Proverbs 18
New Living Translation
18 Unfriendly people care only about themselves;
they lash out at common sense.
2 Fools have no interest in understanding;
they only want to air their own opinions.
3 Doing wrong leads to disgrace,
and scandalous behavior brings contempt.
4 Wise words are like deep waters;
wisdom flows from the wise like a bubbling brook.
5 It is not right to acquit the guilty
or deny justice to the innocent.
6 Fools’ words get them into constant quarrels;
they are asking for a beating.
7 The mouths of fools are their ruin;
they trap themselves with their lips.
8 Rumors are dainty morsels
that sink deep into one’s heart.
9 A lazy person is as bad as
someone who destroys things.
10 The name of the Lord is a strong fortress;
the godly run to him and are safe.
11 The rich think of their wealth as a strong defense;
they imagine it to be a high wall of safety.
12 Haughtiness goes before destruction;
humility precedes honor.
13 Spouting off before listening to the facts
is both shameful and foolish.
14 The human spirit can endure a sick body,
but who can bear a crushed spirit?
15 Intelligent people are always ready to learn.
Their ears are open for knowledge.
16 Giving a gift can open doors;
it gives access to important people!
17 The first to speak in court sounds right—
until the cross-examination begins.
18 Flipping a coin[a] can end arguments;
it settles disputes between powerful opponents.
19 An offended friend is harder to win back than a fortified city.
Arguments separate friends like a gate locked with bars.
20 Wise words satisfy like a good meal;
the right words bring satisfaction.
21 The tongue can bring death or life;
those who love to talk will reap the consequences.
22 The man who finds a wife finds a treasure,
and he receives favor from the Lord.
23 The poor plead for mercy;
the rich answer with insults.
24 There are “friends” who destroy each other,
but a real friend sticks closer than a brother.
Footnotes
- 18:18 Hebrew Casting lots.
Panultihon 18
Ang Pulong Sa Dios
18 Ang tawo nga gustong maglainlain kaugalingon ray gihunahuna, ug supakon niya ang ensakto nga hunahuna sa uban.
2 Ang tawong buang-buang wala gayoy tinguha nga makakat-on; ang gusto lang niya nga masulti ang iyang gusto.
3 Ang paghimog daotan ug makauulaw nga butang maghatag ug kaulawan.
4 Ang pulong sa tawong maalamon makahatag ug kaalam ngadto sa uban; sama kini sa nagadagayday nga tubig gikan sa lawom nga tuboran.
5 Dili maayo ang pagdapig sa tawong sad-an ug ang dili paghatag ug hustisya ngadto sa tawong inosente sa sala.
6 Ang mga pulong sa tawong buang-buang makapasugod ug away ug mahimong hinungdan nga madapatan siya.
7 Ang mga pulong sa tawong buang-buang magpasakit ra usab kaniya.
8 Ang tabi-tabi daw sama sa pagkaon nga lami usapon ug tunlon.
9 Ang tawong tapolan sama kamaot sa tawong tigpangdaot.
10 Ang Ginoo sama sa lig-ong tore; nagadangop kaniya ang mga matarong aron walay daotang mahitabo kanila.
11 Nagahunahuna ang mga adunahan nga ang ilang bahandi makapanalipod kanila sama sa lig-on ug habog nga mga paril nga nagalibot sa siyudad.
12 Ang pagpanghambog makapalaglag sa tawo, apan ang pagpaubos makahatag ug kadungganan.
13 Balingag ug pakaulaw lang ang tawong wala mamati unya magtubag-tubag.
14 Ang determinasyon sa tawo nga mabuhi makapalig-on kaniya kon magsakit siya, apan kon mawala kini wala nay makatabang pa kaniya.
15 Ang tawong maalamon ug may panabot naninguha pa nga madugangan ang iyang kaalam.
16 Sayon ra duolon ang tawong dungganon kon may dala kang regalo alang kaniya.
17 Ang unang mopamatuod sa korte morag mao nay husto, hangtod dili pa niya ikaatubang ang iyang kontra.
18 Ang pagripa makapaundang sa panaglalis, ug makahusay sa panagbangi sa duha ka gamhanang tawo.
19 Lisod magpasig-uli sa usa ka igsoon[a] nga nahiubos kanimo. Mas lisod pa kining buhaton kaysa pagsulong sa usa ka pinarilan nga lungsod.
Maingon nga malisod gub-on ang mga trangka sa pultahan sa palasyo, malisod usab husayon ang panag-away sa duha ka tawo.
20 Anihon mo ang bunga sa imong gipanulti.[b]
21 Ang imong ipanulti makaluwas sa kinabuhi o makamatay. Busa kon estoryador ka, pagmatngon kay anihon mo ang bunga sa imong gipamulong.
22 Kon nakapangasawa ka, nakaangkon kag kaayohan, ug nagpadayag kana nga maayo ang Ginoo kanimo.
23 Ang mga kabos mohangyo, apan ang mga adunahan sakit ug tinubagan.
24 May panaghigalaay nga dili molungtad, apan may panaghigalaay usab nga mas suod pa kaysa managsoon.
Holy Bible, New Living Translation, copyright © 1996, 2004, 2015 by Tyndale House Foundation. Used by permission of Tyndale House Publishers, Inc., Carol Stream, Illinois 60188. All rights reserved.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.