Châm Ngôn 10-12
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Lời khôn ngoan của Sô-lô-môn
10 Đây là những châm ngôn của Sô-lô-môn:
Con trai khôn ngoan làm cha mình vui,
nhưng con trai ngu dại gây buồn khổ cho mẹ nó.
2 Của bất nghĩa không có giá trị gì,
những ai công chính sẽ cứu mình khỏi chết.
3 Chúa không bao giờ để người lành bị đói khổ,
nhưng Ngài cản không cho kẻ ác đạt được ý muốn.
4 Ai lười biếng sẽ nghèo khổ,
nhưng ai chịu khó sẽ được giàu có.
5 Ai thu chứa hoa quả đúng mùa là khôn ngoan,
nhưng kẻ ngủ suốt mùa gặt là điều sỉ nhục.
6 Người nhân lành sẽ được nhiều ân phúc,
nhưng miệng kẻ ác che dấu điều hung bạo.
7 Người nhân đức để lại những nguồn phước hạnh,
nhưng tên tuổi kẻ ác sẽ bị tiêu diệt [a].
8 Người khôn làm theo điều chỉ bảo,
nhưng kẻ nói nhiều sẽ bị tổn hại.
9 Ai thanh liêm sẽ sống bình an,
nhưng kẻ bất lương sẽ bị bại lộ.
10 Kẻ dùng mắt mình làm dấu sẽ gặp lôi thôi,
và ai nói nhiều sẽ gặp tổn hại [b].
11 Lời nói của người tốt giống như suối nước tươi mát [c],
nhưng miệng kẻ ác sẽ bị thiệt hại.
12 Sự ghen ghét gây ra điều lôi thôi,
còn tình yêu thương tha thứ mọi lỗi lầm.
13 Sự khôn ngoan ở trên lưỡi người thông minh,
nhưng roi đập xuống lưng kẻ ngu dại [d].
14 Người khôn ngoan thận trọng khi nói ra điều mình biết,
còn miệng kẻ ngu dại mang tai hoạ cho mình.
15 Kẻ giàu được bảo vệ nhờ tiền nhiều,
nhưng kẻ nghèo bị tổn hại vì thiếu tiền.
16 Phần thưởng của người công chính là sự sống,
còn lợi tức của kẻ ác là sự trừng phạt.
17 Ai chịu sửa dạy là đi theo đường sự sống,
còn kẻ xem thường sự sửa trị sẽ dẫn kẻ khác lầm lạc.
18 Người che giấu điều ganh ghét là kẻ dối trá.
Kẻ loan tin đồn là dại [e].
19 Nói nhiều chỉ đưa đến lỗi lầm;
còn ai canh chừng miệng lưỡi mình là khôn.
20 Lời nói của người nhân đức như bạc nguyên chất,
nhưng tư tưởng của kẻ ác chẳng có giá trị gì.
21 Lời nói của người nhân đức giúp đỡ kẻ khác,
nhưng kẻ dại dột sẽ chết vì thiếu hiểu biết.
22 Phước lành của Chúa ban của cải,
còn vất vả cũng chẳng thêm được gì. [f]
23 Kẻ dại thích làm bậy,
còn người hiểu biết thích làm việc khôn.
24 Kẻ ác sẽ lãnh điều chúng nó sợ,
còn người nhân đức sẽ nhận được điều mình ao ước.
25 Trận bão sẽ thổi bay kẻ ác đi,
nhưng người nhân đức sẽ đứng vững vàng.
26 Kẻ biếng nhác làm hại người chủ sai mình đi,
như giấm buốt răng hay khói cay mắt.
27 Ai kính sợ Chúa sẽ sống lâu,
nhưng đời của kẻ ác sẽ bị cắt ngắn.
28 Niềm hi vọng của người lành mang lại vui mừng [g],
còn hi vọng kẻ ác sẽ tiêu tan.
29 Chúa gìn giữ người liêm chính,
nhưng Ngài diệt kẻ ác.
30 Người liêm chính sẽ không bao giờ bị lay chuyển,
còn kẻ ác sẽ bị đuổi ra [h] khỏi xứ.
31 Người nhân đức nói ra những lời khôn ngoan,
nhưng lưỡi của kẻ nói dối sẽ bị cắt đi.
32 Người nhân đức biết điều mình phải nói,
nhưng kẻ ác chỉ chuyên nói dối.
11 Chúa ghét cái cân gian,
nhưng Ngài hài lòng với trái cân đúng.
2 Sự kiêu căng đưa tới nhục nhã;
còn sự khiêm nhường dẫn đến khôn ngoan.
3 Người nhân đức dùng tính lương thiện hướng dẫn mình;
còn tính bất lương sẽ tiêu diệt kẻ bất trung.
4 Đến giờ qua đời thì giàu có chẳng ích gì,
còn sống phải lẽ sẽ giúp con trong kỳ tai hoạ.
5 Sự công chính của người ngay thẳng khiến đời sống người dễ chịu,
nhưng kẻ ác sẽ bị diệt trong mưu ác mình.
6 Lòng thanh liêm của người chính trực giải thoát người ấy,
nhưng kẻ bất trung sẽ bị mắc kẹt trong ước vọng của chúng.
7 Khi kẻ ác chết, hi vọng chúng cũng chết theo;
hi vọng giàu sang của chúng cũng tan theo mây khói [i].
8 Người lành thoát khỏi mọi khó khăn;
nhưng khó khăn đó lại rơi trên đầu kẻ ác.
9 Lời nói kẻ ác làm hại người láng giềng,
nhưng người nhân đức nhờ hiểu biết mà thoát hiểm.
10 Khi người nhân đức thành công, cả thành đều hớn hở.
Nhưng khi kẻ ác bị tiêu diệt thì mọi người reo vui.
11 Sự thịnh vượng của người nhân đức nâng đỡ thành mình,
còn kẻ ác dùng miệng lưỡi mình phá sập nó.
12 Người ngu dại khinh dể láng giềng mình [j],
còn người hiểu biết im lặng.
13 Kẻ bép xép không thể giữ điều kín giấu,
còn người đáng tin không tiết lộ điều bí mật.
14 Quốc gia suy sụp vì thiếu lãnh đạo,
còn nhiều cố vấn cứu được dân tộc.
15 Ai bảo lãnh người lạ [k] sẽ phải chịu thiệt.
Cho nên tốt hơn đừng bảo lãnh.
16 Người đàn bà duyên dáng được kính nể,
còn đàn ông hung dữ chỉ được của cải.
17 Kẻ nhân từ làm ơn cho chính mình,
còn kẻ hung bạo chỉ mang khổ vào thân.
18 Công việc của kẻ ác chỉ là dối trá,
còn người nhân đức chắc chắn sẽ được thưởng [l].
19 Người nhân đức sẽ được sống,
nhưng kẻ theo đuổi điều ác sẽ chết.
20 Chúa ghét những kẻ có lòng gian ác,
nhưng Ngài thích kẻ ngay thẳng.
21 Kẻ ác chắc chắn sẽ bị phạt,
còn ai làm điều phải sẽ được giải phóng.
22 Người đàn bà đẹp mà thiếu khôn khéo,
như vòng vàng đeo vào mũi heo.
23 Hi vọng của người chân chính sẽ mang kết quả,
còn hi vọng của kẻ ác sẽ đưa đến cơn thịnh nộ của Thượng Đế.
24 Có người cho ra nhiều nhưng lại thêm giàu có.
Còn có kẻ keo kiệt, bủn xỉn thì lại nghèo thiếu.
25 Ai ban phát cho người khác sẽ trở nên sung túc hơn;
còn ai giúp người sẽ được người giúp lại.
26 Dân chúng nguyền rủa kẻ tích trữ lúa thóc,
nhưng chúc phước cho kẻ bán lúa ra.
27 Người nào tìm điều tốt lành sẽ nhận được ân phúc,
còn kẻ tìm điều ác sẽ gặp điều ác.
28 Ai trông cậy vào của cải sẽ bị tàn hại,
còn người nhân đức sẽ tươi tốt như lá cây xanh.
29 Ai mang hiềm khích cho gia đình,
sẽ chẳng nhận được gì ngoài gió lốc.
Người ngu dại sẽ làm tôi cho kẻ khôn ngoan.
30 Người nhân đức ban sự sống cho kẻ khác,
nhưng sự hung bạo giết sinh mạng [m].
31 Người nhân đức được phần thưởng trên thế gian,
còn kẻ ác và tội nhân bị trừng phạt.
12 Ai yêu học vấn sẽ yêu sự sửa dạy,
còn kẻ ghét sự sửa dạy là dại dột.
2 Người chân chính nhận được ân lành từ Chúa,
nhưng Ngài trừng phạt kẻ mưu đồ việc ác.
3 Làm ác không mang lại an ninh,
còn nền tảng của người đạo đức sẽ không bị lay chuyển.
4 Vợ đảm đang như mão triều cho chồng mình,
nhưng vợ gây sỉ nhục giống như bệnh xương cốt.
5 Những dự định của người chân chính đều phải lẽ,
còn lời khuyên của kẻ ác sẽ phỉnh gạt con.
6 Lời nói của kẻ ác như cuộc phục kích đẫm máu,
nhưng lời nói của người công chính sẽ cứu mình.
7 Kẻ ác bị diệt khỏi đất,
nhưng gia đình người nhân đức sẽ vững chắc.
8 Người biết lẽ phải sẽ được ca tụng,
còn người lươn lẹo sẽ bị khinh khi.
9 Làm người tầm thường mà có kẻ hầu,
còn hơn giả vờ quan trọng mà không có thức ăn.
10 Người nhân đức chăm sóc gia súc mình,
nhưng hành vi nhân từ của kẻ ác vẫn mang dấu hiệu độc ác [n].
11 Ai cày bừa nơi đất mình sẽ dư ăn,
còn kẻ chạy theo ảo vọng là dại dột.
12 Kẻ ác thèm muốn điều kẻ ác chiếm đoạt,
nhưng người nhân đức mọc rễ sâu và mang kết quả nhiều [o].
13 Kẻ ác bị sập bẫy trong lời ác mình,
nhưng người nhân đức thoát khỏi chuyện lôi thôi.
14 Nhờ lời nói mình mà được hưởng phúc,
cũng nhờ công khó mình mà được lợi ích.
15 Kẻ dại tưởng mình làm đúng,
nhưng người khôn nghe lời khuyên dạy.
16 Kẻ dại tỏ dấu hiệu giận dữ,
nhưng người khôn bỏ qua điều sỉ nhục.
17 Nhân chứng lương thiện khai sự thật,
còn nhân chứng bất lương bịa đặt điều dối trá.
18 Lời nói xấu đâm buốt như gươm,
nhưng lời khôn ngoan khiến vết thương lành.
19 Lưỡi chân thật sẽ còn mãi,
nhưng lưỡi dối trá chỉ tồn tại trong chốc lát.
20 Những kẻ âm mưu điều ác đầy dẫy dối trá,
nhưng người tính chuyện hoà bình tràn ngập vui mừng.
21 Người nhân đức không gặp tổn hại gì,
còn đời kẻ ác đầy dẫy khốn khó.
22 Chúa ghét những kẻ nói dối,
nhưng Ngài thích những người thật thà.
23 Người khôn khéo giữ điều mình biết trong lòng,
còn kẻ ngu dại phơi bày sự ngu dại mình.
24 Người siêng năng sẽ giữ vai trò lãnh đạo,
còn kẻ lười biếng sẽ phải làm tôi tớ.
25 Sự lo lắng là gánh nặng cho tinh thần,
nhưng lời nói êm dịu khiến lòng phấn khởi.
26 Người chân chính giúp ý hay cho bạn hữu,
còn kẻ ác dẫn người khác đi lầm lạc [p].
27 Kẻ biếng nhác không nướng thịt mình đã săn được [q],
nhưng ai chăm chỉ sẽ được giàu sang.
28 Làm điều phải dẫn đến sự sống,
ai đi theo đường đó sẽ không gặp sự chết [r].
Footnotes
- Châm Ngôn 10:7 bị tiêu diệt Hay “bị người ta quên lãng mau chóng.”
- Châm Ngôn 10:10 Kẻ dùng mắt … tổn hại Đây là theo bản Hê-bơ-rơ. Bản cổ Hi-lạp ghi “Nếu con nói thẳng thắn, sẽ có hoà bình.”
- Châm Ngôn 10:11 suối nước tươi mát Hay “nguồn sống.”
- Châm Ngôn 10:13 Sự khôn ngoan … ngu dại Đây là theo nguyên văn Hê-bơ-rơ. Một hình thức chơi chữ. Trong tiếng Hê-bơ-rơ từ ngữ “môi” nghe như “cái roi.”
- Châm Ngôn 10:18 Người che giấu … là dại Hay “Đôi khi nói điều không hay là dại, nhưng cách tốt nhất để che dấu sự chống đối của con là nói dối mà thôi.”
- Châm Ngôn 10:22 cũng chẳng thêm được gì Hay “Ngài không kèm theo sự đau buồn gì.”
- Châm Ngôn 10:28 Niềm hi vọng … vui mừng Hay “Người lành trông mong điều vui mừng.”
- Châm Ngôn 10:30 đuổi ra Hay “bị tiêu diệt.”
- Châm Ngôn 11:7 hi vọng … mây khói Hay “hi vọng được sức mạnh của chúng cũng tiêu tan.”
- Châm Ngôn 11:12 Người ngu dại … láng giềng mình Hay “Láng giềng ghét kẻ ngu dại.”
- Châm Ngôn 11:15 người lạ Hay “người khác.”
- Châm Ngôn 11:18 Công việc … được thưởng Đây là một lối chơi chữ trong tiếng Hê-bơ-rơ. Chữ “dối trá” nghe như “phần thưởng.”
- Châm Ngôn 11:30 sự hung bạo giết sinh mạng Hay “người khôn ngoan dạy kẻ khác biết cách sống.” Hay theo một bản cổ thì, “Hoa quả của người lành là cây sự sống, nhưng kẻ hung bạo cướp lấy mạng sống đi.”
- Châm Ngôn 12:10 nhưng hành vi … độc ác Hay “Kẻ ác chỉ biết chuyên làm ác mà thôi.”
- Châm Ngôn 12:12 Kẻ ác … nhiều Câu nầy trong nguyên văn hơi tối nghĩa.
- Châm Ngôn 12:26 dẫn người … lầm lạc Câu nầy trong nguyên văn hơi tối nghĩa.
- Châm Ngôn 12:27 Kẻ biếng nhác … săn được Câu nầy trong nguyên văn hơi tối nghĩa.
- Châm Ngôn 12:28 ai đi … sự chết Hay “nhưng có một con đường dẫn đến sự chết.”
Châm Ngôn 10-12
Bản Dịch 2011
Những Lời Nói Khôn Ngoan của Sa-lô-môn
10 Các câu châm ngôn của Sa-lô-môn:
Con khôn ngoan làm cha vui vẻ;
Con ngu dại khiến mẹ buồn lo.
2 Của cải phi nghĩa chẳng ích lợi gì,
Nhưng đức công chính cứu ta khỏi chết.
3 Chúa không để người ngay lành bị đói,
Nhưng Ngài làm cho khát vọng của kẻ gian ác không thành.
4 Tay biếng nhác sẽ trở nên nghèo khó;
Tay siêng năng sẽ có giàu sang.
5 Ðứa con biết thâu trữ trong mùa hè là đứa con khôn ngoan;
Ðứa con mê ngủ trong mùa gặt là đứa con mang về xấu hổ.
6 Ðầu người ngay lành nhận được nhiều ân phước,
Còn miệng kẻ ác gian tiềm ẩn những bạo tàn.
7 Tưởng nhớ đến người ngay lành là một điều phước hạnh,
Còn tên tuổi kẻ ác gian bị rục rữa lãng quên.
8 Người có lòng khôn ngoan đón nhận những lời răn bảo,
Nhưng kẻ dại dột lắm lời sẽ lảo đảo ngã nhào.
9 Người nào bước đi trong sự liêm khiết sẽ an tâm vững tiến,
Nhưng ai theo lối gian tà sớm muộn gì bản chất sẽ lộ ra.
10 Ai nháy mắt ra dấu để làm bậy sẽ gây nên phiền não;
Còn kẻ dại mà lắm lời sớm muộn gì cũng thất bại mà thôi.
11 Miệng người ngay lành là nguồn sự sống,
Còn miệng kẻ gian ác tuôn ra bao hung hiểm ẩn tàng.
12 Sự ghen ghét gây ra cãi vã,
Nhưng tình yêu thương khỏa lấp mọi phiền lòng.
13 Lời khôn ngoan thoát ra từ môi người hiểu biết,
Nhưng roi đòn dành đặc biệt cho lưng kẻ chẳng nghĩ suy.
14 Người khôn ngoan luôn trau dồi thêm tri thức,
Còn kẻ dại dột lắm lời tức sắp rước họa vào thân.
15 Tài sản của người giàu có là thành trì kiên cố của họ,
Còn cảnh khốn khó của kẻ nghèo rõ là cảnh lầm than.
16 Công lao khó nhọc của người ngay lành dẫn đến sự sống;
Tiền lương của kẻ gian ác là phương tiện để nó phạm tội thêm.
17 Người vâng giữ lời giáo huấn là người đi theo đường sự sống,
Nhưng kẻ khước từ lời quở trách ắt phải bị lạc đường.
18 Kẻ có lòng ghen ghét che dấu lòng mình bằng môi dối trá;
Kẻ đồn đãi lời vu oan quả là kẻ dại khờ.
19 Kẻ nói nhiều không thiếu điều vấp phạm,
Còn người khôn ngoan thận trọng trong môi miệng của mình.
20 Lưỡi người ngay lành giống như bạc thượng hảo hạng,
Còn lòng kẻ gian ác thật chẳng đáng vài xu.
21 Môi người ngay lành nuôi được nhiều người sống,
Còn kẻ dại khờ chịu chết vì thiếu nghĩ suy.
22 Phước hạnh của Chúa làm ta nên giàu có;
Ngài chẳng thêm nỗi phiền muộn gì vào.
23 Kẻ điên dại coi việc làm ác giống như trò tiêu khiển,
Còn người thông sáng được vui khi xử sự cách khôn ngoan.
24 Kẻ gian ác sợ điều nào sẽ bị trao cho điều ấy;
Người ngay lành ước điều chi thì điều ấy được ban cho.
25 Khi giông tố qua rồi kẻ ác không còn nữa,
Nhưng người ngay lành lại được vững lập đời đời.
26 Như giấm làm ghê răng và như khói làm cay mắt thể nào,
Kẻ biếng nhác cũng như vậy đối với người sai bảo nó.
27 Kính sợ Chúa làm tăng thêm tuổi thọ,
Nhưng tuổi kẻ gian tà quả có giảm bớt đi.
28 Người ngay lành hy vọng và cuối cùng được vui thỏa,
Còn kẻ gian ác trông mong nhưng rốt cục chẳng có gì.
29 Ðường lối Chúa là thành trì cho người chân chính,
Nhưng đó cũng là chỗ diệt vong cho kẻ ác gian.
30 Người ngay lành sẽ không bao giờ bị dứt bỏ,
Nhưng kẻ gian ác sẽ không có đất dung thân.
31 Miệng người ngay lành nói ra lẽ khôn ngoan,
Còn lưỡi kẻ ngang bướng sớm muộn gì cũng bị cắt đứt.
32 Môi người ngay lành nói những điều đáng nói,
Còn miệng kẻ ác gian nói toàn chuyện ngang ngược gian tà.
11 Chúa gớm ghiếc kẻ dùng cây cân giả,
Nhưng người cân lường chính xác quả làm đẹp lòng Ngài.
2 Sự kiêu ngạo đến trước rước sự nhục nhã đến sau,
Còn sự khôn ngoan ở với người khiêm nhường.
3 Ðức liêm khiết của những người chính trực hướng dẫn họ,
Còn tính bất lương của phường gian xảo tiêu diệt chúng.
4 Trong ngày thịnh nộ của cải giàu có không giúp được gì,
Nhưng đức công chính cứu người ta khỏi chết.
5 Ðức công chính của những người trọn lành giữ họ đi trong đường ngay nẻo chánh;
Còn sự gian ác của kẻ gian manh đánh chúng ngã nhào.
6 Ðức công chính của người chính trực giải thoát họ;
Còn những kẻ bất trung bị chính dục vọng chúng bao vây.
7 Khi kẻ gian ác chết, hy vọng của nó cũng chết theo;
Sự trông mong được quyền lực của kẻ bất chính cũng tiêu tan.
8 Người ngay lành được giải thoát khỏi những khó khăn;
Còn kẻ gian ác lại bị lâm vào đó.
9 Lời nói của kẻ đạo đức giả gây tai hại cho người lân cận,
Còn trí tuệ của người ngay lành giải cứu người ấy thoát ra.
10 Khi người ngay lành được bình an vô sự, cả thành vui vẻ;
Khi kẻ ác bị diệt vong, ai nấy đều lộ vẻ vui mừng.
11 Nhờ người chính trực chúc phước nên thành được cao trọng,
Nhưng vì miệng kẻ gian tà mà thành bị sụp đổ tan tành.
12 Kẻ vô tri mới khinh khi người khác,
Còn người sáng suốt lặng thinh, không phát biểu điều gì.
13 Kẻ hay thèo lẻo rêu rao điều bí mật,
Còn người tín cẩn vẫn giữ kín điều bí mật trong lòng.
14 Nơi nào không mưu luận, lòng người suy sụp;
Nhưng có mưu sĩ nhiều, nơi đó được an toàn.
15 Bảo đảm cho người lạ vay tiền sẽ chuốc họa vào thân,
Còn khước từ sự giúp đỡ như thế sẽ được bình an vô sự.
16 Người phụ nữ thùy mị duyên dáng được quý trọng,
Những người nam tháo vát siêng năng được giàu sang.
17 Ai nhân từ là làm lợi cho mình,
Còn kẻ hung dữ là tự hại bản thân.
18 Kẻ gian ác chỉ được của phù du làm lương hướng,
Nhưng người gieo sự công chính được phần thưởng chắc bền.
19 Người kiên trì giữ mình trong sự công chính sẽ được sống còn;
Nhưng ai đeo đuổi sự gian tà là tự tìm cái chết.
20 Những kẻ có lòng dạ gian tà là gớm ghiếc đối với Chúa,
Nhưng những người giữ đường lối mình trọn vẹn là niềm vui thích của Ngài.
21 Hãy biết rõ, kẻ gian ác sẽ không bao giờ thoát khỏi hình phạt;
Nhưng con cháu người ngay lành sẽ thoát khỏi nỗi oan khiên.
22 Như vòng vàng đeo nơi mũi heo thể nào,
Người phụ nữ đẹp người nhưng không đẹp nết cũng thể ấy.
23 Ước vọng của người ngay lành cuối cùng cũng đạt được;
Còn sự trông mong của kẻ ác chỉ là cơn thịnh nộ mà thôi.
24 Có người rải của mình ra lại càng giàu thêm lên;
Trong khi kẻ khư khư giữ của thì chỉ được sự túng thiếu.
25 Người hào phóng sẽ được hào phú;
Ai cho người khát uống nước có ngày sẽ được cho nước uống lại.
26 Kẻ giữ lúa gạo lại để đầu cơ trục lợi sẽ bị nguyền rủa;
Còn người bán nó ra được phước hạnh tuôn đổ trên đầu.
27 Ai chuyên cần tìm điều thiện sẽ nhận được ân huệ;
Nhưng kẻ nào mải mê làm điều ác sẽ bị họa giáng vào thân.
28 Kẻ để lòng tin cậy vào của cải sẽ héo khô tàn rụng;
Còn người ngay lành sẽ hưng thịnh như cành lá xanh tươi.
29 Kẻ gây rối trong gia đình sẽ lĩnh phần gia tài là gió;
Kẻ dại khờ sẽ làm tôi tớ cho người khôn ngoan.
30 Trái của người ngay lành chính là cây sự sống;
Ai chinh phục được những linh hồn ấy là người khôn ngoan.
31 Nếu người ngay lành mà còn được báo đền trên đất,
Thì lẽ nào kẻ gian ác và kẻ tội lỗi lại thoát khỏi bị báo trả sao?
12 Người yêu kỷ luật là yêu tri thức;
Kẻ ghét sự sửa sai ấy là kẻ dại khờ.
2 Người tốt được Chúa ban ân huệ
Nhưng Ngài kết tội kẻ toan mưu ác.
3 Không ai được vững lập nhờ làm điều gian ác;
Nhưng rễ người ngay lành sẽ không bị lung lay.
4 Người vợ đức hạnh làm cho chồng nở mày nở mặt;[a]
Còn người vợ gây xấu hổ khổ cho chồng như bị mục trong xương.
5 Tư tưởng của người ngay lành luôn hướng về công lý;
Còn lời khuyên của kẻ gian tà hàm chứa sự lọc lừa.
6 Lời của kẻ gian ác đợi chờ làm đổ máu;
Lời của người chính trực giải cứu họ thoát ra.
7 Kẻ gian ác bị đánh đổ và không còn nữa;
Nhưng nhà của người ngay lành sẽ vững chãi thiên thu.
8 Người khôn sáng được người ta khen ngợi;
Nhưng tâm địa kẻ gian tà làm nó bị khinh khi.
9 Thà làm kẻ vô danh nhưng có kẻ hầu người hạ,
Hơn làm ra vẻ ông nọ bà kia mà đói rã cả người.
10 Người nhân từ lo cho súc vật của mình được no ấm;
Kẻ ác tâm dù tỏ vẻ xót thương vẫn không giấu được tính bạo tàn.
11 Ai lo canh tác đất ruộng mình sẽ có dư thừa thực phẩm;
Còn kẻ đuổi theo ảo mộng hão huyền là người thiếu nghĩ suy.
12 Kẻ gian ác thèm khát của bất lương của phường làm ác;
Còn rễ người ngay lành phát sanh bông trái tốt.
13 Kẻ gian ác bị mắc vào bẫy do môi nó vi phạm;
Còn người ngay lành sẽ thoát khỏi mọi khó khăn.
14 Nhờ bông trái của miệng mà người ta được phước;
Nhờ sức của đôi tay có kết quả mang về.
15 Mắt kẻ dại cứ cho đường mình là đúng;
Người khôn ngoan lắng nghe mọi lời khuyên.
16 Kẻ dại dột biểu lộ cơn giận mình ra tức khắc;
Người khôn ngoan bình tĩnh đối phó dù bị hạ nhục đến đâu.
17 Người chứng thật nói những lời xác thật;
Kẻ chứng gian nói những chuyện dối gian.
18 Lời bừa bãi như gươm đâm quàng chém bậy;
Lưỡi người khôn mang lại sự chữa lành.
19 Môi chân thật sẽ trường tồn mãi mãi;
Lưỡi nói dối chỉ tồn tại vài khoảnh khắc mà thôi.
20 Trong lòng kẻ gian ác có âm mưu lừa đảo;
Trong tâm người chủ hòa luôn luôn có niềm vui.
21 Người ngay lành không gặp nan đề gì đáng kể,
Còn kẻ ác gian hoạn nạn dồn dập đến không ngừng.
22 Chúa ghê tởm kẻ có môi dối trá;
Người ăn ở chân thành Ngài vui thích biết bao.
23 Người thông sáng không phô trương kiến thức,
Nhưng kẻ dại khờ thích phô bày sự dại dột mình ra.
24 Tay người siêng năng sẽ chỉ huy;
Còn kẻ lười biếng bị bắt phải làm lao dịch.
25 Nỗi lo lắng làm cho lòng trĩu nặng;
Nhưng lời nói hay làm phấn chấn tinh thần.
26 Người ngay lành khuyên bạn bè điều hay lẽ phải;
Kẻ ác gian xúi bạn vào những lối sai lầm.
27 Kẻ biếng nhác không nướng ăn thịt săn bắt được,
Còn người siêng năng biết quý những gì mình có trong tay.
28 Ðường công chính dẫn đến sự sống;
Trong con đường ấy không có sự chết.
Footnotes
- Châm Ngôn 12:4 nt: vương miện của chồng
II Cô-rinh-tô 4
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Giảng Tin Mừng
4 Thượng Đế, Đấng giàu lòng thương xót, trao cho chúng tôi công tác nầy, nên chúng tôi không bỏ cuộc. 2 Nhưng chúng tôi đã từ bỏ những lối hư xấu và lén lút cũ. Chúng tôi không dùng mưu mẹo và cũng không tráo đổi lời dạy của Thượng Đế. Chúng tôi giảng dạy sự thật một cách rõ ràng, cho mọi người thấy chúng tôi là ai để trong lòng họ biết chúng tôi là người thế nào trước mặt Thượng Đế. 3 Nếu Tin Mừng mà chúng tôi rao giảng bị che khuất, là chỉ che khuất với những người bị chết mất thôi. 4 Ma quỉ là kẻ thống trị [a] đời nầy làm mù tâm trí những người không tin. Họ không thể nhìn thấy ánh sáng của Tin Mừng—tức Tin Mừng về sự vinh hiển của Chúa Cứu Thế, hình ảnh của Thượng Đế. 5 Chúng tôi không giảng về chính mình nhưng giảng rằng Chúa Cứu Thế Giê-xu là Chúa và vì Ngài chúng tôi làm tôi tớ phục vụ anh chị em. 6 Thượng Đế xưa kia đã phán, “Ánh sáng phải chiếu ra từ trong tối tăm!” [b] Cũng chính Thượng Đế ấy đã khiến ánh sáng Ngài soi trong lòng chúng tôi để chúng tôi biết vinh hiển của Thượng Đế nơi gương mặt của Chúa Cứu Thế.
Của báu thiêng liêng đựng trong bình đất
7 Chúng tôi nhận được của báu nầy từ Thượng Đế nhưng chúng tôi chẳng khác nào cái bình bằng đất dùng đựng của báu ấy. Như thế để chứng tỏ rằng quyền năng lớn lao là do Thượng Đế đến chứ không phải do chúng tôi. 8 Chúng tôi bị vây khốn nhưng không bị đè bẹp, bị bối rối nhưng không tuyệt vọng. 9 Chúng tôi bị hành hại nhưng Thượng Đế không lìa bỏ chúng tôi. Đôi khi chúng tôi bị tổn thương nhưng chưa chết. 10 Chúng tôi mang cái chết của Chúa Giê-xu trong thân thể để sự sống của Ngài cũng được tỏ ra trong thân thể chúng tôi. 11 Tuy rằng chúng tôi sống, nhưng vì Chúa Giê-xu, chúng tôi luôn luôn gặp nguy hiểm, kề cái chết để sự sống của Ngài tỏ ra trong thân thể chết của chúng tôi. 12 Cho nên sự chết hành động trong chúng tôi còn sự sống hành động trong anh chị em.
13 Như Thánh Kinh viết, “Tôi tin nên tôi nói.” [c] Đức tin của chúng tôi cũng như thế. Chúng tôi tin nên mới nói. 14 Thượng Đế đã khiến Chúa Giê-xu sống lại từ kẻ chết nên chúng tôi tin rằng Ngài cũng sẽ khiến chúng tôi sống lại với Chúa Giê-xu và đặt chúng tôi cùng anh chị em đứng trước mặt Ngài. 15 Mọi điều ấy được thực hiện vì ích lợi cho anh chị em để ân phúc Thượng Đế được ban cho nhiều người, để họ tạ ơn vì sự vinh hiển của Ngài càng tràn ngập.
Sống bằng đức tin
16 Cho nên chúng tôi không thất vọng, dù thân xác bề ngoài càng ngày càng già yếu nhưng tinh thần bên trong mỗi ngày một đổi mới. 17 Hiện chúng tôi đang gặp ít nhiều khó khăn tạm nhưng những điều ấy chuẩn bị cho chúng tôi nhận được vinh hiển đời đời vô hạn. 18 Chúng ta không đặt tầm mắt mình trên điều thấy được mà trên điều không thấy được. Vì điều thấy được chỉ tạm thời thôi nhưng điều không thấy được mới còn đời đời.
Footnotes
- II Cô-rinh-tô 4:4 kẻ thống trị Nguyên văn, “chúa.”
- II Cô-rinh-tô 4:6 Ánh sáng … tối tăm Xem Sáng 1:3.
- II Cô-rinh-tô 4:13 Tôi tin … tôi nói Thi 116:10.
II Cô-rinh-tô 4
Bản Dịch 2011
Bửu Vật trong Bình Ðất
4 Vì vậy nhờ ơn thương xót của Ðức Chúa Trời, chúng tôi được giao cho chức vụ này, nên chúng tôi chẳng ngã lòng. 2 Ngược lại chúng tôi khước từ mọi đường lối ám muội và đáng xấu hổ. Chúng tôi không sử dụng những phương thức xảo quyệt hoặc giả mạo lời của Ðức Chúa Trời, nhưng cứ thẳng thắn trình bày chân lý và để lương tâm mọi người nhận định về chúng tôi trước mặt Ðức Chúa Trời. 3 Nếu Tin Mừng chúng tôi rao giảng bị che khuất ấy là bị che khuất đối với những kẻ đang chết mất, 4 vì thần của đời này đã làm mù tâm trí những kẻ không tin để họ không trông thấy ánh sáng của Tin Mừng đang tỏa rạng vinh quang của Ðấng Christ, là hình ảnh của Ðức Chúa Trời. 5 Vì chúng tôi chẳng giảng về chính mình nhưng giảng về Ðức Chúa Jesus Christ là Chúa, và vì cớ Ðức Chúa Jesus, chúng tôi là đầy tớ của anh chị em, 6 vì Ðức Chúa Trời là Ðấng đã phán,
“Ánh sáng hãy chiếu ra từ cõi tối tăm,”
đã chiếu sáng lòng chúng tôi, ban cho chúng tôi ánh sáng của trí tuệ để nhận biết vinh hiển của Ðức Chúa Trời đang rạng ngời trên gương mặt Ðức Chúa Jesus Christ.
7 Chúng tôi đựng bửu vật này trong những bình bằng đất để bày tỏ rằng quyền năng diệu kỳ là của Ðức Chúa Trời, chứ không phải của chúng tôi. 8 Chúng tôi bị áp lực đủ mọi mặt nhưng không bị nghiền nát, bị bối rối nhưng không hề tuyệt vọng, 9 bị bách hại nhưng không bị bỏ rơi, bị quật ngã nhưng không bị tiêu diệt. 10 Chúng tôi luôn mang sự chết của Ðức Chúa Jesus trong thân thể mình, để sự sống của Ðức Chúa Jesus cũng được thể hiện trong thân thể chúng tôi. 11 Dù chúng tôi đang sống, nhưng vì cớ Ðức Chúa Jesus lúc nào chúng tôi cũng sẵn sàng chết, để sự sống của Ðức Chúa Jesus được thể hiện trong thân thể sẽ chết của chúng tôi. 12 Thế thì sự chết đang hành động trong chúng tôi, nhưng sự sống đang hành động trong anh chị em.
13 Do có cùng một tinh thần đức tin như lời đã chép,
“Tôi tin nên tôi nói,”
chúng tôi cũng tin nên chúng tôi cũng nói; 14 vì chúng tôi biết rằng Ðấng đã làm cho Ðức Chúa Jesus sống lại cũng sẽ làm cho chúng ta sống lại với Ðức Chúa Jesus và sẽ đem chúng tôi và anh chị em đến trình diện trước mặt Ngài.
15 Vậy mọi sự đã được thực hiện vì cớ anh chị em, để có nhiều người nhận được ân sủng của Ðức Chúa Trời hơn, và sự tạ ơn Ngài nhờ thế được gia tăng nhiều hơn, hầu đem vinh hiển về Ðức Chúa Trời.
Sống Bởi Ðức Tin
16 Vì vậy chúng ta không ngã lòng; dù con người bên ngoài đang tàn tạ, nhưng con người bên trong vẫn mỗi ngày một đổi mới. 17 Vì hoạn nạn tạm và nhẹ của chúng ta hiện nay sẽ đem lại cho chúng ta vinh hiển đời đời vô lượng vô biên, 18 bởi chúng ta không nhìn chăm vào những gì thấy được, nhưng vào những gì không thấy được, vì những gì thấy được chỉ là tạm thời, còn những gì không thấy được mới là đời đời bất diệt.
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang