Panultihon 25
Ang Pulong Sa Dios
Ang Uban pang mga Panultihon ni Solomon
25 Ania pa gayod ang uban pang mga panultihon ni Solomon nga gikopya sa mga tawo ni Hezekia nga hari sa Juda:
2 Ginapasidunggan nato ang Dios tungod sa mga butang nga wala niya ipadayag kanato; apan ginapasidunggan nato ang mga hari tungod sa mga butang nga ilang gipadayag kanato.
3 Maingon nga dili masukod kon unsa kataas ang langit ug unsa kalawom ang yuta, dili usab matugkad ang hunahuna sa mga hari.
4 Kinahanglan nga kuhaon una ang mga nakasagol sa plata ayha pormahon sa platero. 5 Kinahanglan palayason ang daotang mga katawhan[a] sa hari aron motunhay ang pagkamatarong sa iyang gingharian.
6 Kon anaa ka sa atubangan sa hari, ayaw isipa imong kaugalingon nga mora ka na ug si kinsa, ug ayaw paglingkod uban sa mga dungganon. 7 Kay mas maayo nga ang hari maoy mopalingkod kanimo kaysa iya kang papahawaon ug maulawan ka atubangan sa mga dungganon.
8 Ayaw pagdali-dalig sugilon sa korte bahin sa imong nakita, kay unsa na lang kahay imong buhaton kon mapamatud-an sa usa ka saksi nga sayop ka!
9 Kon may panagbangi kamo sa imong higala, husaya kini nga kamo-kamo ra ug ayaw ipanugilon ang inyong mga sekreto, 10 kay kon masayran na kini sa uban, basin maulawan kamo, ug madaot ang inyong dungog hangtod sa hangtod.
11 Ang pagsulti sa hustong mga pulong sa tukmang panahon nahisama kaanindot sa bulawan nga mga mansanas diha sa sudlanan nga pilak.
12 Ang pagbadlong sa tawong maalamon mas bililhon pa sa alahas nga bulawan alang sa tawo nga mamati niini.
13 Ang kasaligan nga mensahero makapagaan sa gibati sa nagsugo kaniya, sama sa bugnaw nga tubig panahon sa ting-init.
14 Ang tawo nga wala nagatuman sa iyang saad sama sa dag-om ug hangin nga walay dalang ulan.
15 Ang pagpailob ug ang malumong sinultihan makakumbinse sa mga pangulo ug bisan sa mga gahi ug kasingkasing.
16 Ayaw pagpalabig kaon ug dugos kay tingalig mosuka ka. 17 Ayaw pagsige ug pamisita sa imong silingan, kay tingalig mapul-an siya ug maglagot na hinuon kanimo.
18 Ang tawo nga nagasaksi ug bakak sa iyang isigka-tawo makapasakit nga daw sa espada, bunal, ug pana.
19 Ang pagsalig sa tawong dili masaligan sa panahon sa kalisod walay kapuslanan sama sa daot nga ngipon o bali nga tiil.
20 Kon awitan mo sa masadya nga awit ang tawong anaa sa labihan nga kalisod, sama rag gihuboan mo siya ug bisti panahon sa tingtugnaw o gibutangan mo ug suka ang iyang samad.
21 Kon ang imong kaaway gigutom, pakan-a; kon giuhaw, paimna. 22 Kay kon buhaton mo kini maulaw siya sa iyang gihimo kanimo,[b] ug ang Ginoo magabalos kanimo.
23 Maingon nga ang hanging habagat magdalag ulan, ang tabi-tabi magdala usab ug kasuko.
24 Mas maayo pang magpuyo sa atop sa balay[c] kaysa magpuyo sulod sa balay uban sa asawa nga palaaway.
25 Ang maayong balita nga gikan sa layong dapit sama sa mabugnaw nga tubig nga makapatagbaw sa tawong giuhaw.
26 Ang tawong matarong nga magpahiuyon sa tawong daotan sama sa lubog nga tuboran o sa hugaw nga atabay.
27 Dili maayo ang sobra nga pagkaon ug dugos, mao usab ang pagtinguha nga dayegon ka kanunay sa mga tawo.
28 Ang tawo nga dili makapugong sa iyang kaugalingon daling mapukan sama siya sa usa ka siyudad nga walay paril.
Proverbs 25
New International Version
More Proverbs of Solomon
25 These are more proverbs(A) of Solomon, compiled by the men of Hezekiah king of Judah:(B)
2 It is the glory of God to conceal a matter;
to search out a matter is the glory of kings.(C)
3 As the heavens are high and the earth is deep,
so the hearts of kings are unsearchable.
4 Remove the dross from the silver,
and a silversmith can produce a vessel;
5 remove wicked officials from the king’s presence,(D)
and his throne will be established(E) through righteousness.(F)
6 Do not exalt yourself in the king’s presence,
and do not claim a place among his great men;
7 it is better for him to say to you, “Come up here,”(G)
than for him to humiliate you before his nobles.
What you have seen with your eyes
8 do not bring[a] hastily to court,
for what will you do in the end
if your neighbor puts you to shame?(H)
9 If you take your neighbor to court,
do not betray another’s confidence,
10 or the one who hears it may shame you
and the charge against you will stand.
11 Like apples[b] of gold in settings of silver(I)
is a ruling rightly given.
12 Like an earring of gold or an ornament of fine gold
is the rebuke of a wise judge to a listening ear.(J)
13 Like a snow-cooled drink at harvest time
is a trustworthy messenger to the one who sends him;
he refreshes the spirit of his master.(K)
14 Like clouds and wind without rain
is one who boasts of gifts never given.
16 If you find honey, eat just enough—
too much of it, and you will vomit.(N)
17 Seldom set foot in your neighbor’s house—
too much of you, and they will hate you.
18 Like a club or a sword or a sharp arrow
is one who gives false testimony against a neighbor.(O)
19 Like a broken tooth or a lame foot
is reliance on the unfaithful in a time of trouble.
20 Like one who takes away a garment on a cold day,
or like vinegar poured on a wound,
is one who sings songs to a heavy heart.
21 If your enemy is hungry, give him food to eat;
if he is thirsty, give him water to drink.
22 In doing this, you will heap burning coals(P) on his head,
and the Lord will reward you.(Q)
23 Like a north wind that brings unexpected rain
is a sly tongue—which provokes a horrified look.
24 Better to live on a corner of the roof
than share a house with a quarrelsome wife.(R)
25 Like cold water to a weary soul
is good news from a distant land.(S)
26 Like a muddied spring or a polluted well
are the righteous who give way to the wicked.
27 It is not good to eat too much honey,(T)
nor is it honorable to search out matters that are too deep.(U)
28 Like a city whose walls are broken through
is a person who lacks self-control.
Footnotes
- Proverbs 25:8 Or nobles / on whom you had set your eyes. / 8 Do not go
- Proverbs 25:11 Or possibly apricots
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.