Nagturo si Jesus Patungkol sa Panalangin

11 Nangyari na si Jesus ay nananalangin sa isang dako, nang siya ay makatapos, isa sa kaniyang mga alagad ang nagsabi: Panginoon, turuan mo kaming manalangin tulad ng pagturo ni Juan sa kaniyang mga alagad.

² Sinabi ni Jesus sa kanila: Kung mananalangin kayo, sabihin ninyo:

Aming Ama na nasa langit, pakabanalin ang iyong pangalan. Dumating nawa ang iyong paghahari. Mangyari ang iyong kalooban, kung papaano sa langit, maging gayundin sa lupa.

³ Ibigay mo sa amin ang kailangan naming tinapay sa bawat araw. ⁴ Patawarin mo kami sa mga pagkakasala namin. Ito ay sapagkat kamirin ay nagpa­patawad sa bawat isang may utang sa amin. Huwag mo kaming dalhin sa tukso, subalit iligtas mo kami mula sa masama.

⁵ Sinabi niya sa kanila: Sino sa inyo ang may kaibigan at pupuntahan siya sa hatinggabi. At sasabihin sa kaniya: Kaibigan, pahiramin mo ako ng tatlong tinapay. ⁶ Ito ay sapagkat siya ay kaibigan ko, na sa kaniyang paglalakbay, ay dumating sa akin. Wala akong maihain sa kaniya.

⁷ Siya na nasa loob ay sasagot at sasabihin: Huwag mo akong gambalain. Nakapinid na ang pinto at kami ng aking mga anak ay natutulog na. Hindi na ako makakabangon upang magbigay sa iyo. ⁸ Sinasabi ko sa inyo: Bagamat siya ay babangon at magbibigay sa kaniya dahil siya ay kaibigan niya, siya ay babangon at ibibigay sa kaniya ang anumang kailangan niya. Ito ay dahil sa kaniyang pamimilit.

⁹ Sinasabi ko sa inyo: Humingi kayo at iyon ay ibibigay sa inyo. Maghanap kayo at makakasumpong kayo. Kumatok kayo at kayo ay pagbubuksan. ¹⁰ Sapagkat ang bawat isang humihingi ay tumatanggap, ang naghahanap ay nakakasumpong, at ang kumakatok ay pagbubuksan.

¹¹ Sinong ama sa inyo ang magbibigay ng bato sa anak na humihingi ng tinapay? Kung humingi ng isda, ang ibibigay ba niya sa kaniya ay ahas sa halip na isda? ¹² Kapag siya ay humingi ng itlog, bibigyan ba niya siya ng isang alakdan? ¹³ Kayo na masasama ay marunong magbigay ng mga mabuting kaloob sa inyong mga anak. Kung ginagawa ninyo ito, gaano pa kaya ang inyong Ama na nasa langit na kaniyang ibibigay ang Banal na Espiritu sa kanila na humihingi sa kaniya?

Paanong Mapalabas ni Satanas si Satanas?

¹⁴ Si Jesus ay nagpapalayas ng demonyo, iyon ay pipi. Nangyari, nang lumabas ang demonyo, ang pipi ay nagsalita at ang mga tao ay namangha.

¹⁵ Ang ilan sa kanila ay nagsabi: Siya ay nagpapalayas ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebub na pinuno ng mga demonyo. ¹⁶ Sinusubok siya ng ibang mga tao kaya hinahanapan nila siya ng tanda mula sa langit.

¹⁷ Alam niya ang kanilang iniisip. Dahil dito, sinabi niya sa kanila: Ang bawat paghaharing nahati laban sa kaniyang sarili ay napupunta sa kapanglawan. Ang sambahayang nahati laban sa sambahayan ay bumabagsak. ¹⁸ Kung si Satanas ay nahahati laban sa kaniyang sarili, papaano makakatayo ang kaniyang paghahari. Sinabi ko ito dahil sinabi ninyong ako ay nagpapa­layas ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebub. ¹⁹ Kung nagpapalayas ako ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebub, sa pamamagitan nino nagpapalayas ng mga demonyo ang inyong mga anak? Sa pamamagitan nito sila ang magiging tagapaghatol ninyo. ²⁰ Ngunit kung nagpapalayas ako ng mga demonyo sa pamamagitan ng daliri ng Diyos, ang paghahari ng Diyos ay dumating sa inyo.

²¹ Kung ang isang lalaking malakas ay nasasandatahan upangmagbantay ng kaniyang tinitirahan, ang kaniyang ari-arian ay ligtas. ²² Ngunit sa pagdating ng higit na malakas kaysa sa kaniya, siya ay malulupig. Kukunin nito ang buong baluting pinagtitiwalaan niya at hahatiin ang mga naagaw sa kaniya.

²³ Siya na hindi sumasama sa akin ay laban sa akin at siya na hindi nagtitipong kasama ko ay nagkakalat.

²⁴ Kapag ang karumal-dumal na espiritu ay lumabas sa isang tao, gumagala siya sa mga tuyong dako. Naghahanap siya ng mapagpapahingahan ngunit wala siyang matagpuan. Kaya sasabihin niya: Babalik ako sa bahay na pinanggalingan ko. ²⁵ Sa pagbalik niya, matatagpuan niya itong nawalisan at nagayakan na. ²⁶ Kung magkagayon, paroroon siya at magsasama ng pito pang espiritu na higit pang masama kaysa sa kaniya. Papasok sila roon at doon maninirahan. Kaya ang kalagayan ng lalaking iyon ay masahol pa kaysa sa una.

²⁷ Nangyari, nang sabihin ni Jesus ang mga bagay na ito, isang babaeng mula sa karamihan ang sumigaw. Sinabi nito sa kaniya: Pinagpala ang sinapupunang nagdala sa iyo at ang mga susong sinusuhan mo. ²⁸ Sinabi ni Jesus: Oo, ang totoo ay pinagpala ang mga nakikinig ng salita ng Diyos at sumusunod dito.

Si Jonas Bilang Isang Tanda

²⁹ Nang nagkatipon ang napakaraming tao, siya aynagsimulang magsalita. Sinabi niya: Ang lahing ito ay masama. Mahigpit na naghahangad sila ng tanda. Walang tanda na ibibigay sa kanila maliban ang tanda ni Jonas na propeta.

³⁰ Kung papaanong naging tanda si Jonas sa mga taga-Nineve, ganoon din ang Anak ng Tao sa lahing ito. ³¹ Ang reyna ng timog ay titindig sa paghuhukom kasama ang mga lalaki ng lahing ito at siya ang hahatol sa lahing ito. Ito ay sapagkat galing siya sa kadulu-duluhan ng lupa, upang pakinggan ang karunungan ni Solomon. Narito, ang isang higit na dakila kaysa kay Solomon ay naririto.

³² Ang mga lalaki sa Nineve ay tatayo sa paghuhukom kasama ng lahing ito at hahatulan nila ang lahing ito, sapagkatang mga lalaki ng Nineve ay nagsisi dahil sa pangangaral ni Jonas. Narito, isang lalong higit kaysa kay Jonas ay naririto na.

Ang Ilaw ng Katawan

³³ Walang sinumang nagsindi ng ilawan na pagkasindi nito ay ilalagay sa lihim na dako, o sa ilalim ng takalan. Sa halip, ito ay inilalagay sa lagayan ng ilawan upang ang liwanag ay makita ng mga pumapasok.

³⁴ Ang ilawan ng katawan ay ang mata. Kaya nga, kung malinaw ang mata mo, ang buong katawan mo ay naliliwanagan. Kung ito rin naman ay masama, ang katawan mo ay madidimlan din. ³⁵ Tingnan mo ngang mabuti na ang liwanag na nasa iyo ay hindi maging kadiliman. ³⁶ Ang katawan mo ay mapupuno ng liwanag. Ito ay kung ang buong katawan mo nga ay puno ng liwanag na walang anumang bahaging madilim. Ito ay matutulad sa pagliliwanag sa iyo ng maliwanag na ilawan.

Anim na Kaabahan

³⁷ Samantalang nagsasalita siya, hiniling ng isang Fariseo na siya ay kumaing kasalo niya. Sa pagpasok niya, dumulog siya sa hapag.

³⁸ Ngunit namangha ang Fariseo nang makita siyang hindi muna naghuhugas^[a] bago kumain.

³⁹ Sinabi ng Panginoon sa kaniya: Ngayon, kayong mga Fariseo ay naglilinis ng labas ng saro at pinggan. Ngunit ang nasa loob naman ninyo ay puno ng kasakiman at kasamaan. ⁴⁰ Mga hangal! Hindi ba ang gumawa ng labas ay siya ring gumawa ng loob? ⁴¹ Ibahagi ninyo sa mga kahabag-habag ang bagay na nasa inyo at narito, ang lahat ng mga bagay ay magiging malinis para sa inyo.

⁴² Sa aba ninyo, mga Fariseo! Ito ay sapagkat nagbabayad kayo ng ikasampung bahagi ng yerbabuwena, ruda at lahat ng uri ng halaman. Subalit nilalampasan naman ninyo ang hatol at pag-ibig ng Diyos. Ang mga ito angdapat ninyong ginawa at huwag pabayaan ang iba.

⁴³ Sa aba ninyo, mga Fariseo! Ito ay sapagkat iniibig ninyo ang mga pangunahaing upuan sa mga sinagoga. At iniibig ninyo ang mga pagbati sa mga pamilihang-dako.

⁴⁴ Sa aba ninyo, mga guro ng kautusan at mga Fariseo, mgamapagpaimbabaw! Ito ay sapagkat kayo ay tulad ng mga puntod na hindi pinapansin. Hindi nalalaman ng mga tao na sila ay lumalakad sa ibabaw nito.

⁴⁵ Isa sa mga dalubhasa sa kautusan ang sumagot sa kaniya. Guro, sa pagsasabi mo ng mga bagay na ito, inaalipusta mo rin kami.

⁴⁶ Sinabi niya: Sa aba rin ninyo na mga dalubhasa sa kautusan! Sapagkat pinagpapasan ninyo ang mga tao ng mga pasanin na napakabigat pasanin. Ang mga pasaning ito ay hindi ninyo hinihipo ng isa man lamang ng inyong daliri.

⁴⁷ Sa aba ninyo! Sapagkat nagtatayo kayo ng mga puntod ngmga propeta at sila ay pinatay ng inyong mga ninuno. ⁴⁸ Sa ganito, kayo ay nagpapatotoo at sumasang-ayon sa mga gawa ng inyong mga ninuno sapagkat totoo ngang sila ay kanilang pinatay at kayo ang nagtayo ng kanilang mga puntod. ⁴⁹ Dahil din dito, ayon sa kaniyang karunungan ay sinabi ng Diyos: Magsusugo ako sa kanila ng mga propeta at mga apostol. Ang ilan sa mga ito ay kanilang papatayin at ang ilan ay kanilang palalayasin. ⁵⁰ Sisingilin sa lahing ito ang dugo ng lahat ng mga propeta na nabuhos mula pa ng itatag ang sanlibutang ito. ⁵¹ Ang sisingilin ay simula sa dugo ni Abel hanggang sa dugo ni Zacarias. Si Zacarias ay pinatay sa pagitan ng dambana at dakong banal. Oo, sinasabi ko sa inyo, ito ay sisingilin sa lahing ito.

⁵² Sa aba ninyo, mga dalubhasa sa kautusan. Ito ay sapagkat kinuha ninyo ang susi ng kaalaman, hindi kayo pumasok at hinadlangan pa ninyo ang mga pumapasok.

⁵³ Habang sinasabi niya ang mga bagay na ito sa kanila, sinimulan siyang tuligsain ng mga guro ng kautusan at mga Fariseo. Pinilit nila siyang magsalita ng patungkol sa maraming bagay. ⁵⁴ Binabantayan nila siya at naghahanap ng pagkaka­taon na makahuli ng ilang mga bagay mula sa kaniyang bibig. Ginagawa nila ito upang may maiparatang sila sa kaniya.

Tinuruan at Binigyang Babala ang Labindalawa

12 Samantalang ang hindi mabilang na karamihan ng mga tao ay nagkakatipon, na anupa’t sila ay nagkaka­tapakan sa isa’t isa, si Jesus ay nagsimula munang mangusap sa kaniyang mga alagad. Sinabi niya: Mag-ingat kayo sa pampaalsa ng mga Fariseo, ito ay ang pagpapaimbabaw.

² Walang anumang natatakpan na hindi mahahayag o natatago na hindi malalaman. ³ Kaya nga, anuman ang inyong sabihin sa dilim ay maririnig sa liwanag. Anuman ang ibinulong ninyo sa loob ng mga silid ay ihahayag sa mga bubungan.

⁴ Mga kaibigan ko, sinasabi ko sa inyo: Huwag kayong matakot sa mga pumapatay ng katawan. Pagkatapos nilang pumatay wala na silang magagawang anumang bagay. ⁵ Ipakikita ko sa inyo kung sino ang dapat ninyong katakutan. Katakutan ninyo siya na pagkatapos pumatay ay may kapamahalaang magtapon sa impiyerno. Oo, sinasabi ko sa inyo, katakutan ninyo siya. ⁶ Hindi ba ang limang maya ay ipinagbibili sa halagang dalawang sentimo at isa man sa kanila ay hindi pinababayaan ng Diyos? ⁷ Maging ang mga buhok sa iyong ulo ay bilang nang lahat. Huwag nga kayong matakot, kayo ay higit na mahalaga kaysa sa maraming maya.

⁸ Sinasabi ko rin sa inyo, ang sinumang maghahayag sa akin sa harap ng mga tao ay ihahayag din naman ng Anak ng Tao sa harap ng mga anghel ng Diyos. ⁹ Ngunit siya na magkakaila sa akin sa harap ng mga tao ay ipagkakaila rin sa harap ng mga anghel ng Diyos. ¹⁰ Ang bawat isang magsasalita laban sa Anak ng Tao ay patatawarin. Ngunit siya na mamumusong laban sa Banal na Espiritu ay hindi patatawarin.

¹¹ Kapag dinala nila kayo sa mga sinagoga at sa harap ng mga pinuno at mga may kapamahalaan, huwag kayong mabalisa kung papaano, o kung ano ang inyong isasagot, o kung ano ang inyong sasabihin. ¹² Ito ay sapagkat ituturo sa inyo ng Banal na Espiritu sa oras ding iyon ang kinakailangan ninyong sabihin.

Ang Talinghaga Patungkol sa Mayamang Hangal

¹³ May isang nagsabi mula sa karamihan: Guro, sabihin mo sa aking kapatid na lalaki na hatian ako sa mana.

¹⁴ Ngunit sinabi ni Jesus sa kaniya: Lalaki, sino ang nagtalaga sa akin na maging tagahatol o tagahati sa inyo? ¹⁵ Sinabi niya sa kanila: Tingnan at ingatan ninyo ang inyong mga sarili mula sa kasakiman sapagkat ang buhay ng tao ay hindi nakapaloob sa kasaganaan ng mga bagay na kaniyang tinatangkilik.

¹⁶ Nagsabi siya ng isang talinghaga sa kanila na sinasabi: Ang bukirin ng isang mayamang lalaki ay nagbunga ng sagana. ¹⁷ Nag-isip siya sa kaniyang sarili. Sinabi niya: Ano ang aking gagawin? Wala akong pag-iimbakan ng aking ani.

¹⁸ Sinabi niya: Ganito ang aking gagawin. Gigibain ko ang aking kamalig at magtatayo ng higit na malaki. Doon ko iiimbak ang lahat ng aking ani at aking mga mabuting bagay. ¹⁹ Sasabihin ko sa aking kaluluwa: Kaluluwa, marami ka nang natipong pag-aari para sa mga darating na taon. Magpahinga ka, kumain ka, uminom ka, at magsaya ka.

²⁰ Ngunit sinabi ng Diyos sa kaniya: Hangal! Sa gabing ito ay babawiin sa iyo ang iyong kaluluwa. At kanino kaya mapupunta ang mga bagay na inihanda mo?

²¹ Ganito ang mangyayari sa kaniya na nag-iimpok ng kayamanan para sa kaniyang sarili. Hindi siya mayaman sa harap ng Diyos.

Magtiwala at Maging Tapat

²² Si Jesus ay nagsabi sa kaniyang mga alagad: Dahil dito, sinasabi ko sa inyo: Huwag kayong mabalisa patungkol sa inyong buhay o kung ano ang inyong kakainin. Huwag kayong mabalisa maging sa inyong katawan, kung ano ang inyong isusuot.

²³ Ang buhay ay higit kaysa sa pagkain at ang katawan ay lalong higit kaysa sa damit. ²⁴ Isipin ninyo ang mga uwak. Sila ay hindi naghahasik o nag-aani. Wala silang tinggalan o kamalig. Gayun­man, pinakakain sila ng Diyos. Gaano pa kaya kayo na higit na mahalaga kaysa sa mga ibon? ²⁵ Sino sa inyo ang maka­pag­daragdag ng isang siko sa kaniyang tangkad sa pamamagitan ng pagkabalisa? ²⁶ Yamang hindi nga ninyo kayang gawin ang maliit na bagay na ito, bakit kayo nababalisa sa ibang bagay?

²⁷ Isipin ninyo ang mga liryo kung papaano sila lumalaki. Hindi sila nagpapagal o nag-iikid. Gayunman, sinasabi ko sa inyo: Maging si Solomon, sa kaniyang buong kaluwalhatian ay hindi nadamitan ng tulad sa isa sa mga ito. ²⁸ Dinaramtan ng Diyos ang mga damo na ngayon ay nasa parang at bukas ay itatapon sa pugon.Yamang dinaramtan sila ng Diyos, gaano pa kaya kayo, kayo na may maliit na pananampalataya? ²⁹ Huwag kayong maghanap kung ano ang inyong kakainin o kung ano ang inyong iinumin, ni huwag kayong mag-alala. ³⁰ Ito ay sapagkat ang mga bagay na ito ang mahigpit na hinahangad ng lahat ng mga bansa sa sanlibutan. Ngunit alam ng inyong Ama na kailangan ninyo ang mga bagay na ito. ³¹ Hanapin ninyo ang paghahari ng Diyos at ang lahat ng mga bagay na ito ay idaragdag sa inyo.

³² Huwag kayong matakot, munting kawan, sapagkat ang inyong Ama ay nalulugod na ibigay sa inyo ang paghahari. ³³ Ipagbili ninyo ang inyong mga tinatangkilik at magbahagi kayo sa mga kahabag-habag. Gumawa kayo ng mga kalupi na hindi naluluma. Maglagak kayo sa makalangit na kayamanang hindi nauubos. Doon ay walang makakalapit na magnanakaw o tanga nasumisira. ³⁴ Ito ay sapagkat kung saan naroroon ang inyong kayamanan, naroroon din ang inyong mga puso.

Maghintay at Maging Handa

³⁵ Hayaan ninyo na ang inyong mga balakang ay mabigkisan at hayaan ninyo na ang inyong ilawan ay magningas.

³⁶ Tumulad kayo sa mga tao na naghihintay sa kanilang pangi­noon sa kaniyang pagbabalik mula sa kasalan. Kapag siya ay dumating at kumatok, mapagbuksan nila siya kaagad. ³⁷ Pinagpala silang mga alipin na sa pagdating ng panginoon ay masusumpungang nagbabantay. Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Bibigkisan niya ang kaniyang sarili at padudulugin sila sa hapag. Sa kaniyang paglapit, siya ay maglilingkod sa kanila. ³⁸ Pinagpala ang mga alipin na sa kaniyang pagdating sa hatinggabi o sa madaling araw ay masumpungan silang nagbabantay. ³⁹ Ngunit alamin ninyo ito: Kung alam ng may-ari ng sambahayan ang oras ng pagdating ng magnanakaw, nagbantay sanasiya. Hindi niya pababayaang wasakin ang kaniyang bahay. ⁴⁰ Kaya nga, maging handa kayo sapagkat ang Anak ng Tao ay darating sa oras na hindi ninyo inaakala.

⁴¹ Sinabi ni Pedro sa kaniya: Panginoon, kanino mo sinasabi ang talinghagang ito? Sinasabi mo ba ito sa amin o para din sa lahat?

⁴² Sinabi ng Panginoon: Sino nga ang matapat at matalinong katiwala na pamamahalain ng kaniyang panginoon sa kaniyang sambahayan? Siya ay pamamahalain upang magbigay ng bahagi ng pagkain sa kapanahunan. ⁴³ Pinagpala ang aliping iyon, na sa pagdating ng kaniyang panginoon ay masu­sumpungan siyang gumagawa ng gayon. ⁴⁴ Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Gagawin niya siyang tagapamahala sa lahat ng kaniyang pag-aari. ⁴⁵ Ngunit kapag sinabi ng aliping iyon sa kaniyang puso, maaantala ang pagdating ng aking panginoon. At sisimulan niyang paluin ang mga lingkod na lalaki at ang mga lingkod na babae. Magsisimula siyang kumain at uminom at magpakalasing. ⁴⁶ Ang panginoon ng aliping iyon ay darating sa araw na hindi niya inaasahan at sa oras na hindi niya alam. Siya ay hahatiin at itatalaga ang isang lugar para sa kaniya, kasama ang mga hindi mananampalataya.

⁴⁷ Ang aliping nakakaalam ng kalooban ng kaniyang panginoon at hindi naghanda o gumawa ng ayon sa kalooban ng kaniyang panginoon ay hahagupitin ng marami. ⁴⁸ Siya na hindi nakakaalam at gumawa ng mga bagay na karapat-dapat pagdusahan sa pamamagitan ng hagupit ay hahagupitin ng kaunti. Sa bawat isang binigyan ng marami, marami ang hahanapin sa kaniya. Sa kaniyana pinagkatiwalaan ng marami, lalong higit ang hihingin sa kaniya.

Hindi Kapayapaan Kundi Pagkakahati-hati

⁴⁹ Ako ay narito upang maghagis ng apoy sa lupa. Ano pa angnanaisin ko kapag ito ay nagniningas na?

⁵⁰ Ako ay may bawtismo na ibabawtismo sa akin, at ako vay nababagabag hanggang sa ito ay maganap. ⁵¹ Sa palagay ba ninyo ay naparito ako upang magbigay ng kapayapaan sa lupa. Sinasabi ko sa inyo: Hindi. Ako ay narito upang maghati. ⁵² Ito ay sapagkat simula ngayon, ang lima na nasa isang sambahayan ay magkakabaha-bahagi, tatlo laban sa dalawa at dalawa laban sa tatlo. ⁵³ Ang ama ay magiging laban sa anak na lalaki at ang anak na lalaki laban sa ama. Ang ina ay magiging laban sa anak na babae at ang anak na babae laban sa ina. Ang biyenang babae ay magiging laban sa kaniyang manugang na babae at ang manugang na babae laban sa kaniyang biyenang babae.

Pagbibigay-kahulugan sa Kapanahunan

⁵⁴ Sinabi rin niya sa karamihan: Kapag nakita ninyo ang ulap na tumataas mula sa kanluran, agad ninyong sinasabi: Uulan. At ito ay nangyayari.

⁵⁵ Kapag umihip ang hanging timugan, sinasabi ninyong, iinit, at ito ay nangyayari. ⁵⁶ Mga mapagpaimbabaw! Alam ninyong kilalanin ang anyo ng langit at ng lupa. Bakit hindi ninyo alam kilalanin ang panahong ito?

⁵⁷ Bakit maging sa inyong mga sarili ay hindi ninyo mahatulan kung ano ang matuwid? ⁵⁸ Sa iyong pagpunta sa harap ng hukom kasama ng nagsasakdal sa iyo, sikapin mong sa daan pa lang ay makipagkasundo ka na sa kaniya. Kung hindi ganito, ay kakaladkarin ka niya patungo sa hukom at ang hukom ang magsusuko sa iyo sa tanod na siyang magpapa­bilanggo sa iyo. ⁵⁹ Sinasabi ko sa inyo, Kailanman ay hindi ka makakalabas doon hanggang hindi mo nababayaran ang huling sentimo.

Magsisi o Mapahamak

13 Sa oras na iyon, naroroon ang ilan na nagsalaysay sa kaniya patungkol sa mga taga-Galilea. Ang dugo nila ay inihalo ni Pilato sa kanilang mga hain.

² Sa pagsagot ni Jesus, sinabi niya sa kanila: Sa palagay ba ninyo ang mga taga-Galileang ito ang pinakamakasalanan sa lahat ng mga taga-Galilea dahil dinanas nila ang mga bagay na ito? ³ Sinasabi ko sa inyo: Hindi! Malibang magsisi kayo, lahat kayo ay mapapahamak sa ganitong paraan. ⁴ May labingwalong tao ang nabagsakan ng tore sa Siloe at namatay? Sa palagay ba ninyo ay higit silang may pagkakautang sa Diyos kaysa lahat ng nanirahan sa Jerusalem? ⁵ Sinasabi ko sa inyo: Hindi! Malibang magsisi kayo, lahat kayo ay mapapahamak sa ganitong paraan.

⁶ At sinabi ni Jesus ang talinghagang ito: May isang lalaking nagtanim ng igos sa kaniyang ubasan. Pumunta siya roon at naghanap ng bunga at wala siyang nakita. ⁷ Sinabi niya sa tagapag-alaga ng ubasan: Narito, tatlong taon na akong pumaparito na naghahanap ng bunga ng puno ng igos na ito at wala akong nakitang bunga. Putulin mo iyan. Bakit sinasayang niya ang lupa?

⁸ Sumagot ang tagapag-alaga at sinabi: Panginoon, pabayaan mo muna iyan diyan sa taong ito, hanggang mahukay ko ang paligid nito at lagyan ng pataba. ⁹ Maaring ito ay magbunga, ngunit kung hindi, saka mo na ito putulin.

Pinagaling ni Jesus ang Babaeng Lumpo sa Araw ng Sabat

¹⁰ Si Jesus ay nagtuturo sa isa sa mga sinagoga sa araw ng Sabat. ¹¹ At narito, may isang babae roon na labingwalong taon nang mayroong espiritu ng karamdaman. Siya ay hukot na at hindi na niya maiunat ng husto ang kaniyang sarili. ¹² Pagkakita ni Jesus sa kaniya, tinawag siya nito. Sinabi niya sa kaniya: Babae, pinalaya ka na sa iyongkaramdaman. ¹³ Ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa kaniya at siya ay kaagad na umunat. Niluwalhati niya ang Diyos.

¹⁴ Ang pinuno sa sinagoga ay lubhang nagalit sapagkat si Jesus ay nagpagaling sa araw ng Sabat. Sinabi niya sa mga tao: May anim na araw na ang mga tao ay dapat gumawa. Sa mga araw ngang ito kayo pumaritoat magpagamot at hindi sa araw ng Sabat.

¹⁵ Sumagot nga ang Panginoon sa kaniya. Sinabi niya:Mapagpaimbabaw! Hindi ba kinakalagan ng bawat isa sa inyo ang inyong toro o asno mula sa kulungan sa araw ng Sabat at pagkatapos nito ay pinapainom? ¹⁶ Ang babaeng ito ay ginapos ni Satanas ng labingwalong taon. Narito, bilang anak na babae ni Abraham, hindi ba dapat siyang palayain mula sa pagkagapos na ito sa araw ng Sabat?

¹⁷ Pagkasabi niya ng mga bagay na ito, ang lahat ng kumakalaban sa kaniya ay napahiya. Nagalak ang lahat ng mga tao sa lahat ng mga maluwalhating bagay na ginawa niya.

Ang Talinghaga Patungkol sa Binhi ng Mustasa at sa Pampaalsa

¹⁸ Pagkatapos, sinabi niya: Sa ano ko maitutulad ang paghahari ng Diyos? Saan ko ito ihahambing?

¹⁹ Ito ay tulad sa isang buto ng mustasa na kinuha ng isang tao at inihagis sa kaniyang halamanan. Ito ay tumubo at naging isang malaking punong-kahoy. Ang mga ibon sa himpapawid ay nagpugad sa mga sanga nito.

²⁰ Sinabi niyang muli: Saan ko maihahambing ang paghahari ng Diyos? ²¹ Ito ay tulad sa pampaalsa na kinuha ng isang babae. Inihalo niya ito sa tatlong takal na harina hanggang sa mahaluan ang lahat.

Ang Makipot na Daan

²² Sa pagdaan ni Jesus sa mga lungsod at nayon, siya ay nagtuturo at patuloy na naglalakbay patungong Jerusalem.

²³ May nagsabi sa kaniya: Panginoon, kakaunti ba ang maliligtas?

²⁴ Sinabi niya sa kanila: Pagsikapan ninyong pumasok sa pamamagitan ng makipot na tarangkahan. Sinasabi ko ito sa inyo dahil marami ang maghahanap upang pumasok ngunit hindi makakapasok. ²⁵ Sa oras na tumindig ang may-ari ng sambahayan at maisara na niya ang pinto kayo ay magsisimulang tumayo sa labas. Kakatok kayo sa pinto na nagsasabi: Panginoon, Panginoon, pagbuksan mo kami.

Sasagot siya at magsasabi sa inyo: Hindi ko kayo kilala. Hindi koalam kung saan kayo nanggaling.

²⁶ Sa oras na iyon ay magsasabi kayo: Kami ay kumain at uminom na kasama ka. Nagturo ka sa aming mga lansangan.

²⁷ Sasabihin niya: Sinasabi ko sa inyo, hindi ko kayo kilala. Hindi ko alam kung saan kayo nanggaling. Lumayo kayo sa akin, kayong lahat na mga manggagawa ng hindi matuwid.

²⁸ Magkakaroon ng pananangis at pangangalit ng mga ngipin.Mangyayari ito kapag nakita ninyo si Abraham, si Isaac, si Jacob at lahat ng mga propeta na nasa paghahari ng Diyos ngunit kayo ay itataboy palabas. ²⁹ Sila ay manggagaling mula sa silangan at kanluran, mula sa hilaga at timog. Sila ay uupo sa paghahari ng Diyos. ³⁰ Narito, may mga huli na mauuna at may mga una na mahuhuli.

Nagdalamhati si Jesus Dahil sa Jerusalem

³¹ Sa araw ding iyon, may ilang Fariseo ang pumunta sa kaniya. Sinabi nila sa kaniya: Lumabas ka at umalis ka rito sapagkat nais kang patayin ni Herodes.

³² Sinabi niya sa kanila: Pumunta kayo at sabihin sa tusong soro na iyon: Narito, nagpapalayas ako ng mga demonyo at ginaganap ko ang pagpapagaling ngayon at bukas. Sa ikatlong araw ay matatapos ko na ito. ³³ Gayunman, kinakailangan kong magpatuloy ngayon, bukas at sa susunod na araw. Ito ay sapagkat hindi maaari sa isang propeta ang mamatay sa labas ng Jerusalem.

³⁴ Jerusalem, Jerusalem! Ikaw ang pumapatay sa mga propeta at bumabato sa kanila na isinusugo sa iyo. Madalas kong ninais na tipunin ang iyong mga anak tulad ng inahing manok na nagtitipon ng kaniyang mga inakay sa ilalim ng kaniyang mga pakpak, ngunit ayaw ninyo. ³⁵ Narito, ang iyong bahay ay naiwan sa iyong wala nang nakatira. Katotohanang sinasabi ko sa iyo: Hindi mo ako makikita hanggang sa dumating ang oras na sasabihin mong: Papuri sa kaniya na dumarating sa pangalan ng Panginoon.

Nagturo si Jesus Patungkol sa Panalangin

11 Nangyari na si Jesus ay nananalangin sa isang dako, nang siya ay makatapos, isa sa kaniyang mga alagad ang nagsabi: Panginoon, turuan mo kaming manalangin tulad ng pagturo ni Juan sa kaniyang mga alagad.

² Sinabi ni Jesus sa kanila: Kung mananalangin kayo, sabihin ninyo:

Aming Ama na nasa langit, pakabanalin ang iyong pangalan. Dumating nawa ang iyong paghahari. Mangyari ang iyong kalooban, kung papaano sa langit, maging gayundin sa lupa.

³ Ibigay mo sa amin ang kailangan naming tinapay sa bawat araw. ⁴ Patawarin mo kami sa mga pagkakasala namin. Ito ay sapagkat kamirin ay nagpa­patawad sa bawat isang may utang sa amin. Huwag mo kaming dalhin sa tukso, subalit iligtas mo kami mula sa masama.

⁵ Sinabi niya sa kanila: Sino sa inyo ang may kaibigan at pupuntahan siya sa hatinggabi. At sasabihin sa kaniya: Kaibigan, pahiramin mo ako ng tatlong tinapay. ⁶ Ito ay sapagkat siya ay kaibigan ko, na sa kaniyang paglalakbay, ay dumating sa akin. Wala akong maihain sa kaniya.

⁷ Siya na nasa loob ay sasagot at sasabihin: Huwag mo akong gambalain. Nakapinid na ang pinto at kami ng aking mga anak ay natutulog na. Hindi na ako makakabangon upang magbigay sa iyo. ⁸ Sinasabi ko sa inyo: Bagamat siya ay babangon at magbibigay sa kaniya dahil siya ay kaibigan niya, siya ay babangon at ibibigay sa kaniya ang anumang kailangan niya. Ito ay dahil sa kaniyang pamimilit.

⁹ Sinasabi ko sa inyo: Humingi kayo at iyon ay ibibigay sa inyo. Maghanap kayo at makakasumpong kayo. Kumatok kayo at kayo ay pagbubuksan. ¹⁰ Sapagkat ang bawat isang humihingi ay tumatanggap, ang naghahanap ay nakakasumpong, at ang kumakatok ay pagbubuksan.

¹¹ Sinong ama sa inyo ang magbibigay ng bato sa anak na humihingi ng tinapay? Kung humingi ng isda, ang ibibigay ba niya sa kaniya ay ahas sa halip na isda? ¹² Kapag siya ay humingi ng itlog, bibigyan ba niya siya ng isang alakdan? ¹³ Kayo na masasama ay marunong magbigay ng mga mabuting kaloob sa inyong mga anak. Kung ginagawa ninyo ito, gaano pa kaya ang inyong Ama na nasa langit na kaniyang ibibigay ang Banal na Espiritu sa kanila na humihingi sa kaniya?

Paanong Mapalabas ni Satanas si Satanas?

¹⁴ Si Jesus ay nagpapalayas ng demonyo, iyon ay pipi. Nangyari, nang lumabas ang demonyo, ang pipi ay nagsalita at ang mga tao ay namangha.

¹⁵ Ang ilan sa kanila ay nagsabi: Siya ay nagpapalayas ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebub na pinuno ng mga demonyo. ¹⁶ Sinusubok siya ng ibang mga tao kaya hinahanapan nila siya ng tanda mula sa langit.

¹⁷ Alam niya ang kanilang iniisip. Dahil dito, sinabi niya sa kanila: Ang bawat paghaharing nahati laban sa kaniyang sarili ay napupunta sa kapanglawan. Ang sambahayang nahati laban sa sambahayan ay bumabagsak. ¹⁸ Kung si Satanas ay nahahati laban sa kaniyang sarili, papaano makakatayo ang kaniyang paghahari. Sinabi ko ito dahil sinabi ninyong ako ay nagpapa­layas ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebub. ¹⁹ Kung nagpapalayas ako ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebub, sa pamamagitan nino nagpapalayas ng mga demonyo ang inyong mga anak? Sa pamamagitan nito sila ang magiging tagapaghatol ninyo. ²⁰ Ngunit kung nagpapalayas ako ng mga demonyo sa pamamagitan ng daliri ng Diyos, ang paghahari ng Diyos ay dumating sa inyo.

²¹ Kung ang isang lalaking malakas ay nasasandatahan upangmagbantay ng kaniyang tinitirahan, ang kaniyang ari-arian ay ligtas. ²² Ngunit sa pagdating ng higit na malakas kaysa sa kaniya, siya ay malulupig. Kukunin nito ang buong baluting pinagtitiwalaan niya at hahatiin ang mga naagaw sa kaniya.

²³ Siya na hindi sumasama sa akin ay laban sa akin at siya na hindi nagtitipong kasama ko ay nagkakalat.

²⁴ Kapag ang karumal-dumal na espiritu ay lumabas sa isang tao, gumagala siya sa mga tuyong dako. Naghahanap siya ng mapagpapahingahan ngunit wala siyang matagpuan. Kaya sasabihin niya: Babalik ako sa bahay na pinanggalingan ko. ²⁵ Sa pagbalik niya, matatagpuan niya itong nawalisan at nagayakan na. ²⁶ Kung magkagayon, paroroon siya at magsasama ng pito pang espiritu na higit pang masama kaysa sa kaniya. Papasok sila roon at doon maninirahan. Kaya ang kalagayan ng lalaking iyon ay masahol pa kaysa sa una.

²⁷ Nangyari, nang sabihin ni Jesus ang mga bagay na ito, isang babaeng mula sa karamihan ang sumigaw. Sinabi nito sa kaniya: Pinagpala ang sinapupunang nagdala sa iyo at ang mga susong sinusuhan mo. ²⁸ Sinabi ni Jesus: Oo, ang totoo ay pinagpala ang mga nakikinig ng salita ng Diyos at sumusunod dito.

Si Jonas Bilang Isang Tanda

²⁹ Nang nagkatipon ang napakaraming tao, siya aynagsimulang magsalita. Sinabi niya: Ang lahing ito ay masama. Mahigpit na naghahangad sila ng tanda. Walang tanda na ibibigay sa kanila maliban ang tanda ni Jonas na propeta.

³⁰ Kung papaanong naging tanda si Jonas sa mga taga-Nineve, ganoon din ang Anak ng Tao sa lahing ito. ³¹ Ang reyna ng timog ay titindig sa paghuhukom kasama ang mga lalaki ng lahing ito at siya ang hahatol sa lahing ito. Ito ay sapagkat galing siya sa kadulu-duluhan ng lupa, upang pakinggan ang karunungan ni Solomon. Narito, ang isang higit na dakila kaysa kay Solomon ay naririto.

³² Ang mga lalaki sa Nineve ay tatayo sa paghuhukom kasama ng lahing ito at hahatulan nila ang lahing ito, sapagkatang mga lalaki ng Nineve ay nagsisi dahil sa pangangaral ni Jonas. Narito, isang lalong higit kaysa kay Jonas ay naririto na.

Ang Ilaw ng Katawan

³³ Walang sinumang nagsindi ng ilawan na pagkasindi nito ay ilalagay sa lihim na dako, o sa ilalim ng takalan. Sa halip, ito ay inilalagay sa lagayan ng ilawan upang ang liwanag ay makita ng mga pumapasok.

³⁴ Ang ilawan ng katawan ay ang mata. Kaya nga, kung malinaw ang mata mo, ang buong katawan mo ay naliliwanagan. Kung ito rin naman ay masama, ang katawan mo ay madidimlan din. ³⁵ Tingnan mo ngang mabuti na ang liwanag na nasa iyo ay hindi maging kadiliman. ³⁶ Ang katawan mo ay mapupuno ng liwanag. Ito ay kung ang buong katawan mo nga ay puno ng liwanag na walang anumang bahaging madilim. Ito ay matutulad sa pagliliwanag sa iyo ng maliwanag na ilawan.

Anim na Kaabahan

³⁷ Samantalang nagsasalita siya, hiniling ng isang Fariseo na siya ay kumaing kasalo niya. Sa pagpasok niya, dumulog siya sa hapag.

³⁸ Ngunit namangha ang Fariseo nang makita siyang hindi muna naghuhugas^[a] bago kumain.

³⁹ Sinabi ng Panginoon sa kaniya: Ngayon, kayong mga Fariseo ay naglilinis ng labas ng saro at pinggan. Ngunit ang nasa loob naman ninyo ay puno ng kasakiman at kasamaan. ⁴⁰ Mga hangal! Hindi ba ang gumawa ng labas ay siya ring gumawa ng loob? ⁴¹ Ibahagi ninyo sa mga kahabag-habag ang bagay na nasa inyo at narito, ang lahat ng mga bagay ay magiging malinis para sa inyo.

⁴² Sa aba ninyo, mga Fariseo! Ito ay sapagkat nagbabayad kayo ng ikasampung bahagi ng yerbabuwena, ruda at lahat ng uri ng halaman. Subalit nilalampasan naman ninyo ang hatol at pag-ibig ng Diyos. Ang mga ito angdapat ninyong ginawa at huwag pabayaan ang iba.

⁴³ Sa aba ninyo, mga Fariseo! Ito ay sapagkat iniibig ninyo ang mga pangunahaing upuan sa mga sinagoga. At iniibig ninyo ang mga pagbati sa mga pamilihang-dako.

⁴⁴ Sa aba ninyo, mga guro ng kautusan at mga Fariseo, mgamapagpaimbabaw! Ito ay sapagkat kayo ay tulad ng mga puntod na hindi pinapansin. Hindi nalalaman ng mga tao na sila ay lumalakad sa ibabaw nito.

⁴⁵ Isa sa mga dalubhasa sa kautusan ang sumagot sa kaniya. Guro, sa pagsasabi mo ng mga bagay na ito, inaalipusta mo rin kami.

⁴⁶ Sinabi niya: Sa aba rin ninyo na mga dalubhasa sa kautusan! Sapagkat pinagpapasan ninyo ang mga tao ng mga pasanin na napakabigat pasanin. Ang mga pasaning ito ay hindi ninyo hinihipo ng isa man lamang ng inyong daliri.

⁴⁷ Sa aba ninyo! Sapagkat nagtatayo kayo ng mga puntod ngmga propeta at sila ay pinatay ng inyong mga ninuno. ⁴⁸ Sa ganito, kayo ay nagpapatotoo at sumasang-ayon sa mga gawa ng inyong mga ninuno sapagkat totoo ngang sila ay kanilang pinatay at kayo ang nagtayo ng kanilang mga puntod. ⁴⁹ Dahil din dito, ayon sa kaniyang karunungan ay sinabi ng Diyos: Magsusugo ako sa kanila ng mga propeta at mga apostol. Ang ilan sa mga ito ay kanilang papatayin at ang ilan ay kanilang palalayasin. ⁵⁰ Sisingilin sa lahing ito ang dugo ng lahat ng mga propeta na nabuhos mula pa ng itatag ang sanlibutang ito. ⁵¹ Ang sisingilin ay simula sa dugo ni Abel hanggang sa dugo ni Zacarias. Si Zacarias ay pinatay sa pagitan ng dambana at dakong banal. Oo, sinasabi ko sa inyo, ito ay sisingilin sa lahing ito.

⁵² Sa aba ninyo, mga dalubhasa sa kautusan. Ito ay sapagkat kinuha ninyo ang susi ng kaalaman, hindi kayo pumasok at hinadlangan pa ninyo ang mga pumapasok.

⁵³ Habang sinasabi niya ang mga bagay na ito sa kanila, sinimulan siyang tuligsain ng mga guro ng kautusan at mga Fariseo. Pinilit nila siyang magsalita ng patungkol sa maraming bagay. ⁵⁴ Binabantayan nila siya at naghahanap ng pagkaka­taon na makahuli ng ilang mga bagay mula sa kaniyang bibig. Ginagawa nila ito upang may maiparatang sila sa kaniya.

Tinuruan at Binigyang Babala ang Labindalawa

12 Samantalang ang hindi mabilang na karamihan ng mga tao ay nagkakatipon, na anupa’t sila ay nagkaka­tapakan sa isa’t isa, si Jesus ay nagsimula munang mangusap sa kaniyang mga alagad. Sinabi niya: Mag-ingat kayo sa pampaalsa ng mga Fariseo, ito ay ang pagpapaimbabaw.

² Walang anumang natatakpan na hindi mahahayag o natatago na hindi malalaman. ³ Kaya nga, anuman ang inyong sabihin sa dilim ay maririnig sa liwanag. Anuman ang ibinulong ninyo sa loob ng mga silid ay ihahayag sa mga bubungan.

⁴ Mga kaibigan ko, sinasabi ko sa inyo: Huwag kayong matakot sa mga pumapatay ng katawan. Pagkatapos nilang pumatay wala na silang magagawang anumang bagay. ⁵ Ipakikita ko sa inyo kung sino ang dapat ninyong katakutan. Katakutan ninyo siya na pagkatapos pumatay ay may kapamahalaang magtapon sa impiyerno. Oo, sinasabi ko sa inyo, katakutan ninyo siya. ⁶ Hindi ba ang limang maya ay ipinagbibili sa halagang dalawang sentimo at isa man sa kanila ay hindi pinababayaan ng Diyos? ⁷ Maging ang mga buhok sa iyong ulo ay bilang nang lahat. Huwag nga kayong matakot, kayo ay higit na mahalaga kaysa sa maraming maya.

⁸ Sinasabi ko rin sa inyo, ang sinumang maghahayag sa akin sa harap ng mga tao ay ihahayag din naman ng Anak ng Tao sa harap ng mga anghel ng Diyos. ⁹ Ngunit siya na magkakaila sa akin sa harap ng mga tao ay ipagkakaila rin sa harap ng mga anghel ng Diyos. ¹⁰ Ang bawat isang magsasalita laban sa Anak ng Tao ay patatawarin. Ngunit siya na mamumusong laban sa Banal na Espiritu ay hindi patatawarin.

¹¹ Kapag dinala nila kayo sa mga sinagoga at sa harap ng mga pinuno at mga may kapamahalaan, huwag kayong mabalisa kung papaano, o kung ano ang inyong isasagot, o kung ano ang inyong sasabihin. ¹² Ito ay sapagkat ituturo sa inyo ng Banal na Espiritu sa oras ding iyon ang kinakailangan ninyong sabihin.

Ang Talinghaga Patungkol sa Mayamang Hangal

¹³ May isang nagsabi mula sa karamihan: Guro, sabihin mo sa aking kapatid na lalaki na hatian ako sa mana.

¹⁴ Ngunit sinabi ni Jesus sa kaniya: Lalaki, sino ang nagtalaga sa akin na maging tagahatol o tagahati sa inyo? ¹⁵ Sinabi niya sa kanila: Tingnan at ingatan ninyo ang inyong mga sarili mula sa kasakiman sapagkat ang buhay ng tao ay hindi nakapaloob sa kasaganaan ng mga bagay na kaniyang tinatangkilik.

¹⁶ Nagsabi siya ng isang talinghaga sa kanila na sinasabi: Ang bukirin ng isang mayamang lalaki ay nagbunga ng sagana. ¹⁷ Nag-isip siya sa kaniyang sarili. Sinabi niya: Ano ang aking gagawin? Wala akong pag-iimbakan ng aking ani.

¹⁸ Sinabi niya: Ganito ang aking gagawin. Gigibain ko ang aking kamalig at magtatayo ng higit na malaki. Doon ko iiimbak ang lahat ng aking ani at aking mga mabuting bagay. ¹⁹ Sasabihin ko sa aking kaluluwa: Kaluluwa, marami ka nang natipong pag-aari para sa mga darating na taon. Magpahinga ka, kumain ka, uminom ka, at magsaya ka.

²⁰ Ngunit sinabi ng Diyos sa kaniya: Hangal! Sa gabing ito ay babawiin sa iyo ang iyong kaluluwa. At kanino kaya mapupunta ang mga bagay na inihanda mo?

²¹ Ganito ang mangyayari sa kaniya na nag-iimpok ng kayamanan para sa kaniyang sarili. Hindi siya mayaman sa harap ng Diyos.

Magtiwala at Maging Tapat

²² Si Jesus ay nagsabi sa kaniyang mga alagad: Dahil dito, sinasabi ko sa inyo: Huwag kayong mabalisa patungkol sa inyong buhay o kung ano ang inyong kakainin. Huwag kayong mabalisa maging sa inyong katawan, kung ano ang inyong isusuot.

²³ Ang buhay ay higit kaysa sa pagkain at ang katawan ay lalong higit kaysa sa damit. ²⁴ Isipin ninyo ang mga uwak. Sila ay hindi naghahasik o nag-aani. Wala silang tinggalan o kamalig. Gayun­man, pinakakain sila ng Diyos. Gaano pa kaya kayo na higit na mahalaga kaysa sa mga ibon? ²⁵ Sino sa inyo ang maka­pag­daragdag ng isang siko sa kaniyang tangkad sa pamamagitan ng pagkabalisa? ²⁶ Yamang hindi nga ninyo kayang gawin ang maliit na bagay na ito, bakit kayo nababalisa sa ibang bagay?

²⁷ Isipin ninyo ang mga liryo kung papaano sila lumalaki. Hindi sila nagpapagal o nag-iikid. Gayunman, sinasabi ko sa inyo: Maging si Solomon, sa kaniyang buong kaluwalhatian ay hindi nadamitan ng tulad sa isa sa mga ito. ²⁸ Dinaramtan ng Diyos ang mga damo na ngayon ay nasa parang at bukas ay itatapon sa pugon.Yamang dinaramtan sila ng Diyos, gaano pa kaya kayo, kayo na may maliit na pananampalataya? ²⁹ Huwag kayong maghanap kung ano ang inyong kakainin o kung ano ang inyong iinumin, ni huwag kayong mag-alala. ³⁰ Ito ay sapagkat ang mga bagay na ito ang mahigpit na hinahangad ng lahat ng mga bansa sa sanlibutan. Ngunit alam ng inyong Ama na kailangan ninyo ang mga bagay na ito. ³¹ Hanapin ninyo ang paghahari ng Diyos at ang lahat ng mga bagay na ito ay idaragdag sa inyo.

³² Huwag kayong matakot, munting kawan, sapagkat ang inyong Ama ay nalulugod na ibigay sa inyo ang paghahari. ³³ Ipagbili ninyo ang inyong mga tinatangkilik at magbahagi kayo sa mga kahabag-habag. Gumawa kayo ng mga kalupi na hindi naluluma. Maglagak kayo sa makalangit na kayamanang hindi nauubos. Doon ay walang makakalapit na magnanakaw o tanga nasumisira. ³⁴ Ito ay sapagkat kung saan naroroon ang inyong kayamanan, naroroon din ang inyong mga puso.

Maghintay at Maging Handa

³⁵ Hayaan ninyo na ang inyong mga balakang ay mabigkisan at hayaan ninyo na ang inyong ilawan ay magningas.

³⁶ Tumulad kayo sa mga tao na naghihintay sa kanilang pangi­noon sa kaniyang pagbabalik mula sa kasalan. Kapag siya ay dumating at kumatok, mapagbuksan nila siya kaagad. ³⁷ Pinagpala silang mga alipin na sa pagdating ng panginoon ay masusumpungang nagbabantay. Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Bibigkisan niya ang kaniyang sarili at padudulugin sila sa hapag. Sa kaniyang paglapit, siya ay maglilingkod sa kanila. ³⁸ Pinagpala ang mga alipin na sa kaniyang pagdating sa hatinggabi o sa madaling araw ay masumpungan silang nagbabantay. ³⁹ Ngunit alamin ninyo ito: Kung alam ng may-ari ng sambahayan ang oras ng pagdating ng magnanakaw, nagbantay sanasiya. Hindi niya pababayaang wasakin ang kaniyang bahay. ⁴⁰ Kaya nga, maging handa kayo sapagkat ang Anak ng Tao ay darating sa oras na hindi ninyo inaakala.

⁴¹ Sinabi ni Pedro sa kaniya: Panginoon, kanino mo sinasabi ang talinghagang ito? Sinasabi mo ba ito sa amin o para din sa lahat?

⁴² Sinabi ng Panginoon: Sino nga ang matapat at matalinong katiwala na pamamahalain ng kaniyang panginoon sa kaniyang sambahayan? Siya ay pamamahalain upang magbigay ng bahagi ng pagkain sa kapanahunan. ⁴³ Pinagpala ang aliping iyon, na sa pagdating ng kaniyang panginoon ay masu­sumpungan siyang gumagawa ng gayon. ⁴⁴ Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Gagawin niya siyang tagapamahala sa lahat ng kaniyang pag-aari. ⁴⁵ Ngunit kapag sinabi ng aliping iyon sa kaniyang puso, maaantala ang pagdating ng aking panginoon. At sisimulan niyang paluin ang mga lingkod na lalaki at ang mga lingkod na babae. Magsisimula siyang kumain at uminom at magpakalasing. ⁴⁶ Ang panginoon ng aliping iyon ay darating sa araw na hindi niya inaasahan at sa oras na hindi niya alam. Siya ay hahatiin at itatalaga ang isang lugar para sa kaniya, kasama ang mga hindi mananampalataya.

⁴⁷ Ang aliping nakakaalam ng kalooban ng kaniyang panginoon at hindi naghanda o gumawa ng ayon sa kalooban ng kaniyang panginoon ay hahagupitin ng marami. ⁴⁸ Siya na hindi nakakaalam at gumawa ng mga bagay na karapat-dapat pagdusahan sa pamamagitan ng hagupit ay hahagupitin ng kaunti. Sa bawat isang binigyan ng marami, marami ang hahanapin sa kaniya. Sa kaniyana pinagkatiwalaan ng marami, lalong higit ang hihingin sa kaniya.

Hindi Kapayapaan Kundi Pagkakahati-hati

⁴⁹ Ako ay narito upang maghagis ng apoy sa lupa. Ano pa angnanaisin ko kapag ito ay nagniningas na?

⁵⁰ Ako ay may bawtismo na ibabawtismo sa akin, at ako vay nababagabag hanggang sa ito ay maganap. ⁵¹ Sa palagay ba ninyo ay naparito ako upang magbigay ng kapayapaan sa lupa. Sinasabi ko sa inyo: Hindi. Ako ay narito upang maghati. ⁵² Ito ay sapagkat simula ngayon, ang lima na nasa isang sambahayan ay magkakabaha-bahagi, tatlo laban sa dalawa at dalawa laban sa tatlo. ⁵³ Ang ama ay magiging laban sa anak na lalaki at ang anak na lalaki laban sa ama. Ang ina ay magiging laban sa anak na babae at ang anak na babae laban sa ina. Ang biyenang babae ay magiging laban sa kaniyang manugang na babae at ang manugang na babae laban sa kaniyang biyenang babae.

Pagbibigay-kahulugan sa Kapanahunan

⁵⁴ Sinabi rin niya sa karamihan: Kapag nakita ninyo ang ulap na tumataas mula sa kanluran, agad ninyong sinasabi: Uulan. At ito ay nangyayari.

⁵⁵ Kapag umihip ang hanging timugan, sinasabi ninyong, iinit, at ito ay nangyayari. ⁵⁶ Mga mapagpaimbabaw! Alam ninyong kilalanin ang anyo ng langit at ng lupa. Bakit hindi ninyo alam kilalanin ang panahong ito?

⁵⁷ Bakit maging sa inyong mga sarili ay hindi ninyo mahatulan kung ano ang matuwid? ⁵⁸ Sa iyong pagpunta sa harap ng hukom kasama ng nagsasakdal sa iyo, sikapin mong sa daan pa lang ay makipagkasundo ka na sa kaniya. Kung hindi ganito, ay kakaladkarin ka niya patungo sa hukom at ang hukom ang magsusuko sa iyo sa tanod na siyang magpapa­bilanggo sa iyo. ⁵⁹ Sinasabi ko sa inyo, Kailanman ay hindi ka makakalabas doon hanggang hindi mo nababayaran ang huling sentimo.

Magsisi o Mapahamak

13 Sa oras na iyon, naroroon ang ilan na nagsalaysay sa kaniya patungkol sa mga taga-Galilea. Ang dugo nila ay inihalo ni Pilato sa kanilang mga hain.

² Sa pagsagot ni Jesus, sinabi niya sa kanila: Sa palagay ba ninyo ang mga taga-Galileang ito ang pinakamakasalanan sa lahat ng mga taga-Galilea dahil dinanas nila ang mga bagay na ito? ³ Sinasabi ko sa inyo: Hindi! Malibang magsisi kayo, lahat kayo ay mapapahamak sa ganitong paraan. ⁴ May labingwalong tao ang nabagsakan ng tore sa Siloe at namatay? Sa palagay ba ninyo ay higit silang may pagkakautang sa Diyos kaysa lahat ng nanirahan sa Jerusalem? ⁵ Sinasabi ko sa inyo: Hindi! Malibang magsisi kayo, lahat kayo ay mapapahamak sa ganitong paraan.

⁶ At sinabi ni Jesus ang talinghagang ito: May isang lalaking nagtanim ng igos sa kaniyang ubasan. Pumunta siya roon at naghanap ng bunga at wala siyang nakita. ⁷ Sinabi niya sa tagapag-alaga ng ubasan: Narito, tatlong taon na akong pumaparito na naghahanap ng bunga ng puno ng igos na ito at wala akong nakitang bunga. Putulin mo iyan. Bakit sinasayang niya ang lupa?

⁸ Sumagot ang tagapag-alaga at sinabi: Panginoon, pabayaan mo muna iyan diyan sa taong ito, hanggang mahukay ko ang paligid nito at lagyan ng pataba. ⁹ Maaring ito ay magbunga, ngunit kung hindi, saka mo na ito putulin.

Pinagaling ni Jesus ang Babaeng Lumpo sa Araw ng Sabat

¹⁰ Si Jesus ay nagtuturo sa isa sa mga sinagoga sa araw ng Sabat. ¹¹ At narito, may isang babae roon na labingwalong taon nang mayroong espiritu ng karamdaman. Siya ay hukot na at hindi na niya maiunat ng husto ang kaniyang sarili. ¹² Pagkakita ni Jesus sa kaniya, tinawag siya nito. Sinabi niya sa kaniya: Babae, pinalaya ka na sa iyongkaramdaman. ¹³ Ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa kaniya at siya ay kaagad na umunat. Niluwalhati niya ang Diyos.

¹⁴ Ang pinuno sa sinagoga ay lubhang nagalit sapagkat si Jesus ay nagpagaling sa araw ng Sabat. Sinabi niya sa mga tao: May anim na araw na ang mga tao ay dapat gumawa. Sa mga araw ngang ito kayo pumaritoat magpagamot at hindi sa araw ng Sabat.

¹⁵ Sumagot nga ang Panginoon sa kaniya. Sinabi niya:Mapagpaimbabaw! Hindi ba kinakalagan ng bawat isa sa inyo ang inyong toro o asno mula sa kulungan sa araw ng Sabat at pagkatapos nito ay pinapainom? ¹⁶ Ang babaeng ito ay ginapos ni Satanas ng labingwalong taon. Narito, bilang anak na babae ni Abraham, hindi ba dapat siyang palayain mula sa pagkagapos na ito sa araw ng Sabat?

¹⁷ Pagkasabi niya ng mga bagay na ito, ang lahat ng kumakalaban sa kaniya ay napahiya. Nagalak ang lahat ng mga tao sa lahat ng mga maluwalhating bagay na ginawa niya.

Ang Talinghaga Patungkol sa Binhi ng Mustasa at sa Pampaalsa

¹⁸ Pagkatapos, sinabi niya: Sa ano ko maitutulad ang paghahari ng Diyos? Saan ko ito ihahambing?

¹⁹ Ito ay tulad sa isang buto ng mustasa na kinuha ng isang tao at inihagis sa kaniyang halamanan. Ito ay tumubo at naging isang malaking punong-kahoy. Ang mga ibon sa himpapawid ay nagpugad sa mga sanga nito.

²⁰ Sinabi niyang muli: Saan ko maihahambing ang paghahari ng Diyos? ²¹ Ito ay tulad sa pampaalsa na kinuha ng isang babae. Inihalo niya ito sa tatlong takal na harina hanggang sa mahaluan ang lahat.

Ang Makipot na Daan

²² Sa pagdaan ni Jesus sa mga lungsod at nayon, siya ay nagtuturo at patuloy na naglalakbay patungong Jerusalem.

²³ May nagsabi sa kaniya: Panginoon, kakaunti ba ang maliligtas?

²⁴ Sinabi niya sa kanila: Pagsikapan ninyong pumasok sa pamamagitan ng makipot na tarangkahan. Sinasabi ko ito sa inyo dahil marami ang maghahanap upang pumasok ngunit hindi makakapasok. ²⁵ Sa oras na tumindig ang may-ari ng sambahayan at maisara na niya ang pinto kayo ay magsisimulang tumayo sa labas. Kakatok kayo sa pinto na nagsasabi: Panginoon, Panginoon, pagbuksan mo kami.

Sasagot siya at magsasabi sa inyo: Hindi ko kayo kilala. Hindi koalam kung saan kayo nanggaling.

²⁶ Sa oras na iyon ay magsasabi kayo: Kami ay kumain at uminom na kasama ka. Nagturo ka sa aming mga lansangan.

²⁷ Sasabihin niya: Sinasabi ko sa inyo, hindi ko kayo kilala. Hindi ko alam kung saan kayo nanggaling. Lumayo kayo sa akin, kayong lahat na mga manggagawa ng hindi matuwid.

²⁸ Magkakaroon ng pananangis at pangangalit ng mga ngipin.Mangyayari ito kapag nakita ninyo si Abraham, si Isaac, si Jacob at lahat ng mga propeta na nasa paghahari ng Diyos ngunit kayo ay itataboy palabas. ²⁹ Sila ay manggagaling mula sa silangan at kanluran, mula sa hilaga at timog. Sila ay uupo sa paghahari ng Diyos. ³⁰ Narito, may mga huli na mauuna at may mga una na mahuhuli.

Nagdalamhati si Jesus Dahil sa Jerusalem

³¹ Sa araw ding iyon, may ilang Fariseo ang pumunta sa kaniya. Sinabi nila sa kaniya: Lumabas ka at umalis ka rito sapagkat nais kang patayin ni Herodes.

³² Sinabi niya sa kanila: Pumunta kayo at sabihin sa tusong soro na iyon: Narito, nagpapalayas ako ng mga demonyo at ginaganap ko ang pagpapagaling ngayon at bukas. Sa ikatlong araw ay matatapos ko na ito. ³³ Gayunman, kinakailangan kong magpatuloy ngayon, bukas at sa susunod na araw. Ito ay sapagkat hindi maaari sa isang propeta ang mamatay sa labas ng Jerusalem.

³⁴ Jerusalem, Jerusalem! Ikaw ang pumapatay sa mga propeta at bumabato sa kanila na isinusugo sa iyo. Madalas kong ninais na tipunin ang iyong mga anak tulad ng inahing manok na nagtitipon ng kaniyang mga inakay sa ilalim ng kaniyang mga pakpak, ngunit ayaw ninyo. ³⁵ Narito, ang iyong bahay ay naiwan sa iyong wala nang nakatira. Katotohanang sinasabi ko sa iyo: Hindi mo ako makikita hanggang sa dumating ang oras na sasabihin mong: Papuri sa kaniya na dumarating sa pangalan ng Panginoon.