Giê-rê-mi-a 9-11
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
9 Ước gì đầu tôi là suối nước
và mắt tôi là nguồn lệ!
Để tôi than khóc ngày đêm
cho những người dân của tôi đã bị giết.
2 Ước gì tôi có một nơi ở trong sa mạc,
một cái nhà để lữ khách trú đêm,
để tôi có thể tránh xa dân tôi.
Để tôi có thể tạm xa lánh họ,
vì họ đều bất trung cùng Thượng Đế;
ai nấy đều chống nghịch Ngài.
Sự thất bại của Giu-đa
3 “Chúng dùng lưỡi mình như cái cung,
bắn những lời dối gạt
ra khỏi miệng mình như tên.
Sự dối trá, không phải sự thật,
đã lan tràn khắp xứ.
Chúng làm từ chuyện ác nầy đến chuyện ác khác.
Chúng chẳng biết ta là ai,” CHÚA phán vậy.
4 “Ai nấy hãy trông chừng bạn hữu mình,
chớ tin tưởng thân nhân mình,
vì ai nấy đều lường gạt lẫn nhau,
bạn bè đi phao điều láo khoét về ngươi.
5 Ai nấy đều nói dối cùng bạn mình,
chẳng có ai nói thật cả.
Dân Giu-đa đã tập lưỡi mình nói dối.
Chúng phạm tội đến khi thấm mệt.
6 Hỡi Giê-rê-mi, ngươi sống giữa những lời dối gạt;
vì nói dối nên chúng không chịu nhìn biết ta,”
CHÚA phán vậy.
7 Nên CHÚA Toàn Năng phán như sau:
“Ta sẽ thử nghiệm dân Giu-đa
như người ta dùng lửa thử kim loại.
Ta không có cách nào khác,
vì dân ta đã phạm tội.
8 Lưỡi chúng bén nhọn như tên.
Môi miệng chúng nói điều dối trá.
Ai nấy đều nói ngon ngọt cùng người láng giềng mình,
mà trong lòng thì manh tâm hại họ.”
9 CHÚA hỏi, “Chẳng lẽ ta không trừng phạt
những kẻ làm như thế sao?”
“Chẳng sẽ ta không giáng trừng phạt trên một dân như vậy
cho xứng đáng với tội chúng sao?”
10 Tôi, Giê-rê-mi, sẽ khóc lóc thảm thiết cho các núi non
và hát bài ai ca cho các ruộng nương bỏ phế.
Tất cả đều hoang vu, không ai qua lại.
Tiếng bò rống không còn nghe.
Chim chóc bay đi cả rồi,
và thú vật cũng chẳng còn.
11 CHÚA phán,
“Ta, CHÚA, sẽ biến thành Giê-ru-sa-lem
ra đống hoang tàn, thành một nơi ở của chó rừng.
Ta sẽ hủy diệt các thành của Giu-đa
để không còn ai ở đó.”
12 Ai là người khôn ngoan
để hiểu biết những điều nầy?
Có ai được CHÚA dạy bảo
để giải thích những chuyện nầy không?
Tại sao đất bị hủy hoại?
Tại sao xứ đã trở thành sa mạc hoang vu không ai ở?
13 CHÚA đáp,
“Vì dân Giu-đa đã bỏ lời giáo huấn mà ta đã truyền cho.
Chúng không vâng lời hay làm theo điều ta dặn bảo.
14 Ngược lại, chúng đã ương ngạnh,
chạy theo Ba-anh như tổ tiên chúng dạy bảo.”
15 Vì vậy mà CHÚA Toàn Năng, Thượng Đế của Ít-ra-en phán:
“Ta sẽ sớm khiến dân Giu-đa ăn vật đắng và uống nước độc.
16 Ta sẽ phân tán chúng ra trong các dân tộc khác mà cả chúng lẫn tổ tiên chúng chưa hề biết.
Ta sẽ dùng gươm đánh đuổi dân cư Giu-đa
cho đến khi chúng bị tận diệt.”
17 CHÚA Toàn Năng phán như sau:
“Bây giờ hãy suy nghĩ đến những chuyện nầy!
Hãy gọi những người đàn bà khóc mướn đến.
Hãy mời những đàn bà giỏi về nghề đó.
18 Bảo họ đến ngay
và than khóc cho chúng ta.
Để cho mắt chúng ta đẫm lệ,
và đôi dòng nước mắt sẽ tuôn chảy
từ mí mắt chúng ta.
19 Người ta nghe tiếng kêu khóc thảm thiết
từ Giê-ru-sa-lem:
‘Chúng ta bị hủy hoại rồi!
Chúng ta thật đáng xấu hổ!
Chúng ta phải rời xứ mình,
vì nhà cửa chúng ta tiêu tan rồi.’”
20 Bây giờ, hỡi các phụ nữ Giu-đa,
hãy nghe lời CHÚA phán:
hãy mở lỗ tai các ngươi ra
mà nghe lời từ miệng Ngài.
Hãy dạy con gái các ngươi
biết khóc lóc thảm thiết.
Hãy dạy nhau hát bài ai ca.
21 Cái chết đã trèo qua cửa sổ chúng ta,
xâm nhập vào các lâu đài,
và thành phố của chúng ta.
Cái chết đã ập đến bắt các trẻ con chúng ta
đang chơi ngoài phố
và các trai tráng đang gặp gỡ nhau
nơi công viên.
22 Hãy bảo, “CHÚA phán như sau:
‘Thây người sẽ nằm la liệt trong đồng trống
như phân bón.
Chúng sẽ nằm la liệt như lúa
mà nhà nông mới gặt,
nhưng không ai gom lại.’”
23 CHÚA phán như sau:
“Người khôn chớ khoe về sự khôn ngoan mình.
Người mạnh chớ khoe về sức lực mình.
Người giàu chớ khoe về của cải mình.
24 Nhưng ai muốn khoe thì hãy khoe rằng
mình hiểu biết CHÚA.
Hãy khoe rằng ta là CHÚA,
và rằng ta nhân từ và công bằng,
làm điều phải trên đất.
Khoe như thế làm vừa lòng ta,” CHÚA phán vậy.
25 CHÚA phán, “Đến lúc ta sẽ trừng phạt những kẻ chỉ có cắt dương bì trong thể xác thôi: 26 dân Ai-cập, Giu-đa, Ê-đôm, Am-môn, Mô-áp, và các dân du mục trong sa mạc cắt tóc ngắn. Vì đàn ông của các dân đó không cắt dương bì. Còn cả nhà Ít-ra-en cũng không hết lòng phục vụ ta.” [a]
Chúa và các thần tượng
10 Hỡi nhà Ít-ra-en, hãy nghe lời CHÚA phán cùng các ngươi. 2 Ngài phán như sau:
“Đừng sống như các dân khác,
đừng lo sợ các dấu lạ trên trời [b],
dù rằng các dân khác sợ.
3 Phong tục của các dân khác không có giá trị gì.
Thần tượng chúng nó chỉ là khúc gỗ đốn trong rừng,
rồi thợ đục đẽo mà thành.
4 Chúng dùng vàng bạc giát lên các thần tượng đó.
Rồi dùng búa và đinh đóng xuống
cho chúng khỏi ngã.
5 Các thần tượng chúng như hình nộm đặt trong ruộng dưa;
chúng không biết nói.
Vì không biết đi,
nên người ta phải khiêng chúng.
Đừng sợ các thần tượng đó,
vì chúng không thể làm hại các ngươi được,
cũng chẳng giúp gì được cho ngươi.”
6 Lạy CHÚA, không có ai giống như Ngài,
Ngài thật cao cả,
danh Ngài oai nghi và hùng mạnh.
7 Hỡi Vua của các dân, mọi người phải tôn kính Ngài;
Ngài đáng được tôn kính.
Trong số tất cả các người khôn ngoan
giữa các dân, giữa các nước,
không ai khôn ngoan như Ngài.
8 Những kẻ khôn ngoan đó thật ngu dại và ngờ nghệch.
Những điều dạy dỗ của chúng
đều đến từ các thần tượng bằng gỗ vô dụng.
9 Bạc giát mỏng từ Tạt-si
và vàng mang từ U-pha về,
để cho các thợ khéo và thợ bạc tạc tượng.
Chúng mặc áo quần xanh và tím cho tượng.
Tất cả những đồ đó đều do tay thợ khéo làm ra.
10 Nhưng CHÚA là Thượng Đế chân thật duy nhất.
Ngài là Thượng Đế hằng sống duy nhất,
là Vua đời đời.
Đất rung chuyển khi CHÚA nổi giận,
các dân không thể chịu nổi cơn giận Ngài.
11 Hãy bảo chúng như sau:
“Các thần đó không tạo ra trời đất;
chúng sẽ bị tiêu hủy và biến mất khỏi trời đất.” [c]
12 Thượng Đế dùng quyền năng Ngài tạo nên trái đất.
Ngài dùng sự khôn ngoan mình dựng nên thế gian
và dùng sự thông sáng Ngài trải các bầu trời ra.
13 Khi Ngài gầm lên, thì nước trên trời vang động.
Ngài khiến mây mọc lên trên bầu trời,
đầy khắp cả đất.
Ngài sai sấm chớp đến với mưa
và mang gió ra từ các kho Ngài.
14 Loài người ngu dại, ít hiểu biết.
Các thợ bạc cảm thấy xấu hổ
về những tượng chạm mình,
vì các tượng đó chỉ là thần giả.
Chúng không có hơi thở [d].
15 Chúng hoàn toàn vô dụng;
người ta chế diễu chúng.
Khi bị xét xử, chúng sẽ bị tiêu diệt.
16 Nhưng Thượng Đế là phần của Gia-cốp [e],
không giống các thần ấy.
Ngài tạo nên muôn vật,
và chọn Ít-ra-en làm dân riêng của Ngài.
Danh Ngài là CHÚA Toàn Năng.
Sự hủy phá sắp đến
17 Hãy gom góp của cải ngươi và chuẩn bị rời xứ,
các ngươi là những kẻ đang bị kẻ thù bao vây.
18 CHÚA phán như sau:
“Vào lúc nầy ta sẽ trục xuất
những dân sống trong xứ nầy.
Ta sẽ mang khốn khổ đến cho chúng
để chúng bị bắt làm tù binh.”
19 Khốn cho tôi vì thương tích của tôi.
Vết thương tôi không thể chữa lành.
Nhưng tôi vẫn tự nhủ,
“Đây là bệnh tật của tôi,
tôi phải gánh chịu.”
20 Lều tôi đã bị tiêu hủy rồi,
các dây thừng giăng lều đã đứt.
Các con cái tôi đã ra đi, bỏ tôi lại.
Không còn ai giúp tôi dựng lều trở lại
hay làm một nơi tạm trú cho tôi.
21 Các người chăn chiên rất ngu dại
không thèm hỏi ý CHÚA.
Vì thế họ làm việc gì cũng không thành công,
các bầy chiên của họ đã bị tản lạc.
22 Hãy nghe! Có tin loan ra.
Có tiếng vang ra từ phương Bắc [f]
để biến các thị trấn Giu-đa
ra sa mạc hoang vu
làm nơi ở cho chó rừng!
Lời cầu nguyện của Giê-rê-mi
23 Lạy CHÚA, tôi biết mạng sống con người
không ở trong tay họ.
Không ai làm chủ được đời mình.
24 Lạy CHÚA, xin sửa dạy tôi nhưng hãy công bằng.
Đừng trừng phạt tôi trong khi Ngài nổi giận,
nếu không Ngài sẽ tiêu diệt tôi.
25 Xin hãy trút cơn giận Ngài trên các dân khác
là những dân không biết Ngài
và không cầu khẩn cùng Ngài.
Các dân đó đã tiêu diệt nhà Gia-cốp.
Chúng đã hoàn toàn ăn nuốt nhà đó,
và phá hủy xứ họ.
Giao Ước bị phá
11 Đây là lời CHÚA phán cùng Giê-rê-mi: 2 “Hãy nghe những lời của giao ước nầy rồi thuật lại cho dân cư Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. 3 Hãy bảo cho họ biết rằng CHÚA, Thượng Đế của Ít-ra-en phán: ‘Khốn cho kẻ nào không vâng theo những lời của giao ước nầy 4 mà ta đã lập với tổ tiên các ngươi khi ta mang họ ra khỏi Ai-cập. Ai-cập là một lò lửa hừng luyện sắt!’ Ta bảo họ, ‘Hãy vâng lời và làm theo mọi mệnh lệnh ta thì các ngươi sẽ là dân ta, còn ta sẽ làm Thượng Đế của các ngươi.
5 Ta sẽ giữ lời hứa ta cùng tổ tiên các ngươi rằng ta sẽ ban cho họ một xứ phì nhiêu.’ Và hiện nay các ngươi đang sống trong xứ đó.”
Tôi thưa, “Lạy CHÚA, A-men.”
6 CHÚA phán cùng tôi, “Hãy loan báo điều nầy trong các thị trấn Giu-đa và các đường phố Giê-ru-sa-lem: Hãy nghe những lời của giao ước nầy và làm theo. 7 Ta đã khuyên răn tổ tiên các ngươi phải vâng lời ta khi ta mang họ ra khỏi Ai-cập. Ta khuyên đi khuyên lại nhiều lần cho đến ngày nay: ‘Hãy vâng lời ta!’ 8 Nhưng tổ tiên các ngươi không thèm vâng lời ta. Họ ương ngạnh và nhất định làm theo lòng gian ác mình. Vì thế ta giáng những điều nguyền rủa trong giao ước nầy trên họ. Ta truyền dặn họ vâng theo giao ước nhưng họ không nghe.”
9 Rồi CHÚA phán cùng tôi, “Ta biết dân Giu-đa và dân Giê-ru-sa-lem đang âm mưu. 10 Chúng đã trở lại phạm những tội giống như tổ tiên mình. Tổ tiên chúng đã không nghe lời ta, trái lại đi thờ lạy các thần khác. Nhà Ít-ra-en và Giu-đa đã phá giao ước ta lập với tổ tiên chúng.”
11 Nên CHÚA phán như sau: “Hãy để ý đây. Ta sẽ sớm mang thảm họa trên dân Giu-đa, họ sẽ không thoát được. Họ sẽ kêu cứu cùng ta nhưng ta sẽ không thèm nghe. 12 Dân sống trong các thị trấn Giu-đa và thành Giê-ru-sa-lem sẽ cầu nguyện cùng các thần tượng mà chúng nó đã đốt hương nhưng các thần đó không giúp gì được khi thảm họa đến.
13 Hỡi dân Giu-đa, các ngươi có bao nhiêu thị trấn thì có bấy nhiêu thần. Các ngươi đã xây số bàn thờ nhiều bằng số đường phố của Giê-ru-sa-lem để đốt hương cho thần Ba-anh gớm ghiếc.”
14 Còn về phần ngươi, hỡi Giê-rê-mi, chớ cầu khẩn cho dân nầy, đừng kêu khóc cho chúng nó hay xin ân huệ nào giùm cho chúng. Ta sẽ không nghe khi chúng nó kêu xin cùng ta trong lúc khốn cùng.
15 “Giu-đa yêu dấu của ta hiện đang làm gì trong đền thờ ta
khi nó lập nhiều mưu ác?
Ngươi cho rằng những sinh tế
sẽ giúp ngươi tránh khỏi trừng phạt sao?
Khi ngươi làm ác thì ngươi mãn nguyện lắm.”
16 CHÚA gọi ngươi là “cây ô-liu rậm lá
có trái xinh đẹp, hình dạng tốt tươi.”
Nhưng qua một cơn giông ào ạt,
thì Ngài sẽ thiêu đốt nó,
rồi bao nhiêu nhánh nó đều sẽ bị cháy tiêu [g].
17 CHÚA Toàn Năng, Đấng đã trồng ngươi,
loan báo rằng thảm họa sẽ đến trên ngươi.
Vì nhà Ít-ra-en và Giu-đa đã làm ác,
đốt hương cho Ba-anh và chọc giận Ngài.
Âm mưu nghịch Giê-rê-mi
18 CHÚA cho tôi biết những người ở A-na-thốt [h] âm mưu hại tôi. Vì Ngài cho tôi biết âm mưu của họ nên tôi biết họ đang nghịch tôi. 19 Phần tôi, tôi như con cừu non chờ bị làm thịt. Tôi chẳng biết họ âm mưu hại tôi rằng:
“Chúng ta hãy đốn cây và trái luôn.
Chúng ta hãy giết hắn,
để không ai còn nhớ đến hắn nữa.”
20 Nhưng lạy CHÚA Toàn Năng,
Ngài là quan án công minh.
Ngài biết thử lòng và trí loài người.
Tôi sẽ trình bày lý lẽ tôi cùng Ngài,
để Ngài trừng phạt chúng thật đích đáng.
21 Cho nên CHÚA phán về những người ở A-na-thốt âm mưu giết Giê-rê-mi là kẻ nói rằng, “Đừng nói tiên tri nhân danh CHÚA nữa, nếu không chúng ta sẽ giết ngươi đó!” 22 CHÚA Toàn Năng phán như sau: “Ta sẽ sớm trừng phạt những người ở A-na-thốt. Các trai tráng chúng nó sẽ chết trong chiến tranh. Con trai con gái chúng nó sẽ chết đói. 23 Sẽ không ai trong thành A-na-thốt sống sót vì ta sẽ giáng một đại họa đến cho chúng nó vào năm đó.”
Footnotes
- Giê-rê-mi-a 9:26 hết lòng phục vụ ta Hay “cắt dương bì trong lòng.”
- Giê-rê-mi-a 10:2 dấu lạ trên trời Người ta tin rằng nếu trên trời có những dấu lạ như sao chổi, sao băng, nhật thực hay nguyệt thực thì người ta có thể dùng chúng để tiên đoán tương lai.
- Giê-rê-mi-a 10:11 Hãy bảo chúng … trời đất Phần nầy được viết bằng tiếng A-ram, không phải tiếng Hê-bơ-rơ. Tiếng A-ram là ngôn ngữ mà dân chúng dùng để giao tiếp với dân tộc của các quốc gia khác. Đó cũng là ngôn ngữ mà xứ Ba-by-lôn dùng.
- Giê-rê-mi-a 10:14 Chúng không có hơi thở Nguyên văn, “Chúng không có thần linh” nghĩa là “Chúng không có sự sống.”
- Giê-rê-mi-a 10:16 phần của Gia-cốp Nghĩa là Thượng Đế và Gia-cốp (tức dân Ít-ra-en) có một mối tương quan đặc biệt: Thượng Đế thuộc về Gia-cốp, và Gia-cốp thuộc về Thượng Đế.
- Giê-rê-mi-a 10:22 phương Bắc Đạo quân Ba-by-lôn từ phương Bắc đến tấn công Giu-đa. Các đạo quân thuộc phương Bắc và Đông của xứ Ít-ra-en hay theo những hướng ấy để tấn công Ít-ra-en và Giu-đa.
- Giê-rê-mi-a 11:16 Giu-đa … cháy tiêu Ý nghĩa của hai câu nầy hơi khó hiểu.
- Giê-rê-mi-a 11:18 người ở A-na-thốt A-na-thốt là tỉnh nhà của Giê-rê-mi. Những người âm mưu hại ông ở đó có cả bà con của ông nữa. Xem Giê 12:6.
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center