Proverbs 8
New Living Translation
Wisdom Calls for a Hearing
8 Listen as Wisdom calls out!
Hear as understanding raises her voice!
2 On the hilltop along the road,
she takes her stand at the crossroads.
3 By the gates at the entrance to the town,
on the road leading in, she cries aloud,
4 “I call to you, to all of you!
I raise my voice to all people.
5 You simple people, use good judgment.
You foolish people, show some understanding.
6 Listen to me! For I have important things to tell you.
Everything I say is right,
7 for I speak the truth
and detest every kind of deception.
8 My advice is wholesome.
There is nothing devious or crooked in it.
9 My words are plain to anyone with understanding,
clear to those with knowledge.
10 Choose my instruction rather than silver,
and knowledge rather than pure gold.
11 For wisdom is far more valuable than rubies.
Nothing you desire can compare with it.
12 “I, Wisdom, live together with good judgment.
I know where to discover knowledge and discernment.
13 All who fear the Lord will hate evil.
Therefore, I hate pride and arrogance,
corruption and perverse speech.
14 Common sense and success belong to me.
Insight and strength are mine.
15 Because of me, kings reign,
and rulers make just decrees.
16 Rulers lead with my help,
and nobles make righteous judgments.[a]
17 “I love all who love me.
Those who search will surely find me.
18 I have riches and honor,
as well as enduring wealth and justice.
19 My gifts are better than gold, even the purest gold,
my wages better than sterling silver!
20 I walk in righteousness,
in paths of justice.
21 Those who love me inherit wealth.
I will fill their treasuries.
22 “The Lord formed me from the beginning,
before he created anything else.
23 I was appointed in ages past,
at the very first, before the earth began.
24 I was born before the oceans were created,
before the springs bubbled forth their waters.
25 Before the mountains were formed,
before the hills, I was born—
26 before he had made the earth and fields
and the first handfuls of soil.
27 I was there when he established the heavens,
when he drew the horizon on the oceans.
28 I was there when he set the clouds above,
when he established springs deep in the earth.
29 I was there when he set the limits of the seas,
so they would not spread beyond their boundaries.
And when he marked off the earth’s foundations,
30 I was the architect at his side.
I was his constant delight,
rejoicing always in his presence.
31 And how happy I was with the world he created;
how I rejoiced with the human family!
32 “And so, my children,[b] listen to me,
for all who follow my ways are joyful.
33 Listen to my instruction and be wise.
Don’t ignore it.
34 Joyful are those who listen to me,
watching for me daily at my gates,
waiting for me outside my home!
35 For whoever finds me finds life
and receives favor from the Lord.
36 But those who miss me injure themselves.
All who hate me love death.”
Panultihon 8
Ang Pulong Sa Dios
Ginadayeg ang Kaalam
8 Ang kaalam ug pagsabot sama sa tawong nagawali. 2 Nagabarog siya diha sa habog nga mga lugar sa daplin sa kadalanan, sa gisang-an sa dalan, 3 duol sa mga pultahan sa lungsod, ug sa mga agianan. Ug nagawali siyag kusog:
4 “Kamong tanan nga katawhan, nakigsulti ako.
5 Kamong mga walay kahibalo, pagmaalamon kamo.
Kamong mga buang-buang, sabta kini.
6 Pamati kamo, kay mapuslanon ug husto kining akong isulti.
7 Tinuod gayod ang akong ginasulti ug ngil-aran ako sa nagasultig daotan.
8 Matarong ang tanan kong ginasulti ug wala gayod kini sagol nga bakak o limbong.
9 Masabtan kining tanan ug walay sayop alang sa mga tawong may pagsabot.
10 Palabiha ang kaalam ug ang akong pagtul-id sa imong pamatasan kaysa pilak ug bulawan.
11 Kay ang kaalam mas bililhon pa kaysa mahalong mga bato ug wala gayoy butang nga imong pangandoyon nga makatupong niini.
12 Ako, nga mao ang kaalam, kahibalo motimbang-timbang kon unsay husto o dili, ug kahibalo ako modesisyon sa ensakto.
13 Ang nagatahod sa Ginoo nasilag sa daotan. Gikasilagan ko ang pagpanghambog, ang pagkamapahitas-on, ang daotang batasan, ug ang pagpamakak.
14 Maayo akong motambag ug may husto ako nga kaalam. May pagsabot ako ug gahom.
15 Pinaagi kanako makadumala ang mga hari, ug makahimo ang mga pangulo ug matarong nga mga kasugoan.
16 Pinaagi kanako makadumala ang mga tigdumala ug ang mga opisyal—ang tanan nga nagadumala nga matarong.[a]
17 Ginahigugma ko ang nagahigugma kanako;
ang mangita kanako makakaplag kanako.
18 Makahatag akog bahandi, dungog, kauswagan, ug kadaogan nga molungtad.
19 Ang akong mahatag mas bililhon pa kaysa purong bulawan o pilak.
20 Ginasunod ko kon unsay matarong ug husto.
21 Ang nagahigugma kanako hatagan kog bahandi;
pun-on ko ang ilang tipiganan sa bahandi.
22 Daan na akong kauban[b] sa Ginoo sa wala pa niya mugnaa ang tanan.
23-26 Gitugotan niya nga anaa na ako sukad pa sa una.
Diha na ako sa wala pa ang kalibotan: ang dagat, ang mga tuboran, ang mga bukid, ang mga bungtod, ang mga kaumahan, ug bisan ang mga abog.
27 Diha na ako sa pagmugna niya sa langit,
sa pagbutang niya sa daw utlanan sa langit ug sa yuta,
28 sa pagmugna niya sa mga panganod,
sa pagpatubod niya sa mga tuboran sa kahiladman,
29 sa pagbutang niya sa utlanan sa dagat aron dili kini molapaw,
ug sa pagbutang niya sa mga pundasyon sa kalibotan.
30 Sama ako sa usa ka arkitekto[c] diha sa tapad sa Ginoo.
Ako ang iyang kalipay adlaw-adlaw, ug malipayon ako kanunay sa iyang presensya.
31 Nalipay ako sa kalibotan nga iyang gimugna ug sa mga katawhan.
32 Busa karon mga anak, pamatia ninyo ako,
kay bulahan ang nagasunod sa akong mga pamaagi.
33 Pamatia ninyo ang akong pagtul-id sa inyong pamatasan aron mahimo kamong maalamon,
ug ayaw gayod ninyo kini kalimti.
34 Bulahan ang tawo nga kanunayng nangandam ug naghulat sa pagpamati kanako.
35 Kay ang tawo nga nagapangita kanako makaangkon sa maayo ug taas nga kinabuhi,
ug pakamaayohon siya sa Ginoo.
36 Apan ang tawo nga wala mangita kanako, nagasakit lang sa iyang kaugalingon.
Ang tanang mga nasuko kanako gusto ug kamatayon.”
Holy Bible, New Living Translation, copyright © 1996, 2004, 2015 by Tyndale House Foundation. Used by permission of Tyndale House Publishers, Inc., Carol Stream, Illinois 60188. All rights reserved.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.