Add parallel Print Page Options

Ang Pangangaral sa Bundok

Pagkakita niya sa napakaraming tao, umahon siya sa bundok. Pagkaupo niya, nilapitan siya ng kaniyang mga alagad.

Nagsalita siya upang turuan ang kaniyang mga alagad. Sinabi niya:

Pinagpala ang mga mapagpakumbabang-loob sapagkat sa kanila ang paghahari ng langit. Pinagpala ang mga nahahapis sapagkat sila ay aaliwin. Pinagpala ang mga maaamo sapagkat mamanahin nila ang lupa. Pinagpala ang mga nagugutom at mga nauuhaw sa katuwiran sapagkat sila ay bubusugin. Pinagpala ang mga maha­bagin sapagkat kahahabagan sila. Pinagpala ang mga may dalisay na puso sapagkat makikita nila ang Diyos. Pinagpala ang mga mapagpayapa sapagkat tatawagin silang mga anak ng Diyos. 10 Pinagpala ang mga inuusig dahil sa katuwiran sapagkat sa kanila ang paghahari ng langit.

11 Pinagpala kayo kung kayo ay inaalimura ng mga tao at pinag-uusig at pinagwiwikaan ng lahat ng uri ng masasamang salita na pawang kasinungalingan dahil sa akin. 12 Magalak at magsaya kayong totoo sapagkat malaki ang inyong gantimpala sa langit. Ganyan din ang ginawa nilang pag-uusig sa mga propetang nauna sa inyo.

Kayo ay Asin at Ilaw

13 Kayo ang asin ng lupa. Ngunit kapag ang asin ay nawalan ng alat, paano pa ito muling aalat? Wala itong kabuluhan kundi itapon na lamang at yurakan ng mga tao.

14 Kayo ang ilaw ng sanlibutan. Ang isang lungsod na nakatayo sa ibabaw ng isang burol ay hindi maitatago. 15 Hindi rin sinisindihan ng sinuman ang ilawan upang ilagay sa ilalim ng takalan. Ngunit ito ay inilalagay sa lalagyan ng ilawan at nagliliwanag sa lahat ng nasa bahay. 16 Sa ganitong paraan pagliwanagin ninyo ang inyong ilawan sa harap ng mga tao upang makita nila ang inyong mabubuting gawa. Sa gayon ay luluwalhatiin nila ang inyong Ama na nasa langit.

Ang Katuparan ng Kautusan

17 Huwag ninyong isiping naparito ako upang sirain ang Kautusan o ang mga Propeta. Naparito ako hindi upang sirain kundi upang tuparin ang mga ito.

18 Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Lilipas ang langit at ang lupa ngunit kahit isang tuldok o isang kudlit sa Kautusan ay hindi lilipas sa anumang paraan hanggang matupad ang lahat. 19 Kaya ang sinumang lumabag sa isa sa mga utos na ito, kahit na ang kaliit-liitan, at ituro sa mga tao ang gayon, ay tatawaging pinakamababa sa paghahari ng langit. Ngunit ang sinumang gumaganap at nagtuturong gana­pin ito ay tatawaging dakila sa paghahari ng langit. 20 Sinasabi ko sa inyo: Maliban na ang inyong katuwiran ay hihigit sa katuwiran ng mga guro ng kautusan at mga Fariseo, sa anumang paraan ay hindi kayo makakapasok sa paghahari ng langit.

Ang Pagpatay

21 Narinig ninyong sinabi nila noong unang panahon: Huwag kang papatay. Ang sinumang pumatay ay mapapa­sapanganib sa paghatol.

22 Ngunit sinasabi ko sa inyo na ang sinumang nagagalit sa kaniyang kapatid ng walang dahilan ay mapapasapanganib ng kahatulan. Ang sinumang magsabi sa kaniyang kapatid: Hangal ka, siya ay mapapasapanganib sa Sanhedrin. Ngunit ang sinumang magsabi: Wala kang kabu­luhan, siya ay mapapasapanganib sa apoy ng impiyerno.

23 Kaya nga, kapag ikaw ay magdala ng iyong kaloob sa dambana at doon ay maala-ala mo na ang iyong kapatid ay may laban sa iyo, iwanan mo roon sa harap ng dambana ang iyong kaloob. 24 Lumakad ka at makipagkasundo ka muna sa iyong kapatid. Pagkatapos ay bumalik ka at maghandog ng iyong kaloob.

25 Makipagkasundo ka muna sa nagsasakdal sa iyo habang ikaw ay kasama niya sa daan. Kung hindi ay baka ibigay ka ng nagsasakdal sa iyo sa hukom at ibigay ka naman ng hukom sa opisyal at ipabilanggo ka. 26 Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Sa anumang paraan ay hindi ka makaka­labas doon hanggang hindi mo nababayaran ang huling sentimo.

Ang Sanhi ng Pagkakasala

27 Narinig ninyong sinabi nila noong unang panahon: Huwag kang mangalunya.

28 Ngunit sinasabi ko sa inyo: Ang sinu­mang tumingin sa isang babae na may masamang pagnanasa sa kaniya ay nagkakasala na ng pangangalunya sa kaniyang puso. 29 Kaya nga, kapag ang iyong kanang mata ay makapagpatisod sa iyo, dukitin mo ito at itapon. Makabubuti pa na mawala ang isa sa mga sangkap ng iyong katawan kaysa mabulid sa impiyerno ang iyong buong katawan. 30 Kapag ang iyong kanang kamay ay makapagpatisod sa iyo, putulin mo ito at iyong itapon. Makabubuti pa na wala ang isa sa mga sangkap ng iyong katawan kaysa mabulid sa impiyerno ang iyong buong katawan.

Ang Paghihiwalay

31 Sinabi rin naman: Ang sinumang lalaking magpalayas sa kaniyang asawa ay bigyan niya siya ng kasulatan ng paghihiwalay.

32 Ngunit sinasabi ko sa inyo: Ang sinumang lalaking magpalayas sa kaniyang asawa, maliban na lamang sa dahilan ng pakikiapid, ay nagtutulak sa kaniya upang manga­lunya. At sinumang magpakasal sa babaeng hiniwa­layan ay nagkakasala ng kasalanang sekswal.

Ang Panunumpa

33 Narinig ninyong muli na sinabi nila noong unang panahon: Huwag kang manumpa nang walang katotohanan kundi tutuparin mo ang mga sinumpaan mo sa Panginoon.

34 Ngunit sinasabi ko sa inyo: Huwag kang mangako ng anuman, ni sa ngalan ng langit sapagkat ito ay trono ng Diyos. 35 Kahit ang lupa ay huwag mong ipanumpa sapagkat ito ang tuntungan ng kaniyang mga paa. Kahit ang Jerusalem man ay huwag mong ipanumpa sapagkat ito ang lungsod ng Dakilang Hari. 36 Kahit man ang ulo mo ay huwag mong ipangako sapagkat kahit isa mang buhok nito ay hindi mo mapapaputi o mapapaitim. 37 Dapat lang na ang pananalita ninyo ay oo kung oo, at hindi kung hindi. Subalit anuman ang hihigit pa rito ay nanggagaling na sa masama.

Mata sa Mata

38 Narinig ninyong sinabi: Mata sa mata at ngipin sa ngipin.

39 Ngunit sinasabi ko sa inyo: Huwag ninyong kala­banin ang masamang tao. Ngunit ang sinumang sumampal sa iyo sa kanang pisngi, iharap mo rin sa kaniya ang kabila. 40 Kung may ibig magsakdal sa iyo at kunin ang iyong damit, payagan mo na rin siyang kunin ang iyong balabal. 41 Sinumang pumilit sa iyo na lumakad ng higit sa isang kilometro, lumakad ka ng higit pa sa dalawang kilometro na kasama niya. 42 Bigyan mo ang humihingi sa iyo at huwag mong talikdan ang ibig humiram sa iyo.

Ibigin mo ang Iyong Kaaway

43 Narinig ninyong sinabi: Ibigin mo ang iyong kapwa at kapootan mo ang iyong kaaway.

44 Ngunit sinasabi ko sa inyo: Ibigin ninyo ang inyong mga kaaway. Pagpalain ninyo angmga napopoot sa inyo. Gawan ninyo ng mabuti ang mga nagagalit sa inyo. Ipanalangin ninyo ang mga umaalipusta sa inyo at ang mga umuusig sa inyo. 45 Ito ay upang kayo ay magiging mga anak ng inyong Ama na nasa langit sapagkat pinasisikat niya ang kaniyang araw sa mga masama at sa mga mabuti. At binibigyan niya ng ulan ang mga matuwid at ang mga hindi matuwid. 46 Ito ay sapagkat kung ang iibigin lamang ninyo ay ang mga umiibig sa inyo, anong gantimpala ang inyong makakamit? Hindi ba ganyan din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis? 47 Kapag ang mga kapatid lamangninyo ang inyong babatiin, ano ang kahigitan ninyo sa iba? Hindi ba ganyan din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis? 48 Kaya nga, kayo ay magpakasakdal tulad ng inyong Ama na nasa langit ay sakdal.

The Sermon on the Mount

When he saw the crowds, he went up on the mountain,(A) and after he sat down, his disciples came to him. Then[a] he began to teach them, saying:(B)

The Beatitudes

‘Blessed are the poor in spirit,(C)
for the kingdom of heaven(D) is theirs.
Blessed are those who mourn,(E)
for they will be comforted.
Blessed are the humble,(F)
for they will inherit the earth.
Blessed are those who hunger and thirst for righteousness,(G)
for they will be filled.
Blessed are the merciful,
for they will be shown mercy.(H)
Blessed are the pure in heart,
for they will see God.(I)
Blessed are the peacemakers,
for they will be called sons of God.(J)
10 Blessed are those who are persecuted because of righteousness,
for the kingdom of heaven(K) is theirs.

11 ‘You are blessed when they insult you and persecute you and falsely say every kind of evil against you because of me. 12 Be glad and rejoice, because your reward is great in heaven. For that is how they persecuted(L) the prophets who were before you.(M)

Believers Are Salt and Light

13 ‘You are the salt of the earth. But if the salt should lose its taste, how can it be made salty?[b] It’s no longer good for anything but to be thrown out and trampled under people’s feet.(N)

14 ‘You are the light of the world. A city situated on a hill cannot be hidden.(O) 15 No one lights a lamp(P) and puts it under a basket, but rather on a lampstand, and it gives light for all who are in the house.(Q) 16 In the same way, let your light shine before others, so that they may see your good works and give glory to your Father in heaven.(R)

Christ Fulfils the Law

17 ‘Don’t think that I came to abolish the Law or the Prophets. I did not come to abolish but to fulfil.(S) 18 For truly I tell you, until heaven and earth pass away, not the smallest letter[c] or one stroke of a letter will pass away from the law until all things are accomplished. 19 Therefore, whoever breaks one of the least of these commands and teaches others to do the same will be called least in the kingdom of heaven. But whoever does and teaches these commands will be called great in the kingdom of heaven.(T) 20 For I tell you, unless your righteousness surpasses that of the scribes and Pharisees, you will never get into the kingdom of heaven.

Murder Begins in the Heart

21 ‘You have heard that it was said to our ancestors, Do not murder,(U)[d] and whoever murders will be subject to judgement.(V) 22 But I tell you, everyone who is angry with his brother or sister[e] will be subject to judgement. Whoever insults[f] his brother or sister will be subject to the court.[g] Whoever says, “You fool! ” will be subject to hellfire.[h](W) 23 So if you are offering your gift on the altar, and there you remember that your brother or sister has something against you, 24 leave your gift there in front of the altar. First go and be reconciled with your brother or sister, and then come and offer your gift. 25 Reach a settlement quickly with your adversary while you’re on the way with him to the court, or your adversary will hand you over to the judge, and the judge to[i] the officer, and you will be thrown into prison.(X) 26 Truly I tell you, you will never get out of there until you have paid the last penny.[j]

Adultery Begins in the Heart

27 ‘You have heard that it was said, Do not commit adultery.[k](Y) 28 But I tell you, everyone who looks at a woman lustfully has already committed adultery with her in his heart.(Z) 29 If your right eye causes you to sin,(AA) gouge it out and throw it away. For it is better that you lose one of the parts of your body than for your whole body to be thrown into hell.(AB) 30 And if your right hand causes you to sin, cut it off and throw it away. For it is better that you lose one of the parts of your body than for your whole body to go into hell.

Divorce Practices Censured

31 ‘It was also said, Whoever divorces(AC) his wife must give her a written notice of divorce.[l](AD) 32 But I tell you, everyone who divorces his wife, except in a case of sexual immorality, causes her to commit adultery. And whoever marries a divorced woman commits adultery.(AE)

Tell the Truth

33 ‘Again, you have heard that it was said to our ancestors, You must not break your oath, but you must keep your oaths to the Lord.[m](AF) 34 But I tell you, don’t take an oath at all: either by heaven, because it is God’s throne; 35 or by the earth, because it is his footstool; or by Jerusalem, because it is the city of the great King.(AG) 36 Do not swear by your head, because you cannot make a single hair white or black. 37 But let your “yes” mean “yes,” and your “no” mean “no”. Anything more than this is from the evil one.(AH)

Go the Second Mile

38 ‘You have heard that it was said, An eye for an eye and a tooth for a tooth.[n](AI) 39 But I tell you, don’t resist[o] an evildoer. On the contrary, if anyone slaps you on your right cheek, turn the other to him also.(AJ) 40 As for the one who wants to sue you and take away your shirt, let him have your coat as well. 41 And if anyone forces you to go one mile, go with him two. 42 Give to the one who asks you, and don’t turn away from the one who wants to borrow from you.(AK)

Love Your Enemies

43 ‘You have heard that it was said, Love your neighbour[p](AL) and hate your enemy. 44 But I tell you, love your enemies[q] and pray for those who[r] persecute you,(AM) 45 so that you may be[s] children of your Father in heaven. For he causes his sun to rise on the evil and the good, and sends rain on the righteous and the unrighteous.(AN) 46 For if you love those who love you, what reward will you have? Don’t even the tax collectors do the same? 47 And if you greet only your brothers and sisters, what are you doing out of the ordinary?[t](AO) Don’t even the Gentiles[u] do the same? 48 Be perfect,(AP) therefore, as your heavenly Father is perfect.

Footnotes

  1. 5:2 Lit Then opening his mouth
  2. 5:13 Or how can the earth be salted?
  3. 5:18 Or not one iota; iota is the smallest letter of the Gk alphabet.
  4. 5:21 Ex 20:13; Dt 5:17
  5. 5:22 Other mss add without a cause
  6. 5:22 Lit Whoever says “Raca”; an Aramaic term of abuse that puts someone down, insulting one’s intelligence
  7. 5:22 Lit Sanhedrin
  8. 5:22 Lit the gehenna of fire
  9. 5:25 Other mss read judge will hand you over to
  10. 5:26 Lit quadrans, the smallest and least valuable Roman coin, worth 1/64 of a daily wage
  11. 5:27 Ex 20:14; Dt 5:18
  12. 5:31 Dt 24:1
  13. 5:33 Lv 19:12; Nm 30:2; Dt 23:21
  14. 5:38 Ex 21:24; Lv 24:20; Dt 19:21
  15. 5:39 Or don’t set yourself against, or don’t retaliate against
  16. 5:43 Lv 19:18
  17. 5:44 Other mss add bless those who curse you, do good to those who hate you,
  18. 5:44 Other mss add mistreat you and
  19. 5:45 Or may become, or may show yourselves to be
  20. 5:47 Or doing that is superior; lit doing more
  21. 5:47 Other mss read tax collectors