Add parallel Print Page Options

Ang mga Salita ni Agur

30 Ang mga salita ni Agur na anak ni Jakeh; ng Massa.

Sinabi ng lalaki kay Ithiel, kay Ithiel at kay Ucal:
Tunay na ako'y hangal kaysa kaninuman,
    pag-unawa ng isang tao ay hindi ko taglay.
Hindi ako natuto ng karunungan,
    ni nagkaroon man ako ng kaalaman ng Banal.
Sino ang umakyat sa langit at bumaba?
    Sino ang nagtipon ng hangin sa kanyang mga kamao?
Sinong nagbalot ng tubig sa kanyang damit?
    Sinong nagtatag ng lahat ng mga dulo ng daigdig?
Ano ang kanyang pangalan?
    At ano ang pangalan ng kanyang anak?
    Tiyak na iyong nalalaman!
Bawat salita ng Diyos ay subok na totoo,
    siya'y kalasag sa kanila na kumakanlong sa kanya.
Huwag kang magdagdag sa kanyang mga salita,
    baka sawayin ka niya at masumpungang sinungaling ka.

Karagdagang Kawikaan

Dalawang bagay ang sa iyo'y aking hinihiling;
    bago ako mamatay ay huwag mong ipagkait sa akin.
Ilayo mo sa akin ang daya at ang kasinungalingan;
    huwag mo akong bigyan ng kasalatan o kayamanan man;
    pakainin mo ako ng pagkain na aking kinakailangan,
baka ako'y mabusog, at itakuwil kita
    at sabihin ko, “Sino ang Panginoon?”
O baka ako'y maging dukha, at ako'y magnakaw,
    at ang pangalan ng aking Diyos ay malapastangan.
10 Huwag mong siraan ang alipin sa panginoon niya,
    baka ka sumpain niya, at mapatunayan kang may sala.

11 May mga nagmumura sa kanilang ama,
    at hindi pinagpapala ang kanilang ina.
12 May mga malinis sa kanilang sariling mga mata,
    gayunman ay hindi malinis sa karumihan nila.
13 May lahi, O mapagmataas ang kanilang mga mata,
    at napakataas ang mga talukap-mata nila!
14 May mga tao na ang mga ngipin ay parang mga tabak,
    at ang kanilang mga ngipin ay parang mga kutsilyo,
upang lamunin ang dukha mula sa lupa,
    at ang nangangailangan sa gitna ng mga tao.

15 Ang linta ay may dalawang anak,
    na sumisigaw, “Bigyan mo ako, bigyan mo ako.”
May tatlong bagay na kailanman ay hindi nasisiyahan,
    oo, apat na hindi nagsasabing, “Tama na”:
16 Ang Sheol, at ang baog na bahay-bata;
    ang lupa na laging uhaw sa tubig;
    at ang apoy na hindi nagsasabing, “Sapat na.”
17 Ang mata na tumutuya sa kanyang ama,
    at humahamak ng pagsunod sa kanyang ina,
ay tutukain ng mga uwak sa libis,
    at kakainin ng mga buwitre.

18 May tatlong bagay na totoong kagila-gilalas sa akin;
    oo, apat na hindi ko nauunawaan:
19 ang daan ng agila sa himpapawid,
    ang daan ng ahas sa ibabaw ng mga bato,
ang daan ng sasakyan sa gitna ng dagat,
    at ang daan ng lalaki na kasama ng isang dalaga.

20 Ganito ang lakad ng babaing mapangalunya:
    Siya'y kumakain, at bibig niya'y pinupunasan,
    at nagsasabi, “Wala akong nagawang kasamaan.”

21 Nanginginig ang lupa sa ilalim ng tatlong bagay;
    mayroong apat na hindi niya mapasan:
22 kapag naging hari ang isang alipin,
    at ang isang hangal, kapag nabubusog ng pagkain;
23 ang isang babaing di-kanaisnais kapag nakapag-asawa;
    at ang isang aliping babae, kapag ang kanyang panginoong babae ay hinalinhan niya.

24 May apat na bagay na maliliit sa lupa,
    ngunit sila'y matatalinong lubha:
25 Ang mga langgam ay hindi malakas na sambayanan,
    gayunma'y nag-iimbak ng kanilang pagkain sa tag-araw;
26 hindi makapangyarihang bayan ang mga kuneho,
    gayunma'y gumagawa sila ng bahay sa malalaking bato;
27 walang hari ang mga balang,
    gayunma'y lumalabas silang lahat na nakahanay;
28 mahahawakan ng iyong mga kamay ang butiki,
    gayunman ito'y nasa mga palasyo ng mga hari.
29 May tatlong bagay na sa kanilang lakad ay marangal;
    may apat na marangal sa kanilang paghakbang:
30 ang leon na pinakamalakas sa mga hayop,
    at sa kanino man ay hindi tumatalikod;
31 ang tandang na magilas; ang kambing na lalaki,
    at ang haring palakad-lakad sa harap ng kanyang bayan.
32 Kung ikaw ay naging hangal, na ang sarili'y itinaas,
    o kung ikaw ay nagbabalak ng kasamaan,
    ilagay sa iyong bibig ang iyong kamay.
33 Sapagkat sa pagpisil sa gatas, mantekilya'y lumalabas;
    at sa pagpisil sa ilong, dugo'y dumadaloy,
    gayon ang pagpisil sa poot, lumilikha ng sigalot.

Ang mga Kawikaan ni Agur

30 Ito ang mga kawikaan ni Agur na anak ni Jakeh na taga-Masa. Sinabi niya ito kina Itiel at Ucal:

“Ako ang pinakamangmang sa lahat ng tao.
    Ang isip koʼy parang hindi sa tao.
Hindi ako natuto ng karunungan,
    at tungkol naman sa Dios ay wala akong nalalaman.
May tao bang nakaakyat na sa langit at bumaba sa mundo?
    May tao bang nakadakot ng hangin sa kanyang mga kamay o kaya ay nakabalot ng tubig sa kanyang damit?
    May tao bang nakapaglagay ng hangganan sa mundo?
    Kung may kilala ka, sabihin mo sa akin ang kanyang pangalan at ang pangalan ng kanyang anak.
Ang bawat salita ng Dios ay tunay na mapagkakatiwalaan.
    Siya ay tulad ng panangga sa mga umaasa ng kanyang pag-iingat.
Huwag mong dadagdagan ang kanyang mga salita,
    dahil kung gagawin mo ito, sasawayin ka niya at ipapakita na ikaw ay sinungaling.”

Panginoon, may dalawang bagay akong hihilingin sa inyo. Kung maaari ibigay nʼyo ito sa akin bago ako mamatay. Una, tulungan nʼyo ako na huwag magsinungaling. Pangalawa, huwag nʼyo akong payamanin o pahirapin, sa halip bigyan nʼyo lamang ako ng sapat para sa aking mga pangangailangan. Dahil kung yumaman ako, baka sabihin kong hindi ko na kayo kailangan; at kung ako naman ay maghirap, baka matuto akong magnakaw at mailagay ko kayo sa kahihiyan.

Dagdag pang mga Kawikaan

10 Huwag mong sisiraan ang katulong sa harap ng kanyang amo, baka isumpa ka niya at magdusa ka.
11 May mga anak na hindi nananalangin sa Dios na pagpalain ang kanilang mga magulang, sa halip sinusumpa pa nila sila.
12 May mga tao na ang tingin sa sarili ay tunay na perpekto, ngunit ang totoo ang buhay nila ay madumi.
13 May mga taong mapagmataas na kung tumingin akala mo kung sino.
14 May mga tao namang sakim at napakalupit, pati mahihirap ay kanilang ginigipit.
15 Ang mga taong sakim ay parang linta. Ang laging sinasabi ay, “Bigyan mo ako!”
May apat[a] na bagay na hindi kontento:
16     ang libingan,
    ang babaeng baog,
    ang lupang walang tubig,
    at ang apoy.

17 Ang anak na kumukutya at sumusuway sa kanyang magulang ay tutukain ng uwak sa mga mata, at kakainin ng mga agila ang bangkay niya. 18 May apat[b] na bagay na para sa akin ay kahanga-hanga at hindi ko maunawaan:

19 Kung paano nakakalipad ang agila sa kalangitan,
    kung paano nakakagapang ang ahas sa batuhan,
    kung paano nakapaglalayag ang barko sa karagatan,
    at ang pamamaraan ng lalaki sa babae.

20 Ganito ang ginagawa ng babaeng nagtataksil sa kanyang asawa: Sumisiping siya sa ibang lalaki pagkatapos sasabihin niyang wala siyang ginagawang masama.

21 May apat[c] na bagay na hindi matanggap ng mga tao sa mundo:

22-23 Ang aliping naging hari,
    ang mangmang na sagana sa pagkain,
    ang babaeng masungit na nakapag-asawa,
    at ang babaeng alipin na pumalit sa kanyang amo.

24 May apat na hayop dito sa mundo na maliit ngunit may pambihirang kaisipan:

25 Ang mga langgam, kahit mahina, nag-iipon sila ng pagkain kung tag-araw.
26 Ang mga badyer,[d] kahit mahihina sila, nakagagawa sila ng kanilang tirahan sa mabatong lugar.
27 Ang mga balang, kahit walang namumuno, maayos na lumilipad nang sama-sama.
28 Ang mga butiki, kahit madaling hulihin ng kamay, matatagpuan kahit sa palasyo ng hari.

29 May apat[e] na nilalang na akala mo kung sino kapag lumakad:

30 ang leon (pinakamatapang sa lahat ng hayop at walang kinatatakutan),
31 ang tandang,
    ang lalaking kambing,
    at ang haring nangunguna sa kanyang mga kawal.

32 Kung sa kahangalan moʼy nagmamayabang ka at nagbabalak ng masama, tigilan mo na iyan! 33 Hindi ba kapag hinalo nang hinalo ang malapot na gatas ay magiging mantikilya?[f] Hindi ba kapag sinuntok mo ang ilong ng isang tao ay magdurugo ito? Kaya kapag ginalit mo ang tao tiyak na magkakaroon ng gulo.

Footnotes

  1. 30:15 May apat: sa Hebreo, May tatlo o apat.
  2. 30:18 May apat: sa Hebreo, May tatlo o apat.
  3. 30:21 May apat: sa Hebreo, May tatlo o apat.
  4. 30:26 badyer: sa Ingles, badger.
  5. 30:29 May apat: sa Hebreo, May tatlo o apat.
  6. 30:33 mantikilya: Ang ibig sabihin dito ay ang “butter”.

Iba't ibang palagay tungkol sa mga tao at mga bagay.

30 Ang mga salita ni Agur na anak ni Jache; (A)ang sanggunian.
Sinabi ng lalake kay Ithiel, kay Ithiel, at kay Ucal:
(B)Tunay na ako'y hangal kay sa kaninoman,
At walang kaunawaan ng isang tao:
At hindi ako natuto ng karunungan,
Ni mayroon man ako ng kaalaman ng Banal.
(C)Sino ang sumampa sa langit, at bumaba?
(D)Sino ang pumisan ng hangin sa kaniyang mga dakot?
Sinong nagtali ng tubig sa kaniyang kasuutan?
Sinong nagtatag ng lahat ng mga wakas ng lupa?
Ano ang kaniyang pangalan, at ano ang pangalan ng kaniyang anak kung iyong nalalaman?
(E)Bawa't salita ng Dios ay subok:
(F)Siya'y kalasag sa kanila, na nanganganlong sa kaniya.
(G)Huwag kang magdagdag sa kaniyang mga salita,
Baka kaniyang sawayin ka, at masunduan kang sinungaling.
Dalawang bagay ang hiniling ko sa iyo;
Huwag mong ipagkait sa akin bago ako mamatay.
Ilayo mo sa akin ang walang kabuluhan at ang mga kasinungalingan:
Huwag mo akong bigyan ng kahit karalitaan o kayamanan man;
(H)Pakanin mo ako ng pagkain na kailangan ko:
(I)Baka ako'y mabusog, at magkaila sa iyo, at magsabi, Sino ang Panginoon?
O baka ako'y maging dukha, at magnakaw ako,
At gumamit ng paglapastangan sa pangalan ng aking Dios.
10 Huwag mong pawikaan ang alipin sa kaniyang panginoon,
Baka ka tungayawin niya, at ikaw ay maging salarin.
11 May lahi na tumutungayaw sa kanilang ama.
At hindi pinagpapala ang kanilang ina.
12 May lahi na (J)malinis sa harap ng kanilang sariling mga mata,
At gayon man ay hindi hugas sa kanilang karumihan.
13 May lahi, Oh pagka (K)mapagmataas ng kanilang mga mata!
At ang kanilang mga talukap-mata ay nangakataas.
14 (L)May lahi na ang mga ngipin ay parang mga tabak, at ang kanilang mga bagang ay parang mga sundang,
Upang lamunin ang dukha mula sa lupa, at ang mapagkailangan sa gitna ng mga tao.
15 Ang linga ay may dalawang anak, na sumisigaw, Bigyan mo, bigyan mo.
May tatlong bagay na kailan man ay hindi nasisiyahan,
Oo, apat na hindi nagsasabi, Siya na:
16 (M)Ang Sheol; at ang baog na bahay-bata;
Ang lupa na hindi napapatiranguhaw ng tubig;
At ang apoy na hindi nagsasabi, Siya na.
17 (N)Ang mata na tumutuya sa kaniyang ama, At humahamak ng pagsunod sa kaniyang ina,
Tutukain ito ng mga uwak sa libis,
At kakanin ito ng mga inakay na aguila.
18 May tatlong bagay na totoong kagilagilalas sa akin,
Oo, apat na hindi ko nalalaman:
19 Ang lipad ng aguila sa hangin;
Ang usad ng ahas sa ibabaw ng mga bato;
Ang lutang ng sasakyan sa gitna ng dagat;
At ang lakad ng lalake na kasama ng isang dalaga.
20 Gayon ang lakad ng mangangalunyang babae;
Siya'y kumakain, at nagpapahid ng kaniyang bibig,
At nagsasabi, Hindi ako gumawa ng kasamaan.
21 Sa tatlong bagay ay nanginginig ang lupa,
At sa apat na hindi niya madala:
22 (O)Sa isang alipin, pagka naghahari;
At sa isang mangmang, pagka nabubusog ng pagkain;
23 Sa isang babaing nakayayamot, pagka nagaasawa;
At sa isang aliping babae, na nagmamana sa kaniyang panginoong babae.
24 May apat na bagay na maliit sa lupa,
Nguni't lubhang mga pantas:
25 (P)Ang mga langgam ay bayang hindi matibay,
Gayon ma'y nagiimbak ng kanilang pagkain sa taginit;
26 (Q)Ang mga koneho ay hayop na mahina,
Gayon ma'y nagsisigawa sila ng kanilang mga bahay sa malalaking bato;
27 Ang mga balang ay walang hari,
Gayon ma'y lumalabas silang lahat na pulupulutong;
28 Ang butiki ay tumatangan ng kaniyang mga kamay,
Gayon ma'y nasa mga bahay ng mga hari siya.
29 May tatlong bagay na maganda sa kanilang lakad,
Oo, apat na mainam sa lakad:
30 Ang leon na pinaka matapang sa mga hayop,
At hindi humihiwalay ng dahil sa kanino man;
31 Ang asong matulin; ang kambing na lalake rin naman:
At ang hari na hindi malalabanan.
32 Kung ikaw ay gumagawa ng kamangmangan sa pagmamataas,
O kung ikaw ay umisip ng kasamaan,
(R)Ilagay mo ang iyong kamay sa iyong bibig.
33 Sapagka't sa pagbati sa gatas ay naglalabas ng mantekilya,
At sa pagsungalngal sa ilong ay lumalabas ang dugo:
Gayon ang pamumungkahi sa poot ay naglalabas ng kaalitan.