Sáng Thế 27-29
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Gia-cốp gạt Y-sác
27 Khi Y-sác về già thì mắt bị lòa, không còn thấy rõ. Một hôm ông gọi con trưởng là Ê-sau lại bảo, “Con ơi.”
Ê-sau đáp, “Dạ.”
2 Y-sác bảo, “Cha nay già rồi không biết lúc nào qua đời. 3 Con hãy lấy cung tên đi ra đồng săn thú làm thịt cho cha ăn. 4 Con hãy chuẩn bị món ăn ngon mà cha thích, mang đến đây. Ăn xong, cha sẽ chúc phước cho con trước khi cha qua đời.” 5 Ê-sau liền ra đồng săn.
Khi Y-sác nói chuyện với Ê-sau thì Rê-be-ca nghe lén. 6 Bà liền bảo con mình là Gia-cốp, “Nầy con, mẹ nghe cha con bảo Ê-sau, anh con, như sau 7 ‘Hãy giết thú làm món gì ngon cho cha ăn rồi cha sẽ chúc phước cho con trước mặt CHÚA trước khi cha qua đời.’ 8 Cho nên con hãy nghe mẹ và làm theo điều mẹ dặn. 9 Hãy đi ra bầy bắt hai con dê con tốt nhất. Mẹ sẽ làm món ăn mà cha con thích. 10 Rồi con sẽ mang vào cho cha con ăn để cha chúc phước cho con trước khi qua đời.”
11 Nhưng Gia-cốp đáp, “Anh con có nhiều lông còn da con mịn! 12 Nếu cha sờ vào con, cha sẽ biết đây không phải Ê-sau, rồi không những cha sẽ không chúc phước cho con mà trái lại sẽ nguyền rủa, vì con phỉnh gạt cha.”
13 Rê-be-ca bảo Gia-cốp, “Nếu cha nguyền rủa con thì mẹ sẽ gánh chịu. Bây giờ con cứ làm theo lời mẹ, ra bắt dê đi.”
14 Vậy Gia-cốp đi ra bắt hai con dê mang vào cho mẹ rồi bà nấu món ăn đúng sở thích của Y-sác. 15 Bà lấy áo tốt nhất của Ê-sau để ở trong nhà, mặc vào cho con thứ là Gia-cốp. 16 Bà cũng lấy da dê quấn tay và cổ Gia-cốp; 17 rồi đưa cho Gia-cốp thức ăn ngon và bánh mì bà mới làm.
18 Gia-cốp bưng vào cho cha và nói, “Thưa cha.”
Cha ông hỏi, “Cha đây, con. Con là đứa nào?”
19 Gia-cốp thưa, “Con là Ê-sau, con trưởng nam của cha. Con đã làm điều cha dặn. Bây giờ xin cha hãy ngồi dậy ăn thịt mà con săn được cho cha, rồi cha sẽ chúc phước cho con.”
20 Nhưng Y-sác hỏi, “Sao con săn được thú nhanh vậy?”
Gia-cốp trả lời, “Dạ nhờ CHÚA là Thượng Đế của cha phù hộ nên con săn được thú nhanh như vậy.”
21 Y-sác liền bảo Gia-cốp, “Con ơi, hãy lại gần đây cho cha sờ con để cha biết có đúng là Ê-sau, con cha hay không.”
22 Gia-cốp liền đến gần Y-sác. Y-sác sờ ông rồi nói, “Tiếng nói thì giống tiếng Gia-cốp mà tay thì lại giống tay Ê-sau.” 23 Y-sác không biết đó là Gia-cốp vì tay ông có lông giống như tay Ê-sau nên Y-sác chúc phước cho Gia-cốp.
24 Y-sác hỏi, “Có quả thật con là Ê-sau không?”
Gia-cốp đáp, “Dạ phải.”
Phúc lành dành cho Gia-cốp
25 Y-sác bảo, “Con hãy mang món ăn lại cho cha ăn, rồi cha sẽ chúc phước cho con.” Gia-cốp liền bưng thức ăn vào, rồi Y-sác ăn. Gia-cốp cũng mang rượu cho cha mình uống.
26 Rồi Y-sác bảo, “Con hãy lại gần hôn cha đi.” 27 Gia-cốp liền lại gần hôn cha mình. Khi Y-sác ngửi mùi áo của Ê-sau liền chúc phước,
“Mùi của con ta như mùi của cánh đồng được CHÚA ban phước.
28 Nguyện Thượng Đế ban cho con
đủ mưa và đất đai phì nhiêu
để con tràn đầy ngũ cốc và rượu mới.
29 Nguyện các nước sẽ phục vụ con và các dân sẽ cúi lạy con.
Nguyện con cai quản các anh em con và nguyện các con của mẹ con cúi lạy con.
Nguyện kẻ nào nguyền rủa con sẽ bị nguyền rủa,
kẻ nào chúc phước con sẽ được phước.”
Phúc lành dành cho Ê-sau
30 Y-sác chúc phước cho Gia-cốp xong; và vừa khi Gia-cốp bước ra, thì Ê-sau từ đồng đi săn về. 31 Ông chuẩn bị thức ăn ngon mang vào cho Y-sác. Ông thưa, “Xin mời cha dậy ăn món thịt rừng con của cha đã giết được, rồi chúc phước cho con.”
32 Y-sác hỏi, “Con là đứa nào vậy?”
Ê-sau đáp, “Con là Ê-sau con trưởng nam của cha.”
33 Nghe vậy Y-sác giận run lên và hỏi, “Thế thì đứa nào săn thú mang thức ăn vào cho cha trước khi con vào đây? Cha ăn và đã chúc phước cho nó rồi. Vậy nó sẽ nhận được phước ấy.”
34 Ê-sau nghe vậy thì oà khóc cay đắng. Ông thưa với cha, “Cha ơi, xin cha chúc phước cho con nữa!”
35 Nhưng Y-sác bảo, “Em con đã vào đây phỉnh cha. Nó đã cướp phước lành của con rồi.”
36 Ê-sau bảo, “Cái tên Gia-cốp của nó là đúng lắm, vì nó đã phỉnh con hai lần rồi. Nó đã phỉnh để cướp quyền trưởng nam [a] của con, bây giờ lại lấy luôn phúc lành của con nữa.” Ê-sau tiếp, “Vậy bây giờ cha không còn phước nào dành cho con sao?”
37 Y-sác trả lời, “Cha đã cho Gia-cốp quyền cai trị trên con, mọi anh em nó sẽ làm tôi cho nó. Ta giúp nó có đầy ngũ cốc và rượu mới. Con ơi, cha đâu còn phước nào nữa mà cho con.”
38 Nhưng Ê-sau năn nỉ, “Chẳng lẽ cha không còn một phước nào sao? Cha ơi, hãy chúc phước cho con nữa!” Rồi Ê-sau lớn tiếng òa khóc thảm thiết.
39 Y-sác bảo,
“Con sẽ sống xa vùng đất phì nhiêu,
xa mưa móc [b].
40 Con sẽ phải vất vả để sinh sống
và làm tôi cho em con.
Nhưng khi con vùng vẫy
thì con sẽ thoát khỏi ách của em con.”
41 Từ đó Ê-sau rất ghét Gia-cốp vì lời chúc phước của Y-sác cho. Ông tự nhủ, “Cha mình sắp qua đời rồi, ta sẽ buồn bã. Sau đó ta sẽ giết Gia-cốp.”
42 Rê-be-ca nghe ý định Ê-sau muốn giết Gia-cốp nên cho gọi Gia-cốp vào bảo, “Nầy con, anh con muốn tự an ủi bằng cách giết con đó. 43 Vậy bây giờ hãy làm theo điều mẹ dặn. Anh của mẹ hiện ở Cha-ran. Con hãy đi đến ở với cậu con liền đi! 44 Ở với cậu một thời gian cho đến khi anh con nguôi giận. 45 Lâu dần anh con sẽ bớt giận, quên mất điều con đã làm cho nó. Lúc đó mẹ sẽ sai một đầy tớ mang con về. Mẹ không muốn mất hai đứa con cùng một ngày.”
46 Sau đó Rê-be-ca bảo Y-sác, “Tôi chán sống giữa mấy người đàn bà Hê-tít lắm. Nếu Gia-cốp lấy một trong mấy đứa con gái Hê-tít nầy làm vợ chắc tôi chết mất.”
Gia-cốp kiếm vợ
28 Y-sác gọi Gia-cốp vào chúc phước và dặn, “Con không được lấy đàn bà Ca-na-an nào làm vợ. 2 Hãy đi đến nhà Bê-thu-ên, ông ngoại con ở vùng tây bắc Mê-sô-bô-ta-mi, nơi La-ban cậu con đang sống. Hãy lấy một trong các con gái của cậu con làm vợ. 3 Nguyện Thượng Đế Toàn Năng ban phước, cho con nhiều con cái, và khiến con trở thành một dám dân đông đảo, 4 Nguyện Ngài ban cho con và dòng dõi con phước lành của Áp-ra-ham, để con sẽ làm chủ miền đất mà con đang ở tạm, đất mà Thượng Đế đã ban cho Áp-ra-ham.”
5 Vậy Y-sác sai Gia-cốp đến vùng tây bắc Mê-sô-bô-ta-mi, nơi La-ban, anh của Rê-be-ca sinh sống. Bê-thu-ên người A-ram là cha của La-ban và Rê-be-ca. Rê-be-ca là mẹ của Gia-cốp và Ê-sau.
6 Ê-sau biết Y-sác đã chúc phước và bảo Gia-cốp đi sang vùng tây bắc Mê-sô-bô-ta-mi để tìm vợ. 7 Ê-sau cũng biết Y-sác dặn Gia-cốp không được lấy con gái Ca-na-an làm vợ, và Gia-cốp đã vâng theo lời cha mẹ đi sang vùng đó. 8 Nên Ê-sau biết Y-sác, cha mình, không thích các con mình lấy gái Ca-na-an. 9 Tuy Ê-sau đã có vợ nhưng ông đi đến Ích-ma-ên, con của Áp-ra-ham lấy Ma-ha-lát, con gái Ích-ma-ên làm vợ. Ma-ha-lát là chị của Nê-bai-ốt.
Chiêm bao của Gia-cốp ở Bê-tên
10 Gia-cốp rời Bê-e-sê-ba lên đường sang Cha-ran. 11 Đến một nơi kia, ông ngủ đêm vì mặt trời đã lặn. Ông tìm một tảng đá làm gối đầu để ngủ. 12 Gia-cốp nằm chiêm bao thấy một cái thang từ đất bắc lên đến tận trời, và thấy các thiên sứ của Thượng Đế lên xuống trên thang. 13 Gia-cốp cũng thấy CHÚA đứng trên đầu thang bảo rằng, “Ta là CHÚA, Thượng Đế của Áp-ra-ham, ông nội con, và là Thượng Đế của Y-sác. Ta sẽ cho con và dòng dõi con đất mà con hiện đang nằm ngủ. 14 Dòng dõi con sẽ đông như bụi đất. Chúng sẽ lan tràn ra từ tây sang đông, từ bắc đến nam. Các gia tộc trên đất sẽ nhờ dòng dõi con mà được phước.
15 Ta sẽ ở cùng con, phù hộ con bất cứ nơi nào con đi và sẽ mang con về xứ nầy. Ta sẽ không rời bỏ con cho đến khi ta đã thực hiện xong lời hứa với con.”
16 Gia-cốp thức giấc nói, “Nơi đây thật có CHÚA mà tôi không biết.”
17 Ông đâm ra sợ hãi và tự nhủ, “Chỗ nầy thật đáng sợ! Đúng là nhà của Thượng Đế và là cửa thiên đàng.”
18 Sáng sớm hôm sau Gia-cốp thức dậy, lấy tảng đá mình đã tựa đầu để ngủ dựng ngược lên rồi đổ dầu ô-liu trên đó. 19 Trước kia thành ấy tên Lu-xơ, nhưng Gia-cốp đặt tên là Bê-tên [c].
20 Rồi Gia-cốp khấn hứa, “Nguyện cầu Thượng Đế ở cùng và phù hộ con trong chuyến đi nầy. Cầu xin Ngài cho con đủ ăn đủ mặc, 21 dẫn con trở về bình yên nơi nhà cha con. Nếu CHÚA thực hiện mọi điều đó thì Ngài sẽ là Thượng Đế con. 22 Tảng đá mà con dựng lên đây sẽ là nhà của Thượng Đế. Con sẽ dâng lên Ngài một phần mười những gì Ngài ban cho con.”
Gia-cốp gặp Ra-chên
29 Gia-cốp tiếp tục cuộc hành trình và đến xứ các dân miền đông. 2 Ông nhìn thì thấy một cái giếng giữa đồng, gần đó có ba bầy chiên đang nằm nghỉ vì chúng uống nước giếng đó. Trên miệng giếng có một tảng đá lớn chặn lại. 3 Khi các con chiên đã tụ tập đông đủ thì các chú chăn chiên lăn tảng đá đi cho chiên uống nước, xong rồi họ lăn tảng đá đậy miệng giếng lại.
4 Gia-cốp hỏi mấy chú chăn chiên, “Các anh em từ đâu đến vậy?”
Họ đáp, “Chúng tôi từ Cha-ran đến.”
5 Gia-cốp tiếp, “Mấy anh em có biết La-ban, cháu Na-ho không?”
Họ trả lời, “Chúng tôi biết.”
6 Gia-cốp hỏi thêm, “Ông ta có mạnh giỏi không?”
Họ đáp, “Ông ta mạnh. Ra-chên, con gái của ông ta, đang dắt bầy chiên đi đến kia kìa!”
7 Gia-cốp hỏi, “Nhưng bây giờ là giữa trưa, chưa phải lúc gom chiên lại để nghỉ đêm cho nên các anh hãy cho chiên uống nước rồi thả ra đồng lại đi.”
8 Nhưng họ đáp, “Chúng tôi không làm như thế được. Chỉ khi chiên đến đông đủ, chúng tôi mới lăn tảng đá chặn miệng giếng rồi cho chiên uống nước.”
9 Trong khi Gia-cốp đang nói chuyện với mấy chú chăn chiên thì Ra-chên dắt bầy chiên của cha mình đến, vì nhiệm vụ của cô là chăn giữ chiên. 10 Khi thấy Ra-chên, con gái La-ban, cùng bầy chiên của ông, Gia-cốp bước đến lăn tảng đá chặn miệng giếng để cho chiên của La-ban uống nước. La-ban là anh của Rê-be-ca, mẹ Gia-cốp. 11 Rồi Gia-cốp hôn Ra-chên và khóc. 12 Ông cho nàng biết mình thuộc gia tộc nàng, và là con của Rê-be-ca. Ra-chên vội chạy về báo tin cho cha mình hay.
13 Khi La-ban nghe tin con của em gái mình là Gia-cốp thì liền chạy ra gặp. La-ban ôm hôn Gia-cốp, đưa về nhà. Gia-cốp thuật lại mọi chuyện.
14 La-ban bảo, “Cháu là thân nhân ruột thịt của cậu.” Rồi Gia-cốp ở lại đó một tháng.
Gia-cốp bị gạt
15 Sau đó La-ban bảo Gia-cốp, “Cháu là thân nhân của cậu nhưng làm việc cho cậu mà không trả thù lao thì không phải lẽ. Cháu muốn cậu trả thù lao cho cháu như thế nào?”
16 Số là La-ban có hai cô con gái. Cô chị tên Lê-a, cô em tên Ra-chên.
17 Mắt Lê-a yếu [d] nhưng Ra-chên lại đẹp toàn diện. 18 Gia-cốp yêu Ra-chên nên bảo La-ban, “Xin cho cháu được lấy Ra-chên, con gái của cậu. Rồi cháu sẽ làm việc cho cậu trong bảy năm.”
19 La-ban đáp, “Thà nó lấy cháu còn hơn lấy người khác. Thôi được, cháu ở đây với cậu.”
20 Vậy Gia-cốp làm việc cho La-ban bảy năm để cưới Ra-chên. Nhưng vì quá yêu Ra-chên nên ông xem bảy năm như vài ba ngày.
21 Sau bảy năm, Gia-cốp bảo La-ban, “Xin cậu gả Ra-chên cho cháu. Thời hạn cháu làm việc cho cậu đã hết rồi.”
22 La-ban liền làm tiệc thết đãi mọi người ở đó. 23 Đêm ấy, ông đưa Lê-a đến cho Gia-cốp, rồi hai người ân ái cùng nhau. 24 (La-ban cũng đưa đứa nữ tì là Xinh-ba đến để hầu con gái mình.) 25 Sáng hôm sau khi Gia-cốp biết mình đã ăn nằm với Lê-a liền hỏi La-ban, “Tại sao cậu đối xử với cháu thế nầy? Cháu vất vả làm việc cho cậu để cưới Ra-chên. Tại sao cậu lại gạt cháu?”
26 La-ban giải thích, “Tục lệ xứ nầy là gả chị trước rồi mới gả em sau. 27 Thôi cháu cứ sống hết tuần trăng mật với Lê-a đi rồi cậu sẽ đưa Ra-chên cho cháu làm vợ. Nhưng cháu phải làm việc cho cậu thêm bảy năm nữa.”
28 Vậy Gia-cốp sống suốt tuần trăng mật với Lê-a. Rồi La-ban gả tiếp Ra-chên cho Gia-cốp. 29 (La-ban cũng đưa đứa nữ tì tên Bi-la để hầu hạ Ra-chên, con gái mình.) 30 Gia-cốp ăn nằm với Ra-chên. Gia-cốp yêu Ra-chên hơn Lê-a. Rồi ông phục vụ tiếp cho La-ban thêm bảy năm nữa.
Gia đình Gia-cốp gia tăng
31 Khi CHÚA thấy Gia-cốp yêu Ra-chên hơn Lê-a thì Ngài cho Lê-a có con, còn Ra-chên thì không con.
32 Lê-a mang thai và sinh một trai đặt tên là Ru-bên [e] vì nàng nói, “CHÚA đã trông thấy nỗi sầu khổ tôi. Bây giờ chắc hẳn chồng tôi sẽ yêu tôi.”
33 Lê-a lại mang thai và sinh ra một trai nữa đặt tên là Xi-mê-ôn [f] và bảo, “CHÚA đã nghe rằng tôi không được chồng yêu nên ban cho tôi đứa con trai nầy.”
34 Lê-a lại mang thai và sinh ra một con trai nữa đặt tên là Lê-vi [g] và bảo, “Bây giờ chắc hẳn chồng sẽ gần gũi tôi vì tôi đã sinh cho chàng ba con trai.”
35 Lê-a sinh ra một trai nữa đặt tên là Giu-đa [h] vì nàng bảo, “Bây giờ tôi sẽ ca ngợi CHÚA.” Sau đó nàng không sinh sản thêm nữa.
Footnotes
- Sáng Thế 27:36 quyền trưởng nam Theo phong tục thời bấy giờ lúc người cha qua đời thì con trai trưởng được lấy phân nửa tài sản của cha và làm chủ gia đình.
- Sáng Thế 27:39 sống … mưa móc Hay “sống nhờ chất phì nhiêu và mưa móc.”
- Sáng Thế 28:19 Bê-tên Một thị trấn trong Ít-ra-en, có nghĩa là “nhà của Thượng Đế.”
- Sáng Thế 29:17 Mắt Lê-a yếu Một cách nói khéo cho thấy Lê-a không đẹp.
- Sáng Thế 29:32 Ru-bên Từ ngữ nầy theo tiếng Hê-bơ-rơ nghĩa là “Nầy, nó là con trai.”
- Sáng Thế 29:33 Xi-mê-ôn Nghĩa là “Ngài nghe.”
- Sáng Thế 29:34 Lê-vi Nghĩa là “đi theo” hay “gần gũi.”
- Sáng Thế 29:35 Giu-đa Nghĩa là “Ngài được ca ngợi.”
Sáng Thế 27-29
Bản Dịch 2011
Gia-cốp Ðoạt Lời Chúc Phước của Ê-sau
27 Thời gian trôi qua I-sác đã già. Mắt ông trở nên mù lòa, ông không còn trông thấy nữa. Ông gọi Ê-sau con đầu lòng của ông, “Con ơi!”
Ê-sau thưa, “Thưa, con đây.”
2 Ông nói, “Nầy, con thấy đó, cha đã già lắm rồi, không biết ngày nào sẽ qua đời. 3 Vậy bây giờ con hãy lấy các khí giới của con, tức lấy ống tên và cây cung của con, rồi ra đồng săn thú đem về cho cha. 4 Con hãy làm một món ngon, món cha thích ăn, rồi đem đến cho cha ăn, để linh hồn cha chúc phước cho con trước khi cha qua đời.” 5 Vả, lúc I-sác nói chuyện với Ê-sau con trai ông thì Rê-be-ca nghe được. Vậy Ê-sau đi ra đồng săn thú rừng để đem về làm thịt.
6 Trong khi đó Rê-be-ca nói với Gia-cốp con trai bà, “Nầy, mẹ có nghe cha con bảo Ê-sau anh con rằng, 7 ‘Hãy đi săn thú và làm cho cha một món ngon, để cha ăn và chúc phước cho con trước mặt Chúa trước khi cha qua đời.’ 8 Vậy hỡi con của mẹ, bây giờ hãy vâng lời mẹ và làm theo những gì mẹ bảo. 9 Hãy ra bầy súc vật, bắt cho mẹ hai con dê con mập. Mẹ sẽ làm một món ngon cha con thích. 10 Sau đó con sẽ bưng đến cho cha, để cha con dùng và sẽ chúc phước cho con trước khi qua đời.”
11 Gia-cốp thưa với mẹ chàng, “Thưa mẹ, anh Ê-sau của con mình mẩy đầy lông, còn con thì nhẵn nhụi. 12 Thế nào cha cũng sờ vào người con, rồi cho con là đứa lừa dối. Con chắc phải chuốc lấy lời nguyền rủa chứ không được chúc phước đâu.”
13 Mẹ chàng bảo, “Con ơi, hãy để lời nguyền rủa đó mẹ chịu. Con hãy vâng lời mẹ. Hãy đi và bắt mấy con dê con cho mẹ.”
14 Vậy Gia-cốp đi, bắt hai con dê con, và đem đến cho mẹ chàng. Bà làm một món ăn ngon đúng theo sở thích của cha chàng. 15 Ðoạn Rê-be-ca lấy quần áo tốt nhất của Ê-sau con đầu lòng của bà để sẵn trong nhà mặc cho Gia-cốp con trai thứ của bà. 16 Bà cũng lấy da hai con dê con ấy bao hai tay và cổ của Gia-cốp, vì tay và cổ Gia-cốp không có lông. 17 Ðoạn bà để món ăn ngon và bánh đã làm vào tay Gia-cốp con trai bà.
18 Vậy Gia-cốp đi vào gặp cha chàng và nói, “Thưa cha.”
Ông đáp, “Cha đây. Con là đứa nào đó?”
19 Gia-cốp thưa với ông, “Con là Ê-sau, con đầu lòng của cha đây. Con đã làm theo lời cha bảo. Mời cha ngồi dậy, ăn miếng thịt săn con đã làm, rồi linh hồn cha chúc phước cho con.”
20 I-sác hỏi, “Sao con đi săn và bắt được thú rừng về mau thế?”
Chàng đáp, “Ấy là nhờ Chúa, Ðức Chúa Trời của cha, phù hộ nên con mới được may mắn.”
21 I-sác nói với Gia-cốp, “Con hãy lại gần đây, để cha sờ xem có phải là Ê-sau con của cha chăng?” 22 Vậy Gia-cốp lại gần I-sác cha chàng. Ông sờ chàng và nói, “Tiếng thì tiếng của Gia-cốp, mà tay thì tay của Ê-sau.” 23 Ông không nhận ra được, vì hai tay chàng cũng có lông nhiều như hai tay của Ê-sau anh chàng. Vậy ông chúc phước cho chàng. 24 Ông lại hỏi nữa, “Có phải con đích thực là Ê-sau con trai của cha không?”
Gia-cốp đáp, “Dạ phải, chính con đây.”
25 Ông nói, “Hãy bưng món thịt rừng con săn được đó lại đây để cha ăn, rồi linh hồn cha sẽ chúc phước cho con.” Chàng bưng thức ăn lại cho ông và ông ăn; sau đó chàng mang rượu đến cho ông và ông uống. 26 Ðoạn I-sác cha chàng bảo, “Con ơi, hãy lại gần và hôn cha đi.” 27 Gia-cốp lại gần và hôn cha chàng. I-sác ngửi mùi thơm của áo con ông, ông chúc phước và nói,
“Ðây là mùi thơm của con tôi,
Chẳng khác gì mùi thơm của cánh đồng Chúa ban phước.
28 Nguyện Ðức Chúa Trời ban cho con sương móc từ trời và màu mỡ của đất,
Ðể con sẽ có dồi dào lúa gạo và rượu mới.
29 Nguyện các dân phục vụ con, và các nước phủ phục trước mặt con.
Hãy nhận lấy quyền làm chủ bà con dòng họ của con;
Các con cháu của mẹ con sẽ phủ phục trước mặt con.
Kẻ nào nguyền rủa con sẽ bị nguyền rủa;
Người nào chúc phước cho con sẽ được ban phước.”
30 Khi I-sác đã chúc phước cho Gia-cốp xong, và khi Gia-cốp đã lui ra khỏi mặt của I-sác cha chàng thì Ê-sau anh chàng cũng vừa đi săn trở về. 31 Ê-sau làm một món ngon, mang đến cha chàng, và nói, “Mời cha ngồi dậy, ăn món thịt rừng do con trai cha nấu dọn, rồi linh hồn cha chúc phước cho con.”
32 I-sác cha chàng hỏi, “Con là đứa nào?”
Chàng đáp, “Con là Ê-sau, con đầu lòng của cha đây.”
33 I-sác liền run bắn người lên và hỏi, “Chứ đứa nào đã làm món thịt rừng đem đến cho cha ăn khi nãy? Cha vừa mới ăn xong và đã chúc phước cho nó rồi, trước khi con vào đây; nó chắc chắn sẽ được ban phước.”
34 Khi Ê-sau nghe cha chàng nói những lời ấy thì chàng thét lên một tiếng lớn, rồi bật khóc cách đắng cay. Chàng nói với cha chàng, “Xin cha chúc phước cho con với, cha ơi.”
35 Nhưng ông đáp, “Em con đã dùng mưu gian đoạt lấy những lời chúc phước dành cho con rồi.”
36 Ê-sau bèn nói, “Có phải vì tên nó là Gia-cốp, mà đã hai lần nó gạt chân con. Nó đã đoạt lấy quyền trưởng tử của con, rồi bây giờ nó còn đoạt mất lời chúc phước dành cho con nữa.” Chàng lại nói, “Cha không còn lời chúc phước nào cho con sao?”
37 I-sác đáp, “Con xem đấy, cha đã lập nó làm chủ con, và khiến tất cả bà con dòng họ nó làm tôi cho nó rồi; cha cũng đã cung cấp lúa gạo và rượu mới cho nó. Bây giờ cha còn biết làm gì cho con đây, con ơi.”
38 Ê-sau nói, “Cha ơi, cha chỉ có những lời chúc phước đó thôi sao? Xin cha chúc phước cho con với, cha ơi.” Rồi Ê-sau cất tiếng khóc nức nở. 39 Bấy giờ I-sác cha chàng đáp lời và nói,
“Nầy, nơi con ở sẽ không được đất đai màu mỡ,
Và sương móc từ trời cũng sẽ không sa xuống dồi dào.
40 Con phải nhờ vào thanh gươm của con mới sống được,
Và con sẽ phục vụ em con,
Nhưng khi con vùng lên để giải thoát,[a]
Con sẽ bẻ gãy được ách em con đặt trên cổ con.”
Ê-sau Tính Giết Gia-cốp
41 Vậy Ê-sau đem lòng oán ghét Gia-cốp, vì lời chúc phước cha chàng đã ban cho Gia-cốp. Ê-sau nhủ thầm, “Ngày tang lễ của cha ta đã gần. Ðợi khi xong tang lễ, ta sẽ giết Gia-cốp em ta.”
42 Người ta thuật lại những lời của Ê-sau con trai lớn của Rê-be-ca cho bà hay. Bà liền cho người gọi Gia-cốp con trai thứ của bà đến và nói, “Nầy, Ê-sau anh con định giết con để báo thù. 43 Vậy bây giờ con ơi, hãy vâng lời mẹ: Hãy đứng dậy, chạy trốn đến nhà La-ban cậu con ở Cha-ran. 44 Hãy ở đó một thời gian cho đến khi anh con nguôi giận. 45 Khi nào cơn giận của anh con nguôi ngoai. Khi nó quên điều con đã làm cho nó, bấy giờ mẹ sẽ sai người đến báo tin để con về. Làm thể nào mẹ có thể chịu nổi hai cái tang cho hai người thân trong một ngày được?”
46 Sau đó Rê-be-ca nói với I-sác, “Tôi đã chán, không muốn sống nữa, vì mấy con dâu người Hít-ti. Nếu Gia-cốp cũng cưới vợ người Hít-ti, giống như mấy đứa con gái trong xứ nầy, thì tôi còn sống nữa làm chi?”
I-sác Sai Gia-cốp đến Cha-ran
28 Bấy giờ I-sác gọi Gia-cốp đến, chúc phước cho, và truyền rằng, “Con không được cưới ai trong vòng các con gái của những người Ca-na-an làm vợ. 2 Hãy trỗi dậy, đi đến Pa-đan A-ram, đến nhà của Bê-thu-ên ông ngoại con; tại đó con hãy cưới một người vợ trong vòng các con gái của La-ban cậu con. 3 Cầu xin Ðức Chúa Trời Toàn Năng ban phước cho con và làm con sinh sôi nảy nở thật nhiều, để từ con sẽ ra một cộng đồng của nhiều dân tộc. 4 Cầu xin Ngài ban phước hạnh của Áp-ra-ham cho con, tức cho con và cho dòng dõi con, để con có thể hưởng được xứ con sống trong đó như một kiều dân, tức xứ Ngài đã ban cho Áp-ra-ham.” 5 Sau đó I-sác sai Gia-cốp đi. Gia-cốp đến xứ Pa-đan A-ram, đến với La-ban con trai Bê-thu-ên, người A-ram. La-ban là anh của Rê-be-ca mẹ của Gia-cốp và Ê-sau.
Ê-sau Cưới Ma-ha-lát
6 Ê-sau thấy I-sác đã chúc phước cho Gia-cốp và sai chàng về Pa-đan A-ram để cưới vợ ở đó. Ông cũng đã nghe cha ông truyền cho Gia-cốp rằng, “Con không được cưới ai trong vòng các con gái của người Ca-na-an làm vợ,” 7 và Gia-cốp đã vâng lời cha mẹ đi về Pa-đan A-ram. 8 Ê-sau cũng nhận thấy các con gái của dân Ca-na-an không làm cho I-sác cha ông vui lòng, 9 vì thế Ê-sau đến nhà của Ích-ma-ên và cưới nàng Ma-ha-lát, con gái của Ích-ma-ên, cháu nội của Áp-ra-ham, em gái của Nê-ba-giốt, làm vợ, thêm vào hai người vợ ông đã có.
Gia-cốp Khấn Nguyện với Chúa
10 Bấy giờ Gia-cốp rời khỏi Bê-e Sê-ba và lên đường đến Cha-ran. 11 Chàng đến một nơi kia thì hoàng hôn đã buông xuống nên đành phải nghỉ đêm tại đó. Chàng lấy một hòn đá ở đó dùng làm gối để gối đầu và nằm ngủ tại đó. 12 Chàng thấy chiêm bao, và nầy, một chiếc thang bắc từ mặt đất mà đầu thang lên đến tận trời, các thiên sứ của Ðức Chúa Trời đi lên và đi xuống trên thang ấy. 13 Và kìa, Chúa đứng ở trên đầu thang và phán, “Ta là Chúa, Ðức Chúa Trời của Áp-ra-ham tổ phụ ngươi và Ðức Chúa Trời của I-sác. Ta sẽ ban cho ngươi và dòng dõi ngươi xứ ngươi đang nằm. 14 Dòng dõi ngươi rồi đây sẽ nhiều như bụi trên đất. Dòng dõi ngươi sẽ tràn ra khắp đông, tây, nam, bắc. Qua ngươi và dòng dõi ngươi, mọi gia tộc trên thế gian sẽ được phước. 15 Nầy, Ta ở với ngươi và sẽ gìn giữ ngươi bất cứ ngươi đến đâu. Ta sẽ đem ngươi trở về xứ nầy, vì Ta sẽ không lìa bỏ ngươi, cho đến khi Ta làm xong những gì Ta đã phán với ngươi.”
16 Bấy giờ Gia-cốp giựt mình thức giấc và nói, “Quả thật, Chúa có ở nơi nầy mà mình không biết.” 17 Chàng phát sợ và nói, “Nơi đây thật đáng sợ thay! Quả thật đây là nhà Ðức Chúa Trời, chứ chẳng còn nơi nào khác. Ðây chính là cửa thiên đàng.”
18 Sáng hôm sau Gia-cốp thức dậy sớm, lấy hòn đá đã gối đầu dựng thành một trụ thờ, rồi đổ dầu lên đầu trụ thờ ấy. 19 Chàng đặt tên chỗ đó là Bê-tên,[b] dù trước kia tên thành ấy là Lu-xơ. 20 Ðoạn Gia-cốp khấn nguyện rằng, “Nếu Ðức Chúa Trời ở với con và gìn giữ con trong suốt cuộc hành trình con đang đi đây, nếu Ngài ban bánh cho con ăn, ban áo quần cho con mặc, 21 để con có thể trở về nhà cha con bình an, thì Chúa sẽ là Ðức Chúa Trời của con. 22 Hòn đá nầy mà con đã dựng thành một trụ thờ sẽ là nhà của Ðức Chúa Trời, và tất cả những gì Ngài ban cho con, con sẽ dâng lại cho Ngài một phần mười.”
Gia-cốp Ðến Nhà La-ban
29 Gia-cốp tiếp tục cuộc hành trình và đến xứ của dân phương đông. 2 Chàng ngước mắt nhìn và thấy một cái giếng trong đồng, và kìa, có ba bầy chiên đang nằm cạnh giếng, vì người ta cho chiên uống nước tại giếng đó. Miệng giếng bị đậy bằng một phiến đá lớn. 3 Khi tất cả các bầy chiên đã tụ tập đông đủ tại đó, người ta lăn phiến đá khỏi miệng giếng để chiên uống nước, xong họ lăn phiến đá đậy miệng giếng lại. 4 Gia-cốp hỏi họ, “Thưa anh em, anh em từ đâu đến đây?”
Họ đáp, “Chúng tôi từ Cha-ran đến.”
5 Chàng hỏi tiếp, “Các anh em có biết ông La-ban cháu của cụ Na-hô không?”
Họ trả lời, “Chúng tôi biết ông ấy.”
6 Chàng lại hỏi, “Ông ấy mạnh khỏe không?”
Họ đáp, “Ông ấy mạnh khỏe. Nầy, Ra-chên con gái ông ấy đang dẫn bầy chiên đến kìa.”
7 Chàng nói, “Trời hãy còn sớm, chưa tới giờ nhóm họp các bầy chiên lại. Anh em hãy cho chiên uống nước, xong rồi dẫn chúng đi ăn cỏ lại đi.”
8 Nhưng họ trả lời, “Chúng tôi không thể cho chiên mình uống trước được. Chúng tôi phải đợi các bầy chiên kia đến đông đủ, rồi mới lăn phiến đá chận miệng giếng ra, bấy giờ mới có thể cho các bầy chiên uống nước.”
9 Ðang khi chàng nói chuyện với họ, Ra-chên dẫn bầy chiên của cha nàng đến, vì nàng là một người nữ chăn chiên. 10 Gia-cốp vừa trông thấy Ra-chên, con gái của La-ban cậu chàng, và bầy chiên của La-ban cậu chàng, thì Gia-cốp lại gần và lăn phiến đá đậy miệng giếng ra cho bầy chiên của La-ban cậu chàng uống nước. 11 Ðoạn Gia-cốp hôn Ra-chên rồi bật khóc. 12 Gia-cốp nói cho Ra-chên biết chàng là cháu của cha nàng và là con trai của Rê-be-ca. Nàng liền chạy báo tin cho cha nàng hay. 13 Khi La-ban nghe báo rằng con trai của em gái ông đến, ông vội vàng chạy ra gặp chàng, ôm lấy chàng và hôn, rồi đưa chàng về nhà mình. Chàng kể lại cho La-ban biết mọi chuyện. 14 Nghe vậy La-ban bảo chàng, “Cháu đúng là cốt nhục của cậu rồi.” Sau đó chàng ở lại với ông một tháng.
Gia-cốp Kết Hôn với Lê-a và Ra-chên
15 La-ban nói với Gia-cốp, “Chẳng lẽ cháu là bà con của cậu mà cháu sẽ làm việc cho cậu không công sao? Cháu hãy nói cho cậu biết cháu muốn cậu trả tiền công cho cháu như thế nào?” 16 Lúc ấy La-ban có hai con gái; cô chị tên Lê-a và cô em tên Ra-chên. 17 Cặp mắt của Lê-a hơi yếu, nhưng Ra-chên thì xinh đẹp cả dáng người lẫn gương mặt. 18 Lúc ấy Gia-cốp đã yêu Ra-chên, nên chàng nói, “Vì Ra-chên con gái út của cậu, cháu sẽ làm việc cho cậu bảy năm.”
19 La-ban bèn nói, “Thà cậu gả nó cho cháu còn hơn gả cho người khác. Hãy ở lại đây với cậu.” 20 Vậy Gia-cốp làm việc bảy năm để được Ra-chên, nhưng vì yêu nàng nên chàng coi bảy năm như chỉ vài ngày.
21 Sau đó Gia-cốp nói với La-ban, “Xin cậu giao vợ cháu cho cháu, để cháu được gần nàng, vì cháu đã làm việc cho cậu đủ hạn rồi.” 22 La-ban bèn tổ chức một bữa tiệc khoản đãi mọi người ở đó. 23 Tối đến ông bắt Lê-a con gái lớn của ông và trao cho Gia-cốp để chàng đến với nàng. 24 La-ban cũng ban nữ đầy tớ của ông là Xinh-pa cho Lê-a để làm nữ tỳ của nàng. 25 Ðến sáng chàng mới vỡ lẽ, thì ra là nàng Lê-a. Gia-cốp bèn đến hỏi La-ban, “Cậu đã làm gì cho cháu vậy? Chẳng phải vì Ra-chên mà cháu đã làm việc cho cậu sao? Tại sao cậu lại gạt cháu?”
26 La-ban đáp, “Theo phong tục ở xứ nầy, người ta không được gả em trước chị. 27 Cháu cứ hưởng tuần trăng mật với cô chị đi, rồi cậu mợ sẽ gả cho cháu cô em luôn; nhưng về cô em nầy, cháu phải làm việc cho cậu thêm bảy năm nữa.” 28 Gia-cốp đành phải làm theo như vậy và hưởng tuần trăng mật với cô chị. Sau đó La-ban gả Ra-chên con gái ông để làm vợ chàng. 29 La-ban cũng ban một nữ đầy tớ của ông là Bin-ha cho Ra-chên con gái ông để làm nữ tỳ của nàng. 30 Gia-cốp đến với Ra-chên. Chàng yêu Ra-chên hơn Lê-a. Rồi chàng tiếp tục làm việc cho La-ban thêm bảy năm nữa.
Các Con của Gia-cốp và Lê-a
31 Chúa thấy Lê-a không được thương nên Ngài cho bà có con, còn Ra-chên thì hiếm muộn. 32 Lê-a thụ thai và sinh một con trai. Bà đặt tên nó là Ru-bên, vì bà nói, “Chúa đã thấy nỗi khổ của tôi, nên bây giờ thế nào chồng tôi cũng sẽ yêu tôi.” 33 Bà lại thụ thai nữa và sinh một con trai. Bà nói, “Vì Chúa đã thấu rõ rằng tôi bị ghét, nên Ngài đã ban cho tôi đứa con trai nầy nữa.” Bà đặt tên nó là Si-mê-ôn. 34 Bà lại có thai nữa và sinh một con trai. Bà nói, “Lần nầy chồng tôi sẽ gắn bó với tôi, vì tôi đã sinh cho chàng ba con trai.” Vì vậy bà đặt tên nó là Lê-vi. 35 Bà lại mang thai nữa và sinh một con trai. Bà nói, “Lần nầy tôi chỉ còn biết ca ngợi Chúa mà thôi.” Vì thế bà đặt tên nó là Giu-đa. Sau đó bà ngưng sinh sản.
Footnotes
- Sáng Thế 27:40 ctd: không chịu yên nhưng cứ vùng vẫy
- Sáng Thế 28:19 Bê-tên có nghĩa là nhà Ðức Chúa Trời (“Bết” là nhà, “Ên” là Ðức Chúa Trời).
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang