Giê-rê-mi-a 10-13
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Chúa và các thần tượng
10 Hỡi nhà Ít-ra-en, hãy nghe lời CHÚA phán cùng các ngươi. 2 Ngài phán như sau:
“Đừng sống như các dân khác,
đừng lo sợ các dấu lạ trên trời [a],
dù rằng các dân khác sợ.
3 Phong tục của các dân khác không có giá trị gì.
Thần tượng chúng nó chỉ là khúc gỗ đốn trong rừng,
rồi thợ đục đẽo mà thành.
4 Chúng dùng vàng bạc giát lên các thần tượng đó.
Rồi dùng búa và đinh đóng xuống
cho chúng khỏi ngã.
5 Các thần tượng chúng như hình nộm đặt trong ruộng dưa;
chúng không biết nói.
Vì không biết đi,
nên người ta phải khiêng chúng.
Đừng sợ các thần tượng đó,
vì chúng không thể làm hại các ngươi được,
cũng chẳng giúp gì được cho ngươi.”
6 Lạy CHÚA, không có ai giống như Ngài,
Ngài thật cao cả,
danh Ngài oai nghi và hùng mạnh.
7 Hỡi Vua của các dân, mọi người phải tôn kính Ngài;
Ngài đáng được tôn kính.
Trong số tất cả các người khôn ngoan
giữa các dân, giữa các nước,
không ai khôn ngoan như Ngài.
8 Những kẻ khôn ngoan đó thật ngu dại và ngờ nghệch.
Những điều dạy dỗ của chúng
đều đến từ các thần tượng bằng gỗ vô dụng.
9 Bạc giát mỏng từ Tạt-si
và vàng mang từ U-pha về,
để cho các thợ khéo và thợ bạc tạc tượng.
Chúng mặc áo quần xanh và tím cho tượng.
Tất cả những đồ đó đều do tay thợ khéo làm ra.
10 Nhưng CHÚA là Thượng Đế chân thật duy nhất.
Ngài là Thượng Đế hằng sống duy nhất,
là Vua đời đời.
Đất rung chuyển khi CHÚA nổi giận,
các dân không thể chịu nổi cơn giận Ngài.
11 Hãy bảo chúng như sau:
“Các thần đó không tạo ra trời đất;
chúng sẽ bị tiêu hủy và biến mất khỏi trời đất.” [b]
12 Thượng Đế dùng quyền năng Ngài tạo nên trái đất.
Ngài dùng sự khôn ngoan mình dựng nên thế gian
và dùng sự thông sáng Ngài trải các bầu trời ra.
13 Khi Ngài gầm lên, thì nước trên trời vang động.
Ngài khiến mây mọc lên trên bầu trời,
đầy khắp cả đất.
Ngài sai sấm chớp đến với mưa
và mang gió ra từ các kho Ngài.
14 Loài người ngu dại, ít hiểu biết.
Các thợ bạc cảm thấy xấu hổ
về những tượng chạm mình,
vì các tượng đó chỉ là thần giả.
Chúng không có hơi thở [c].
15 Chúng hoàn toàn vô dụng;
người ta chế diễu chúng.
Khi bị xét xử, chúng sẽ bị tiêu diệt.
16 Nhưng Thượng Đế là phần của Gia-cốp [d],
không giống các thần ấy.
Ngài tạo nên muôn vật,
và chọn Ít-ra-en làm dân riêng của Ngài.
Danh Ngài là CHÚA Toàn Năng.
Sự hủy phá sắp đến
17 Hãy gom góp của cải ngươi và chuẩn bị rời xứ,
các ngươi là những kẻ đang bị kẻ thù bao vây.
18 CHÚA phán như sau:
“Vào lúc nầy ta sẽ trục xuất
những dân sống trong xứ nầy.
Ta sẽ mang khốn khổ đến cho chúng
để chúng bị bắt làm tù binh.”
19 Khốn cho tôi vì thương tích của tôi.
Vết thương tôi không thể chữa lành.
Nhưng tôi vẫn tự nhủ,
“Đây là bệnh tật của tôi,
tôi phải gánh chịu.”
20 Lều tôi đã bị tiêu hủy rồi,
các dây thừng giăng lều đã đứt.
Các con cái tôi đã ra đi, bỏ tôi lại.
Không còn ai giúp tôi dựng lều trở lại
hay làm một nơi tạm trú cho tôi.
21 Các người chăn chiên rất ngu dại
không thèm hỏi ý CHÚA.
Vì thế họ làm việc gì cũng không thành công,
các bầy chiên của họ đã bị tản lạc.
22 Hãy nghe! Có tin loan ra.
Có tiếng vang ra từ phương Bắc [e]
để biến các thị trấn Giu-đa
ra sa mạc hoang vu
làm nơi ở cho chó rừng!
Lời cầu nguyện của Giê-rê-mi
23 Lạy CHÚA, tôi biết mạng sống con người
không ở trong tay họ.
Không ai làm chủ được đời mình.
24 Lạy CHÚA, xin sửa dạy tôi nhưng hãy công bằng.
Đừng trừng phạt tôi trong khi Ngài nổi giận,
nếu không Ngài sẽ tiêu diệt tôi.
25 Xin hãy trút cơn giận Ngài trên các dân khác
là những dân không biết Ngài
và không cầu khẩn cùng Ngài.
Các dân đó đã tiêu diệt nhà Gia-cốp.
Chúng đã hoàn toàn ăn nuốt nhà đó,
và phá hủy xứ họ.
Giao Ước bị phá
11 Đây là lời CHÚA phán cùng Giê-rê-mi: 2 “Hãy nghe những lời của giao ước nầy rồi thuật lại cho dân cư Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. 3 Hãy bảo cho họ biết rằng CHÚA, Thượng Đế của Ít-ra-en phán: ‘Khốn cho kẻ nào không vâng theo những lời của giao ước nầy 4 mà ta đã lập với tổ tiên các ngươi khi ta mang họ ra khỏi Ai-cập. Ai-cập là một lò lửa hừng luyện sắt!’ Ta bảo họ, ‘Hãy vâng lời và làm theo mọi mệnh lệnh ta thì các ngươi sẽ là dân ta, còn ta sẽ làm Thượng Đế của các ngươi.
5 Ta sẽ giữ lời hứa ta cùng tổ tiên các ngươi rằng ta sẽ ban cho họ một xứ phì nhiêu.’ Và hiện nay các ngươi đang sống trong xứ đó.”
Tôi thưa, “Lạy CHÚA, A-men.”
6 CHÚA phán cùng tôi, “Hãy loan báo điều nầy trong các thị trấn Giu-đa và các đường phố Giê-ru-sa-lem: Hãy nghe những lời của giao ước nầy và làm theo. 7 Ta đã khuyên răn tổ tiên các ngươi phải vâng lời ta khi ta mang họ ra khỏi Ai-cập. Ta khuyên đi khuyên lại nhiều lần cho đến ngày nay: ‘Hãy vâng lời ta!’ 8 Nhưng tổ tiên các ngươi không thèm vâng lời ta. Họ ương ngạnh và nhất định làm theo lòng gian ác mình. Vì thế ta giáng những điều nguyền rủa trong giao ước nầy trên họ. Ta truyền dặn họ vâng theo giao ước nhưng họ không nghe.”
9 Rồi CHÚA phán cùng tôi, “Ta biết dân Giu-đa và dân Giê-ru-sa-lem đang âm mưu. 10 Chúng đã trở lại phạm những tội giống như tổ tiên mình. Tổ tiên chúng đã không nghe lời ta, trái lại đi thờ lạy các thần khác. Nhà Ít-ra-en và Giu-đa đã phá giao ước ta lập với tổ tiên chúng.”
11 Nên CHÚA phán như sau: “Hãy để ý đây. Ta sẽ sớm mang thảm họa trên dân Giu-đa, họ sẽ không thoát được. Họ sẽ kêu cứu cùng ta nhưng ta sẽ không thèm nghe. 12 Dân sống trong các thị trấn Giu-đa và thành Giê-ru-sa-lem sẽ cầu nguyện cùng các thần tượng mà chúng nó đã đốt hương nhưng các thần đó không giúp gì được khi thảm họa đến.
13 Hỡi dân Giu-đa, các ngươi có bao nhiêu thị trấn thì có bấy nhiêu thần. Các ngươi đã xây số bàn thờ nhiều bằng số đường phố của Giê-ru-sa-lem để đốt hương cho thần Ba-anh gớm ghiếc.”
14 Còn về phần ngươi, hỡi Giê-rê-mi, chớ cầu khẩn cho dân nầy, đừng kêu khóc cho chúng nó hay xin ân huệ nào giùm cho chúng. Ta sẽ không nghe khi chúng nó kêu xin cùng ta trong lúc khốn cùng.
15 “Giu-đa yêu dấu của ta hiện đang làm gì trong đền thờ ta
khi nó lập nhiều mưu ác?
Ngươi cho rằng những sinh tế
sẽ giúp ngươi tránh khỏi trừng phạt sao?
Khi ngươi làm ác thì ngươi mãn nguyện lắm.”
16 CHÚA gọi ngươi là “cây ô-liu rậm lá
có trái xinh đẹp, hình dạng tốt tươi.”
Nhưng qua một cơn giông ào ạt,
thì Ngài sẽ thiêu đốt nó,
rồi bao nhiêu nhánh nó đều sẽ bị cháy tiêu [f].
17 CHÚA Toàn Năng, Đấng đã trồng ngươi,
loan báo rằng thảm họa sẽ đến trên ngươi.
Vì nhà Ít-ra-en và Giu-đa đã làm ác,
đốt hương cho Ba-anh và chọc giận Ngài.
Âm mưu nghịch Giê-rê-mi
18 CHÚA cho tôi biết những người ở A-na-thốt [g] âm mưu hại tôi. Vì Ngài cho tôi biết âm mưu của họ nên tôi biết họ đang nghịch tôi. 19 Phần tôi, tôi như con cừu non chờ bị làm thịt. Tôi chẳng biết họ âm mưu hại tôi rằng:
“Chúng ta hãy đốn cây và trái luôn.
Chúng ta hãy giết hắn,
để không ai còn nhớ đến hắn nữa.”
20 Nhưng lạy CHÚA Toàn Năng,
Ngài là quan án công minh.
Ngài biết thử lòng và trí loài người.
Tôi sẽ trình bày lý lẽ tôi cùng Ngài,
để Ngài trừng phạt chúng thật đích đáng.
21 Cho nên CHÚA phán về những người ở A-na-thốt âm mưu giết Giê-rê-mi là kẻ nói rằng, “Đừng nói tiên tri nhân danh CHÚA nữa, nếu không chúng ta sẽ giết ngươi đó!” 22 CHÚA Toàn Năng phán như sau: “Ta sẽ sớm trừng phạt những người ở A-na-thốt. Các trai tráng chúng nó sẽ chết trong chiến tranh. Con trai con gái chúng nó sẽ chết đói. 23 Sẽ không ai trong thành A-na-thốt sống sót vì ta sẽ giáng một đại họa đến cho chúng nó vào năm đó.”
Lời phàn nàn đầu tiên của Giê-rê-mi
12 Lạy CHÚA, khi tôi trình bày trường hợp của tôi cùng Ngài,
thì Ngài luôn luôn đúng.
Nhưng tôi muốn hỏi Ngài về công lý Ngài ban phát.
Tại sao kẻ ác thành công?
Tại sao những kẻ bất lương sống thoải mái?
2 Ngài đặt những kẻ ác ở đây
như cây có rễ vững chắc.
Chúng mọc lên và sinh trái.
Môi miệng chúng nói ngon ngọt về Ngài,
nhưng lòng chúng cách xa Ngài.
3 Nhưng lạy CHÚA, Ngài biết lòng tôi.
Ngài thấy tôi và thử tư tưởng tôi đối với Ngài.
Xin hãy lôi kẻ ác đi như chiên sắp bị làm thịt.
Xin để chúng riêng ra cho ngày giết chóc.
4 Xứ sẽ bị khô cằn
và cỏ trong đồng bị héo úa trong bao lâu nữa?
Súc vật và chim chóc trong xứ đều đã chết,
vì dân cư quá độc ác.
Thật vậy, thậm chí họ nói,
“Thượng Đế không thấy số phận của chúng ta.”
Chúa trả lời cho Giê-rê-mi
5 “Nếu ngươi chạy đua với người mà còn thấy mỏi mệt,
thì làm sao đua được với ngựa?
Nếu trong đồng trống mà ngươi còn vấp ngã,
thì khi gặp những bụi rậm dọc theo bờ sông Giô-đanh
ngươi sẽ làm sao?
6 Thậm chí đến anh em và thân nhân
trong chính gia đình ngươi
cũng âm mưu hại ngươi.
Chúng kêu la nghịch cùng ngươi.
Đừng tin vào chúng,
dù cho chúng nói ngon ngọt cùng ngươi!
7 Ta đã lìa bỏ Ít-ra-en;
Ta đã lìa bỏ dân ta [h].
Ta đã trao dân mà ta yêu dấu
vào tay kẻ thù chúng.
8 Dân ta đối với ta như sư tử trong rừng.
Chúng gầm thét cùng ta,
cho nên ta ghét chúng.
9 Dân ta đối với ta như chim,
bị chim ưng vây tứ phía,
Hãy đi gom muông thú trong xứ lại.
Hãy cho chúng nó ăn.
10 Vô số kẻ chăn chiên đã làm hư vườn nho ta
và dẫm lên các cây non trong ruộng.
Chúng đã biến ruộng nương xinh đẹp của ta
ra sa mạc hoang vu.
11 Chúng đã biến đồng ruộng ta ra sa mạc khô cằn và chết chóc.
Cả xứ đã trở thành sa mạc hoang vu,
vì chẳng ai sống ở đó lo đến nó nữa.
12 Vô số chiến sĩ đã dẫm lên các đồi trọc.
CHÚA dùng các đạo quân để trừng phạt đất
từ đầu nầy đến đầu kia.
Chẳng ai được an ninh cả.
13 Dân chúng đã trồng lúa mì,
nhưng chỉ gặt được gai gốc.
Họ ra sức làm việc đến mệt lả,
nhưng rốt cuộc không thu kết quả gì.
Họ xấu hổ về mùa gặt nghèo nàn
của mình vì cơn thịnh nộ CHÚA đã gây ra tình trạng đó.”
Lời Chúa hứa cho các nước lân bang của Ít-ra-en
14 CHÚA phán cùng tôi như sau: “Ta sẽ làm thế nầy cho những láng giềng độc ác đã chiếm đất mà ta giao cho dân Ít-ra-en ta. Còn dân Giu-đa, ta sẽ nhổ chúng lên. 15 Nhưng sau khi ta đã nhổ chúng lên thì ta sẽ lại tội nghiệp cho chúng. Ta sẽ mang từng người trở về với sản nghiệp và đất đai mình. 16 Ta muốn chúng học bài học của mình thật thuộc. Trước kia chúng dạy cho dân ta thề thốt trong danh Ba-anh. Nhưng nếu nay chúng học thề trong danh ta rằng, ‘Thật như CHÚA hằng sống …’ Ta sẽ cho chúng quay về trong vòng dân ta. 17 Nhưng nếu dân tộc nào không chịu nghe lời ta thì ta sẽ nhổ bỏ hoàn toàn và tiêu diệt chúng,” CHÚA phán vậy.
Thắt lưng vải của Giê-rê-mi
13 CHÚA phán cùng tôi như sau: “Hãy đi mua một cái khố [i] bằng vải rồi mặc vào. Đừng làm ướt cái khố đó.”
2 Vậy tôi đi mua một thắt lưng vải theo như CHÚA dặn bảo và buộc quanh hông tôi. 3 Rồi CHÚA phán cho tôi lần thứ nhì: 4 “Hãy lấy thắt lưng mà ngươi đã mua và đang quấn đi đến Bê-rát [j]. Hãy giấu thắt lưng đó trong kẽ đá.”
5 Vậy tôi đi đến Bê-rát và giấu thắt lưng ở đó như CHÚA dặn bảo. 6 Sau nhiều ngày CHÚA bảo tôi, “Bây giờ hãy đi đến Bê-rát lấy thắt lưng mà ta bảo ngươi giấu ở đó.”
7 Vậy tôi đi đến Bê-rát đào thắt lưng lên khỏi nơi tôi đã giấu. Nhưng nó đã bị mục nát hết, không dùng được việc gì.
8 Rồi CHÚA phán cùng tôi. 9 CHÚA phán: “Cũng vậy, ta sẽ hủy hoại lòng kiêu căng của dân Giu-đa và lòng tự phụ quá đáng của Giê-ru-sa-lem. 10 Các dân gian ác đó không chịu nghe lời cảnh cáo của ta. Chúng ương ngạnh chỉ làm theo ý riêng mình, đi theo các thần khác để phục vụ và bái lạy. Nên chúng sẽ như thắt lưng vải mục nát nầy, hoàn toàn vô dụng. 11 Như thắt lưng được dùng để quấn quanh hông người, ta đã quấn các gia đình Ít-ra-en và Giu-đa quanh ta,” CHÚA phán vậy. “Ta đã làm như vậy để họ làm dân ta, để mang danh tiếng, sự tán dương, và tôn trọng đến cho ta nhưng chúng không nghe.”
Lời cảnh cáo Giu-đa
12 “Hãy bảo chúng: ‘CHÚA là Thượng Đế của Ít-ra-en phán: Tất cả các bầu da phải đầy rượu.’ Dân chúng sẽ nói cùng ngươi: ‘Dĩ nhiên, chúng tôi biết các bầu da phải đầy rượu.’ 13 Vậy ngươi phải bảo chúng rằng, ‘CHÚA phán như sau: Ta sẽ biến tất cả mọi người trong xứ nầy say sưa, từ các vua ngồi trên ngôi Đa-vít, thầy tế lễ, nhà tiên tri, cho đến tất cả mọi người sống trong Giê-ru-sa-lem. 14 Ta sẽ khiến người nầy xô đẩy người kia, ngã té vào nhau, cha cũng như con, CHÚA phán vậy. Ta sẽ không tội nghiệp hay thương hại chúng mà nương tay không tiêu diệt chúng.’”
Lời đe dọa về nạn tôi mọi
15 Hãy nghe và để ý điều nầy.
Đừng quá hợm hĩnh,
vì CHÚA phán cùng các ngươi.
16 Hãy dâng vinh hiển cho CHÚA là Thượng Đế các ngươi,
trước khi Ngài mang tăm tối đến,
trước khi các ngươi té ngã trên núi đồi tối tăm.
Các ngươi sẽ mong có ánh sáng,
nhưng Ngài sẽ biến nó ra bóng tối mịt mù;
Ngài sẽ khiến nó thành ra màn đêm ảm đạm.
17 Nếu các ngươi không vâng lời Ngài,
thì ta sẽ khóc thầm về lòng tự phụ các ngươi.
Ta sẽ khóc lóc cay đắng,
mắt ta sẽ đẫm nước mắt,
vì bầy chiên của CHÚA [k] sẽ bị bắt cầm tù.
18 Hãy rao điều nầy cho vua và thái hậu:
“Hãy bước xuống khỏi ngôi báu,
vì mão triều rực rỡ của ngươi
đã rơi khỏi đầu các ngươi rồi.”
19 Các thành phố miền Nam Giu-đa đã bị khóa chặt,
không ai mở được.
Tất cả Giu-đa sẽ bị bắt làm tù binh
sang một xứ ngoại quốc;
toàn thể dân cư đều sẽ bị bắt đi lưu đày.
20 Hỡi Giê-ru-sa-lem, hãy ngước lên mà nhìn
kẻ thù tràn đến từ phương Bắc [l].
Bầy [m] chiên mà Thượng Đế giao cho các ngươi chăn giữ đâu rồi,
bầy mà ngươi vẫn hãnh diện đó?
21 Các ngươi sẽ nói gì khi chúng cắt cử
những người mà ngươi nghĩ là bạn hữu mình
lên chỉ huy ngươi?
Chẳng lẽ ngươi không đau đớn khổ sở, như đàn bà đang sinh đẻ sao?
22 Ngươi có thể tự hỏi,
“Tại sao chuyện nầy lại xảy đến cho tôi?”
Nó xảy đến là vì ngươi phạm quá nhiều tội.
Vì tội lỗi ngươi mà váy ngươi đã bị xé rách
và thân thể ngươi bị bầm dập.
23 Có người Cút nào đổi được màu da mình không?
Con beo có đổi được đốm của nó không?
Cũng vậy, hỡi Giê-ru-sa-lem,
ngươi sẽ không thể nào thay đổi lòng được,
để làm điều lành,
vì ngươi đã quen làm ác rồi.
24 “Ta sẽ phân tán các ngươi ra
như trấu bị gió sa mạc thổi bay tứ phía.
25 Đó là điều sẽ xảy đến cho các ngươi;
vì vai trò của các ngươi
trong chương trình của ta là như vậy,” CHÚA phán,
“Vì các ngươi quên ta mà tin theo các điều dối trá,
26 Ta sẽ kéo váy ngươi lên trùm mặt ngươi
để mọi người thấy sự xấu hổ ngươi.
27 Ta đã thấy những điều gớm ghiếc ngươi làm [n]:
hành vi dâm ô và tiếng khịt mũi của ngươi,
nếp sống điếm đàng của ngươi,
các hành vi ghê tởm của ngươi
trên các đồi và trong đồng ruộng.
Hỡi Giê-ru-sa-lem, thật khốn nạn cho ngươi.
Ngươi sẽ mãi nhơ nhớp cho đến bao giờ?”
Footnotes
- Giê-rê-mi-a 10:2 dấu lạ trên trời Người ta tin rằng nếu trên trời có những dấu lạ như sao chổi, sao băng, nhật thực hay nguyệt thực thì người ta có thể dùng chúng để tiên đoán tương lai.
- Giê-rê-mi-a 10:11 Hãy bảo chúng … trời đất Phần nầy được viết bằng tiếng A-ram, không phải tiếng Hê-bơ-rơ. Tiếng A-ram là ngôn ngữ mà dân chúng dùng để giao tiếp với dân tộc của các quốc gia khác. Đó cũng là ngôn ngữ mà xứ Ba-by-lôn dùng.
- Giê-rê-mi-a 10:14 Chúng không có hơi thở Nguyên văn, “Chúng không có thần linh” nghĩa là “Chúng không có sự sống.”
- Giê-rê-mi-a 10:16 phần của Gia-cốp Nghĩa là Thượng Đế và Gia-cốp (tức dân Ít-ra-en) có một mối tương quan đặc biệt: Thượng Đế thuộc về Gia-cốp, và Gia-cốp thuộc về Thượng Đế.
- Giê-rê-mi-a 10:22 phương Bắc Đạo quân Ba-by-lôn từ phương Bắc đến tấn công Giu-đa. Các đạo quân thuộc phương Bắc và Đông của xứ Ít-ra-en hay theo những hướng ấy để tấn công Ít-ra-en và Giu-đa.
- Giê-rê-mi-a 11:16 Giu-đa … cháy tiêu Ý nghĩa của hai câu nầy hơi khó hiểu.
- Giê-rê-mi-a 11:18 người ở A-na-thốt A-na-thốt là tỉnh nhà của Giê-rê-mi. Những người âm mưu hại ông ở đó có cả bà con của ông nữa. Xem Giê 12:6.
- Giê-rê-mi-a 12:7 Ta đã lìa bỏ … dân ta Nguyên văn, “Ta đã lìa bỏ nhà ta, ta đã lìa bỏ tài sản của ta.”
- Giê-rê-mi-a 13:1 cái khố Một loại quần lót thông dụng ở xứ Giu-đa thời xưa. Loại khố nầy giống như một cái váy ngắn quấn quanh hông và dài đến phân nửa bắp vế.
- Giê-rê-mi-a 13:4 Bê-rát Có lẽ là một làng gần Giê-ru-sa-lem. Thị trấn nầy gọi là Bê-rát trong danh sách các thành phố thuộc xứ Bên-gia-min ghi ở Giôs 18:23. Tuy nhiên từ ngữ nầy cũng có nghĩa là sông Ơ-phơ-rát.
- Giê-rê-mi-a 13:17 bầy chiên của CHÚA Cụm từ nầy mang nghĩa bóng, ám chỉ dân Giu-đa. CHÚA được mô tả như người chăn chiên, còn dân của Ngài xem như là bầy chiên.
- Giê-rê-mi-a 13:20 phương Bắc Quân Ba-by-lôn đến từ hướng ấy để tấn công Giu-đa. Đạo quân của các quốc gia nằm về phía Bắc và Đông của Ít-ra-en hay theo hướng ấy đến tấn công Giu-đa và Ít-ra-en.
- Giê-rê-mi-a 13:20 Bầy Ở đây từ ngữ “bầy” có nghĩa là các thị trấn quanh Giê-ru-sa-lem, nghĩa là Giê-ru-sa-lem xem như là người chăn, còn các thành phố chung quanh là bầy chiên.
- Giê-rê-mi-a 13:27 Ta đã thấy … ngươi làm Có lẽ là sự thờ lạy các thần giả. Một trong lối thờ lạy đó là ăn nằm với các gái điếm trong đền thờ.
Giê-rê-mi 10-13
New Vietnamese Bible
Thờ Thần Tượng Là U Mê Dại Dột
10 Hỡi nhà Y-sơ-ra-ên, hãy nghe lời CHÚA phán với các ngươi, 2 CHÚA phán như vầy:
“Đừng học đòi lối sống của các dân,
Đừng khiếp sợ các hiện tượng trên trời,
Vì các dân khiếp đảm trước các hiện tượng đó.
3 Thật tập tục các dân chỉ là hư không:
Người thợ lấy rìu đốn cây trong rừng về,
Dùng chính tay mình đẽo gọt,
4 Chạm bạc trổ vàng cho đẹp,
Dùng búa đóng đinh vào cho chặt,
Để tượng khỏi ngã đổ.
5 Các thần tượng sống như bù nhìn trong ruộng dưa chuột,
Không biết nói,
Phải nhờ người khiêng,
Vì chúng không biết đi.
Đừng sợ các thần ấy,
Vì chúng không có khả năng gây họa,
Cũng không có quyền ban phúc.
6 Ôi! Lạy CHÚA, chẳng có thần nào giống như Ngài,
Ngài thật vĩ đại,
Danh Ngài vĩ đại, quyền năng.
7 Ngài là Vua của các nước,
Ai mà không kính sợ Ngài?
Vì Ngài đáng được tôn kính,
Vì giữa hết thảy các bậc hiền triết trong các nước,
Giữa hết thảy các bậc vua chúa,
Không ai giống như Ngài!
8 Cả thảy đều u mê, khờ dại,
Học điều hư không từ khúc gỗ!
9 Bạc dát mỏng nhập từ Tạc-sít,
Vàng từ U-pha,
Công trình của thợ thủ công, của tay người thợ vàng,
Khoác vào lớp áo màu tím và đỏ thẫm,
Toàn là công trình của thợ khéo!
10 Nhưng CHÚA thật sự là Đức Chúa Trời,
Ngài là Đức Chúa Trời hằng sống, là vua đời đời.
Đất rúng động khi Ngài nổi giận,
Các nước không chịu nổi cơn thịnh nộ Ngài.
11 Các ngươi hãy nói với chúng thế này: ‘Các thần không tạo dựng trời và đất, các thần ấy sẽ bị hủy diệt khỏi mặt đất và dưới bầu trời.’
12 Chính Ngài tạo dựng địa cầu bởi quyền năng Ngài,
Sáng lập thế giới bởi sự khôn ngoan Ngài,
Và giương các tầng trời bởi tri thức Ngài.
13 Khi Ngài lên tiếng, các nguồn nước trên trời báo động,
Ngài khiến hơi nước bốc lên từ nơi đầu cùng đất,
Ngài khiến chớp lóe lên trong cơn mưa,
Và lùa gió ra khỏi kho tàng của Ngài.
14 Mọi người đều u mê, thiếu hiểu biết,
Người thợ đúc tượng nào cũng xấu hổ vì tượng chạm mình,
Vì thần tượng người đúc chỉ là thần giả để lừa bịp,
Chẳng có hơi thở bên trong.
15 Các thần tượng đều không giá trị, chỉ là vật nhạo báng gạt gẫm,
Đến ngày đoán phạt, chúng sẽ bị tiêu diệt.
16 Nhưng Phần Cơ Nghiệp của Gia-cốp chẳng giống chúng đâu,
Vì chính Ngài nắn tạo vạn vật,
Và Y-sơ-ra-ên là bộ tộc của cơ nghiệp Ngài,
Danh Ngài là CHÚA Vạn Quân.
Hãy Chuẩn Bị Đi Đày
17 Hỡi thành bị vây,
Hãy gom nhặt của cải, lìa khỏi xứ!”
18 Vì CHÚA phán như vầy:
“Lần này, Ta sẽ ném
Dân cư trong nước ra,
Ta sẽ siết chặt vòng vây,
Để không ai thoát khỏi.”
19 Khốn cho tôi vì nỗi đau đổ vỡ,
Vết thương tôi không thể chữa lành!
Thế mà tôi những tưởng:
“Đây chỉ là một cơn đau tôi đủ sức gánh chịu.”
20 Lều trại tôi sụp đổ,
Mọi dây căng lều đều bứt hết,
Con cái tôi lìa khỏi tôi đi mất,
Không còn ai căng lều cho tôi,
Cũng không còn ai treo màn.
21 Các người chăn ngu dại,
Không cầu hỏi ý CHÚA.
Vì thế chúng thất bại,
Cả bầy chiên tan tác.
22 Kìa! Tiếng đồn bay đến,
Tiếng chuyển động ào ào từ phương bắc,
Để làm cho các thành xứ Giu-đa nên hoang vu,
Nên hang chó rừng.
23 Ôi! Lạy CHÚA, con biết loài người không làm chủ số phận mình,
Người đi, nhưng không định được các bước mình.
24 Lạy CHÚA, xin Ngài sửa dạy con, nhưng vừa phải thôi,
Xin đừng sửa phạt con khi Ngài nổi giận,
E Ngài diệt con mất!
25 Xin Ngài trút cơn thịnh nộ Ngài xuống
Các nước không nhận biết Ngài,
Và các dân tộc không cầu khẩn danh Ngài,
Vì chúng đã ăn nuốt Gia-cốp,
Chúng ăn nuốt và tiêu diệt nó,
Chúng phá tan hoang nhà cửa đất đai nó.
Dân Y-sơ-ra-ên Bội Ước
11 Đây là lời của CHÚA phán với Giê-rê-mi: 2 “Con hãy lắng nghe các điều khoản của giao ước này và nói lại cho dân Giu-đa và dân thành Giê-ru-sa-lem. 3 Con hãy nói với chúng: ‘CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy:
Người nào không vâng giữ các điều khoản trong giao ước này sẽ bị nguyền rủa. 4 Đấy là giao ước Ta lập với tổ phụ các ngươi trong ngày Ta đem chúng ra khỏi Ai-cập, là lò luyện sắt. Ta truyền bảo chúng: Nếu các ngươi vâng lời Ta và làm trọn mọi điều Ta truyền dạy các ngươi, các ngươi sẽ là dân Ta, và Ta sẽ là Đức Chúa Trời các ngươi.’ 5 Bấy giờ Ta sẽ thực hiện lời Ta thề hứa ban cho tổ phụ các ngươi một đất nước tuôn tràn sữa và mật, như đã có ngày nay.”
Tôi đáp: “Vâng, thưa CHÚA.”
6 CHÚA phán với tôi: “Con hãy công bố tất cả những điều khoản này ra trong các thành phố Giu-đa và các ngõ ngách thành Giê-ru-sa-lem. Con hãy nói: ‘Hãy lắng nghe và làm theo các điều khoản trong giao ước này.’ 7 Ta đã nghiêm nghị cảnh cáo tổ phụ các ngươi từ ngày Ta đem chúng ra khỏi Ai-cập cho đến ngày nay. Ta đã không ngừng cảnh cáo chúng: ‘Hãy vâng lời Ta.’ 8 Nhưng chúng không vâng lời, cũng không lắng tai; trái lại, ai nấy sống theo lòng cứng cỏi gian ác mình. Vì thế Ta đã giáng hình phạt trên chúng theo như tất cả các điều khoản trong giao ước này, là giao ước ta truyền chúng vâng giữ, nhưng chúng không làm theo.”
9 CHÚA phán với tôi: “Dân Giu-đa và dân cư thành Giê-ru-sa-lem âm mưu phản loạn: 10 chúng đã quay về với tội ác của tổ phụ chúng trước kia là những người không chịu vâng lời Ta. Chúng đã theo các thần khác và phục vụ các thần ấy. Nhà Y-sơ-ra-ên và nhà Giu-đa đã bội giao ước Ta lập với tổ phụ chúng.” 11 Vì thế, CHÚA phán như vầy: “Này, Ta sẽ giáng tai họa trên chúng, chúng không thể tránh khỏi. Chúng sẽ kêu cầu Ta, nhưng Ta sẽ không nghe. 12 Bấy giờ dân cư trong các thành của Giu-đa và thành Giê-ru-sa-lem sẽ đi kêu cầu các thần chúng cúng tế. Chắc chắn là các thần ấy không thể nào cứu giúp chúng trong giờ hoạn nạn. 13 Vì ngươi, hỡi Giu-đa, ngươi có bao nhiêu thành là có bấy nhiêu thần! Và Giê-ru-sa-lem có bao nhiêu đường phố, là các ngươi lập bấy nhiêu bàn thờ cho đồ đáng xấu hổ, bàn thờ dâng hương cho Ba-anh!
14 Về phần con, đừng cầu thay cho dân này. Con cũng đừng vì chúng cất tiếng kêu xin hay cầu khẩn, vì Ta sẽ không nghe khi chúng kêu cầu Ta trong giờ hoạn nạn.
15 Dân Ta yêu dấu làm gì trong nhà Ta?
Chúng đã làm việc đồi bại.
Lời hứa nguyện và thịt sinh tế có thể nào ngăn ngừa tai họa xảy đến cho ngươi không?
Ngươi vui mừng hớn hở được sao?
16 CHÚA đã từng gọi tên ngươi
Là cây ô-liu rậm lá, đẹp đẽ, sai trái tốt tươi.
Nhưng nay, có tiếng gầm thét inh ỏi,
Ngài đốt cháy lá nó,
Bẻ gãy nhành nó.[a]
17 CHÚA Vạn Quân, là Đấng đã trồng ngươi, chính Ngài đã tuyên bố tai họa sẽ giáng xuống ngươi, vì sự gian ác của nhà Y-sơ-ra-ên và nhà Giu-đa. Chúng đã chọc Ta giận khi chúng cúng tế thần Ba-anh.”
Chiến Đấu Nội Tâm: Giê-rê-mi Than Trách Vì Dân Làng A-na-tốt Âm Mưu Giết Hại Ông
18 CHÚA đã báo cho tôi biết, và tôi đã biết. Bấy giờ Ngài cho tôi thấy việc làm gian ác của họ. 19 Về phần tôi, tôi giống như cừu non dễ tin bị dắt đến lò sát sinh. Tôi không hề biết họ âm mưu sát hại tôi:
“Chúng ta hãy đốn cây đang còn nhựa bên trong,
Chúng ta hãy trừ diệt hắn khỏi đất người sống,
Để không ai nhớ đến tên hắn nữa.”
20 Lạy CHÚA Vạn Quân, Ngài là thẩm phán công minh,
Đấng dò xét lòng dạ và ý tưởng,
Xin cho con thấy Ngài báo thù họ,
Vì con đã giao phó việc con cho Ngài.
21 Vì thế, CHÚA phán như vầy: “Về phần dân làng A-na-tốt, là những người tìm cách sát hại con, và bảo con: ‘Ông không được nhân danh CHÚA nói tiên tri nữa, bằng không, ông sẽ chết về tay chúng tôi.’ ” 22 CHÚA Vạn Quân phán như vầy: “Này, Ta sẽ trừng phạt chúng. Thanh niên sẽ chết vì gươm giáo, con trai, con gái chúng sẽ chết vì đói kém. 23 Sẽ không còn một người nào sống sót, vì Ta sẽ giáng họa trên dân làng A-na-tốt trong năm chúng bị trừng phạt.”
12 “Lạy CHÚA, nếu con biện luận với Ngài,
Ngài sẽ thắng.
Tuy nhiên, con vẫn xin trình bày lời biện luận.
Tại sao người gian ác hưng thịnh?
Tại sao người phản phúc lại sống ung dung?
2 Ngài đã trồng chúng nó, chúng đâm rễ,
Lớn lên, sinh hoa kết quả.
Ngài ở gần miệng lưỡi chúng,
Nhưng cách xa lòng dạ chúng.
3 Nhưng lạy CHÚA, Ngài đã biết con, Ngài nhìn thấy con,
Ngài đã thử và biết lòng con ở với Ngài.
Xin Ngài tách chúng nó ra như cừu dành cho lò sát sinh,
Xin Ngài biệt riêng chúng ra cho ngày chém giết.
4 Đất nước phải khô héo cho đến bao giờ?
Cỏ khắp đồng phải úa tàn cho đến khi nào?
Thú rừng và chim chóc bị quét sạch
Vì dân cư gian ác,
Vì chúng nói:
‘Ngài không thấy điều gì chúng ta làm.’
5 Nếu con chạy đua với người chạy bộ
Mà còn mỏi mệt vì họ,
Thì làm sao đua nổi với ngựa?
Nếu con chỉ vững tin trong đất nước trù phú,
Thì con sẽ ra sao trong rừng rậm sông Giô-đanh?
6 Ngay cả dòng họ con và nhà cha con,
Ngay cả họ cũng phản bội con,
Ngay cả họ cũng gọi sau lưng con: ‘Đồ say rượu!’
Con đừng tin họ
Khi họ dùng lời ngon ngọt nói với con.”
CHÚA Đau Khổ Vì Dân Ngài
7 Ta đã từ bỏ dân Ta,
Ta đã bỏ cơ nghiệp Ta,
Ta đã giao dân Ta yêu quý
Vào tay kẻ thù chúng.
8 Dân Ta nghịch lại Ta
Như sư tử trong rừng rậm.
Chúng lớn tiếng chống lại Ta,
Vì thế Ta ghét bỏ chúng.
9 Dân Ta có phải là diều hâu có đốm,
Bị diều hâu khác vây quanh?
Hỡi tất cả các loài thú rừng,
Hãy đến, hãy tụ tập lại,
Hãy đến dự tiệc!
10 Nhiều người chăn đã hủy phá vườn nho Ta,
Giày đạp phần đất của Ta.
Chúng đã biến phần đất đẹp đẽ của Ta
Thành đồng hoang tiêu điều.
11 Chúng đã làm cho nó điêu tàn,
Nó xơ xác khóc than với Ta.
Cả đất nước điêu tàn,
Nhưng không ai màng để tâm.
12 Quân thù cướp phá đã tràn đến
Khắp các đồi trọc trong sa mạc.
Vì lưỡi gươm của CHÚA cắn nuốt cả đất,
Từ đầu này đến đầu kia,
Không sinh vật nào an toàn cả.
13 Chúng gieo lúa mì, nhưng chỉ gặt gai gốc,
Chúng làm việc khổ nhọc luống công.
Chúng sẽ xấu hổ vì thu hoạch mình,
Vì cơn giận cháy phừng của CHÚA!
Lời Hứa Cho Các Nước Láng Giềng
14 CHÚA phán như vầy: “Về phần tất cả những người láng giềng gian ác của Ta đã xâm phạm cơ nghiệp Ta ban cho dân Y-sơ-ra-ên Ta, này, Ta sẽ bứng chúng khỏi đất mình, và Ta sẽ bứng nhà Giu-đa khỏi giữa chúng. 15 Nhưng sau khi Ta đã bứng chúng đi, Ta lại sẽ thương xót chúng và Ta sẽ đem chúng trở về quê hương mình, mỗi người nhận lại cơ nghiệp mình. 16 Và nếu chúng sốt sắng học hỏi nếp sống của dân Ta, học biết nhân danh Ta mà thề, ‘Thật như CHÚA hằng sống!’ như ngày trước chúng đã dạy dân Ta thề nhân danh Ba-anh, lúc ấy chúng sẽ vững lập giữa dân Ta. 17 Còn nếu dân tộc nào không vâng lời Ta, Ta sẽ bứng hẳn và tiêu diệt dân ấy.” Đấy là lời CHÚA.
Dải Thắt Lưng Bằng Vải Lanh
13 CHÚA phán với tôi như vầy: “Con hãy đi mua một dải thắt lưng bằng vải lanh, quấn nó ngang lưng con, nhưng đừng ngâm nó trong nước.” 2 Theo lời CHÚA truyền, tôi mua một dải thắt lưng và quấn nó ngang lưng tôi.
3 CHÚA phán với tôi lần thứ nhì: 4 “Con hãy lấy dải thắt lưng mà con đã mua và hiện đang quấn ngang lưng con, đem đến Phơ-rát[b] và giấu nó tại đó, trong một kẽ đá.” 5 Tôi đem dải thắt lưng giấu tại Phơ-rát, y như lời CHÚA dặn bảo tôi.
6 Sau đó một thời gian khá lâu, CHÚA phán với tôi: “Con hãy đến Phơ-rát lấy dải thắt lưng Ta đã bảo con giấu tại đó.” 7 Vậy tôi đi đến Phơ-rát, đào dải thắt lưng lên khỏi nơi tôi đã chôn giấu nó. Nhưng dải thắt lưng đã mục nát, không dùng được nữa.
8 CHÚA phán với tôi. 9 CHÚA phán như vầy: “Ta cũng sẽ phá đổ sự kiêu ngạo của Giu-đa và sự kiêu ngạo lớn của Giê-ru-sa-lem như vậy. 10 Dân gian ác này từ chối không chịu vâng lời Ta, sống theo lòng cứng cỏi mình, phụng sự và thờ lạy các thần khác; chúng sẽ giống như dải thắt lưng này, không dùng vào việc chi được nữa; 11 vì như dải thắt lưng thắt sát vào lưng mỗi người thể nào, Ta cũng đã đem trọn nhà Y-sơ-ra-ên và trọn nhà Giu-đa thắt sát vào Ta thể ấy, để họ trở thành dân Ta, làm vinh danh Ta, ca ngợi Ta, và mang vinh quang về cho Ta, nhưng chúng không chịu vâng lời Ta.” Đấy là lời CHÚA. 12 Con hãy nói lời ấy với chúng.
Bình Rượu
CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: “Mỗi bình rượu phải đổ đầy rượu.” Và khi chúng nói với con: “Lẽ nào chúng tôi không biết rõ mỗi bình rượu phải đổ đầy rượu?” 13 Con hãy nói với chúng: CHÚA phán như vầy: “Này, Ta sẽ đổ rượu đầy miệng hết thảy dân cư đất này, các vua ngồi trên ngai Đa-vít, các thầy tế lễ, các tiên tri, và tất cả dân thành Giê-ru-sa-lem cho đến khi chúng say nhừ. 14 Và Ta sẽ đập bể chúng, đập người này vào người kia, cả cha lẫn con. Ta sẽ không nương tay, không tiếc nuối, không thương xót khi Ta hủy diệt chúng.”
Dân Giu-đa Phải Đi Đày
15 “Hãy nghe đây, hãy lắng tai,
Đừng kiêu ngạo,
Vì CHÚA đã phán!
16 Các ngươi hãy dâng vinh quang cho CHÚA, Đức Chúa Trời mình,
Trước khi Ngài cho bóng tối phủ xuống,
Trước khi chân các ngươi vấp phải
Các sườn núi vào lúc trời chạng vạng,
Trước khi Ngài biến ánh sáng các ngươi trông đợi
Ra bóng tối tử vong dày đặc.
17 Nhưng nếu các ngươi không chịu nghe,
Trong nơi kín, tôi sẽ khóc
Về sự kiêu ngạo của các ngươi,
Tôi sẽ khóc dầm dề,
Nước mắt tôi chảy ràn rụa,
Vì bầy chiên của CHÚA bị bắt đi.
18 Con hãy nói với vua và thái hậu:
‘Xin bước xuống khỏi ngai, ngồi dưới đất,
Vì vương miện vinh quang
Đã rơi khỏi đầu.
19 Các thành vùng Nê-ghép bị vây kín,
Không ai giải vây.
Toàn dân Giu-đa bị bắt đi đày,
Không sót một ai.
20 Hãy ngước mắt lên nhìn
Những kẻ đến từ phương bắc!
Bầy chiên Ta giao cho ngươi,
Ngươi tự hào về bầy chiên ấy, nó đâu rồi?
21 Ngươi sẽ nói gì khi những kẻ ngươi từng dạy dỗ,
Từng là bạn tin cẩn của ngươi,
Được đặt lên thống trị ngươi?
Lẽ nào ngươi không đau đớn quặn thắt như sản phụ chuyển dạ?’
22 Và khi ngươi tự hỏi:
‘Tại sao điều này xảy đến cho tôi?’
Chính vì tội ác ngươi nặng nề
Mà chúng lột váy ngươi,
Và cưỡng hiếp ngươi bầm giập.[c]
23 Người Ê-thi-ô-bi có đổi được màu da,
Con beo có đổi được đốm nó không?
Các ngươi cũng vậy, đã quen làm ác,
Có thể nào làm lành được?
24 Vì thế, Ta sẽ rải tung các ngươi ra như trấu
Bay trước gió sa mạc.”
25 CHÚA phán:
“Đây là số phận của ngươi,
Phần Ta lường riêng ra cho ngươi.
Vì ngươi đã quên Ta,
Và tin cậy các thần giả,
26 Chính Ta sẽ lột tung váy ngươi ra, phủ lên mặt ngươi,
Và phơi trần sự lõa lồ ngươi.
27 Ta đã nhìn thấy việc làm gớm ghiếc của ngươi:
Ngươi ngoại tình, sàm sỡ như ngựa hí khi động đực,
Bán dâm bừa bãi
Trên các đồi, nơi đồng nội.
Khốn cho ngươi, hỡi Giê-ru-sa-lem,
Ngươi không chịu tẩy sạch cho đến khi nào?”
© 2010 Bible League International
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)