Isaiah 43:14-45:10
New Living Translation
The Lord’s Promise of Victory
14 This is what the Lord says—your Redeemer, the Holy One of Israel:
“For your sakes I will send an army against Babylon,
forcing the Babylonians[a] to flee in those ships they are so proud of.
15 I am the Lord, your Holy One,
Israel’s Creator and King.
16 I am the Lord, who opened a way through the waters,
making a dry path through the sea.
17 I called forth the mighty army of Egypt
with all its chariots and horses.
I drew them beneath the waves, and they drowned,
their lives snuffed out like a smoldering candlewick.
18 “But forget all that—
it is nothing compared to what I am going to do.
19 For I am about to do something new.
See, I have already begun! Do you not see it?
I will make a pathway through the wilderness.
I will create rivers in the dry wasteland.
20 The wild animals in the fields will thank me,
the jackals and owls, too,
for giving them water in the desert.
Yes, I will make rivers in the dry wasteland
so my chosen people can be refreshed.
21 I have made Israel for myself,
and they will someday honor me before the whole world.
22 “But, dear family of Jacob, you refuse to ask for my help.
You have grown tired of me, O Israel!
23 You have not brought me sheep or goats for burnt offerings.
You have not honored me with sacrifices,
though I have not burdened and wearied you
with requests for grain offerings and frankincense.
24 You have not brought me fragrant calamus
or pleased me with the fat from sacrifices.
Instead, you have burdened me with your sins
and wearied me with your faults.
25 “I—yes, I alone—will blot out your sins for my own sake
and will never think of them again.
26 Let us review the situation together,
and you can present your case to prove your innocence.
27 From the very beginning, your first ancestor sinned against me;
all your leaders broke my laws.
28 That is why I have disgraced your priests;
I have decreed complete destruction[b] for Jacob
and shame for Israel.
44 “But now, listen to me, Jacob my servant,
Israel my chosen one.
2 The Lord who made you and helps you says:
Do not be afraid, O Jacob, my servant,
O dear Israel,[c] my chosen one.
3 For I will pour out water to quench your thirst
and to irrigate your parched fields.
And I will pour out my Spirit on your descendants,
and my blessing on your children.
4 They will thrive like watered grass,
like willows on a riverbank.
5 Some will proudly claim, ‘I belong to the Lord.’
Others will say, ‘I am a descendant of Jacob.’
Some will write the Lord’s name on their hands
and will take the name of Israel as their own.”
The Foolishness of Idols
6 This is what the Lord says—Israel’s King and Redeemer, the Lord of Heaven’s Armies:
“I am the First and the Last;
there is no other God.
7 Who is like me?
Let him step forward and prove to you his power.
Let him do as I have done since ancient times
when I established a people and explained its future.
8 Do not tremble; do not be afraid.
Did I not proclaim my purposes for you long ago?
You are my witnesses—is there any other God?
No! There is no other Rock—not one!”
9 How foolish are those who manufacture idols.
These prized objects are really worthless.
The people who worship idols don’t know this,
so they are all put to shame.
10 Who but a fool would make his own god—
an idol that cannot help him one bit?
11 All who worship idols will be disgraced
along with all these craftsmen—mere humans—
who claim they can make a god.
They may all stand together,
but they will stand in terror and shame.
12 The blacksmith stands at his forge to make a sharp tool,
pounding and shaping it with all his might.
His work makes him hungry and weak.
It makes him thirsty and faint.
13 Then the wood-carver measures a block of wood
and draws a pattern on it.
He works with chisel and plane
and carves it into a human figure.
He gives it human beauty
and puts it in a little shrine.
14 He cuts down cedars;
he selects the cypress and the oak;
he plants the pine in the forest
to be nourished by the rain.
15 Then he uses part of the wood to make a fire.
With it he warms himself and bakes his bread.
Then—yes, it’s true—he takes the rest of it
and makes himself a god to worship!
He makes an idol
and bows down in front of it!
16 He burns part of the tree to roast his meat
and to keep himself warm.
He says, “Ah, that fire feels good.”
17 Then he takes what’s left
and makes his god: a carved idol!
He falls down in front of it,
worshiping and praying to it.
“Rescue me!” he says.
“You are my god!”
18 Such stupidity and ignorance!
Their eyes are closed, and they cannot see.
Their minds are shut, and they cannot think.
19 The person who made the idol never stops to reflect,
“Why, it’s just a block of wood!
I burned half of it for heat
and used it to bake my bread and roast my meat.
How can the rest of it be a god?
Should I bow down to worship a piece of wood?”
20 The poor, deluded fool feeds on ashes.
He trusts something that can’t help him at all.
Yet he cannot bring himself to ask,
“Is this idol that I’m holding in my hand a lie?”
Restoration for Jerusalem
21 “Pay attention, O Jacob,
for you are my servant, O Israel.
I, the Lord, made you,
and I will not forget you.
22 I have swept away your sins like a cloud.
I have scattered your offenses like the morning mist.
Oh, return to me,
for I have paid the price to set you free.”
23 Sing, O heavens, for the Lord has done this wondrous thing.
Shout for joy, O depths of the earth!
Break into song,
O mountains and forests and every tree!
For the Lord has redeemed Jacob
and is glorified in Israel.
24 This is what the Lord says—
your Redeemer and Creator:
“I am the Lord, who made all things.
I alone stretched out the heavens.
Who was with me
when I made the earth?
25 I expose the false prophets as liars
and make fools of fortune-tellers.
I cause the wise to give bad advice,
thus proving them to be fools.
26 But I carry out the predictions of my prophets!
By them I say to Jerusalem, ‘People will live here again,’
and to the towns of Judah, ‘You will be rebuilt;
I will restore all your ruins!’
27 When I speak to the rivers and say, ‘Dry up!’
they will be dry.
28 When I say of Cyrus, ‘He is my shepherd,’
he will certainly do as I say.
He will command, ‘Rebuild Jerusalem’;
he will say, ‘Restore the Temple.’”
Cyrus, the Lord’s Chosen One
45 This is what the Lord says to Cyrus, his anointed one,
whose right hand he will empower.
Before him, mighty kings will be paralyzed with fear.
Their fortress gates will be opened,
never to shut again.
2 This is what the Lord says:
“I will go before you, Cyrus,
and level the mountains.[d]
I will smash down gates of bronze
and cut through bars of iron.
3 And I will give you treasures hidden in the darkness—
secret riches.
I will do this so you may know that I am the Lord,
the God of Israel, the one who calls you by name.
4 “And why have I called you for this work?
Why did I call you by name when you did not know me?
It is for the sake of Jacob my servant,
Israel my chosen one.
5 I am the Lord;
there is no other God.
I have equipped you for battle,
though you don’t even know me,
6 so all the world from east to west
will know there is no other God.
I am the Lord, and there is no other.
7 I create the light and make the darkness.
I send good times and bad times.
I, the Lord, am the one who does these things.
8 “Open up, O heavens,
and pour out your righteousness.
Let the earth open wide
so salvation and righteousness can sprout up together.
I, the Lord, created them.
9 “What sorrow awaits those who argue with their Creator.
Does a clay pot argue with its maker?
Does the clay dispute with the one who shapes it, saying,
‘Stop, you’re doing it wrong!’
Does the pot exclaim,
‘How clumsy can you be?’
10 How terrible it would be if a newborn baby said to its father,
‘Why was I born?’
or if it said to its mother,
‘Why did you make me this way?’”
Footnotes
- 43:14 Or Chaldeans.
- 43:28 The Hebrew term used here refers to the complete consecration of things or people to the Lord, either by destroying them or by giving them as an offering.
- 44:2 Hebrew Jeshurun, a term of endearment for Israel.
- 45:2 As in Dead Sea Scrolls and Greek version; Masoretic Text reads the swellings.
Isaias 43:14-45:10
Ang Pulong Sa Dios
Nagsaad ang Dios nga Tabangan Niya ang Iyang Katawhan
14 Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang inyong Manluluwas, ang Balaan nga Dios sa Israel, “Aron maluwas kamo, ipasulong ko ang Babilonia sa mga sundalo sa usa ka nasod, ug mangikyas ang mga taga-Babilonia[a] ngadto sa mga barko nga ilang gipasigarbo. 15 Ako mao ang Ginoo, ang inyong Balaang Dios, ang magbubuhat sa Israel, ang inyong Hari. 16 Ako ang Ginoo nga naghimo ug agianan taliwala sa dagat. 17 Gitigom ko ang mga karwahe, mga kabayo, ug mga sundalo sa Ehipto, ug gilaglag sila didto sa dagat, ug dili na gayod sila makabangon pa. Sama sila sa suga nga napalong. 18 Apan ayaw na ninyo sigehag hunahuna ang nangagi, 19 kay maghimo akog bag-ong butang. Nagakahitabo na gani kini. Wala ba ninyo nakita? Maghimo akog dalan ug mga tuboran diha sa disyerto. 20 Bisan ang ihalas nga mga mananap magapasidungog kanako, apil ang ihalas nga mga iro[b] ug ang mga kuwago, kay magahatag akog mga tuboran diha sa disyerto, aron may mainom ang akong piniling katawhan. 21 Sila ang katawhan nga akong gibuhat aron mahimong ako, ug aron modayeg kanako.
22 “Apan wala ka mangayo ug tabang gikan kanako, Israel, kondili, gipul-an ka na hinuon kanako! 23 Wala ka mohalad kanakog mga karnero ingon nga halad nga sinunog. Wala mo ako pasidunggi sa imong mga halad nga wala ko man unta ikaw lisod-lisora ug hasola pinaagi sa pagpangayo kanimog mga halad sa pagpasidungog ug mga insenso. 24 Wala mo gayod ako palitig insenso, ni tagbawa sa tambok sa imong mga halad. Apan gipabug-atan mo hinuon ako ug gisamok sa imong mga sala.
25 “Ako mismo mao ang nagpala sa imong sala alang sa akong kadungganan, ug dili ko na kini hinumdoman pa. 26 Hisgotan ta pagbalik ang mga nanglabay; maghusay kita. Ipahayag ang imong katarungan sa pagpamatuod nga ikaw inosente. 27 Nakasala ang imong unang katigulangan, ug misupak kanako ang imong mga pangulo. 28 Busa gipakaulawan ko ang imong mga pari ug gitugyan ko ikaw, Israel, ngadto sa kalaglagan ug kaulawan.
Ang Saad sa Dios ngadto sa Israel
44 “Apan karon, pamati, O Israel nga akong alagad, ang katawhan nga akong pinili, nga mga kaliwat ni Jacob. 2 Ako, ang Ginoo, mao ang naghimo ug nagtabang kanimo. Ayaw kahadlok, ikaw nga akong alagad ug pinili nga katawhan. 3 Kay hatagan ko ikaw ug tubig nga mohupay sa imong kauhaw ug mobasa sa imong malang yuta. Gamhan ko sa akong Espiritu ang imong mga kaliwat ug panalanginan ko sila. 4 Mouswag sila sama sa labong nga mga sagbot nga abunda sa tubig o sa mga kahoy sa daplin sa sapa. 5 May moingon, ‘Iya ako sa Ginoo,’ ug may ubang moingon, ‘Kaliwat ako ni Jacob.’ May mosulat usab diha sa ilang kamot sa ngalan sa Ginoo, ug maghunahuna sa ilang kaugalingon nga sakop sa katawhan sa Israel.
Walay Kapuslanan ang mga dios-dios
6 “Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Hari ug Manluluwas sa Israel, ang Makagagahom nga Ginoo: Ako ang una ug ang kataposan. Wala nay laing Dios gawas kanako. 7 Kinsa ang sama kanako? Ipasulti siya sa akong atubangan kon unsay nahitabo sukad sa panahon nga gitukod ang usa ka nasod, ang akong katawhan, ug kon unsa ang mahitabo sa umaabot. 8 Ayaw kamo kahadlok o kalisang. Dili ba nga gipadayag ko na man kaninyo kaniadto pa ang akong katuyoan? Ug kamo mismo ang akong mga saksi. May lain pa bang Dios gawas kanako? Wala gayod! Wala na akoy nahibaloan pa nga dakong bato nga salipdanan.[c]” 9 Walay pulos ang tanang naghimog mga dios-dios. Ug kining mga dios-dios nga ilang gipakamahal walay bili. Sila mismo makapamatuod nga wala kini bili. Kay dili kini makakita ug walay nahibaloan. Mao gani nga maulawan ang mga nagasimba niini. 10 Buang-buang ang tawo nga naghimo ug mga dios-dios nga dili man lang niya mapuslan. 11 Pamati! Maulawan ang tanang nagasimba sa mga dios-dios, kay ang naghimo niini mga tawo lang usab. Tigoma silang tanan aron sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon, kay malisang sila kanako ug maulawan.
12 Ang panday sa puthaw mobutang ug puthaw sa baga. Masohon niya kini ug kusog aron pormahon nga dios-dios. Maluya siya sa kagutom ug malipong sa kauhaw. 13 Ang panday sa kahoy mosukod ug usa ka putol sa kahoy. Markahan niya kini ug pormahong tawo pinaagi sa iyang mga gamit. Unya kuliton niya kini sa matahom nga dagway sa tawo aron ibutang sa usa ka templo. 14 Aron may gamiton siyang kahoy, magputol siyag sedro, o sipres, o terebinto nga iyang gipatubo sa kakahoyan. Magtanom usab siyag kahoyng pino, ug pinaagi sa ulan motubo kini. 15 Gamiton niyang sugnod ang ubang mga kahoy, aron makapainit siya ug makaluto ug pan. Ug ang uban himuon niyang dios-dios, ug unya ludhan niya kini ug simbahon. 16 Ihaling niya ang ubang mga kahoy ug magsugba siyag karne diha sa baga niini. Unya mokaon siya sa sinugba ug mabusog. Magpainit-init usab siya sa kalayo ug moingon, “Maayo kay nainitan ako.” 17 Ug ang ubang kahoy, himuon niyang dios-dios. Moluhod siya ug mosimba niining mga dios-dios, ug mag-ampo nga nagaingon, “Luwasa ako, kay ikaw ang akong dios.”
18 Kining mga tawhana wala masayod o makasabot sa ilang gihimo. Ang ilang mga mata nataptapan, mao nga dili sila makakita. Ang ilang mga hunahuna natak-opan, busa dili sila makasabot. 19 Wala gayod kanilay makapamalandong ug makahunahuna aron sa pag-ingon, “Gisugnod ko ang ubang kahoy ug nagluto akog pan. Nagsugba akog karne diha sa baga niini, ug mikaon ako. Ug karon himuon ko bang usa ka ngil-ad nga butang ang nahibiling kahoy? Mosimba ba ako sa usa ka putol sa kahoy?”
20 Sama lang siya sa nagkaon ug abo. Ang nalimbongan niyang hunahuna nagpahisalaag kaniya. Ug dili niya maluwas ang iyang kaugalingon, ni makaamgo ug makapangutana sa iyang kaugalingon. Dili niya madawat nga ang dios-dios sa iyang mga kamot dili tinuod nga dios.
21 Miingon ang Ginoo, “Hinumdomi kining mga butanga, O Israel, kay ikaw akong alagad. Gihimo ko ikaw, aron moalagad kanako, ug dili ko gayod ikaw kalimtan. 22 Wad-on ko na ang imong mga sala sama sa dag-om o gabon. Balik kanako, O Israel, kay luwason ko gayod ikaw.”
23 Pag-awit sa kalipay, O kalangitan! Singgit ug kusog, O kalibotan! Pag-awit kamong mga bukid ug mga kakahoyan, kay giluwas na sa Ginoo ang mga kaliwat ni Jacob; gipakita niya ang iyang pagkagamhanan sa Israel.
24 Mao kini ang giingon sa Ginoo nga inyong Manluluwas, nga nagbuhat kaninyo: Ako ang Ginoo nga naghimo sa tanang butang. Ako lang gayod ang nagbukhad sa kalangitan, ug nagmugna sa kalibotan. 25 Gisanta ko ang mga tagna sa bakakong mga propeta. Ug gihimo kong mga buang-buang ang mga manalagna. Gituis ko ang kahibalo sa mga maalamon, ug gihimong kawang ang ilang kahibalo. 26 Gituman ko ang mga panagna sa akong alagad[d] ug mga mensahero. Miingon ako nga ang Jerusalem pagapuy-an pag-usab, ug ang uban pang mga lungsod sa Juda tukoron pag-usab. 27 Kon momando ako nga momala ang mga suba, momala kini. 28 Moingon ako kang Cyrus, “Ikaw ang magbalantay sa akong katawhan, ug himuon mo ang tanan kong gusto. Magmando siya nga tukoron pag-usab ang Jerusalem ug ang templo niini.”
Gipili sa Ginoo si Cyrus
45 Mao kini ang giingon sa Ginoo kang Cyrus nga iyang pinili, kansang gahom iyang gipalig-on. “Sakopon mo ang mga nasod ug pildihon mo ang mga hari. Ablihan mo ang mga pultahan sa ilang mga siyudad ug dili na kini sirad-an. 2 Mouna ako aron sa pag-andam sa imong agianan, ug patagon ko ang mga bukid. Gub-on ko ang mga pultahan nga bronsi ug ang mga trangka niini nga puthaw. 3 Ihatag ko kanimo ang mga tinipig nga mga bahandi, aron mahibaloan mo nga ako mao ang Ginoo, ang Dios sa Israel nga nagtawag kanimo. 4 Gitawag ko ikaw aron tabangan mo ang Israel nga akong alagad, ang katawhan nga akong pinili. Gipasidunggan ko ikaw bisan wala ka makaila kanako. 5 Ako mao ang Ginoo, ug wala nay lain; wala nay laing Dios gawas kanako. Hatagan ko ikaw ug kusog bisan wala ka makaila kanako, 6 aron ang mga katawhan sa tibuok kalibotan mahibalo nga wala nay laing Dios gawas kanako. Ako mao ang Ginoo, ug wala nay lain. 7 Ako ang naghimo sa kahayag ug sa kangitngit. Ako ang nagadala sa kaayohan ug sa katalagman. Ako, ang Ginoo, mao ang naghimo niining tanan. 8 Maghatag akog kadaogan[e] sama sa paghatag sa kalangitan ug ulan. Ug dawaton kini sa mga tawo sa kalibotan. Molungtad ang kaluwasan, ug ang pagkamatarong sama sa tanom nga nanubo. Ako, ang Ginoo, ang naghimo niini. 9 Alaot ang makiglalis sa Dios nga iyang Magbubuhat. Sama lang siya sa kolon. Makareklamo ba ang yuta sa magkukolon kon unsay iyang himuon? O makareklamo ba siya nga kulang sa kahanas ang magkukolon? 10 Alaot ang anak nga moingon sa iyang ginikanan, ‘Nganong gipanganak ninyo akong sama niini?’ ”
Holy Bible, New Living Translation, copyright © 1996, 2004, 2015 by Tyndale House Foundation. Used by permission of Tyndale House Publishers, Inc., Carol Stream, Illinois 60188. All rights reserved.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.