Châm Ngôn 6-7
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Đừng bảo lãnh cho ai
6 Con ơi, nếu con bảo lãnh cho người láng giềng,
nhất là cam kết trả nợ cho người khác.
2 Thì con có thể bị mắc kẹt trong lời cam kết mình;
bị vướng trong lời hứa mình.
3 Con ơi, nếu số phận con nằm trong tay người láng giềng,
thì hãy gỡ mình ra như sau.
Con hãy hạ mình, đi đến người ấy
van xin được gỡ khỏi lời hứa của con.
4 Chớ ngủ hay chợp mắt
5 nhưng hãy tự giải thoát
như con nai chạy thoát khỏi tay thợ săn,
như con chim bay vụt khỏi kẻ đánh bẫy.
Cái nguy của sự biếng nhác
6 Nầy kẻ lười biếng, hãy quan sát loài kiến.
Hãy nhìn chúng mà học khôn.
7 Tuy chúng không có kẻ chỉ huy,
người lãnh đạo hay quan tướng,
8 nhưng chúng biết tích trữ thực phẩm lúc mùa hè,
và thu chứa lương thực vào mùa gặt.
9 Nầy kẻ biếng nhác,
các ngươi nằm nướng như thế cho đến bao giờ?
Chừng nào thì các ngươi thức dậy?
10 Ngủ một chút; chợp mắt một chút.
Khoanh tay nghỉ ngơi một chút
11 thì sự nghèo khổ sẽ nhanh chóng đến trên con;
và cảnh thiếu thốn sẽ ập đến như kẻ cướp.
Những kẻ gây rối
12 Có những người gian ác và vô tích sự.
Chỉ đi quanh phao tin thất thiệt,
13 chúng chớp mắt, làm dấu bằng chân, ra hiệu bằng tay.
14 Lòng hư hỏng của kẻ âm mưu điều ác,
lúc nào cũng muốn gieo xích mích.
15 Cho nên bỗng chốc tai hoạ sẽ chụp bắt chúng;
thình lình chúng bị thiệt hại đến nỗi không ai giúp được.
Điều Chúa ghét
16 Có sáu điều Chúa ghét.
Có bảy điều Ngài không chịu nổi:
17 cái nhìn tự phụ, lưỡi dối gạt,
tay giết người vô tội,
18 lòng định mưu ác,
chân vội vàng làm điều ác,
19 kẻ chứng gian tuôn ra điều dối gạt,
và gây chuyện hục hặc trong gia đình.
Lời răn dạy về tội ngoại tình
20 Con ơi, hãy vâng theo lời dạy bảo của cha,
đừng quên sự dạy dỗ của mẹ con.
21 Buộc nó vào lòng con,
đeo nó quanh cổ con.
22 Nó sẽ hướng dẫn khi con bước đi.
Nó sẽ bảo vệ con khi con ngủ nghỉ.
Nó sẽ chuyện trò với con khi con thức dậy.
23 Những lời dạy bảo ấy giống như ngọn đèn;
lời giáo huấn đó là ánh sáng.
Sự sửa trị của nó là con đường sống cho con.
24 Chúng sẽ giúp con tránh khỏi người đàn bà tội lỗi,
và những lời đường mật của người vợ bất chính.
25 Chớ mê nhan sắc nàng.
Đừng để cái liếc mắt đưa tình của nàng quyến rũ con.
26 Gái làng chơi chỉ tốn có một ổ bánh,
nhưng vợ người khác săn lùng đời sống quí báu của con.
27 Con không thể nào ôm lửa đỏ vào lòng, mà không cháy quần áo,
28 cũng không thể bước trên than hồng mà không bị phỏng chân.
29 Nếu con ăn nằm với vợ người khác thì cũng giống như vậy.
Ai làm chuyện đó thế nào cũng lãnh trừng phạt.
30 Kẻ nào vì đói mà phải ăn cắp
thì không bị khinh chê.
31 Nhưng nếu bị bắt thì phải bồi thường bảy lần vật nó đánh cắp,
có thể phải lấy hết tài sản mình mà bồi thường nữa.
32 Kẻ phạm tội ngoại tình thiếu hiểu biết;
nó sẽ tự hủy hoại mình.
33 Nó sẽ bị đánh đập và bị sỉ nhục,
cái nhục đó không bao giờ phai.
34 Vì một khi đàn ông nổi ghen thì tràn đầy thịnh nộ,
khi người đó báo thù thì chẳng bao giờ nương tay.
35 Người sẽ không bao giờ chấp nhận món bồi thường nào cho chuyện quấy ấy cả;
đền bù bao nhiêu người cũng không nhận.
Người đàn bà ngoại tình
7 Con ơi, hãy ghi nhớ lời cha dạy,
ấp ủ điều cha khuyên răn,
2 Vâng theo lời dạy dỗ của cha thì con sẽ sống,
Hãy bảo vệ lời răn dạy cha như con ngươi của mắt con.
3 Buộc nó trên ngón tay con;
ghi tạc nó vào tập vở của lòng con.
4 Hãy gọi sự khôn ngoan rằng, “Ngươi là chị em với ta” [a]
và hãy gọi sự hiểu biết rằng “Ngươi là bạn thân ta.”
5 Sự khôn ngoan và hiểu biết sẽ giúp con tránh khỏi tội ngoại tình,
tránh khỏi người vợ bất chính và những lời dụ dỗ đường mật của nàng.
6 Thỉnh thoảng ta ngồi tựa cửa sổ nhìn qua bức sáo,
7 ta thấy có mấy chàng thanh niên khờ khạo.
Ta thấy có một anh chàng chẳng hiểu biết gì cả.
8 Anh ta đang đi trên phố
gần góc đường dẫn đến nhà nàng.
9 Lúc đó là hoàng hôn;
màn đêm vừa chụp xuống.
10 Người đàn bà đến gần anh ta,
nàng ăn mặc như con điếm, định tâm dụ dỗ anh chàng.
11 Nàng sỗ sàng và ương ngạnh,
không bao giờ ở nhà.
12 Nàng luôn luôn ở ngoài phố hay nơi công cộng,
rình rập nơi các góc đường.
13 Nàng ôm chầm và hôn anh ta.
Mặt mày trơ trẽn, nàng nói,
14 “Em đã làm sẵn của lễ thân hữu [b].
Hôm nay em đã giữ lời khấn hứa của em,
15 Cho nên em ra đón anh;
Em đã tìm anh lâu lắm rồi mà bây giờ mới gặp.
16 Em đã lấy khăn màu Ai-cập
trải trên giường em.
17 Em đã làm giường em thơm phức
bằng nhũ hương, hoa hồi và quế.
18 Bây giờ chúng mình hãy cùng nhau
làm tình cho đến sáng.
Chúng mình hãy tận hưởng tình yêu cho nhau.
19 Chồng em không có nhà;
anh ấy đang du hành xa lắm,
20 Mang theo một số tiền lớn,
mấy tuần nữa mới về.” [c]
21 Nàng dùng lời khôn khéo dụ dỗ chàng trai ấy;
dùng lời đường mật,
nàng dẫn anh chàng làm chuyện bậy bạ.
22 Thế là anh chàng đi theo nàng,
như con bò bị dắt đến hàng làm thịt,
như con nai lao vào bẫy,
23 cho đến khi bị tên bắn xuyên qua lá gan.
Như chim sa nhanh vào bẫy,
anh ta không hề biết rằng
hành động của mình sẽ giết hại mình.
24 Bây giờ, hỡi các con, hãy nghe cha;
lắng nghe lời cha nói đây.
25 Đừng bao giờ để lòng con xiêu theo lối của nàng,
đừng lạc vào lối của nó.
26 Nàng đã làm cho nhiều người đàn ông quỵ ngã,
nàng giết hại vô số người.
27 Nhà của nàng nằm trên con đường dẫn đến cái chết,
đó là con đường đi sâu xuống âm phủ.
Footnotes
- Châm Ngôn 7:4 “Ngươi là chị em với ta” Điều nầy có nghĩa là người bạn trẻ nên “kết hôn với sự khôn ngoan.” Trong sách Tình Ca của Sô-lô-môn thì chàng thanh niên gọi vợ mình là “em gái ta.”
- Châm Ngôn 7:14 của lễ thân hữu Người dâng của lễ thân hữu có thể mang về một ít thịt để ăn.
- Châm Ngôn 7:20 mấy tuần nữa mới về Nguyên bản, “Đến rằm mới về.” Bữa ăn thân hữu cho thấy chuyện nầy xảy ra lúc trăng mới.
Châm Ngôn 6-7
Bản Dịch 2011
Khuyến Cáo về Sự Bảo Ðảm
6 Con ơi, nếu con đứng ra bảo đảm cho người lân cận con,
Nếu con trao tay cam kết để bảo đảm cho một người xa lạ,
2 Con đã bị ràng buộc bởi những lời miệng con đã hứa,
Con đã bị trói buộc bởi những lời miệng con đã nói ra.
3 Vậy con ơi, hãy làm điều này và giải thoát con ra,
Vì con đã sa vào tay của người lân cận con,
Hãy đi, hạ mình xuống, và năn nỉ người lân cận con.
4 Ðừng cho mắt con ngủ,
Ðừng để mí mắt con sụp xuống;
5 Hãy tìm cách giải thoát lấy mình
Như con linh dương cố thoát khỏi tay người thợ săn,
Như con chim cố thoát khỏi tay người đánh bẫy.
Khuyến Cáo về Sự Biếng Nhác
6 Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đến xem loài kiến;
Hãy quan sát các sinh hoạt của nó mà học khôn nơi nó.
7 Loài kiến chẳng có tướng tá chỉ huy,
Chẳng có sĩ quan điều động, và cũng chẳng có ai cầm quyền;
8 Nhưng nó biết chuẩn bị lương thực trong mùa hè,
Và thâu trữ thức ăn trong mùa gặt.
9 Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi còn nằm đó bao lâu nữa?
Khi nào ngươi mới ngủ xong và thức dậy?
10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút,
Khoanh tay nằm nghỉ một chút...
11 Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ vụt đến như tên cướp,
Sự thiếu thốn của ngươi sẽ ập đến như quân cướp có vũ khí xông vào.
Cảnh Cáo về Kẻ Gian Xảo
12 Một tên vô lại, một đứa gian hiểm,
Là kẻ đi đây đó nói dối luôn mồm.
13 Mắt liếc ngược xuôi, chân khèo làm hiệu,
Tay chỉ chỏ ngấm ngầm ra dấu,
14 Lòng dạ bất chính, luôn luôn nghĩ độc kế hại người,
Mở miệng ra là gieo bất hòa xích mích.
15 Vì thế tai họa sẽ thình lình ập đến trên nó;
Trong chốc lát nó sẽ vỡ tan và không thể nào hàn gắn lại được.
Những Ðiều Gớm Ghiếc
16 Có sáu điều Chúa ghét,
Và bảy điều Ngài gớm ghiếc:
17 Con mắt kiêu ngạo,
Lưỡi dối trá,
Tay làm đổ máu vô tội,
18 Lòng toan tính điều ác,
Chân vội vàng chạy làm việc gian tà,
19 Kẻ làm chứng gian mở miệng nói những lời dối trá,
Và kẻ gieo rắc sự bất hòa giữa anh chị em.[a]
Khuyến Cáo về Sự Ngoại Tình
20 Con ơi, hãy vâng giữ điều cha dặn bảo,
Chớ lìa bỏ những lời nghiêm huấn của mẹ con.
21 Hãy luôn ghi tạc chúng vào lòng con;
Hãy đeo chúng nơi cổ con.
22 Ðể khi con bước chân ra đi, chúng sẽ hướng dẫn con;
Khi con ngủ, chúng sẽ gìn giữ con;
Và khi con thức dậy, chúng sẽ trò chuyện với con.
23 Vì mệnh mệnh là ngọn đèn, và lời giáo huấn là ánh sáng.
Sự quở trách khuyên răn là con đường sự sống,
24 Ðể giữ con khỏi sa vào tay người đàn bà xấu nết,
Khỏi miệng lưỡi dụ dỗ ngọt ngào của người phụ nữ tà dâm.
25 Lòng con chớ thèm muốn sắc đẹp của nàng,
Ðừng để ánh mắt của nàng quyến rũ con.
26 Vì giá cho một gái điếm chỉ bằng một ổ bánh,
Nhưng người nữ ngoại tình thì rình bắt cả cuộc đời quý báu của con.
27 Há có ai lấy lửa đem để vào lòng,
Mà áo không bị cháy sao?
28 Há có ai đi trên than lửa hực,
Mà chân không bị phỏng sao?
29 Kẻ nào phạm tội ngoại tình với vợ người khác thì cũng như vậy;
Ai đụng đến nàng thì sớm muộn gì cũng bị hình phạt.
30 Người ta có thể không khinh bỉ kẻ trộm cắp,
Vì khi đói quá nó có thể làm liều để kiếm gì ăn đỡ bụng.
31 Nhưng nếu nó bị bắt, nó phải bồi thường gấp bảy lần;
Nó có thể phải nộp hết tài sản của nhà nó để bồi thường.
32 Kẻ phạm tội ngoại tình là người thiếu suy nghĩ;
Ai làm thế là hủy hoại chính cuộc đời mình.
33 Người ấy sẽ chỉ tìm thấy tổn thương và hổ nhuốc;
Sự sỉ nhục đó sẽ không bao giờ được bôi xóa.
34 Vì sự ghen tương sẽ làm người chồng tức giận;
Trong ngày báo thù nó sẽ không chút nương tay.
35 Nó sẽ không chấp nhận của bồi thường chuộc lỗi,
Nó sẽ không hài lòng dù của chuộc lỗi nhiều đến bao nhiêu.
Sự Nguy Hại của Tội Ngoại Tình
7 Con ơi, hãy giữ lấy những lời cha dạy bảo;
Hãy ghi nhớ những điều răn bảo của cha;
2 Con hãy giữ những mệnh lệnh của cha mà sống;
Giữ những lời dạy dỗ của cha như con ngươi của mắt con;
3 Con hãy cột chúng nơi các ngón tay con;
Con hãy ghi khắc chúng vào tâm khảm con.
4 Con hãy nói với sự khôn ngoan rằng, “Nàng là em gái ta,”
Con hãy coi sự thông sáng như bạn thân của con,
5 Ðể chúng giữ con khỏi người phụ nữ không đứng đắn,
Tức giữ con khỏi người đàn bà dâm đãng có lời dụ dỗ ngọt ngào.
6 Vì từ trong nhà nhìn qua cửa sổ,
Cha nhìn qua khung cửa sổ của nhà mình,
7 Cha thấy trong số những kẻ ngây thơ khờ khạo,
Cha để ý trong số những trai trẻ có một chàng trai khờ dại,
8 Hắn đi dọc theo con đường dẫn đến góc nhà nàng,
Rồi hắn tẻ vào lối dẫn vào nhà nàng,
9 Khi trời chạng vạng, lúc trời sụp tối,
Khi màn đêm vừa buông xuống, lúc bóng tối bắt đầu bao trùm.
10 Bấy giờ một phụ nữ đi ra đón hắn;
Nàng chưng diện như một con điếm với quỷ kế đầy lòng.
11 Miệng nàng nói om sòm và không giữ gìn nết na ý tứ;
Chân nàng thường không ở trong nhà,
12 Khi thì ở ngoài đường, khi thì ở đầu phố;
Tại các góc đường nàng rình rập đợi chờ.
13 Nàng chụp lấy hắn và ôm hôn hắn,
Rồi với mặt chai mày đá nàng nói với hắn rằng,
14 “Em phải dâng một của lễ tạ ơn ở nhà;
Hôm nay em phải trả những gì em đã thề nguyện;
15 Vì thế em đi ra kiếm anh;
Em tìm anh hết sức, và bây giờ em mới tìm được.
16 Em đã làm giường sẵn rồi,
Vải trải giường làm bằng chỉ màu của Ai-cập.
17 Em đã tẩm dầu thơm trên giường,
Ðó là dầu thơm của mộc dược, lư hội, và quế hương.
18 Hãy đến, chúng ta hãy ân ái với nhau cho đến sáng;
Chúng ta hãy hưởng khoái lạc của yêu đương.
19 Vì chồng em không có ở nhà;
Hắn đã đi xa.
20 Hắn đã mang túi tiền theo hắn;
Hắn sẽ không về nhà cho đến trăng rằm.”
21 Nàng dùng những lời quyến dụ như thế để thuyết phục hắn;
Nàng dụ dỗ hắn bằng những lời lẽ ngọt ngào.
22 Hắn bèn đi theo nàng như con bò bị dẫn đến lò làm thịt,
Như con nai tiến lại bẫy đang chờ,
23 Cho đến khi mũi tên ghim xuyên qua gan hắn.
Hắn như con chim bay chúi vào bẫy lưới,
Mà không biết rằng làm như thế là hại chết đời mình.
24 Vậy con ơi, bây giờ hãy nghe lời cha dạy bảo,
Hãy chú tâm để ý những lời nói của miệng cha.
25 Ðừng bao giờ để lòng con hướng theo đường lối nàng;
Chớ khi nào để con đi lạc vào các nẻo nàng.
26 Vì nàng đã làm cho nhiều người thân bại danh liệt,
Các nạn nhân của nàng đông không biết ngần nào.
27 Ðường tới nhà nàng là đường dẫn vào âm phủ,
Ðường đưa xuống các tù ngục của tử thần.
Footnotes
- Châm Ngôn 6:19 nt: anh em (tương tự cho cả sách)
II Cô-rinh-tô 2
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
2 Cho nên tôi nhất quyết rằng chuyến viếng thăm sắp đến của tôi không phải là một dịp để khiến anh chị em buồn. 2 Nếu tôi làm anh chị em buồn thì ai là người làm cho tôi vui? Chỉ có một mình anh chị em có thể làm cho tôi vui được thôi—đó là những người mà tôi đã làm buồn lòng. 3 Tôi viết thư nầy là vì lý do sau: Khi tôi đến cùng anh chị em tôi sẽ không bị buồn vì những người đáng lẽ làm cho tôi vui. Tôi tin chắc tất cả các anh chị em cũng chia xẻ niềm vui ấy của tôi. 4 Lúc viết bức thư trước, lòng tôi rất bối rối và đau buồn. Tôi viết cho anh chị em mà rơi nước mắt. Tôi viết, không phải để làm cho anh chị em buồn mà là để anh chị em biết tôi yêu anh chị em đến mức nào.
Hãy tha thứ kẻ có tội
5 Có người trong anh chị em gây ra điều buồn rầu, không phải cho tôi mà là cho anh chị em. Tôi muốn nói là người ấy gây buồn cho tất cả chúng ta ít nhiều. Tôi không muốn phóng đại làm gì. 6 Sự trừng phạt mà hầu hết anh chị em làm cho người đó đã đủ rồi. 7 Nhưng bây giờ anh chị em nên tha thứ và an ủi người ấy để họ không quá buồn bã đến nỗi muốn bỏ cuộc. 8 Cho nên tôi xin anh chị em hãy tiếp tục chứng tỏ tình yêu thương với người ấy. 9 Tôi viết để thử xem anh chị em có vâng theo mọi việc hay không. 10 Nếu anh chị em tha thứ ai thì tôi cũng tha thứ người ấy. Và điều tôi tha—nếu có gì để tha—là vì anh chị em, giống như Chúa Cứu Thế đang ở cùng tôi. 11 Tôi làm như thế để Sa-tăng không thể lợi dụng, vì chúng ta đã rõ âm mưu của nó.
Nỗi lo âu của Phao-lô đang khi ở Trô-ách
12 Khi tôi đến thành Trô-ách để rao giảng Tin Mừng của Chúa Cứu Thế thì thấy Ngài đã cho tôi một cơ hội tốt tại đó. 13 Nhưng tôi không an tâm vì không gặp anh em tôi là Tít ở đó. Cho nên tôi từ giã các anh chị em ở Trô-ách để lên đường qua Ma-xê-đoan.
Sự đắc thắng trong Chúa Cứu Thế
14 Nhưng tạ ơn Thượng Đế, Đấng lúc nào cũng đưa chúng ta đến đắc thắng trong Chúa Cứu Thế. Ngài dùng chúng tôi rải sự hiểu biết về Ngài khắp nơi như hương thơm. 15 Của lễ chúng tôi dâng cho Thượng Đế là hương thơm của Chúa Cứu Thế ở giữa những người được cứu và những người bị chết mất. 16 Đối với những kẻ bị chết mất, chúng tôi là mùi của sự chết đưa đến cái chết, nhưng đối với người được cứu, chúng tôi là mùi thơm của sự sống đưa đến sự sống. Ai có thể làm được điều ấy? 17 Chúng tôi không thủ lợi bằng cách buôn bán lời của Thượng Đế như nhiều người khác đã làm nhưng trong Chúa Cứu Thế chúng tôi nói ra lời chân thật như những sứ giả của Thượng Đế đứng trước mặt Ngài.
II Cô-rinh-tô 2
Bản Dịch 2011
2 Vì thế tôi đã quyết định không trở lại thăm để khỏi làm anh chị em đau buồn. 2 Vì nếu tôi đã làm anh chị em đau buồn, thì ai sẽ là người làm tôi vui trở lại, nếu không phải là những người tôi đã làm đau buồn? 3 Tôi viết điều này cho anh chị em để khi tôi đến, tôi sẽ không bị đau buồn bởi những người đáng lý phải làm tôi vui; nhưng tôi tin tưởng nơi anh chị em rằng tất cả anh chị em sẽ lấy niềm vui của tôi làm niềm vui của mình. 4 Vì tôi viết cho anh chị em mà trong lòng buồn đau và quặn thắt, với nước mắt dầm dề, không phải để làm anh chị em đau buồn, nhưng để anh chị em biết rằng tôi thương anh chị em tha thiết biết bao.
Tha Thứ Kẻ Phạm Tội
5 Nếu người nào đã gây nên đau buồn, người ấy không chỉ đã làm tôi đau buồn, nhưng ít nhiều cũng đã làm tất cả anh chị em đau buồn nữa; tôi không nói quá lời đâu. 6 Người ấy đã bị đa số anh chị em trừng phạt như vậy cũng đủ rồi, 7 nên bây giờ xin anh chị em làm ngược lại mà tha thứ và an ủi người ấy, kẻo người ấy bị sự đau buồn quá lớn nuốt mất. 8 Vậy tôi khuyên anh chị em hãy tái xác nhận cho người ấy biết rằng anh chị em vẫn còn yêu thương người ấy. 9 Vì mục đích đó mà tôi đã viết cho anh chị em, để thử xem anh chị em có vâng lời trong mọi sự chăng. 10 Bây giờ hễ anh chị em tha thứ ai, thì tôi cũng tha thứ người ấy. Nếu tôi tha thứ ai, ấy là vì cớ anh chị em mà tha thứ trước mặt Ðấng Christ, 11 để Sa-tan không thể thừa cơ đánh phá chúng ta, vì chúng ta không lạ gì mưu chước của nó.
Mối Quan Tâm của Phao-lô Khi Ở Trô-ách
12 Khi tôi đến Trô-ách để rao giảng Tin Mừng của Ðấng Christ, Chúa đã mở một cánh cửa cho tôi ở đó, 13 nhưng tôi không được an tâm, vì tôi không tìm được anh em tôi là Tít ở đó, nên tôi đành tạm biệt họ để đi qua Ma-xê-đô-ni-a.
Ðắc Thắng Nhờ Ðấng Christ
14 Nhưng tạ ơn Ðức Chúa Trời, vì Ngài luôn luôn làm cho chúng tôi được đắc thắng vẻ vang trong Ðấng Christ, và đã dùng chúng tôi tỏa lan mùi thơm về sự hiểu biết Ngài ra khắp nơi. 15 Vì chúng tôi là hương thơm của Ðấng Christ được dâng lên Ðức Chúa Trời giữa những người được cứu và những người bị hư mất. 16 Ðối với những người bị hư mất, chúng tôi là mùi tử khí để họ biết rằng họ đang tiến dần đến sự chết, nhưng đối với những người được cứu, chúng tôi là mùi sinh khí dẫn họ đến sự sống. Ai có khả năng làm những điều ấy chăng? 17 Thật vậy chúng tôi không rao giảng lời[a] của Ðức Chúa Trời để kiếm sống như nhiều người đang làm, nhưng với tư cách là những người được Ðức Chúa Trời sai phái trong Ðấng Christ, chúng tôi đã rao giảng cách chân thành trước mặt Ðức Chúa Trời.
Footnotes
- II Cô-rinh-tô 2:17 ctd: đạo (Greek: Lógos)
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang