dân Ít-ra-en làm cho Đê-bia và vua nó như họ đã làm cho Líp-na, vua thành đó và cũng giống như họ làm cho Hếp-rôn.
40 Như thế Giô-suê chiến thắng vua của các thành thuộc những vùng sau đây: vùng núi non, vùng miền nam Ca-na-an, các đồi núi phía tây và các sườn dốc. Chúa, là Thượng Đế của Ít-ra-en, dặn bảo Giô-suê phải tận diệt toàn thể dân cư. Vì thế ông không chừa một ai sống sót trong những thành đó.
41 Giô-suê cũng chiếm các thành từ Ca-đe Ba-nê-a đến Ga-xa, và từ Gô-sen [c] đến Ghi-bê-ôn. 42 Chỉ trong một cuộc hành quân, Giô-suê chiếm tất cả các thành đó và các vua; vì Chúa, Thượng Đế của Ít-ra-en, chiến đấu cho họ. 43 Sau đó Giô-suê và toàn quân Ít-ra-en trở về doanh trại ở Ghinh-ganh.
Đánh thắng các vua miền bắc
11 Khi Gia-bin, vua Hát-xo nghe biết những sự việc xảy ra, ông sai sứ giả đến Giô-áp, vua Ma-đôn, đến vua Sim-rôn và đến cùng vua của Ạc-sáp. 2 Ông cũng sai sứ đến các vua thuộc vùng núi phía bắc và các vua trong Thung Lũng sông Giô-đanh nằm phía nam hồ Ga-li-lê và vùng đồi thấp phía tây. Ông sai sứ đến vua Na-phốt Đô-rơ phía tây, 3 và các vua Ca-na-an về phía đông và phía tây. Ông cũng sai sứ đến dân A-mô-rít, dân Hê-tít, dân Phê-ri-xít và dân Giê-bu-xít trong vùng núi. Gia-bin sai một sứ giả đến dân Hê-vít sống dưới chân núi Hẹt-môn trong vùng Mích-ba. 4 Đạo quân của các vua nầy tập họp đông đảo cùng với ngựa và quân xa vô số. Quân lính họ đông như cát bãi biển.
5 Các vua ấy họp lại tại các suối Mê-rôm, kết hợp các lực lượng lại với nhau thành một đạo binh chung và bàn kế hoạch tấn công dân Ít-ra-en.
6 Bấy giờ Chúa bảo Giô-suê, “Đừng sợ chúng nó, vì ngày mai vào giờ nầy, ta sẽ trao chúng nó vào tay con. Con sẽ cắt nhượng ngựa và đốt các quân xa của chúng nó.”
7 Giô-suê và toàn đạo binh ông liền mở cuộc tấn công bất ngờ đối phương ở gần các suối Mê-rôm. 8 Chúa trao chúng vào tay quân Ít-ra-en. Họ rượt đuổi quân thù đến vùng ngoại ô Xi-đôn, đến Mít-xê-rốt Ma-im và đến Thung lũng Mích-ba về hướng đông. Quân Ít-ra-en đánh chúng tan tác đến khi không còn ai sống sót. 9 Giô-suê làm như Chúa dặn: ông cắt nhượng ngựa và đốt các xe cộ của chúng.
10 Rồi Giô-suê trở lại đánh chiếm Hát-xo, giết vua thành đó. (Hát-xo là nước đứng đầu các vương quốc chống lại dân Ít-ra-en.) 11 Quân Ít-ra-en tàn sát toàn thể dân cư Hát-xo, không chừa ai sống sót. Xong họ thiêu hủy thành Hát-xo.
12 Giô-suê đánh chiếm các thành đó, giết tất cả các vua và hoàn toàn tiêu diệt mọi thứ trong các thành chiếm được. Ông làm đúng như Mô-se, tôi tớ Chúa, căn dặn. 13 Nhưng dân Ít-ra-en không đốt các thành xây trên núi, ngoại trừ Hát-xo mà Giô-suê đã đốt. 14 Dân Ít-ra-en chiếm lấy cho mình những của cải các thành ấy luôn cả gia súc. Còn dân cư thì họ giết sạch, không chừa một ai. 15 Trước đó khá lâu, Chúa đã căn dặn tôi tớ Ngài, là Mô-se, phải làm như thế. Mô-se dặn lại Giô-suê. Nên Giô-suê làm y theo mọi điều Chúa dặn bảo Mô-se.
16 Giô-suê đánh bại các dân tộc trong xứ. Ông kiểm soát vùng núi và miền nam xứ Ca-na-an, tất cả vùng Gô-sen, các núi phía tây và Thung lũng Giô-đanh. Ông cũng kiểm soát vùng núi Ít-ra-en và các vùng đồi núi phụ cận. 17 Giô-suê kiểm soát toàn vùng đất từ núi Ha-lác gần Ê-đôm đến Ba-anh Gát trong thung lũng Li-băng, dưới chân núi Hẹt-môn. Giô-suê cũng bắt giết các vua trong vùng đó. 18 Ông tranh chiến cùng các vua nầy trong một thời gian khá lâu. 19 Chỉ có dân của một thành duy nhất trong vùng, là dân Hê-vít sống ở Ghi-bê-ôn, lập hòa ước với dân Ít-ra-en. Tất cả các thành khác đều bị đánh bại. 20 Chúa khiến các dân tộc đó ương ngạnh chống nghịch dân Ít-ra-en để Ngài có cớ tuyệt diệt họ không thương xót. Đó là điều Chúa dặn bảo Mô-se.
21 Trong lúc đó Giô-suê đánh dân A-nác sống trong vùng núi non Hếp-rôn, Đê-bia, A-náp, Giu-đa, và Ít-ra-en. Ông tuyệt diệt dân cư và tiêu hủy thành họ. 22 Không còn người A-nác nào sống trong đất Ít-ra-en nữa. Chỉ có một số nhỏ còn lại sống ở Ga-xa, Gát và Ách-đốt. 23 Giô-suê kiểm soát toàn lãnh thổ Ít-ra-en như Chúa dặn Mô-se trước đó khá lâu. Ngài ban đất cho dân Ít-ra-en như Ngài đã hứa với họ. Rồi Giô-suê chia đất đai cho các chi tộc Ít-ra-en. Và xứ được hưởng thái bình.
Footnotes
- Giô-sua 9:23 nhà của Thượng Đế Đây có thể là “gia đình của Thượng Đế (tức dân Ít-ra-en),” “Lều Thánh,” hay “Đền thờ.”
- Giô-sua 10:2 đế đô Một thành phố kiên cố, được bảo vệ cẩn thận và kiểm soát các thị trấn chung quanh.
- Giô-sua 10:41 Gô-sen Vùng Đông Bắc xứ Ai-cập.
Giô-suê 9-11
Bản Dịch 2011
Dân Ghi-bê-ôn Dùng Mưu Kết Ước
9 Bấy giờ khi tất cả các vua ở phía tây Sông Giô-đanh, tức trong các miền cao nguyên hoặc miền đồng bằng hoặc dọc miền duyên hải của Biển Lớn[a] chạy dài cho đến Li-băng, tức các vua các dân Hít-ti, dân A-mô-ri, dân Ca-na-an, dân Pê-ri-xi, dân Hi-vi, và dân Giê-bu-si, nghe như thế, 2 họ họp nhau lại để một lòng chiến đấu chống lại Giô-suê và dân I-sơ-ra-ên.
3 Nhưng khi dân Thành Ghi-bê-ôn nghe báo những gì Giô-suê đã làm cho Giê-ri-cô và Ai, 4 họ thực hiện một xảo kế bằng cách sai người làm sứ giả mang lương thực ra đi. Họ lấy những bao đựng đồ thật cũ mòn máng lên lưng lừa, dùng những bầu da rượu cũ rích và lủng rách được vá lại, 5 mang những đôi giày mòn đế đứt quai được khâu lại, và mặc những bộ đồ cũ mèm; còn tất cả thực phẩm mang theo đều khô cứng và mốc meo. 6 Họ đến xin gặp Giô-suê ở doanh trại đóng tại Ghinh-ganh và nói với ông cùng dân I-sơ-ra-ên, “Chúng tôi từ một nước xa xôi đến đây để xin các ông lập một hòa ước với chúng tôi.”
7 Nhưng người I-sơ-ra-ên nói với người Hi-vi, “Biết đâu các ông đang ở gần chúng tôi, làm sao chúng tôi lập hòa ước với các ông được?”
8 Họ đáp với Giô-suê, “Chúng tôi là những tôi tớ của ông.”
Giô-suê hỏi họ, “Các ông là ai? Và các ông từ đâu đến?”
9 Họ đáp với Giô-suê, “Các tôi tớ của ông đến từ một nước rất xa, vì chúng tôi có nghe đến danh Chúa, Ðức Chúa Trời của ông. Chúng tôi đã được nghe báo về Ngài và được biết tất cả những gì Ngài đã làm tại Ai-cập, 10 tất cả những gì Ngài đã làm cho hai vua người A-mô-ri bên kia Sông Giô-đanh, tức cho Si-hôn vua Hếch-bôn và Óc vua Ba-san trị vì tại Ách-ta-rốt. 11 Vì thế các trưởng lão của chúng tôi và toàn thể dân trong nước chúng tôi đã bảo chúng tôi, ‘Hãy lấy lương thực đi đường đến gặp họ và nói với họ, “Chúng tôi là những tôi tớ của các ông; bây giờ xin kết ước sống hòa bình với chúng tôi.”’ 12 Ðây là bánh chúng tôi đã lấy trong nhà đem theo ăn dọc đường để đến với các ông. Ngày chúng tôi ra đi chúng vẫn còn nóng hổi mà bây giờ, xin xem đây, chúng đã khô cứng và mốc meo. 13 Các bầu rượu nầy vẫn còn mới khi chúng tôi đổ đầy rượu, thế mà bây giờ chúng đã rách tả tơi. Còn quần áo và giày dép của chúng tôi bây giờ đều đã cũ mòn, vì đường sá quá xa xôi.” 14 Vậy những người ấy ký hiệp ước với họ[b] mà không cầu hỏi ý Chúa. 15 Giô-suê kết ước sống hòa bình với họ, lập giao ước bảo toàn tính mạng họ; những người lãnh đạo của hội chúng cũng lập lời thề với họ.
16 Nhưng chỉ ba ngày sau khi kết ước với họ, dân I-sơ-ra-ên biết rõ rằng đó là những người láng giềng đang sống gần họ. 17 Vậy người I-sơ-ra-ên tiến quân đến các thành của họ, và ngày thứ ba thì tới nơi. Lúc ấy các thành của họ là Ghi-bê-ôn, Kê-phi-ra, Bê-e-rốt, và Ki-ri-át Giê-a-rim. 18 Tuy nhiên dân I-sơ-ra-ên không tấn công các thành ấy, vì những người lãnh đạo của hội chúng đã nhân danh Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, mà thề với họ rồi. Bấy giờ toàn thể hội chúng lầm bầm nghịch lại những người lãnh đạo. 19 Nhưng tất cả những người lãnh đạo nói với hội chúng, “Chúng tôi đã lỡ nhân danh Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, mà thề với họ rồi, nên bây giờ chúng ta không được đụng tới họ. 20 Ðây là điều chúng ta phải làm đối với họ: Chúng ta phải để cho họ sống, hầu cơn thịnh nộ sẽ không giáng xuống trên chúng ta, bởi vì lời thề chúng tôi đã thề với họ.” 21 Rồi những người lãnh đạo nói tiếp, “Hãy để cho họ sống, nhưng phải bắt họ chặt củi và gánh nước cho toàn thể hội chúng.” Ðó là những điều các nhà lãnh đạo đã nói với họ.
22 Giô-suê gọi họ đến và nói, “Tại sao các người lừa gạt chúng tôi rằng, ‘Chúng tôi ở rất xa các ông,’ mà kỳ thật các người đang ở bên cạnh chúng tôi? 23 Vậy bây giờ các người phải bị nguyền rủa. Không ai trong các người sẽ làm người tự do nữa. Tất cả đều sẽ mãi mãi làm nô lệ; các người sẽ làm những kẻ chặt củi và gánh nước cho nhà Ðức Chúa Trời.”
24 Họ trả lời Giô-suê, “Bởi vì người ta đã nói rõ với các tôi tớ của ông rằng Chúa, Ðức Chúa Trời của ông, đã truyền lịnh cho Môi-se tôi tớ Ngài phải ban cho các ông tất cả xứ nầy, và các ông phải tiêu diệt tất cả dân cư trong xứ trước mắt mình. Vì thế chúng tôi vô cùng lo sợ cho tính mạng mình. Vì sợ các ông nên buộc lòng chúng tôi phải làm như vậy. 25 Bây giờ chúng tôi đang ở trong tay ông. Ông muốn đối xử với chúng tôi cách nào mà ông thấy là tốt và đúng, thì xin ông cứ làm.”
26 Ðây là điều ông đã làm cho họ: ông cứu họ khỏi tay dân I-sơ-ra-ên, và người I-sơ-ra-ên đã tha chết cho họ. 27 Nhưng cũng trong ngày ấy Giô-suê bắt họ phải chặt củi và gánh nước cho hội chúng và cho bàn thờ của Chúa. Sự phục dịch ấy vẫn tiếp tục ở nơi Ngài chọn cho đến ngày nay.
Mặt Trời Dừng Lại
10 Khi Vua A-đô-ni Xê-đéc của Giê-ru-sa-lem nghe Giô-suê đã đánh lấy Thành Ai như thế nào, đã tiêu diệt nó hoàn toàn, đã làm cho Thành Ai và vua nó như đã làm cho Giê-ri-cô và vua nó ra sao, và thể nào dân Ghi-bê-ôn đã ký được hòa ước với I-sơ-ra-ên và bây giờ đã thành đồng minh của họ rồi, 2 ông rất đỗi sợ hãi, bởi vì Ghi-bê-ôn là một thành lớn, giống như một trong các kinh thành; và bởi vì thành ấy lớn hơn Thành Ai và mọi chiến sĩ trong thành đều là những người dũng cảm. 3 Vì thế Vua A-đô-ni Xê-đéc của Giê-ru-sa-lem sai sứ giả đến với Vua Hô-ham của Hếp-rôn, Vua Pi-ram của Giạc-mút, Vua Gia-phia của La-kích, và Vua Ðê-bi của Éc-lon nói rằng, 4 “Xin đi lên và giúp tôi. Chúng ta hãy tiến đánh Ghi-bê-ôn vì nó đã lập giao ước với Giô-suê và I-sơ-ra-ên.” 5 Thế là năm vua dân A-mô-ri, vua Giê-ru-sa-lem, vua Hếp-rôn, vua Giạc-mút, vua La-kích, và vua Éc-lon, nhóm hiệp toàn thể quân binh của họ và kéo lên bao vây Ghi-bê-ôn để tấn công thành ấy.
6 Bấy giờ dân Ghi-bê-ôn sai người đến nói với Giô-suê tại doanh trại ở Ghinh-ganh rằng, “Xin đừng bỏ các tôi tớ ông; xin gấp rút lên cứu chúng tôi và giúp chúng tôi, vì tất cả các vua dân A-mô-ri ở miền cao nguyên đã hiệp lại để tấn công chúng tôi.” 7 Vậy Giô-suê từ Ghinh-ganh đi lên, ông và toàn thể quân lực của ông, với tất cả các chiến sĩ dũng mãnh.
8 Chúa phán với Giô-suê, “Ðừng sợ chúng, vì Ta sẽ trao chúng vào tay ngươi. Không ai trong chúng có thể đứng nổi trước mặt ngươi.” 9 Vậy Giô-suê từ Ghinh-ganh đi lên suốt đêm và thình lình tấn công chúng. 10 Chúa làm cho chúng hoảng sợ trước mặt I-sơ-ra-ên. Họ đánh giết chúng, khiến chúng tổn thất nặng nề tại Ghi-bê-ôn. Họ truy kích chúng trên đường lên Ðèo Bết Hô-rôn và đánh giết chúng cho đến tận A-xê-ca và Mác-kê-đa. 11 Lúc chúng chạy trốn trước mặt I-sơ-ra-ên trên đường xuống Ðèo Bết Hô-rôn, Chúa giáng một trận mưa đá từ trời trên chúng đến tận A-xê-ca, khiến chúng bị tử thương rất nhiều. Số người đã chết vì mưa đá nhiều hơn số người bị giết bằng gươm của dân I-sơ-ra-ên.
12 Trong ngày Chúa trao dân A-mô-ri vào tay dân I-sơ-ra-ên, Giô-suê cầu xin Chúa trước mặt dân I-sơ-ra-ên, rồi ông nói trước mặt họ,
“Hỡi mặt trời, hãy dừng lại tại Ghi-bê-ôn,
Hỡi mặt trăng, hãy dừng lại trên Thung Lũng Ai-gia-lôn.”
13 Mặt trời đã đứng yên và mặt trăng đã dừng lại cho đến khi dân báo trả xong quân thù của họ. Ðiều ấy há đã chẳng được chép trong sách của Gia-sa sao? Mặt trời đã dừng lại giữa trời, không vội lặn xuống, gần một ngày. 14 Trước đó và mãi về sau chưa hề có một ngày nào như ngày hôm đó, khi Chúa nghe lời cầu nguyện của một người phàm, vì Chúa đã chiến đấu cho I-sơ-ra-ên. 15 Sau đó Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông trở về doanh trại tại Ghinh-ganh.
Năm Vua Bị Bắt Giết
16 Trong khi đó năm vua ấy đã tẩu thoát và trốn trong một hang đá ở Mác-kê-đa. 17 Có người đến báo với Giô-suê, “Người ta đã tìm được năm vua, và họ đang trốn trong một hang đá ở Mác-kê-đa.” 18 Giô-suê bảo, “Hãy lăn những tảng đá lớn lấp cửa hang lại và cắt người canh giữ chúng. 19 Còn anh em, chớ ở lại đó, nhưng hãy truy kích quân thù và hãy đánh vào đội quân chận hậu của chúng. Chớ để chúng rút vào trong thành, vì Chúa đã phó chúng vào tay anh em.”
20 Như vậy Giô-suê và dân I-sơ-ra-ên đã đánh cho chúng bị tổn thất nặng nề, khiến chúng gần như bị tuyệt diệt; những kẻ sống sót đã chạy trốn vào các thành kiên cố, 21 và toàn quân đã an toàn trở về với Giô-suê tại doanh trại ở Mác-kê-đa. Không ai dám hở môi nói lời nào chống lại I-sơ-ra-ên nữa.
22 Bấy giờ Giô-suê nói, “Hãy mở cửa hang và đem năm vua đang trốn trong hang đó đến với tôi.” 23 Họ làm như vậy. Họ đem năm vua ra khỏi hang đến với ông – vua Giê-ru-sa-lem, vua Hếp-rôn, vua Giạc-mút, vua La-kích, và vua Éc-lon. 24 Sau khi họ đem năm vua đến với Giô-suê, Giô-suê gọi toàn quân I-sơ-ra-ên họp lại. Ông nói với những sĩ quan chỉ huy các chiến sĩ đã ra trận với ông, “Hãy đến gần và đạp chân lên cổ các vua nầy.” Vậy họ đến gần và đạp chân lên cổ các vua ấy. 25 Bấy giờ Giô-suê nói với họ, “Chớ sợ và chớ kinh hãi; hãy mạnh mẽ và hãy can đảm, vì Chúa sẽ làm như vậy đối với tất cả quân thù anh em sẽ chiến đấu.”
26 Sau đó Giô-suê cho đánh hạ năm vua ấy và giết họ, rồi treo xác họ trên năm cây. Họ bị treo trên cây như vậy cho đến chiều tối. 27 Khi mặt trời sắp lặn Giô-suê truyền lịnh, và họ đã gỡ xác năm vua ấy xuống. Họ đem xác năm vua ấy quăng vào hang mà năm vua ấy đã trốn. Sau đó họ lăn những tảng đá lớn chận cửa hang lại. Những tảng đá ấy vẫn còn đó cho đến ngày nay.
Các Vua Miền Nam Ca-na-an Bị Ðánh Bại
28 Ngày hôm đó Giô-suê chiếm được Thành Mác-kê-đa; ông dùng lưỡi gươm đánh bại nó và vua nó. Ông tiêu diệt mọi người trong thành, không chừa ai sống sót. Ông xử vua Mác-kê-đa như ông đã xử vua Giê-ri-cô.
29 Sau đó Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông rời khỏi Mác-kê-đa tiến đến Thành Líp-na và tấn công Thành Líp-na. 30 Chúa cũng phó thành ấy và vua thành ấy vào tay I-sơ-ra-ên. Ông dùng gươm đánh hạ thành ấy và tiêu diệt mọi người trong thành, không chừa ai sống sót. Ông xử vua thành ấy như ông đã xử vua Giê-ri-cô.
31 Kế đó Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông đi từ Thành Líp-na đến Thành La-kích. Ông bao vây thành đó và tấn công nó. 32 Chúa ban Thành La-kích vào tay I-sơ-ra-ên. Ngày thứ nhì ông chiếm được thành ấy, rồi dùng gươm giết mọi người trong thành như ông đã làm cho Thành Líp-na.
33 Khi ấy Vua Hô-ram của Thành Ghê-xe kéo quân lên để giải vây cho Thành La-kích. Giô-suê đánh bại ông và dân của ông cho đến khi không còn ai sống sót.
34 Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông đi từ Thành La-kích đến Thành Éc-lon. Ông bao vây nó và tấn công nó. 35 Nội ngày hôm đó ông chiếm được thành. Ông dùng gươm giết mọi người trong thành như ông đã làm cho Thành La-kích. Ngày hôm đó thành ấy hoàn toàn bị tiêu diệt.
36 Sau đó Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông đi từ Thành Éc-lon đến Thành Hếp-rôn. Ông tấn công thành ấy 37 và chiếm lấy nó. Ông dùng gươm tiêu diệt thành, từ vua của thành cho đến mọi người trong thành. Ông cũng tiêu diệt các thành trực thuộc của thành ấy và mọi người trong các thành đó. Ông chẳng chừa lại một ai, như ông đã làm đối với Thành Éc-lon. Ông tiêu diệt hoàn toàn thành ấy và mọi người trong đó.
38 Kế đó Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông quay lại Thành Ðê-bi và tấn công nó. 39 Ông chiếm được thành ấy, bắt sống được vua của thành, và đánh hạ tất cả các thành trực thuộc thành ấy. Ông dùng gươm giết chúng và tiêu diệt hoàn toàn mọi người trong thành. Ông không chừa ai sống sót. Như ông đã làm cho Thành Hếp-rôn thể nào, ông làm cho Thành Líp-na và vua nó thể ấy, và ông cũng làm cho Thành Ðê-bi và vua nó tương tự.
40 Như thế Giô-suê đã đánh bại cả xứ, gồm miền cao nguyên và miền nam, miền đồng bằng và miền triền núi, cùng tất cả các vua của chúng. Ông không chừa ai sống sót, nhưng tiêu diệt hoàn toàn mọi kẻ có hơi thở, như Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, đã truyền. 41 Giô-suê đã đánh bại chúng từ miền Ca-đe Ba-nê-a cho đến Ga-xa, toàn miền Gô-sen cho đến tận Ghi-bê-ôn. 42 Giô-suê giết tất cả các vua ở các miền đó và chiếm lấy xứ sở của họ chỉ trong một cuộc chinh phạt, vì Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, đã chiến đấu cho I-sơ-ra-ên. 43 Sau đó Giô-suê và toàn quân I-sơ-ra-ên đi với ông trở về lại doanh trại ở Ghinh-ganh.
Các Vua Miền Bắc Ca-na-an Bị Ðánh Bại
11 Khi Vua Gia-bin của Ha-xơ nghe điều ấy, ông sai các sứ giả đến với Vua Giô-báp của Ma-đôn, đến với vua Sim-rôn, vua Ách-sáp, 2 và các vua cai trị trên vùng cao nguyên miền bắc của xứ trong miền A-ra-ba, phía nam của Kin-nê-rốt, trong miền đồng bằng, trong miền Na-phót Ðo ở phía tây, 3 đến với các dân Ca-na-an ở miền đông và miền tây, các dân A-mô-ri, Hít-ti, Pê-ri-xi, và Giê-bu-si trong miền cao nguyên, và dân Hi-vi sống ở chân Núi Hẹt-môn trong vùng Mích-pa. 4 Chúng kéo ra cùng với toàn thể quân đội của chúng, một đại quân đông đảo, đông như cát nơi bờ biển; các chiến mã và các xe chiến mã nhiều vô số. 5 Tất cả các vua ấy kết hợp lực lượng với nhau; chúng kéo ra và hạ trại tại vùng có nhiều nước ở Mê-rôm để giao chiến với Giô-suê.
6 Chúa phán với Giô-suê, “Chớ sợ chúng, vì ngày mai, vào lúc nầy, Ta sẽ trao tất cả chúng cho I-sơ-ra-ên để bị giết. Ngươi sẽ cắt các nhượng ngựa của chúng và thiêu các xe chiến mã của chúng trong lửa.”
7 Vậy Giô-suê tấn công chúng và xông vào chúng thình lình với tất cả lực lượng chiến đấu của ông tại vùng có nhiều nước ở Mê-rôm. 8 Chúa trao chúng cho I-sơ-ra-ên. Họ đã đánh giết chúng và đuổi theo chúng đến tận thành lớn Si-đôn và miền Mít-rê-phô Ma-im, về phía đông thì đến tận Thung Lũng Mít-pê. Họ đánh giết chúng cho đến khi không còn người nào sống sót. 9 Giô-suê làm cho chúng như Chúa đã truyền cho ông. Ông cắt các nhượng ngựa của chúng và đốt các xe chiến mã của chúng trong lửa.
10 Sau đó Giô-suê trở lại và chiếm lấy Thành Ha-xơ. Ông dùng gươm giết vua thành ấy. Trước đó Ha-xơ là thủ đô của các vương quốc đó. 11 Ðoạn họ dùng gươm giết mọi người trong thành, hoàn toàn tiêu diệt chúng, không chừa ai còn thở, rồi ông dùng lửa phóng hỏa thành.
12 Giô-suê đánh hạ tất cả các thành của các vua ấy, rồi dùng gươm giết tất cả các vua của chúng và hoàn toàn tiêu diệt chúng, như Môi-se tôi tớ Chúa đã truyền. 13 Nhưng I-sơ-ra-ên không phóng hỏa các thành xây trên các gò, ngoại trừ Thành Ha-xơ mà Giô-suê đã thiêu. 14 Tất cả của cải trong các thành ấy và tất cả súc vật của chúng dân I-sơ-ra-ên lấy làm chiến lợi phẩm cho mình; nhưng tất cả dân trong các thành ấy họ dùng gươm giết cho đến khi hoàn toàn tiêu diệt chúng, không chừa ai còn hơi thở. 15 Chúa đã truyền cho Môi-se, rồi Môi-se truyền lại cho Giô-suê thế nào, thì Giô-suê đã thi hành y thế đó. Ông không bỏ sót điều gì trong mọi điều Chúa đã truyền cho Môi-se mà không làm.
Tổng Kết Các Cuộc Chinh Phạt của Giô-suê
16 Vậy Giô-suê chiếm lấy toàn xứ: miền cao nguyên, tất cả miền nam, tất cả miền đồng bằng ở Gô-sen, miền dọc theo bờ sông, miền A-ra-ba, miền đồi núi của I-sơ-ra-ên và những thung lũng thấp của nó, 17 từ Núi Ha-lác đi lên hướng Sê-i-rơ, cho đến tận miền Ba-anh Gát trong Thung Lũng Li-băng dưới chân Núi Hẹt-môn. Ông bắt tất cả các vua của chúng, đánh hạ chúng, và giết chúng. 18 Giô-suê giao chiến nhiều ngày với các vua đó. 19 Không có thành nào muốn sống chung hòa bình với I-sơ-ra-ên, ngoại trừ người Hi-vi ở Ghi-bê-ôn. Tất cả những thành dân I-sơ-ra-ên có được là nhờ đánh nhau mà chiếm lấy. 20 Ðó là vì Chúa đã để cho lòng các dân trong xứ trở nên cứng cỏi, nên chúng đã kéo ra giao chiến với I-sơ-ra-ên, hầu chúng phải bị tiêu diệt hoàn toàn, và không được hưởng ơn thương xót, nhưng phải bị tận diệt, như Chúa đã truyền cho Môi-se.
21 Lúc đó Giô-suê cũng đến và diệt sạch người A-na-kim sống trên các cao nguyên, từ Hếp-rôn, Ðê-bi, A-náp, cho đến các cao nguyên của Giu-đa và tất cả các cao nguyên của I-sơ-ra-ên; Giô-suê tận diệt chúng cùng với các thành của chúng. 22 Không còn người A-na-kim nào sót lại trong đất của người I-sơ-ra-ên, ngoại trừ ở Ga-xa, Gát, và Ách-đốt. 23 Vậy Giô-suê chiếm lấy toàn xứ, theo như mọi điều Chúa đã phán với Môi-se; rồi Giô-suê ban nó làm sản nghiệp cho dân I-sơ-ra-ên theo sự bắt thăm để chia cho từng chi tộc. Sau đó xứ được yên ổn, hết nạn chiến tranh.
Footnotes
- Giô-suê 9:1 tức Ðịa Trung Hải
- Giô-suê 9:14 nt: nhận lấy thực phẩm của họ biếu (một hình thức ký hiệp ước thời xưa)
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang