Genesis 41
New Revised Standard Version, Anglicised
Joseph Interprets Pharaoh’s Dream
41 After two whole years, Pharaoh dreamed that he was standing by the Nile, 2 and there came up out of the Nile seven sleek and fat cows, and they grazed in the reed grass. 3 Then seven other cows, ugly and thin, came up out of the Nile after them, and stood by the other cows on the bank of the Nile. 4 The ugly and thin cows ate up the seven sleek and fat cows. And Pharaoh awoke. 5 Then he fell asleep and dreamed a second time; seven ears of grain, plump and good, were growing on one stalk. 6 Then seven ears, thin and blighted by the east wind, sprouted after them. 7 The thin ears swallowed up the seven plump and full ears. Pharaoh awoke, and it was a dream. 8 In the morning his spirit was troubled; so he sent and called for all the magicians of Egypt and all its wise men. Pharaoh told them his dreams, but there was no one who could interpret them to Pharaoh.
9 Then the chief cupbearer said to Pharaoh, ‘I remember my faults today. 10 Once Pharaoh was angry with his servants, and put me and the chief baker in custody in the house of the captain of the guard. 11 We dreamed on the same night, he and I, each having a dream with its own meaning. 12 A young Hebrew was there with us, a servant of the captain of the guard. When we told him, he interpreted our dreams to us, giving an interpretation to each according to his dream. 13 As he interpreted to us, so it turned out; I was restored to my office, and the baker was hanged.’
14 Then Pharaoh sent for Joseph, and he was hurriedly brought out of the dungeon. When he had shaved himself and changed his clothes, he came in before Pharaoh. 15 And Pharaoh said to Joseph, ‘I have had a dream, and there is no one who can interpret it. I have heard it said of you that when you hear a dream you can interpret it.’ 16 Joseph answered Pharaoh, ‘It is not I; God will give Pharaoh a favourable answer.’ 17 Then Pharaoh said to Joseph, ‘In my dream I was standing on the banks of the Nile; 18 and seven cows, fat and sleek, came up out of the Nile and fed in the reed grass. 19 Then seven other cows came up after them, poor, very ugly, and thin. Never had I seen such ugly ones in all the land of Egypt. 20 The thin and ugly cows ate up the first seven fat cows, 21 but when they had eaten them no one would have known that they had done so, for they were still as ugly as before. Then I awoke. 22 I fell asleep a second time[a] and I saw in my dream seven ears of grain, full and good, growing on one stalk, 23 and seven ears, withered, thin, and blighted by the east wind, sprouting after them; 24 and the thin ears swallowed up the seven good ears. But when I told it to the magicians, there was no one who could explain it to me.’
25 Then Joseph said to Pharaoh, ‘Pharaoh’s dreams are one and the same; God has revealed to Pharaoh what he is about to do. 26 The seven good cows are seven years, and the seven good ears are seven years; the dreams are one. 27 The seven lean and ugly cows that came up after them are seven years, as are the seven empty ears blighted by the east wind. They are seven years of famine. 28 It is as I told Pharaoh; God has shown to Pharaoh what he is about to do. 29 There will come seven years of great plenty throughout all the land of Egypt. 30 After them there will arise seven years of famine, and all the plenty will be forgotten in the land of Egypt; the famine will consume the land. 31 The plenty will no longer be known in the land because of the famine that will follow, for it will be very grievous. 32 And the doubling of Pharaoh’s dream means that the thing is fixed by God, and God will shortly bring it about. 33 Now therefore let Pharaoh select a man who is discerning and wise, and set him over the land of Egypt. 34 Let Pharaoh proceed to appoint overseers over the land, and take one-fifth of the produce of the land of Egypt during the seven plenteous years. 35 Let them gather all the food of these good years that are coming, and lay up grain under the authority of Pharaoh for food in the cities, and let them keep it. 36 That food shall be a reserve for the land against the seven years of famine that are to befall the land of Egypt, so that the land may not perish through the famine.’
Joseph’s Rise to Power
37 The proposal pleased Pharaoh and all his servants. 38 Pharaoh said to his servants, ‘Can we find anyone else like this—one in whom is the spirit of God?’ 39 So Pharaoh said to Joseph, ‘Since God has shown you all this, there is no one so discerning and wise as you. 40 You shall be over my house, and all my people shall order themselves as you command; only with regard to the throne will I be greater than you.’ 41 And Pharaoh said to Joseph, ‘See, I have set you over all the land of Egypt.’ 42 Removing his signet ring from his hand, Pharaoh put it on Joseph’s hand; he arrayed him in garments of fine linen, and put a gold chain around his neck. 43 He had him ride in the chariot of his second-in-command; and they cried out in front of him, ‘Bow the knee!’[b] Thus he set him over all the land of Egypt. 44 Moreover, Pharaoh said to Joseph, ‘I am Pharaoh, and without your consent no one shall lift up hand or foot in all the land of Egypt.’ 45 Pharaoh gave Joseph the name Zaphenath-paneah; and he gave him Asenath daughter of Potiphera, priest of On, as his wife. Thus Joseph gained authority over the land of Egypt.
46 Joseph was thirty years old when he entered the service of Pharaoh king of Egypt. And Joseph went out from the presence of Pharaoh, and went through all the land of Egypt. 47 During the seven plenteous years the earth produced abundantly. 48 He gathered up all the food of the seven years when there was plenty[c] in the land of Egypt, and stored up food in the cities; he stored up in every city the food from the fields around it. 49 So Joseph stored up grain in such abundance—like the sand of the sea—that he stopped measuring it; it was beyond measure.
50 Before the years of famine came, Joseph had two sons, whom Asenath daughter of Potiphera, priest of On, bore to him. 51 Joseph named the firstborn Manasseh,[d] ‘For’, he said, ‘God has made me forget all my hardship and all my father’s house.’ 52 The second he named Ephraim,[e] ‘For God has made me fruitful in the land of my misfortunes.’
53 The seven years of plenty that prevailed in the land of Egypt came to an end; 54 and the seven years of famine began to come, just as Joseph had said. There was famine in every country, but throughout the land of Egypt there was bread. 55 When all the land of Egypt was famished, the people cried to Pharaoh for bread. Pharaoh said to all the Egyptians, ‘Go to Joseph; what he says to you, do.’ 56 And since the famine had spread over all the land, Joseph opened all the storehouses,[f] and sold to the Egyptians, for the famine was severe in the land of Egypt. 57 Moreover, all the world came to Joseph in Egypt to buy grain, because the famine became severe throughout the world.
Footnotes
- Genesis 41:22 Gk Syr Vg: Heb lacks I fell asleep a second time
- Genesis 41:43 Abrek, apparently an Egyptian word similar in sound to the Hebrew word meaning to kneel
- Genesis 41:48 Sam Gk: MT the seven years that were
- Genesis 41:51 That is Making to forget
- Genesis 41:52 From a Hebrew word meaning to be fruitful
- Genesis 41:56 Gk Vg Compare Syr: Heb opened all that was in (or, among) them
Genesis 41
BasisBijbel
De dromen van de farao
41 Twee hele jaren later had de farao een droom. In zijn droom stond hij bij de rivier. 2 Uit de rivier kwamen zeven koeien omhoog. Het waren dikke, mooie koeien. Ze begonnen in het gras langs de rivier te grazen. 3 Maar er kwamen nóg zeven koeien omhoog uit de rivier: magere, lelijke koeien. Ze gingen bij de andere koeien staan die uit de rivier waren gekomen. 4 En de magere, lelijke koeien aten de zeven dikke, mooie koeien op. Toen werd de farao wakker.
5 Daarna viel hij weer in slaap. Hij kreeg voor de tweede keer een droom. Zeven dikke, mooie koren-aren groeiden uit één stengel. 6 Daarna groeiden er uit diezelfde stengel ook nog zeven dunne aren. Ze waren verdroogd door de hete oostenwind. 7 En de zeven dunne aren aten de zeven dikke, volle aren op. Toen werd de farao wakker. Het was maar een droom.
8 De volgende morgen was hij erg onrustig over wat hij had gedroomd. Hij liet alle tovenaars en wijze mannen van Egypte komen en vertelde hun zijn dromen. Maar niemand van hen kon de dromen uitleggen. 9 Toen zei de wijnschenker tegen de farao: "Ik moet opeens denken aan die keer dat ik iets verkeerds gedaan had. 10 U was toen kwaad op mij en de bakker. U liet ons in de gevangenis gooien van het hoofd van de lijfwacht. 11 Op een nacht hadden we allebei een droom, hij en ik. We hadden allebei een eigen droom, met een eigen betekenis. 12 Er was daar ook een Hebreeuwse jongeman, een slaaf van het hoofd van de lijfwacht. We vertelden hem onze dromen en hij zei ons wat ze betekenden. 13 Hij zei dat ik mijn baan zou terugkrijgen en dat de bakker opgehangen zou worden. En dat is ook gebeurd."
Jozef moet bij de farao komen
14 Toen liet de farao Jozef halen. Ze haalden hem haastig uit de kerker. Ze schoren hem en gaven hem andere kleren. Toen kwam hij bij de farao. 15 De farao zei tegen Jozef: "Ik heb een droom gehad en er is niemand die hem kan uitleggen. Maar ik heb over jou horen zeggen dat als jij een droom hoort, je gelijk kan vertellen wat de droom betekent." 16 Jozef antwoordde de farao: "Nee, dat kan ik niet. Maar Gód zal u geruststellen."
17 De farao vertelde Jozef wat hij gedroomd had. "In mijn droom stond ik aan de kant van de rivier. 18 Uit de rivier kwamen zeven koeien omhoog. Mooie, dikke koeien. Ze gingen grazen in het gras langs de rivier. 19 Daarna kwamen nóg zeven koeien omhoog uit de rivier. Magere, lelijke koeien. Ik heb in heel Egypte nog nooit zulke lelijke koeien gezien. 20 En die magere, lelijke koeien aten de zeven eerste, dikke koeien op. 21 Toen de magere koeien ze opgegeten hadden, was daar niets van te zien. Ze zagen er nog net zo mager uit als eerst. Toen werd ik wakker. 22 Daarna had ik een tweede droom. Zeven koren-aren groeiden uit één stengel. Ze waren vol en mooi. 23 Daarna groeiden er uit diezelfde stengel ook nog zeven dunne aren. Ze waren verdroogd door de hete oostenwind. 24 En de zeven dunne aren aten de zeven mooie aren op. Ik heb dit aan de tovenaars verteld, maar niemand kon het mij uitleggen."
De betekenis van de dromen
25 Toen zei Jozef tegen de farao: "De twee dromen betekenen hetzelfde. God heeft u laten zien wat Hij gaat doen. 26 De zeven mooie koeien zijn zeven jaren. En de zeven mooie aren zijn ook zeven jaren. De dromen betekenen hetzelfde. 27 De zeven magere en lelijke koeien die na die eerste uit de rivier kwamen, zijn zeven jaren van hongersnood. De zeven lege, door de hete oostenwind verdroogde aren óók.
28 Dit bedoelde ik daarnet: God heeft u laten zien wat Hij gaat doen. 29 Er komen nu eerst zeven jaren met grote oogsten in het hele land Egypte. 30 Daarna komen er zeven jaren van hongersnood. Dan zal alle overvloed in Egypte vergeten zijn. Het hele land zal honger hebben. 31 Door de hongersnood zal er niets overblijven van de overvloed die er eerst was. Want het zal een heel zware hongersnood zijn. 32 U heeft twee keer hetzelfde gedroomd. Dat betekent dat God vastbesloten is en dat het al heel gauw zal gebeuren. 33 Daarom, farao, moet u zoeken naar een verstandig en wijs man. Dan kunt u hem de leiding over heel Egypte geven. 34 Verder moet u opzichters aanstellen over Egypte. In de zeven jaren van overvloed moeten zij een vijfde deel van de oogst verzamelen. 35 Ze moeten al het graan verzamelen van de goede jaren. Dat moeten ze voor u bewaren in de steden. 36 Dat zal de voedselvoorraad voor het land zijn in de zeven jaren van hongersnood die er zullen komen. Zo zal het land niet verhongeren."
Jozef wordt onderkoning
37 De farao en al zijn dienaren vonden het een goed plan. 38 Daarom zei de farao tegen zijn dienaren: "Zouden we iemand kunnen vinden die wijzer is dan deze man? Gods Geest woont in hem!" 39 Tegen Jozef zei hij: "Omdat God dit aan jou heeft verteld, is er niemand zo verstandig en wijs als jij. 40 Jij zal de leiding over mijn hele paleis krijgen en mijn hele volk zal jou in alles gehoorzamen. Alleen door de troon zal ik belangrijker zijn dan jij. 41 Maar ik geef jou de leiding over heel Egypte." 42 De farao deed zijn zegelring af en schoof hem aan Jozefs hand. Hij gaf hem mooie linnen kleren en hing een gouden ketting om zijn hals. 43 Hij liet hem rijden in de op één na mooiste wagen. Er moesten dienaren voor hem uit lopen die riepen: "Buig! Buig!" Zo gaf hij hem de leiding over heel Egypte. 44 De farao zei tegen Jozef: "Ik ben en blijf de koning. Maar zonder jouw toestemming zal niemand in heel Egypte een vinger bewegen of een voet verzetten."
45 De farao noemde Jozef voortaan Zafnat Paänea (= 'redder van de wereld'). Hij liet hem trouwen met Asnat, de dochter van Potifera, de priester van On. En Jozef reisde door heel Egypte.
Jozef verzamelt het graan
46 Jozef was 30 jaar toen hij bij de koning van Egypte moest komen. En Jozef vertrok uit het paleis en reisde voor zijn werk door het hele land Egypte. 47 In de zeven jaren van overvloed werden er grote oogsten binnengehaald. 48 In die zeven jaren verzamelde Jozef al het graan in Egypte. Hij bewaarde het in de steden. In alle steden bewaarde hij het graan van de akkers die rondom die steden lagen. 49 De hoeveelheid graan die Jozef verzamelde, was zo ontelbaar als het zand langs de zee. De mensen stopten met het te wegen, want het was zoveel dat het niet meer te wegen was.
50 Voordat de jaren van hongersnood begonnen, kregen Jozef en Asnat, de dochter van Potifera, de priester van On, twee zonen. 51 Jozef noemde zijn eerste zoon Manasse (= 'Hij helpt mij vergeten'). "Want," zei hij, "God heeft ervoor gezorgd dat ik al mijn verdriet en ellende en mijn familie kon vergeten." 52 Zijn tweede zoon noemde hij Efraïm (= 'Hij maakt mij vruchtbaar'). "Want," zei hij, "God heeft mijn ellende hier gebruikt voor iets goeds."
53 Toen waren de zeven jaren van overvloed in Egypte voorbij. 54 De zeven jaren van hongersnood begonnen, zoals Jozef gezegd had. In alle landen was hongersnood, maar in heel Egypte was brood. 55 Want toen iedereen in Egypte honger kreeg en het volk bij de farao om brood riep, zei de farao tegen de Egyptenaren: "Ga naar Jozef en doe wat hij zegt." 56 Toen in het hele land hongersnood ontstond, deed Jozef de voorraadschuren open en verkocht graan aan de Egyptenaren. Want er was grote honger in Egypte. 57 Uit alle landen kwamen de mensen naar Egypte om bij Jozef graan te kopen. Want er was overal hongersnood.
New Revised Standard Version Bible: Anglicised Edition, copyright © 1989, 1995 the Division of Christian Education of the National Council of the Churches of Christ in the United States of America. Used by permission. All rights reserved.
© stichting BasisBijbel 2013 Gecorrigeerde tekst © 2015 Alle rechten voorbehouden Uitgegeven bij de ZakBijbelBond: 2016