Jesus and Nicodemus

There was a man from the Pharisees(A) named Nicodemus,(B) a ruler(C) of the Jews. This man came to him at night and said, “Rabbi,(D) we know that you are a teacher(E) who has come from God,(F) for no one could perform these signs you do unless God were with him.”(G)

Jesus replied, “Truly I tell you, unless someone is born again,[a](H) he cannot see the kingdom of God.”(I)

“How can anyone be born when he is old?” Nicodemus asked him. “Can he enter his mother’s womb a second time and be born?”

Jesus answered, “Truly I tell you, unless someone is born(J) of water and the Spirit,(K) he cannot enter the kingdom of God. Whatever is born of the flesh(L) is flesh, and whatever is born of the Spirit(M) is spirit. Do not be amazed that I told you that you must be born(N) again. The wind blows where it pleases, and you hear its sound, but you don’t know where it comes from or where it is going.(O) So it is with everyone born of the Spirit.”(P)

“How can these things be?” asked Nicodemus.

10 “Are you a teacher[b] of Israel and don’t know these things?” Jesus replied. 11 “Truly I tell you,(Q) we speak what we know and we testify to what we have seen, but you do not accept our testimony. 12 If I have told you about earthly things and you don’t believe, how will you believe if I tell you about heavenly things? 13 No one has ascended(R) into heaven(S) except the one who descended from heaven(T) —the Son of Man.[c](U)

14 “Just as Moses(V) lifted up the snake in the wilderness,(W) so the Son of Man must be lifted up, 15 so that everyone who believes in him may[d] have eternal life.(X) 16 For God loved(Y) the world in this way:[e] He gave[f] his one and only(Z) Son,(AA) so that everyone who believes in him will not perish but have eternal life.(AB) 17 For God did not send his Son into the world to condemn(AC) the world, but to save the world through him. 18 Anyone who believes in him is not condemned, but anyone who does not believe is already condemned,(AD) because he has not believed in the name(AE) of the one and only Son(AF) of God. 19 This is the judgment: The light(AG) has come into the world,(AH) and people loved darkness rather than the light because their deeds were evil. 20 For everyone who does evil hates(AI) the light and avoids it,[g] so that his deeds(AJ) may not be exposed. 21 But anyone who lives by[h] the truth comes to the light, so that his works(AK) may be shown to be accomplished by God.”

Jesus and John the Baptist

22 After this, Jesus and his disciples went to the Judean countryside, where he spent time with them and baptized.

23 John(AL) also was baptizing in Aenon near Salim, because there was plenty of water there. People were coming and being baptized, 24 since John had not yet been thrown into prison.(AM)

25 Then a dispute arose between John’s disciples(AN) and a Jew[i] about purification.(AO) 26 So they came to John and told him, “Rabbi,(AP) the one you testified about, and who was with you across the Jordan,(AQ) is baptizing—and everyone is going to him.”(AR)

27 John responded, “No one can receive anything unless it has been given to him from heaven. 28 You yourselves can testify that I said, ‘I am not the Messiah,(AS) but I’ve been sent ahead of him.’(AT) 29 He who has the bride(AU) is the groom. But the groom’s friend, who stands by and listens for him, rejoices greatly[j] at the groom’s voice. So this joy(AV) of mine is complete. 30 He must increase, but I must decrease.”

The One from Heaven

31 The one who comes from above(AW) is above all. The one who is from the earth is earthly and speaks in earthly terms.[k] The one who comes from heaven is above all.(AX) 32 He testifies(AY) to what he has seen and heard, and yet no one accepts his testimony. 33 The one who has accepted his testimony has affirmed that God is true.(AZ) 34 For the one whom God sent speaks God’s words, since he[l] gives the Spirit(BA) without measure. 35 The Father loves the Son(BB) and has given all things into his hands.(BC) 36 The one who believes in the Son has eternal life, but the one who rejects the Son[m] will not see life; instead, the wrath of God remains on him.(BD)

Footnotes

  1. 3:3 Or from above, also in v. 7
  2. 3:10 Or the teacher
  3. 3:13 Other mss add who is in heaven
  4. 3:15 Other mss add not perish, but
  5. 3:16 Or this much
  6. 3:16 Or For in this way God loved the world, and so he gave, or For God so loved the world that he gave
  7. 3:20 Lit and does not come to the light
  8. 3:21 Lit who does
  9. 3:25 Other mss read and the Jews
  10. 3:29 Lit with joy rejoices
  11. 3:31 Or of earthly things
  12. 3:34 Other mss read since God
  13. 3:36 Or refuses to believe in the Son, or disobeys the Son

ην δε ανθρωπος εκ των φαρισαιων νικοδημος ονομα αυτω αρχων των ιουδαιων

ουτος ηλθεν προς τον ιησουν νυκτος και ειπεν αυτω ραββι οιδαμεν οτι απο θεου εληλυθας διδασκαλος ουδεις γαρ ταυτα τα σημεια δυναται ποιειν α συ ποιεις εαν μη η ο θεος μετ αυτου

απεκριθη ο ιησους και ειπεν αυτω αμην αμην λεγω σοι εαν μη τις γεννηθη ανωθεν ου δυναται ιδειν την βασιλειαν του θεου

λεγει προς αυτον ο νικοδημος πως δυναται ανθρωπος γεννηθηναι γερων ων μη δυναται εις την κοιλιαν της μητρος αυτου δευτερον εισελθειν και γεννηθηναι

απεκριθη ο ιησους αμην αμην λεγω σοι εαν μη τις γεννηθη εξ υδατος και πνευματος ου δυναται εισελθειν εις την βασιλειαν του θεου

το γεγεννημενον εκ της σαρκος σαρξ εστιν και το γεγεννημενον εκ του πνευματος πνευμα εστιν

μη θαυμασης οτι ειπον σοι δει υμας γεννηθηναι ανωθεν

το πνευμα οπου θελει πνει και την φωνην αυτου ακουεις αλλ ουκ οιδας ποθεν ερχεται και που υπαγει ουτως εστιν πας ο γεγεννημενος εκ του πνευματος

απεκριθη νικοδημος και ειπεν αυτω πως δυναται ταυτα γενεσθαι

10 απεκριθη ο ιησους και ειπεν αυτω συ ει ο διδασκαλος του ισραηλ και ταυτα ου γινωσκεις

11 αμην αμην λεγω σοι οτι ο οιδαμεν λαλουμεν και ο εωρακαμεν μαρτυρουμεν και την μαρτυριαν ημων ου λαμβανετε

12 ει τα επιγεια ειπον υμιν και ου πιστευετε πως εαν ειπω υμιν τα επουρανια πιστευσετε

13 και ουδεις αναβεβηκεν εις τον ουρανον ει μη ο εκ του ουρανου καταβας ο υιος του ανθρωπου ο ων εν τω ουρανω

14 και καθως μωσης υψωσεν τον οφιν εν τη ερημω ουτως υψωθηναι δει τον υιον του ανθρωπου

15 ινα πας ο πιστευων εις αυτον μη αποληται αλλ εχη ζωην αιωνιον

16 ουτως γαρ ηγαπησεν ο θεος τον κοσμον ωστε τον υιον αυτου τον μονογενη εδωκεν ινα πας ο πιστευων εις αυτον μη αποληται αλλ εχη ζωην αιωνιον

17 ου γαρ απεστειλεν ο θεος τον υιον αυτου εις τον κοσμον ινα κρινη τον κοσμον αλλ ινα σωθη ο κοσμος δι αυτου

18 ο πιστευων εις αυτον ου κρινεται ο δε μη πιστευων ηδη κεκριται οτι μη πεπιστευκεν εις το ονομα του μονογενους υιου του θεου

19 αυτη δε εστιν η κρισις οτι το φως εληλυθεν εις τον κοσμον και ηγαπησαν οι ανθρωποι μαλλον το σκοτος η το φως ην γαρ πονηρα αυτων τα εργα

20 πας γαρ ο φαυλα πρασσων μισει το φως και ουκ ερχεται προς το φως ινα μη ελεγχθη τα εργα αυτου

21 ο δε ποιων την αληθειαν ερχεται προς το φως ινα φανερωθη αυτου τα εργα οτι εν θεω εστιν ειργασμενα

22 μετα ταυτα ηλθεν ο ιησους και οι μαθηται αυτου εις την ιουδαιαν γην και εκει διετριβεν μετ αυτων και εβαπτιζεν

23 ην δε και ιωαννης βαπτιζων εν αινων εγγυς του σαλειμ οτι υδατα πολλα ην εκει και παρεγινοντο και εβαπτιζοντο

24 ουπω γαρ ην βεβλημενος εις την φυλακην ο ιωαννης

25 εγενετο ουν ζητησις εκ των μαθητων ιωαννου μετα ιουδαιων περι καθαρισμου

26 και ηλθον προς τον ιωαννην και ειπον αυτω ραββι ος ην μετα σου περαν του ιορδανου ω συ μεμαρτυρηκας ιδε ουτος βαπτιζει και παντες ερχονται προς αυτον

27 απεκριθη ιωαννης και ειπεν ου δυναται ανθρωπος λαμβανειν ουδεν εαν μη η δεδομενον αυτω εκ του ουρανου

28 αυτοι υμεις μοι μαρτυρειτε οτι ειπον ουκ ειμι εγω ο χριστος αλλ οτι απεσταλμενος ειμι εμπροσθεν εκεινου

29 ο εχων την νυμφην νυμφιος εστιν ο δε φιλος του νυμφιου ο εστηκως και ακουων αυτου χαρα χαιρει δια την φωνην του νυμφιου αυτη ουν η χαρα η εμη πεπληρωται

30 εκεινον δει αυξανειν εμε δε ελαττουσθαι

31 ο ανωθεν ερχομενος επανω παντων εστιν ο ων εκ της γης εκ της γης εστιν και εκ της γης λαλει ο εκ του ουρανου ερχομενος επανω παντων εστιν

32 και ο εωρακεν και ηκουσεν τουτο μαρτυρει και την μαρτυριαν αυτου ουδεις λαμβανει

33 ο λαβων αυτου την μαρτυριαν εσφραγισεν οτι ο θεος αληθης εστιν

34 ον γαρ απεστειλεν ο θεος τα ρηματα του θεου λαλει ου γαρ εκ μετρου διδωσιν ο θεος το πνευμα

35 ο πατηρ αγαπα τον υιον και παντα δεδωκεν εν τη χειρι αυτου

36 ο πιστευων εις τον υιον εχει ζωην αιωνιον ο δε απειθων τω υιω ουκ οψεται ζωην αλλ η οργη του θεου μενει επ αυτον