Phục Truyền Luật Lệ 1-2
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Cuộc nói chuyện sau cùng của Mô-se với dân Ít-ra-en
1 Đây là cuộc nói chuyện của Mô-se với toàn dân Ít-ra-en trong sa mạc phía Đông sông Giô-đanh. Họ đang ở trong sa mạc gần Su-phơ, nằm giữa Pha-ran và các thị trấn Tô-phên, La-ban, Ha-sê-rốt và Đi-gia-háp.
2 Cuộc hành trình từ núi Si-nai đến Ca-đe Ba-nê-a trên đường núi Sê-ia mất mười một ngày. 3 Bốn mươi năm sau khi dân Ít-ra-en ra khỏi Ai-cập, ngày đầu vào ngày mồng một tháng mười một, Mô-se thuật lại cho dân Ít-ra-en mọi điều CHÚA đã truyền dặn ông. 4 Đó là sau khi CHÚA đã đánh bại Si-hôn và Óc. Si-hôn là vua dân A-mô-rít, sống ở Hết-bôn. Óc là vua Ba-san sống ở Át-tê-rốt và Ết-rê-i. 5 Lúc đó dân Ít-ra-en đang ở phía Đông sông Giô-đanh thuộc xứ Mô-áp. Mô-se bắt đầu giải thích những gì Thượng Đế truyền dặn. Ông nói:
6 “CHÚA là Thượng Đế nói cùng chúng ta trên núi Si-nai rằng, Các ngươi đã ở núi nầy khá lâu rồi. 7 Bây giờ hãy sẵn sàng đi vào xứ miền núi của dân A-mô-rít và các vùng quanh đây tức thung lũng sông Giô-đanh, vùng núi, vùng đồi phía tây, vùng miền nam, vùng duyên hải, vùng đất Ca-na-an và Li-băng. Hãy đi đến tận sông lớn, tức sông Ơ-phơ-rát. 8 Ta đã cấp đất nầy cho các ngươi, nên hãy đi vào mà chiếm lấy. CHÚA đã hứa cùng tổ tiên các ngươi là Áp-ra-ham, Y-sác, Gia-cốp và con cháu họ.”
Mô-se chọn các cấp lãnh đạo
9 Lúc đó ta nói, “Một mình ta không thể nào lo cho các ngươi nổi. 10 CHÚA là Thượng Đế đã khiến các ngươi gia tăng thêm nhiều như sao trên trời. 11 Ta cầu xin CHÚA là Thượng Đế của tổ phụ các ngươi gia tăng dân số các ngươi gấp ngàn lần và thực hiện những điều kỳ diệu Ngài đã hứa. 12 Nhưng một mình ta không thể giải quyết hết các vấn đề, những khó khăn và những cuộc tranh chấp của các ngươi. 13 Cho nên hãy chọn một số người đại diện trong mỗi chi tộc, những người khôn ngoan và hiểu biết để ta lập làm lãnh tụ các ngươi.”
14 Các ngươi bảo, “Ý đó rất hay.”
15 Cho nên ta chọn những lãnh tụ khôn ngoan và giàu kinh nghiệm trong chi tộc các ngươi. Ta đề cử các quan chỉ huy hàng ngàn, hàng trăm, hàng năm chục và hàng chục người để lãnh đạo các chi tộc của các ngươi.
16 Rồi ta bảo họ, “Hãy nghe những cuộc tranh chấp giữa anh em các ngươi. Phải phân xử cho thật công bình giữa hai người Ít-ra-en hoặc giữa người Ít-ra-en và người ngoại quốc. 17 Khi phân xử phải tỏ ra công bằng với mọi người; đừng thiên vị bên nào, cũng đừng sợ ai, vì quyết định của các ngươi do Thượng Đế mà đến. Những trường hợp khó khăn thì trình lên cho ta phân xử.”
Các người thám thính xứ
18 Lúc đó ta bảo các ngươi phải làm gì.
19 Rồi theo lệnh CHÚA là Thượng Đế chúng ta rời núi Si-nai đi về xứ miền núi thuộc dân A-mô-rít. Chúng ta đi qua vùng sa mạc bao la ghê gớm như các ngươi thấy, rồi chúng ta đến Ca-đe Ba-nê-a. 20 Ta bảo các ngươi, “Bây giờ các ngươi đã đến xứ miền núi của dân A-mô-rít, tức xứ mà Chúa là Thượng Đế sẽ ban cho các ngươi. 21 Kìa, đất đó đây rồi! Hãy lên chiếm lấy. Chúa là Thượng Đế của tổ tiên các ngươi, bảo ngươi đánh chiếm cho nên đừng sợ hãi hay lo lắng gì.”
22 Rồi các ngươi đến nói với ta, “Chúng ta nên phái các người vào thám thính xứ trước. Họ sẽ trở về báo cáo cho chúng ta biết đi lối nào hay tìm thấy thành nào.”
23 Ta cho ý kiến đó rất hay nên chọn mười hai người trong các ngươi, mỗi chi tộc một người. 24 Họ đi lên vùng núi và khi đến thung lũng Ếch-côn, họ thám thính vùng ấy. 25 Họ mang về một số trái cây xứ đó cho chúng ta xem. Họ báo cáo rằng “Xứ mà CHÚA sắp ban cho chúng ta thật tốt.”
Dân Ít-ra-en không chịu vào đất hứa
26 Nhưng các ngươi không chịu vào. Các ngươi không muốn vâng mệnh lệnh của CHÚA là Thượng Đế các ngươi 27 lại còn oán trách trong lều mình rằng, “CHÚA ghét chúng ta. Ngài mang chúng ta ra khỏi Ai-cập để trao chúng ta vào tay dân A-mô-rít để họ tiêu diệt chúng ta. 28 Bây giờ chúng ta đi đâu? Các người do thám được sai đi đã làm chúng ta quá sợ hãi vì họ bảo, ‘Dân xứ đó cao lớn và mạnh hơn chúng ta nhiều. Thành trì của họ rất lớn, vách cao đến tận trời. Chúng tôi cũng thấy người khổng lồ [a] ở đó nữa!’”
29 Nhưng ta trấn an các ngươi, “Đừng kinh hoàng. Đừng sợ dân xứ đó. 30 CHÚA là Thượng Đế sẽ đi trước và chiến đấu cho các ngươi như Ngài đã làm tại Ai-cập mà chính mắt các ngươi đã thấy. 31 Còn trong sa mạc các ngươi đã thấy CHÚA là Thượng Đế bồng ẵm các ngươi như cha bế con. Ngài đã mang các ngươi an toàn đến đây.”
32 Nhưng các ngươi nhất định không tin CHÚA là Thượng Đế các ngươi 33 mặc dù Ngài đã luôn luôn đi trước tìm chỗ cho các ngươi dựng trại. Ban đêm Ngài ngự trong đám lửa, ban ngày trong đám mây để chỉ đường cho các ngươi đi.
Dân chúng không được vào xứ Ca-na-an
34 Cho nên khi CHÚA nghe các ngươi oán trách Ngài nổi giận và thề rằng, 35 “Ta đã hứa ban xứ tốt đẹp cho tổ tiên các ngươi nhưng sẽ không có một người nào thuộc thế hệ nầy được thấy xứ ấy, 36 ngoại trừ Ca-lép con trai Giê-phu-nê. Ta sẽ ban cho người và con cháu người xứ mà người đang đặt chân lên vì người đã hết lòng theo CHÚA.”
37 Tại các ngươi mà CHÚA cũng nổi giận cùng ta và bảo rằng, “Ngươi cũng sẽ không thấy xứ đó nữa, 38 nhưng người phụ tá ngươi là Giô-suê, con trai của Nun, sẽ vào xứ đó. Hãy khuyến khích người để người hướng dẫn dân Ít-ra-en vào chiếm lấy xứ.
39 Con cháu các ngươi hiện tại chưa biết phân biệt phải trái mà các ngươi nghĩ rằng sẽ bị bắt, chúng nó sẽ vào xứ đó. Ta sẽ ban xứ đó cho chúng nó. Chúng nó sẽ nhận đất đó làm tài sản mình. 40 Nhưng các ngươi phải quay trở lại đi theo đường sa mạc về phía Hồng hải.”
41 Sau đó các ngươi đến nói với ta, “Chúng tôi đã phạm tội cùng CHÚA. Bây giờ chúng tôi sẽ tiến lên chiến đấu như CHÚA là Thượng Đế đã truyền dặn.”
Tất cả các ngươi đều mang vũ khí vào và tưởng rằng đi vào vùng núi rất dễ. 42 Nhưng CHÚA phán cùng ta, “Hãy bảo dân chúng: ‘Các ngươi chớ nên lên đó mà chiến đấu. Ta sẽ không ở cùng các ngươi đâu. Các kẻ thù sẽ đánh bại các ngươi đó.’”
43 Ta bảo mà các ngươi không nghe. Các ngươi không chịu tuân theo mệnh lệnh của CHÚA. Các ngươi quá tự phụ nên cứ tiến lên núi, 44 thì người A-mô-rít đang ở trong các núi đó liền đổ ra đánh các ngươi. Họ đuổi các ngươi chạy như ong, đánh các ngươi đại bại từ Ê-đôm cho đến Họt-ma. 45 Vì thế các ngươi trở về khóc lóc trước mặt CHÚA nhưng Ngài không thèm nghe các ngươi nữa. 46 Vì thế mà các ngươi phải ở lâu tại Ca-đe.
Dân Ít-ra-en lang thang trong sa mạc
2 Rồi chúng ta quay lại, đi theo đường vào sa mạc, về hướng Hồng hải như CHÚA dặn ta. Chúng ta băng qua vùng núi Ê-đôm [b] trong nhiều ngày. 2 Sau đó CHÚA bảo ta, 3 “Các ngươi đã đi qua vùng núi nầy khá lâu rồi. Thôi bây giờ hãy quay sang hướng Bắc, 4 và ra chỉ thị nầy cho dân chúng: ‘Nay mai đây các ngươi sẽ đi qua xứ của thân nhân các ngươi, tức con cháu Ê-sau đang sống ở Ê-đôm. Họ sẽ sợ các ngươi nhưng các ngươi phải thận trọng. 5 Chớ nên gây chiến với họ. Ta sẽ không cho các ngươi miếng đất nào của họ dù miếng đất lớn bằng bàn chân đi nữa, vì ta đã cấp núi Ê-đôm cho Ê-sau làm sản nghiệp. 6 Khi các ngươi dùng thức ăn hay nước uống của họ, nhớ phải trả tiền.’” 7 CHÚA đã ban phước cho các ngươi rất nhiều. Ngài đã gìn giữ các ngươi trong khi đi qua sa mạc bao la nầy. CHÚA là Thượng Đế đã ở với các ngươi trong bốn mươi năm qua, cấp cho các ngươi mọi thứ cần dùng.
8 Cho nên chúng ta đi qua xứ của thân nhân chúng ta tức con cháu Ê-sau đang sinh sống ở Ê-đôm. Chúng ta rẽ qua con đường thung lũng sông Giô-đanh chạy từ các thị trấn Ê-lát và Ê-xi-ôn Ghê-be rồi đi dọc theo đường đến Mô-áp.
Dân Ít-ra-en đến vùng đất A-rơ
9 Sau đó CHÚA bảo ta, “Đừng đụng chạm đến dân Mô-áp. Đừng gây chiến với họ vì ta sẽ không cho các ngươi mảnh đất nào của họ. Ta đã cấp vùng đất A-rơ cho con cháu Lót [c] làm tài sản.”
10 Người Ê-mít trước kia sống ở A-rơ là những người hùng mạnh và rất đông đảo. Họ cao lớn như dân A-nác. 11 Dân Ê-mít có lẽ thuộc gốc dân Rê-pha-ít, giống như người A-nác nhưng dân Mô-áp gọi họ là dân Ê-mít. 12 Người Hô-rít trước kia cũng sống ở Ê-đôm nhưng con cháu Ê-sau đánh đuổi họ đi và tiêu diệt họ, lấy đất họ như dân Ít-ra-en đã chiếm đất mà CHÚA cấp cho họ.
13 Rồi CHÚA bảo ta, “Bây giờ hãy lên đường băng qua thung lũng Xê-rết.” Nên chúng ta băng qua thung lũng đó. 14 Từ khi chúng ta rời Ca-đe Ba-nê-a cho đến khi băng qua thung lũng Giê-rết là ba mươi tám năm. Đến lúc đó thì các chiến sĩ trong các ngươi đều đã qua đời theo như CHÚA báo trước. 15 CHÚA tiếp tục tiêu diệt họ khỏi doanh trại cho đến khi tất cả đều chết hết.
16 Khi người chiến sĩ cuối cùng trong đám họ đã chết, 17 thì CHÚA bảo ta, 18 “Hôm nay các ngươi sẽ đi băng qua biên giới Mô-áp ở A-rơ. 19 Khi các ngươi đến gần dân A-môn đừng khiêu khích hay gây chiến với họ vì ta sẽ không cấp mảnh đất nào của họ cho các ngươi đâu. Ta đã cấp đất ấy cho con cháu Lót làm tài sản.”
20 Đất đó trước kia người ta đoán là của dân Rê-pha-ít vì dân nầy trước đây sống ở đó nhưng dân Am-môn gọi họ là dân Giam-gium. 21 Họ rất mạnh bạo và đông đảo. Người nào cũng cao lớn như dân A-nác. CHÚA tiêu diệt dân Giam-gium, rồi dân Am-môn đánh đuổi họ ra để chiếm lấy đất. 22 CHÚA cũng làm như thế cho dòng dõi Ê-sau sống ở Ê-đôm, khi Ngài tiêu diệt dân Hô-rít. Người Ê-đôm đánh đuổi và chiếm lấy đất của họ và sinh sống ở đó cho đến ngày nay. 23 Người Cơ-rết đến từ đảo Cơ-rết, tiêu diệt dân A-vít vốn sống ở những thị trấn chạy dài đến tận Ga-xa; người Cơ-rết tiêu diệt họ và chiếm lấy đất của họ.
Chiến đấu với dân A-mô-rít
24 CHÚA bảo, “Hãy ngồi dậy băng qua hố Ạc-nôn. Nầy, ta ban cho các ngươi sức mạnh để đánh bại Si-hôn, người A-mô-rít, vua Hết-bôn, và ta ban cho các ngươi đất ấy. Vậy hãy đánh chiếm đất của người. 25 Hôm nay, ta sẽ làm cho mọi dân trên đất đều sợ các ngươi. Khi nghe nói về các ngươi, họ sẽ run rẩy và kinh hoàng.”
26 Ta đã sai sứ giả từ sa mạc Kê-đê-mốt tới Si-hôn vua Hết-bôn để nghị hòa rằng: 27 “Nếu vua cho chúng tôi đi ngang qua xứ, chúng tôi chỉ đi trên đường chính, không quẹo phải hay trái. 28 Khi dùng thức ăn hay nước uống chúng tôi sẽ trả tiền. Chúng tôi chỉ muốn đi ngang qua xứ vua mà thôi. 29 Con cháu Ê-sau ở Ê-đôm và người Mô-áp ở A-rơ đã cho chúng tôi đi ngang qua xứ họ. Chúng tôi chỉ muốn băng qua sông Giô-đanh để vào xứ mà CHÚA là Thượng Đế đã ban cho chúng tôi mà thôi.”
30 Nhưng vua Si-hôn không chịu, vì CHÚA là Thượng Đế đã làm vua ngoan cố. CHÚA muốn các ngươi đánh bại Si-hôn, và việc đó đã xảy ra.
31 CHÚA bảo ta rằng, “Nầy, ta đã bắt đầu trao Si-hôn và xứ người cho các ngươi. Hãy chiếm lấy đất cho mình.”
32 Si-hôn kéo toàn quân ra đánh chúng ta tại Gia-hát, 33 nhưng CHÚA là Thượng Đế trao họ vào tay chúng ta. Chúng ta đánh bại vua, các con trai cùng cả đoàn quân của vua. 34 Chúng ta chiếm lấy, tận diệt các thành và giết hết mọi người, kể cả đàn ông, đàn bà và con nít, không chừa một ai. 35 Nhưng chúng ta giữ lại các gia súc và những vật quí giá cho mình. 36 Chúng ta đánh bại thành A-rô-e gần ven hố Ạc-nôn, và chúng ta đánh bại thị trấn trong hố, cho đến tận Ghi-lê-át. Không thị trấn nào quá mạnh đối với chúng ta, vì CHÚA trao cho chúng ta tất cả các thành đó. 37 Nhưng các ngươi không đến gần vùng đất dân Am-môn, dọc bờ sông Gia-bốc, hay các thành trên núi, theo như CHÚA là Thượng Đế truyền dặn.
Footnotes
- Phục Truyền Luật Lệ 1:28 khổng lồ Hay “người A-nác.” Con cháu của A-nác, một gia đình gồm những chiến sĩ gan dạ và cao lớn.
- Phục Truyền Luật Lệ 2:1 Ê-đôm Hay “Sê-ia.”
- Phục Truyền Luật Lệ 2:9 con cháu Lót Các con trai của Lót là Mô-áp và Am-môn. Xem Sáng 19:30-38.
Phục Truyền Luật Lệ 1-2
Bản Dịch 2011
Diễn Văn Thứ Nhất của Môi-se
Nhắc Lại Biến Cố ở Hô-rếp
1 Ðây là những lời Môi-se đã nói với toàn dân I-sơ-ra-ên bên kia Sông Giô-đanh, trong đồng hoang, ở đồng bằng đối ngang Su-phơ, khoảng giữa Pa-ran và Tô-phên, La-ban, Ha-xê-rốt, và Ði-xa-háp.
2 Từ Hô-rếp đi theo ngả đường Núi Sê-i-rơ phải mất mười một ngày mới đến Ca-đe Ba-nê-a.
3 Thời gian trôi qua, vào ngày mồng một, tháng mười một, năm thứ bốn mươi, Môi-se nói với dân I-sơ-ra-ên những gì Chúa đã truyền cho ông phải nói với họ. 4 Ông làm việc ấy sau khi đã đánh bại Vua Si-hôn của dân A-mô-ri, trị vì ở Hếch-bôn, và Vua Óc của dân Ba-san, trị vì ở Ách-ta-rốt và Ét-rê. 5 Khi còn ở bên kia Sông Giô-đanh, trong xứ Mô-áp, Môi-se đã bắt đầu giảng dạy luật pháp nầy như sau:
6 “Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã phán với chúng ta tại Hô-rếp rằng, ‘Các ngươi đã ở tại núi nầy khá lâu. 7 Hãy nhổ trại và lên đường. Hãy đi về hướng núi của dân A-mô-ri và về các vùng phụ cận của chúng trong đồng bằng, đến các miền cao nguyên và các miền đồng bằng. Hãy vào tận miền nam và đến dọc miền duyên hải. Hãy tiến về xứ của dân Ca-na-an và về hướng Li-băng. Hãy đi đến tận Sông Cả, tức Sông Ơ-phơ-rát. 8 Nầy, Ta ban xứ đó cho các ngươi. Hãy đi vào và chiếm lấy xứ Ta đã thề ban cho tổ tiên các ngươi là Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp, cùng ban cho dòng dõi của họ.’
9 Lúc ấy tôi đã nói với anh chị em rằng, ‘Một mình tôi không thể mang nổi anh chị em. 10 Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã cho anh chị em sinh sôi nảy nở ra nhiều. Kìa, ngày nay anh chị em đã đông như sao trên trời. 11 Cầu xin Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, làm cho anh chị em gia tăng gấp ngàn lần hơn và ban phước cho anh chị em như Ngài đã hứa với anh chị em. 12 Còn phần tôi, làm sao một mình tôi có thể kham nổi trách nhiệm nặng nề trong việc xét xử các vụ tranh tụng của anh chị em? 13 Hãy chọn giữa các chi tộc của anh chị em những người khôn ngoan, tài trí, và có tiếng tốt để làm những người lãnh đạo của anh chị em.” 14 Anh chị em đã trả lời với tôi, “Kế hoạch ông đề nghị thật là tốt.” 15 Vì thế tôi đã lấy những thủ lãnh từ các chi tộc của anh chị em, những người khôn ngoan và có tiếng tốt; tôi đã lập họ làm những người lãnh đạo của anh chị em để họ làm những người chỉ huy ngàn người, những người chỉ huy trăm người, những người chỉ huy năm mươi người, những người chỉ huy mười người, và những quan chức trong các chi tộc của anh chị em. 16 Lúc ấy tôi đã truyền cho các thẩm phán của anh chị em rằng, “Hãy lắng nghe cho tường tận sự tranh tụng của anh chị em mình, rồi phán xét công bình giữa người nầy với người kia, bất kể những người đó là công dân hay ngoại kiều. 17 Anh chị em chớ thiên vị trong khi xét xử. Bất kể vụ tranh tụng đó nhỏ hay lớn, anh chị em phải nghe hai bên cho thấu đáo. Dù ai có hăm dọa gì, anh chị em cũng đừng sợ, vì anh chị em thay mặt Ðức Chúa Trời mà xét xử. Những vụ kiện nào anh chị em thấy quá khó xử, hãy chuyển vụ kiện đó đến tôi, và tôi sẽ nghe cho.’
18 Vậy lúc đó tôi đã truyền cho anh chị em những điều anh chị em phải làm.
Dân I-sơ-ra-ên Không Chịu Vào Ðất Hứa
19 Lúc đó theo lệnh của Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, chúng ta đã rời Hô-rếp mà đi về miền đồi núi của dân A-mô-ri. Chúng ta đã đi qua sa mạc mênh mông và ghê rợn mà anh chị em đã thấy. Cuối cùng chúng ta cũng đã đến được Ca-đe Ba-nê-a. 20 Lúc đó tôi nói với anh chị em, ‘Chúng ta đã đến được miền đồi núi của dân A-mô-ri, xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, sẽ ban cho chúng ta. 21 Hãy xem, trước mặt là xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban cho anh chị em. Hãy đi lên và chiếm lấy như Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, đã hứa ban cho anh chị em. Ðừng sợ hãi và đừng nản lòng.’
22 Bấy giờ tất cả anh chị em đều đến nói với tôi, ‘Xin chúng ta hãy cử người đi do thám xứ cho chúng ta, rồi về báo lại cho chúng ta biết nên chọn ngả nào để tiến lên và các thành nào sẽ tiến chiếm.’ 23 Tôi thấy đề nghị đó rất tốt, nên đã chọn mười hai người trong vòng anh chị em, mỗi người đại diện một chi tộc. 24 Họ đã ra đi, lên vùng cao nguyên, rồi sau đó đến Thung Lũng Ếch-côn. Họ đã do thám xứ, 25 và lấy một ít sản phẩm của xứ, đem xuống cho chúng ta. Họ đã báo lại cho chúng ta biết rằng, ‘Xứ đó quả là một xứ màu mỡ mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, ban cho chúng ta.’
26 Tuy nhiên anh chị em đã không muốn đi lên chiếm xứ. Anh chị em đã nổi loạn chống lại mạng lịnh của Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em. 27 Anh chị em đã lầm bầm trong trại mình và nói rằng, ‘Ấy là vì Chúa ghét chúng ta, nên đã đem chúng ta ra khỏi đất Ai-cập, hầu trao chúng ta vào tay dân A-mô-ri, để chúng giết chúng ta. 28 Chúng ta đi đâu bây giờ? Những anh em chúng ta đã làm cho chúng ta ngã lòng khi báo cáo rằng, “Dân trong xứ mạnh hơn và cao lớn hơn chúng ta; thành trì của họ rộng lớn, kiên cố, và cao đến tận trời! Chúng tôi quả đã thấy các con cháu của A-na-kim.”’[a]
29 Tôi đã nói với anh chị em, ‘Ðừng ngán chúng và đừng sợ chúng. 30 Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, Ðấng đi trước anh chị em, sẽ chiến đấu cho anh chị em, như Ngài đã làm cho anh chị em ở Ai-cập mà chính mắt anh chị em đã thấy. 31 Rồi trong đồng hoang, nơi anh chị em đã thấy rõ thể nào Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã bồng ẵm anh chị em như một người bồng ẵm con thơ suốt những chặng đường anh chị em đã đi qua, cho đến khi anh chị em đến nơi nầy. 32 Dù tôi đã nói như thế, nhưng anh chị em vẫn nhất định không chịu tin cậy Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, 33 Ðấng suốt đường luôn đi trước anh chị em để tìm những chỗ cho anh chị em đóng trại, Ðấng dùng trụ lửa ban đêm và dùng trụ mây ban ngày để chỉ cho anh chị em con đường anh chị em phải đi.’
Hình Phạt cho Sự Phản Loạn
34 Khi Chúa nghe những lời anh chị em nói, Ngài đã nổi thịnh nộ và thề, 35 ‘Không một kẻ nào trong những kẻ nầy, tức không một kẻ nào trong thế hệ xấu xa nầy, sẽ thấy xứ màu mỡ mà Ta đã thề ban cho tổ tiên chúng nó, 36 ngoại trừ Ca-lép con trai Giê-phu-nê. Nó sẽ trông thấy xứ đó. Ta sẽ ban cho nó vùng đất nào nó đặt chân đến, bởi vì nó đã trung thành với Chúa một cách tuyệt đối.’ 37 Ngay cả đối với tôi, vì cớ anh chị em mà Chúa đã giận tôi mà rằng, ‘Ngươi cũng không được vào đó. 38 Nhưng Giô-suê con trai Nun, phụ tá của ngươi, sẽ vào đó. Hãy khuyến khích nó, vì nó là người sẽ lãnh đạo dân I-sơ-ra-ên vào chiếm lấy xứ ấy. 39 Còn đối với các con nhỏ của các ngươi, những kẻ mà các ngươi cho rằng chúng sẽ trở thành chiến lợi phẩm cho quân thù, tức các con thơ các ngươi, những kẻ mà ngày ấy vẫn chưa biết phân biệt thế nào là đúng hay sai, chúng sẽ vào đó. Ta sẽ ban xứ đó cho chúng, và chúng sẽ chiếm lấy xứ đó. 40 Nhưng về phần các ngươi, các ngươi phải đi ngược trở lại vào đồng hoang, về hướng Hồng Hải.’[b]
41 Anh chị em đã nói với tôi, ‘Chúng tôi đã phạm tội đối với Chúa! Bây giờ chúng tôi sẵn sàng đi lên và chiến đấu như Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, đã truyền cho chúng tôi.’ Rồi anh chị em mang binh khí vào, tưởng rằng đi lên cao nguyên đánh trận là việc dễ dàng. 42 Nhưng Chúa đã nói với tôi, ‘Bảo chúng đừng đi lên và đừng tiến đánh, vì Ta không ở giữa các ngươi, bằng không các ngươi sẽ bị quân thù đánh bại.’ 43 Mặc dù tôi đã bảo anh chị em như thế, nhưng anh chị em chẳng chịu nghe lời. Anh chị em đã chống lại lệnh của Chúa mà cứ đi lên cao nguyên. 44 Dân A-mô-ri sống trên cao nguyên đó đã kéo ra đánh bại anh chị em và rượt đuổi anh chị em như ong rượt đuổi. Họ đánh bại anh chị em ở Sê-i-rơ cho đến tận Họt-ma. 45 Khi anh chị em trở về và khóc than trước mặt Chúa, Chúa chẳng thèm nghe tiếng than khóc của anh chị em và cũng không thèm để ý gì đến anh chị em. 46 Vậy anh chị em đã ở lại Ca-đe khá lâu như anh chị em đã biết.
Những Năm Sống Lang Thang trong Ðồng Hoang
2 Sau đó anh chị em đã quay lại và đi vào đồng hoang, về hướng Hồng Hải, như Chúa đã truyền cho tôi, và chúng ta đã đi lòng vòng quanh Núi Sê-i-rơ nhiều ngày. 2 Sau đó Chúa phán với tôi, 3 ‘Các ngươi đã đi lòng vòng quanh vùng cao nguyên nầy khá lâu. Hãy đi về hướng bắc, 4 và truyền cho dân như sau: Các ngươi sắp sửa đi qua lãnh thổ của bà con các ngươi, dòng dõi của Ê-sau, sống ở vùng Sê-i-rơ. Chúng sẽ sợ các ngươi. Tuy nhiên các ngươi hãy cẩn thận, 5 chớ giao chiến với chúng, vì Ta sẽ không cho các ngươi xứ sở của chúng, dù là một thẻo đất đặt bàn chân cũng không, vì Ta đã ban cho Ê-sau Núi Sê-i-rơ làm sản nghiệp. 6 Các ngươi phải dùng tiền để mua bánh của chúng mà ăn, và các ngươi phải dùng tiền để mua nước của chúng mà uống. 7 Vì Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, đã ban phước cho các ngươi trong mọi việc các ngươi làm. Ngài biết các ngươi phải đi qua đồng hoang mênh mông nầy, nên trong bốn mươi năm ấy, Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, hằng ở với các ngươi; các ngươi chẳng thiếu thốn gì.’ 8 Vậy chúng ta đi ngang qua xứ của bà con chúng ta, tức các con cháu của Ê-sau sống tại Sê-i-rơ, bỏ lại sau lưng con đường đi A-ra-ba, bỏ lại sau lưng Ê-lát và Ê-xi-ôn Ghê-be.
Khi chúng ta chuyển hướng, đi theo con đường dọc Ðồng Hoang Mô-áp, 9 Chúa phán với tôi, ‘Ðừng ỷ thế lấy mạnh hiếp yếu đối với Mô-áp hoặc gây sự để giao tranh với chúng, vì Ta sẽ không ban một phần đất nào trong xứ của chúng cho các ngươi làm sản nghiệp đâu, bởi Ta đã ban Thành A-rơ làm sản nghiệp cho dòng dõi của Lót.” (10 Dân Ê-mim, một dân có vóc dáng to lớn, đông đúc, và cao lớn như dân A-na-kim, trước kia đã sống ở đó. 11 Giống như dân A-na-kim, họ thường được xem là những người khổng lồ,[c] dầu người Mô-áp gọi họ là dân Ê-mim. 12 Ngoài ra dân Hô-rim trước kia đã sống ở Sê-i-rơ, nhưng các con cháu của Ê-sau đã đuổi họ đi, tiêu diệt họ, và chiếm lấy xứ của họ, như dân I-sơ-ra-ên đã làm đối với những dân trong xứ mà Chúa ban cho họ làm sản nghiệp.) 13 “Vậy bây giờ hãy tiến qua Suối Xê-rết.’ Thế là chúng ta đã tiến qua Suối Xê-rết. 14 Thời gian chúng ta đã đi, từ khi rời khỏi Ca-đe Ba-nê-a cho đến khi băng qua Suối Xê-rết là ba mươi tám năm, tức cho đến khi toàn thể thế hệ chiến sĩ đời trước đều lần lượt qua đời khỏi doanh trại, như Chúa đã thề với họ. 15 Thật vậy chính tay Chúa đã chống lại họ, để nhổ họ ra khỏi doanh trại, cho đến khi tất cả họ đều qua đời.
16 Vừa khi tất cả những chiến sĩ của thế hệ trước đều qua đời khỏi đoàn dân, 17 Chúa phán với tôi, 18 ‘Hôm nay các ngươi sẽ băng qua biên giới của Mô-áp gần Thành A-rơ. 19 Khi các ngươi đến đầu biên giới của dân Am-môn, đừng ỷ thế lấy mạnh hiếp yếu mà đối với chúng, và cũng đừng kiếm cớ gây sự để giao tranh với chúng, vì Ta sẽ không ban xứ của dân Am-môn cho các ngươi làm sản nghiệp, bởi Ta đã ban xứ đó làm sản nghiệp cho dòng dõi của Lót rồi.’ (20 Xứ đó vốn được gọi là xứ của người khổng lồ,[d] vì những người khổng lồ trước kia đã sống ở đó, mặc dù dân Am-môn gọi họ là Xam-xum-mim; 21 đó là một giống dân mạnh mẽ, đông đúc, và cao lớn như dân A-na-kim, nhưng Chúa đã tiêu diệt chúng trước mặt dân Am-môn, để họ có thể đuổi chúng đi và chiếm lấy xứ của chúng. 22 Ngài cũng làm như thế cho con cháu của Ê-sau, sống ở Sê-i-rơ, bằng cách tiêu diệt dân Hô-rim trước mặt họ, để họ có thể đuổi chúng đi và chiếm lấy ở cho đến ngày nay. 23 Còn dân A-vim, những kẻ đã định cư ở các miền phụ cận của Ga-xa, đã bị dân Cáp-tô-rim, những kẻ từ Cáp-tô đến, tiêu diệt và chiếm lấy xứ của chúng.) 24 ‘Hãy tiếp tục cuộc hành trình và đi qua Suối Ạc-nôn. Nầy Ta sẽ trao Vua Si-hôn người A-mô-ri trị vì ở Hếch-bôn và xứ sở của nó vào tay ngươi. Hãy khởi sự giao chiến với nó và chiếm lấy xứ sở của nó. 25 Hôm nay Ta sẽ bắt đầu giáng sự sợ hãi và kinh hoảng về các ngươi xuống các dân khắp nơi dưới bầu trời, đến nỗi khi nghe báo cáo về các ngươi, chúng sẽ sợ run và khổ não vì sợ các ngươi.’
Vua Si-hôn Bị Ðánh Bại
26 Vậy tôi phái các sứ giả từ đồng hoang Kê-đê-mốt đến gặp Vua Si-hôn ở Hếch-bôn với những lời lẽ ôn hòa như sau: 27 ‘Xin ngài cho phép tôi đi ngang qua xứ của ngài. Tôi sẽ chỉ đi trên đường cái. Tôi sẽ không tẻ qua bên phải hoặc bên trái. 28 Ngài sẽ bán thức ăn cho tôi và lấy tiền để tôi có thể ăn; ngài sẽ bán nước cho tôi và lấy tiền để tôi có thể uống. Chỉ xin ngài cho tôi được đi ngang qua xứ của ngài, 29 giống như con cháu của Ê-sau sống ở Sê-i-rơ đã làm cho tôi, và giống như dân Mô-áp sống ở A-rơ đã làm cho tôi, cho đến khi tôi qua Sông Giô-đanh để vào trong xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, ban cho chúng tôi.’ 30 Nhưng Vua Si-hôn ở Hếch-bôn không muốn chúng ta đi ngang qua xứ của ông, vì Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã làm cho tâm linh ông cứng cỏi và lòng ông chai lỳ, hầu trao ông vào tay anh chị em như anh chị em đã thấy ngày nay.
31 Chúa phán với tôi, ‘Nầy, Ta bắt đầu ban Si-hôn và xứ sở của nó cho ngươi. Hãy chiếm lấy xứ sở của nó.’ 32 Vì thế khi Si-hôn kéo quân ra tấn công chúng ta, tức khi ông và toàn thể quân đội của ông ra giao tranh ở trận Gia-ha, 33 Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã trao ông vào tay chúng ta. Chúng ta đã đánh ông ngã chết, cùng với các con ông, và toàn thể quân đội của ông. 34 Lúc đó chúng ta đã chiếm lấy tất cả các thành của ông. Trong mỗi thành, chúng ta đã tận diệt hoàn toàn, nam, nữ, và trẻ em. Chúng ta chẳng chừa ai sống sót, 35 ngoại trừ các súc vật. Chúng ta đã chừa chúng lại để làm chiến lợi phẩm cho mình. Chúng ta đã tước đoạt những của cải trong các thành mà chúng ta đã đánh bại. 36 Từ A-rô-e bên Suối Ạc-nôn, kể luôn cái thành ở bên bờ suối, cho đến Ghi-lê-át, không có thành trì nào là quá cao đối với chúng ta. Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã ban mọi sự cho chúng ta. 37 Tuy nhiên anh chị em đã không xâm phạm vào xứ của dân Mô-áp, đã tránh toàn vùng nằm trên thượng lưu Suối Gia-bốc, cùng tất cả các thành trên miền cao nguyên, y như Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã truyền.
Footnotes
- Phục Truyền Luật Lệ 1:28 ctd: những người khổng lồ
- Phục Truyền Luật Lệ 1:40 hay Biển Sậy
- Phục Truyền Luật Lệ 2:11 nt: Rê-pha-im
- Phục Truyền Luật Lệ 2:20 nt: Rê-pha-im
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang