Giê-rê-mi 37-39

Bản Dịch 2011

Xê-đê-ki-a Hy Vọng Hão Huyền

37 Xê-đê-ki-a con của Giô-si-a, người được Nê-bu-cát-nê-xa vua Ba-by-lôn lập lên làm vua trị vì nước Giu-đa, thế vị cho Cô-ni-a con của Giê-hô-gia-kim. ² Nhưng ông, triều thần của ông, và dân trong nước đều không muốn nghe lời của Chúa đã phán qua Tiên Tri Giê-rê-mi.

³ Vua Xê-đê-ki-a sai Giê-hu-canh con của Sê-lê-mi-a và Tư Tế Sô-phô-ni-a con của Ma-a-sê-gia đến gặp Tiên Tri Giê-rê-mi, nói rằng, “Xin ông cầu nguyện với Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, cho chúng tôi.” ⁴ Vả lúc ấy Giê-rê-mi vẫn còn được tự do đi lại giữa dân, chứ chưa bị giam vào tù. ⁵ Khi ấy quân đội của Pha-ra-ôn đã kéo ra khỏi Ai-cập. Khi quân Canh-đê đang bao vây Giê-ru-sa-lem nghe tin ấy, họ rút đi khỏi Giê-ru-sa-lem.

⁶ Bấy giờ có lời của Chúa đến với Tiên Tri Giê-rê-mi: ⁷ “Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, phán thế này, ‘Ðây là những gì quý vị hãy tâu lại với vua Giu-đa, người đã sai quý vị đến với tôi để hỏi tôi, “Này, quân đội của Pha-ra-ôn đã kéo ra để giúp đỡ quý vị sẽ rút về xứ của họ ở Ai-cập. ⁸ Quân Canh-đê sẽ trở lại và công phá thành này. Chúng sẽ chiếm lấy thành và phóng hỏa thành.”’ ⁹ Chúa phán thế này, ‘Chớ tự dối mình mà bảo rằng, “Quân Canh-đê chắc chắn sẽ bỏ chúng ta mà đi,” vì chúng sẽ không bỏ đi. ¹⁰ Ví dù các người có thể đánh bại toàn thể đội quân Canh-đê đi nữa, thì chỉ những kẻ bị thương nằm dưỡng thương trong các trại của chúng cũng có thể trỗi dậy mà thiêu rụi thành này trong lửa.’”

Giê-rê-mi Bị Tù vì Nói Thật

¹¹ Lúc ấy quân Canh-đê đã rút ra khỏi Giê-ru-sa-lem để đối phó với quân của Pha-ra-ôn đang tiến gần; ¹² nhân cơ hội đó Giê-rê-mi rời khỏi Giê-ru-sa-lem, đến lãnh thổ của chi tộc Bên-gia-min, để nhận lấy phần bất động sản của ông ở giữa chi tộc của ông ở đó. ¹³ Nhưng khi ông vừa đến Cổng Bên-gia-min, quan chỉ huy ở đó tên là I-ri-gia con của Sê-lê-mi-a con của Ha-na-ni-a liền bắt Tiên Tri Giê-rê-mi và buộc tội rằng, “Ông định bỏ trốn qua với quân Canh-đê.”

¹⁴ Giê-rê-mi đáp, “Ông nói không đúng sự thật. Tôi không hề có ý định trốn qua với quân Canh-đê.” Nhưng I-ri-gia chẳng thèm nghe ông. Ông ấy cứ bắt Giê-rê-mi và đem nộp ông cho các quan trưởng. ¹⁵ Các quan trưởng nổi giận với Giê-rê-mi, họ đánh ông, rồi nhốt ông vào ngục, trong dinh của quan Thư Ký Giô-na-than, vì dinh ấy đã được biến thành một nhà tù. ¹⁶ Thế là Giê-rê-mi bị giam dưới hầm, trong ngục thất; và ông bị giam giữ ở đó nhiều ngày.

¹⁷ Sau đó Vua Xê-đê-ki-a sai người đến mời ông và tiếp riêng ông. Vua hỏi riêng ông trong cung điện mình rằng, “Có lời gì của Chúa cho tôi không?”

Giê-rê-mi đáp, “Có!” Ông nói tiếp, “Ngài sẽ bị phó vào tay vua Ba-by-lôn.” ¹⁸ Giê-rê-mi cũng nói với Vua Xê-đê-ki-a, “Tôi đã làm điều gì sai đối với ngài, hoặc đối với bầy tôi của ngài, hoặc đối với dân này mà ngài đã bắt giam tôi vào ngục? ¹⁹ Các tiên tri của ngài, những người đã nói tiên tri với ngài rằng, ‘Vua Ba-by-lôn sẽ không đến tấn công ngài và đất nước này’ bây giờ đâu rồi? ²⁰ Vậy bây giờ xin chúa thượng đoái nghe điều tôi cầu xin ngài: xin đừng trả tôi lại dinh của quan Thư Ký Giô-na-than, kẻo tôi sẽ chết ở đó.”

²¹ Vua Xê-đê-ki-a ra lịnh, và họ đem Giê-rê-mi đến giam trong nhà giam ở doanh trại của đội quân thị vệ. Mỗi ngày người ta cấp cho ông một ổ bánh do Phố Hàng Bánh cung cấp cho đến khi bánh trong thành không còn nữa. Vậy Giê-rê-mi được giữ lại trong nhà giam ở doanh trại của đội quân thị vệ.

Giê-rê-mi Bị Bỏ Dưới Giếng Cạn

38 Lúc ấy Sê-pha-ti-a con của Mát-tan, Ghê-đa-li-a con của Pát-khua, Giu-canh con của Sê-lê-ni-a, và Pát-khua con của Manh-ki-a đã nghe những lời Giê-rê-mi nói với toàn dân rằng, ² “Chúa phán thế này, ‘Ai cứ ở trong thành này sẽ bị chết vì gươm giáo, nạn đói, và ôn dịch; nhưng ai đi ra đầu hàng quân Canh-đê sẽ được sống. Ít nữa người ấy cũng sẽ giữ được mạng và sống còn.’” ³ Chúa phán thế này, ‘Chắc chắn thành này sẽ bị phó vào tay quân của vua Ba-by-lôn, và chúng sẽ chiếm lấy thành.’”

⁴ Bấy giờ các tướng lãnh tâu với vua, “Xin chúa thượng cho xử tử tên này đi, vì hắn đã nói những lời ấy, làm nản lòng chiến sĩ và mọi người còn lại trong thành, bởi hắn chẳng tìm điều gì có lợi cho dân này, nhưng toàn là điều có hại.”

⁵ Vua Xê-đê-ki-a đáp, “Này, ông ấy đang nằm trong tay các ngươi, vì ngay cả vua còn chẳng có thể làm gì trái ý các ngươi.”

⁶ Vậy họ bắt Giê-rê-mi và quăng ông vào giếng của Hoàng Tử Manh-ki-a. Giếng ấy nằm trong doanh trại của đội quân thị vệ. Họ dùng các dây thừng dòng Giê-rê-mi xuống giếng. Bấy giờ giếng ấy chỉ còn bùn chứ không có nước, vì vậy Giê-rê-mi bị lún sâu trong bùn.

Ê-bết Mê-lếch Cứu Giê-rê-mi

⁷ Ê-bết Mê-lếch người Ê-thi-ô-pi, một trong các quan thái giám phục vụ trong cung vua, nghe tin Giê-rê-mi đã bị bỏ vào giếng – lúc đó vua đang ngồi tại Cổng Bên-gia-min. ⁸ Ê-bết Mê-lếch rời cung vua, đến ra mắt vua, và tâu với vua, ⁹ “Tâu chúa thượng, những việc các vị tướng lãnh ấy làm đối với Tiên Tri Giê-rê-mi thật ác quá. Bỏ ông ấy xuống giếng để ông ấy chết đói dưới đó trong khi trong thành không còn bánh quả là nhẫn tâm.”

¹⁰ Vua bèn truyền cho Ê-bết Mê-lếch người Ê-thi-ô-pi, “Hãy dẫn ba người ở đây đi với ngươi, và hãy kéo Tiên Tri Giê-rê-mi lên trước khi ông ấy chết dưới đó.” ¹¹ Vậy Ê-bết Mê-lếch dẫn những người ấy đi với ông trở vào cung vua. Ông đến kho quần áo trong hoàng cung, lấy những vải cũ và quần áo cũ; rồi ông lấy các dây thừng dòng chúng xuống giếng cho Giê-rê-mi. ¹² Ê-bết Mê-lếch người Ê-thi-ô-pi nói với Giê-rê-mi, “Xin ông lấy vải cũ và quần áo cũ lót dưới hai nách của ông và máng các dây thừng vào.” Giê-rê-mi làm y như vậy. ¹³ Kế đó những người ấy dùng các dây thừng kéo Giê-rê-mi lên khỏi giếng. Giê-rê-mi tiếp tục bị giam giữ trong doanh trại của đội quân thị vệ.

Xê-đê-ki-a Tham Khảo Ý Kiến của Giê-rê-mi

¹⁴ Vua Xê-đê-ki-a sai người đến mời Tiên Tri Giê-rê-mi vào gặp riêng ông ở cổng thứ ba của nhà Chúa. Vua nói với Giê-rê-mi, “Tôi có điều muốn hỏi ông. Xin ông đừng giấu tôi điều chi.”

¹⁵ Giê-rê-mi thưa với vua, “Nếu tôi nói thật với ngài, liệu ngài sẽ giết tôi không? Và nếu tôi khuyên ngài, liệu ngài có nghe lời tôi không?” ¹⁶ Vua Xê-đê-ki-a bí mật thề với Giê-rê-mi rằng, “Có Chúa hằng sống, Ðấng ban mạng sống cho chúng ta, làm chứng cho: Tôi sẽ không giết ông và tôi cũng sẽ không trao ông vào tay những người ấy, những kẻ tìm hại mạng sống ông.”

¹⁷ Bấy giờ Giê-rê-mi nói với Xê-đê-ki-a, “Chúa, Ðức Chúa Trời các đạo quân, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, phán thế này, ‘Nếu ngươi ra đầu hàng các quan tướng của vua Ba-by-lôn, chắc chắn ngươi sẽ giữ được mạng, thành này sẽ không bị phóng hỏa, ngươi và gia đình ngươi sẽ được sống. ¹⁸ Nhưng nếu ngươi không ra đầu hàng các quan tướng của vua Ba-by-lôn, thành này sẽ bị phó vào tay quân Canh-đê, chúng sẽ phóng hỏa thành, và bản thân ngươi sẽ không thoát khỏi tay chúng.’”

¹⁹ Vua Xê-đê-ki-a nói với Giê-rê-mi, “Tôi sợ những người Giu-đa đã đào ngũ qua với quân Canh-đê, vì tôi có thể bị trao cho những người đó, và họ sẽ làm nhục tôi.”

²⁰ Giê-rê-mi nói, “Chuyện đó sẽ không xảy ra. Xin ngài hãy vâng lời của Chúa, làm theo những gì tôi đã thưa với ngài, thì mọi sự sẽ tốt đẹp với ngài, và ngài sẽ bảo toàn được tính mạng. ²¹ Nhưng nếu ngài nhất quyết không đầu hàng, thì đây là những gì Chúa đã tỏ cho tôi hay: ²² Này, tất cả các phụ nữ còn sót lại trong cung vua Giu-đa sẽ bị dẫn đi nộp cho các quan tướng của vua Ba-by-lôn, bấy giờ các phụ nữ ấy sẽ nói rằng:

²³ Tất cả các vợ con ngài sẽ bị dẫn đem nộp cho quân Canh-đê; chính bản thân ngài cũng không thoát khỏi tay họ, nhưng ngài sẽ bị vua Ba-by-lôn bắt sống, và thành này sẽ bị phóng hỏa.”

²⁴ Bấy giờ Xê-đê-ki-a nói với Giê-rê-mi, “Ðừng nói cho ai biết những gì chúng ta đã nói với nhau hôm nay, bằng không ông sẽ phải chết. ²⁵ Nếu các tướng lãnh nghe rằng tôi đã nói chuyện với ông, chắc chắn họ sẽ đến hỏi ông, ‘Hãy nói cho chúng tôi biết ông đã nói gì với vua; chớ giấu chúng tôi điều gì, bằng không chúng tôi sẽ không tha mạng ông đâu. Vua đã nói với ông điều gì?’ ²⁶ Bấy giờ ông hãy trả lời họ, ‘Tôi van xin vua đừng gởi trả tôi lại dinh của Giô-na-than, kẻo tôi sẽ chết ở đó.’”

²⁷ Quả y như vậy, sau đó tất cả các tướng lãnh đến gặp Giê-rê-mi và tra hỏi ông; nhưng ông trả lời họ y như những lời vua đã truyền. Cuối cùng họ không thèm hỏi ông nữa, và câu chuyện giữa ông và vua không được ai biết. ²⁸ Giê-rê-mi cứ bị giam trong doanh trại của đội quân thị vệ cho đến ngày Giê-ru-sa-lem bị thất thủ.

Giê-ru-sa-lem Bị Thất Thủ

39 Vào tháng mười, năm thứ chín của triều đại Xê-đê-ki-a vua Giu-đa, Nê-bu-cát-nê-xa vua Ba-by-lôn và toàn thể đại quân của ông đến tấn công Giê-ru-sa-lem và bao vây nó. ² Ðến ngày chín tháng tư năm thứ mười một của triều đại Xê-đê-ki-a, tường thành bị chọc thủng. ³ Sau khi Giê-ru-sa-lem bị thất thủ, tất cả các quan tướng của vua Ba-by-lôn đến và ngồi ở cổng giữa: Nẹt-ganh Sa-rê-xê, Sam-ga Nê-bô, Sạc-sê-khim quan tổng tư lệnh, Nẹt-ganh Sa-rê-xê mưu sĩ của vua, cùng tất cả các tướng lãnh khác của vua Ba-by-lôn.

⁴ Khi Xê-đê-ki-a vua Giu-đa và các binh sĩ của ông thấy những người ấy, họ liền bỏ trốn. Ban đêm họ lẻn theo ngả vườn ngự uyển, đi qua cổng giữa hai bức tường, và chạy về hướng A-ra-ba. ⁵ Nhưng quân Canh-đê đuổi theo họ và bắt kịp Xê-đê-ki-a trong đồng bằng Giê-ri-cô. Sau khi đã bắt sống Xê-đê-ki-a, họ dẫn ông về nộp cho Nê-bu-cát-nê-xa vua Ba-by-lôn lúc ấy đang ở Ríp-la, trong xứ Ha-mát; tại đó ông tuyên án họ. ⁶ Vua Ba-by-lôn giết các con của Xê-đê-ki-a ngay trước mắt cha chúng tại Ríp-la. Vua Ba-by-lôn cũng giết tất cả những người quyền quý của Giu-đa. ⁷ Ông truyền lịnh móc mắt của Xê-đê-ki-a, dùng xiềng đồng trói ông ấy lại, rồi cho dẫn ông ấy qua Ba-by-lôn. ⁸ Quân Canh-đê thiêu rụi các cung điện của vua và nhà cửa của dân. Chúng cũng đập phá tường thành Giê-ru-sa-lem đổ xuống. ⁹ Lúc ấy Nê-bu-xa-ra-đan quan chỉ huy quân thị vệ bắt những người dân còn lại trong thành, những người đã đầu hàng với ông, và những người dân còn sót lại trong xứ đem lưu đày qua Ba-by-lôn. ¹⁰ Nê-bu-xa-ra-đan quan chỉ huy quân thị vệ chỉ để lại trong xứ Giu-đa những người cùng đinh nghèo khó, không có tài sản đất đai, và chia các vườn nho và ruộng đất cho họ.

Giê-rê-mi Ðược Trả Tự Do

¹¹ Nê-bu-cát-nê-xa vua Ba-by-lôn ra lịnh cho Nê-bu-xa-ra-đan quan chỉ huy quân thị vệ về việc Giê-rê-mi rằng, ¹² “Hãy đưa ông ấy ra và chăm sóc ông ấy tử tế. Chớ làm hại ông ấy điều gì, nhưng hãy giúp đỡ ông ấy mọi việc ông ấy yêu cầu.”

¹³ Vậy vua sai Nê-bu-xa-ra-đan quan chỉ huy quân thị vệ, Nê-bu-sa-ban quan chỉ huy trưởng, Nẹt-ganh Sa-rê-xê mưu sĩ của vua, và tất cả các tướng lãnh của vua Ba-by-lôn ¹⁴ sai người đem Giê-rê-mi ra khỏi doanh trại của đội quân thị vệ. Họ trao ông cho Ghê-đa-li-a con của A-hi-cam con của Sa-phan để đưa ông về nhà, hầu ông được sống giữa dân ông.

Ê-bết Mê-lếch Ðược Nhớ Ðến

¹⁵ Lời của Chúa đến với Giê-rê-mi trong khi ông bị giam trong doanh trại của đội quân thị vệ: ¹⁶ “Hãy đi nói cho Ê-bết Mê-lếch người Ê-thi-ô-pi biết rằng Chúa các đạo quân, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, phán thế này, ‘Ta sẽ làm ứng nghiệm mọi lời Ta đã phán về thành này, để giáng họa chứ không phải để ban phước. Những điều đó sẽ xảy ra trong một ngày trước mắt ngươi. ¹⁷ Nhưng Ta sẽ cứu ngươi trong ngày ấy,’ Chúa phán, ‘và ngươi sẽ không bị trao vào tay của những kẻ ngươi sợ, ¹⁸ vì Ta chắc chắn sẽ cứu ngươi và ngươi sẽ không bị ngã chết vì gươm, nhưng ngươi sẽ giữ được mạng sống mình, bởi vì ngươi đã tin cậy Ta,’ Chúa phán.”