Add parallel Print Page Options

10 Con ruồi chết làm hỏng lọ dầu thơm,
    Một chút điên dại làm tổn hại sự khôn ngoan và danh giá.
Lòng người khôn ngoan hướng về điều phải,
    Lòng kẻ ngu dại hướng về điều sai trái.
Ngay khi đi ngoài đường phố,
    Kẻ ngu dại thiếu trí khôn,
    Tỏ cho mọi người biết sự ngu dại của mình.
Nếu người lãnh đạo nổi giận quát tháo,
    Chớ vội bỏ đi,
    Vì thái độ ôn hòa tháo gỡ được những lỗi lầm nghiêm trọng.
Tôi nhận thấy có một điều tệ hại nghiêm trọng trên đời,
    Là sự lầm lỗi phát xuất từ các bậc cầm quyền:
Kẻ khờ dại được cất nhắc lên chức vụ cao,
    Còn người giàu sang lại ngồi chỗ thấp hèn.
Tôi cũng thấy nô lệ cưỡi ngựa,
    Trong khi các bậc vương hầu đi bộ như nô lệ.
Ai đào hố có thể bị rơi xuống hố,
    Ai phá đổ bờ tường có thể bị rắn cắn.
Ai đập đá có thể bị đá đè,
    Ai bổ củi có thể bị củi gây thương tích.
10 Một lưỡi rìu cùn mà không mài dũa bén,
    Ắt phải phí nhiều sức,
Nhưng sự khôn ngoan
    Giúp ích cho sự thành công.
11 Nếu bị rắn cắn trước khi yếm,
    Thì thầy bùa rắn không còn cần thiết nữa.
12 Lời nói của người khôn ngoan đem lại lòng kính trọng,
    Còn môi miệng kẻ dại gây tai hại cho người.
13 Kẻ dại khởi đầu bằng lời nói xằng bậy,
    Và kết thúc bằng lời lẽ ngông cuồng,
14     Kẻ dại lắm lời, nói mãi không ngừng.
Nhưng nào ai biết được những gì sẽ xảy ra,
    Cũng không ai nói trước được điều gì sẽ xảy ra sau khi mình nhắm mắt lìa đời.
15 Kẻ dại mệt mỏi vì công việc mình làm
    Đến nỗi không biết đường về thành.

Suy Ngẫm Linh Tinh

16 Khốn cho một quốc gia có vua còn quá trẻ,
    Và quan quyền tiệc tùng từ lúc rạng đông!
17 Phước cho một đất nước có vua thuộc dòng dõi quý tộc,
    Các quan quyền ăn uống điều độ,
    Cốt để bổ sức, chứ không phải vì say sưa.
18 Do lười biếng, tay buông xuôi,
    Mà nhà dột, cột xiêu.
19 Bữa ăn ngon làm thỏa dạ,
    Rượu giúp cho đời thêm vui,
    Nhưng phải có tiền mới có được cả hai.
20 Đừng nguyền rủa vua, ngay cả trong tâm tư,
    Cũng đừng nguyền rủa kẻ giàu, dù ở trong phòng ngủ,
Vì chim trời có thể mang lời nói đi xa,
    Và loài có cánh có thể loan truyền tin tức.

10 Con ruồi chết làm thối bình dầu thơm.
    Cũng vậy, một chút ngu dại làm hỏng sự khôn ngoan và danh dự.
Lòng của người khôn hướng về điều phải,
    còn lòng của kẻ dại hướng về điều quấy.
Dù cho đang khi đi đường,
kẻ dại cũng chứng tỏ nó chẳng hiểu gì;
    nó cho thấy sự ngu dốt mình.
Đừng buông tay bỏ việc,
    khi ông chủ nổi giận với mình.
Sự bình tĩnh giải quyết được nhiều lỗi lầm lớn [a].
Có một việc khác rất phi lý xảy ra trên đời [b] nầy.
    Đó là lỗi lầm mà các kẻ cầm quyền phạm phải:
Kẻ dại được giữ chức vụ quan trọng
    trong khi người có khả năng bị giao cho chức vụ thấp kém;
Ta từng thấy kẻ tôi tớ cỡi ngựa
    còn quan quyền thì đi bộ như tôi tớ.

Việc gì cũng có cái nguy của nó

Ai đào hố có thể sẽ rơi vào đó;
    ai phá đổ vách tường có thể bị rắn cắn;
ai lăn tảng đá sẽ bị dập vì đá;
    còn ai đốn cây sẽ bị cây đè.
10 Lưỡi rìu cùn khiến thêm nhọc nhằn.
    Sự khôn khéo làm việc nhanh hơn.
11 Nếu bị rắn cắn trước khi nó bị ếm,
    thì thầy ếm chú chẳng ích gì.

12 Lời của người khôn mang sự ca tụng,
còn lời của kẻ dại chỉ mang đến sự hủy diệt.
13 Kẻ dại mở miệng nói chuyện ngu dại
    và kết luận bằng những lời điên khùng và độc ác.
14 Kẻ dại hay lắm lời.
    Chẳng ai biết được tương lai,
    cũng không ai biết được chuyện gì xảy ra sau khi chết.

15 Sự cực nhọc của kẻ dại khiến nó mệt mỏi;
đến nỗi nó không biết đường về nhà.

Giá trị của việc làm

16 Thật khốn đốn cho quốc gia nào có vua khờ khạo như trẻ con
    và các quan quyền chỉ ăn uống thâu đêm suốt sáng.
17 Thật may mắn cho quốc gia nào có vua xuất thân từ gia đình đàng hoàng [c],
và các quan quyền ăn uống đúng giờ giấc
    để lấy sức, không phải để say sưa.

18 Kẻ nào biếng nhác thì mái nhà nó sẽ bị sập.
Nếu không lo sửa chữa, nhà sẽ dột.

19 Tiệc tùng khiến ngươi thoải mái,
    rượu giúp ngươi giải sầu,
    còn tiền bạc mua được mọi thứ.

20 Đừng nói xấu vua,
    dù trong phòng ngủ cũng đừng bêu xấu kẻ giàu có.
Vì chim con sẽ đồn tiếng ngươi ra;
    và chim chóc sẽ bay đi thuật lại điều ngươi nói.

Footnotes

  1. Giảng Sư 10:4 Sự bình tĩnh … lỗi lầm lớn Nguyên văn, “Người giải hoà sửa chữa được nhiều tội lỗi lớn.” Từ ngữ “người giải hoà” ở đây là người hay tha thứ và giúp đỡ người khác.
  2. Giảng Sư 10:5 trên đời Nguyên văn, “dưới mặt trời.”
  3. Giảng Sư 10:17 xuất thân từ gia đình đàng hoàng Nguyên văn, “con cái của những người tự do.” Đây muốn nói người ấy chưa hề làm nô lệ, cả cha mẹ cũng vậy.