Genesis 31
Ang Biblia (1978)
31 At narinig ni Jacob ang mga salita ng mga anak ni Laban, na nagsisipagsabi, Kinuha ni Jacob ang lahat ng sa ating ama; at doon sa mga sa ating ama ay tinamo niya ang buong (A)karangalang ito.
2 At minasdan ni Jacob ang (B)mukha ni Laban, at narito't hindi sumasa kaniyang gaya ng dati.
3 At sinabi ng Panginoon kay Jacob, (C)Magbalik ka sa lupain ng iyong mga magulang, at sa iyong kamaganakan; at ako'y sasaiyo.
4 At si Jacob ay nagsugo at tinawag si Raquel at si Lea sa bukid, sa kaniyang kawan,
5 At sinabi sa kanila, (D)Nakikita ko ang mukha ng inyong ama, na hindi sumasaakin na gaya ng dati; (E)datapuwa't ang Dios ng aking ama ay sumaakin.
6 (F)At nalalaman ninyo, na ang aking buong lakas ay ipinaglingkod ko sa inyong ama.
7 At dinaya ako ng inyong ama, (G)at binagong (H)makasangpu ang aking kaupahan; datapuwa't hindi pinahintulutan siya ng Dios, na gawan ako ng masama.
8 Kung kaniyang sinabing ganito, (I)Ang mga may batik ang magiging kaupahan mo; kung magkagayo'y nanganganak ang lahat ng kawan ng mga may batik: at kung kaniyang sinabing ganito, Ang mga may guhit ang magiging kaupahan mo; kung magkagayo'y ang lahat ng kawan ay manganganak ng mga may guhit.
9 (J)Ganito inalis ng Dios ang mga hayop ng inyong ama, at ibinigay sa akin.
10 At nangyari, na sa panahong ang kawan ay naglilihi, ay itiningin ko ang aking mga mata, at nakita ko sa panaginip, at narito, ang mga kambing na lalake na nakatakip sa kawan ay mga may guhit, may batik at may dungis.
11 At sinabi sa akin ng anghel ng Dios, sa panaginip, Jacob: at sinabi ko, Narito ako.
12 At kaniyang sinabi, Itingin mo ngayon ang iyong mga mata, tingnan mo na ang lahat ng kambing na natatakip sa kawan ay may guhit, may batik at may dungis: sapagka't (K)aking nakita ang lahat na ginagawa sa iyo ni Laban.
13 (L)Ako ang Dios ng Betel, na doon mo pinahiran ng langis ang batong pinakaalaala, at doon ka gumawa ng panata sa akin: ngayo'y (M)tumindig ka, umalis ka sa lupaing ito, at bumalik ka sa lupaing pinanganakan sa iyo.
14 At nagsisagot si Raquel at si Lea, at sa kaniya'y sinabi, (N)Mayroon pa ba kaming natitirang bahagi o mana sa bahay ng aming ama?
15 Hindi ba inaari niya kaming taga ibang bayan? (O)sapagka't ipinagbili niya kami at kaniyang lubos nang kinain ang aming halaga.
16 Sapagka't ang buong kayamanang inalis ng Dios sa aming ama, ay amin yaon at sa aming mga anak: ngayon nga, gawin mo ang lahat ng sinabi sa iyo ng Dios.
Lihim na pagalis ni Jacob sa Canaan.
17 Nang magkagayo'y tumindig si Jacob, at pinasakay sa mga kamello ang kaniyang mga anak at ang kaniyang mga asawa;
18 At dinala ang kaniyang lahat na hayop, at ang kaniyang buong pagaaring tinipon, ang hayop na kaniyang napakinabang, na kaniyang tinipon, sa Padan-aram, upang pumaroon kay Isaac na kaniyang ama, sa lupain ng Canaan.
19 Si Laban nga ay yumaon upang gupitan ang kaniyang mga tupa: at ninakaw ni Raquel ang mga larawang tinatangkilik ng kaniyang ama.
20 At tumanan si Jacob na di nalalaman ni Laban na taga Siria, sa di niya pagbibigay alam na siya'y tumakas.
21 Ganito tumakas si Jacob sangpu ng buong kaniya; at bumangon at tumawid sa (P)ilog Eufrates, at siya'y (Q)tumungo sa bundok ng Gilead.
Hinabol at hinamon ni Laban si Jacob.
22 At binalitaan si Laban sa ikatlong araw, na tumakas si Jacob.
23 At ipinagsama niya ang kaniyang mga kapatid, at hinabol niyang pitong araw; at kaniyang inabutan sa bundok ng Gilead.
24 At (R)naparoon ang Dios kay Laban na taga Siria, sa panaginip sa gabi, at sa kaniya'y sinabi, (S)Ingatan mong huwag kang magsalita kay Jacob ng mabuti o masama man,
25 At inabutan ni Laban si Jacob, At naitirik na ni Jacob ang kaniyang tolda sa bundok; at si Laban sangpu ng kaniyang mga kapatid ay nagtirik din sa bundok ng Gilead.
26 At sinabi ni Laban kay Jacob, Anong ginawa mo na tumanan ka ng di ko nalalaman, at dinala mo ang aking mga anak na parang mangabihag sa tabak?
27 Bakit ka tumakas ng lihim, at tumanan ka sa akin; at hindi mo ipinaalam sa akin, upang ikaw ay napagpaalam kong may sayahan at may awitan, may tambol at may alpa;
28 At hindi mo man lamang ipinahintulot sa aking (T)humalik sa aking mga anak na lalake at babae? Ngayon nga'y gumawa ka ng kamangmangan.
29 (U)Nasa kapangyarihan ng aking kamay ang gawan ko kayo ng masama: (V)nguni't ang Dios ng inyong ama ay kinausap ako kagabi, na sinasabi, Ingatan mong huwag kang magsalita kay Jacob ng mabuti o masama man.
30 At ngayon, bagaman iyong inibig yumaon, sapagka't pinagmimithian mong datnin ang bahay ng iyong ama ay (W)bakit mo ninakaw ang aking mga dios?
31 At sumagot si Jacob, at sinabi kay Laban, Sapagka't ako'y natakot: sapagka't sinabi kong baka mo alising sapilitan sa akin ang iyong mga anak.
32 Kaya kung kanino mo masumpungan ang iyong mga dios, ay (X)huwag mabuhay: sa harap ng ating mga kapatid ay iyong kilalanin kung anong mayroon akong iyo, at dalhin mo sa iyo. Sapagka't hindi nalalaman ni Jacob na si Raquel ang nagnakaw.
33 At pumasok si Laban sa tolda ni Jacob, at sa tolda ni Lea, at sa tolda ng dalawang alilang babae, datapuwa't hindi niya nasumpungan; at lumabas sa tolda ni Lea, at pumasok sa tolda ni Raquel.
34 Nakuha nga ni Raquel ang mga larawan, at naisiksik sa mga daladalahan ng kamello at kaniyang inupuan. At inapuhap ni Laban ang buong palibot ng tolda, nguni't hindi niya nasumpungan.
35 At sinabi niya sa kaniyang ama, Huwag magalit ang aking panginoon na ako'y hindi (Y)makatindig sa harap mo; sapagka't ako'y mayroon ng kaugalian ng mga babae. At kaniyang hinanap, datapuwa't hindi masumpungan ang mga larawan.
Ang galit na sagot ni Jacob.
36 At naginit si Jacob at nakipagtalo kay Laban, at sumagot si Jacob, at sinabi kay Laban, Ano ang aking sinalangsang at ang aking kasalanan, upang ako'y habulin mong may pagiinit?
37 Yamang inapuhap mo ang lahat ng aking kasangkapan, anong nasumpungan mong kasangkapan, ng iyong bahay? Ilagay mo rito sa harap ng aking mga kapatid at ng iyong mga kapatid, upang hatulan nila tayong dalawa.
38 Ako'y natira sa iyo nitong dalawang pung taon: ang iyong mga babaing tupa, at ang iyong mga babaing kambing ay hindi nawalan ng kanilang mga anak, at ang mga tupang lalake ng iyong kawan ay hindi ko kinain.
39 (Z)Ang nilapa ng mga ganid ay hindi ko dinala sa iyo; ako ang nagbata ng kawalan; sa aking kamay mo hiningi, maging nanakaw sa araw, o nanakaw sa gabi.
40 Ganito nakaraan ako; sa araw ay pinupugnaw ako ng init, at ng lamig sa gabi; at ang pagaantok ay tumatakas sa aking mga mata.
41 Nitong dalawang pung taon ay natira ako sa iyong bahay; pinaglingkuran kitang (AA)labing apat na taon dahil sa iyong dalawang anak, at anim na taon dahil sa iyong kawan: at (AB)binago mo ang aking kaupahan na makasangpu.
42 (AC)Kung hindi sumaakin ang Dios ng aking ama, ang Dios ni Abraham, (AD)at ang Katakutan ni Isaac, ay walang pagsalang palalayasin mo ako ngayong walang dala. (AE)Nakita ng Dios ang aking kapighatian, ang kapaguran ng aking mga kamay, (AF)at sinaway ka niya kagabi.
Tipan sa Galaad.
43 At sumagot si Laban at sinabi kay Jacob, Ang mga anak na babaing ito, ay aking mga anak at itong mga anak ay mga anak ko, at ang mga kawan ay mga kawan ko, at ang lahat ng iyong nakikita ay akin: at anong magagawa ko ngayon sa mga anak kong babae, o sa kanilang mga anak na ipinanganak nila?
44 At ngayo'y halika, (AG)gumawa tayo ng isang tipan, ako't ikaw na (AH)maging patotoo sa akin at sa iyo.
45 At (AI)kumuha si Jacob ng isang bato, at itinindig na pinakaalaala.
46 At sinabi ni Jacob sa kaniyang mga kapatid, Manguha kayo ng mga bato; at kumuha sila ng mga bato at kanilang ginawang isang bunton: at sila'y nagkainan doon sa malapit sa bunton.
47 At pinanganlan ni Laban na Jegarsahadutha, datapuwa't pinanganlan ni Jacob na Galaad.
48 At sinabi ni Laban, Ang (AJ)buntong ito ay saksi sa akin at sa iyo ngayon. Kaya't ang pangalan niya'y tinawag na Galaad;
49 At (AK)Mizpa sapagka't kaniyang sinabi, Bantayan ng Panginoon ako at ikaw, pag nagkakahiwalay tayo.
50 Kung pahirapan mo ang aking mga anak, o kung magasawa ka sa iba bukod sa aking mga anak, ay wala tayong ibang kasama; tingnan mo, ang (AL)Dios ay saksi sa akin at sa iyo.
51 At sinabi ni Laban kay Jacob, Narito, ang buntong ito at ang batong pinakaalaalang ito, na aking inilagay sa gitna natin.
52 Maging saksi ang buntong ito, at saksi ang batong ito, na hindi ko lalagpasan ang buntong ito sa dako mo, at hindi mo lalagpasan ang buntong ito at ang batong pinakaalaalang ito sa pagpapahamak sa amin.
53 Ang Dios ni Abraham at ang Dios ni Nachor, ang Dios ng ama nila ay siyang humatol sa atin. At si Jacob ay sumumpa ng ayon sa (AM)Katakutan ng kaniyang amang si Isaac.
54 At naghandog si Jacob ng hain sa bundok, at tinawag ang (AN)kaniyang mga kapatid upang magsikain ng tinapay: at sila'y nagsikain ng tinapay, at sila'y nagparaan ng buong gabi sa bundok.
55 At bumangong maaga sa kinaumagahan si Laban, at hinagkan ang (AO)kaniyang mga anak na lalake at babae, at pinagbabasbasan: at yumaon at umuwi si Laban.
Genesis 31
Ang Biblia, 2001
Tumakas si Jacob kay Laban
31 Narinig ni Jacob ang mga salita ng mga anak ni Laban, na nagsasabi, “Kinuha ni Jacob ang lahat ng sa ating ama. Mula sa ating ama ay tinamo niya ang lahat ng kanyang kayamanan.”
2 Nakita ni Jacob na ang pagturing sa kanya ni Laban ay hindi na kagaya nang dati.
3 Kaya't sinabi ng Panginoon kay Jacob, “Bumalik ka sa lupain ng iyong mga ninuno at sa iyong kamag-anak, at ako'y kasama mo.”
4 Kaya't si Jacob ay nagsugo at tinawag sina Raquel at Lea sa bukid na kinaroroonan ng kanyang kawan,
5 at sinabi sa kanila, “Nakikita ko na ang pagturing sa akin ng inyong ama ay hindi na gaya nang dati; subalit ang Diyos ng aking ama ay kasama ko.
6 Nalalaman ninyo na ang aking buong lakas ay ipinaglingkod ko sa inyong ama.
7 Subalit dinaya ako ng inyong ama at binago ang aking sahod ng sampung ulit subalit hindi siya pinahintulutan ng Diyos na gawan ako ng masama.
8 Kapag sinabi niya ang ganito, ‘Ang mga may batik ang magiging sahod mo;’ kung magkagayo'y nanganganak ang lahat ng kawan ng mga may batik. At kapag sinabi niya ang ganito, ‘Ang mga may guhit ang magiging sahod mo;’ kung magkagayon, ang lahat ng kawan ay nanganganak ng mga may guhit.
9 Sa gayon inalis ng Diyos ang mga hayop ng inyong ama, at ibinigay sa akin.
10 Sa panahong ang kawan ay nagtatalik, ako ay nanaginip at nakita ko na ang mga kambing na lalaki na nakipagtalik[a] sa kawan ay may mga guhit, may batik at may dungis.
11 Ang anghel ng Diyos ay nagsalita sa akin sa panaginip, ‘Jacob,’ at sinabi ko, ‘Narito ako.’
12 At kanyang sinabi, ‘Tingnan mo at iyong makikita na ang lahat ng kambing na nakikipagtalik sa kawan ay may guhit, may batik at may dungis; sapagkat nakita ko ang lahat na ginagawa sa iyo ni Laban.
13 Ako(A) ang Diyos ng Bethel na doon mo pinahiran ng langis ang haligi at doon ka gumawa ng panata sa akin. Tumayo ka ngayon, lumabas ka sa lupaing ito, at bumalik ka sa lupain na iyong sinilangan.’”
14 Nagsisagot sina Raquel at Lea, at sinabi sa kanya, “Mayroon pa bang natitirang bahagi at mana para sa amin sa bahay ng aming ama?
15 Hindi ba niya kami itinuring na mga taga-ibang bayan? Sapagkat ipinagbili niya kami at inubos na rin niya ang aming salapi.
16 Lahat ng kayamanang inalis ng Diyos sa aming ama ay para sa amin at para sa aming mga anak. Ngayon nga, gawin mo ang lahat ng sinabi sa iyo ng Diyos.”
17 Nang magkagayo'y tumayo si Jacob, at pinasakay sa mga kamelyo ang kanyang mga anak at asawa.
18 At kanyang dinala ang lahat niyang mga hayop, at ang lahat na pag-aari na kanyang natipon, ang hayop na kanyang natipon sa Padan-aram, upang pumunta sa lupain ng Canaan, kay Isaac na kanyang ama.
19 Si Laban ay humayo upang gupitan ang kanyang mga tupa; at ninakaw naman ni Raquel ang mga diyos ng sambahayan ng kanyang ama.
20 At dinaya ni Jacob si Laban na Arameo, sapagkat hindi sinabi sa kanya na siya'y tatakas.
21 Kaya't tumakas siya dala ang lahat niyang ari-arian. Siya ay tumawid sa Ilog Eufrates, at pumunta sa maburol na lupain ng Gilead.
Hinabol ni Laban si Jacob
22 Nang ikatlong araw ay nabalitaan ni Laban na tumakas na si Jacob.
23 Kaya't ipinagsama niya ang kanyang mga kamag-anak, at hinabol siya sa loob ng pitong araw hanggang sa kanyang inabutan siya sa bundok ng Gilead.
24 Subalit dumating ang Diyos kay Laban na Arameo sa panaginip sa gabi, at sinabi sa kanya, “Ingatan mong huwag kang magsalita kay Jacob ng mabuti o masama man.”
25 Inabutan ni Laban si Jacob. Naitirik na ni Jacob ang kanyang tolda sa bundok; at si Laban pati ng kanyang mga kamag-anak ay nagtirik din sa bundok ng Gilead.
26 Sinabi ni Laban kay Jacob, “Anong ginawa mo? Dinaya mo ako at dinala ang aking mga anak na babae na parang mga bihag ng tabak?
27 Bakit ka lihim na tumakas at dinaya mo ako at hindi ka nagsabi sa akin? Naihatid sana kita na may pagsasaya at awitan, may tambol at may alpa.
28 Hindi mo man lamang ipinahintulot sa akin na mahalikan ang aking mga anak na lalaki at babae? Ang ginawa mo'y isang kahangalan.
29 Nasa aking kapangyarihan ang gawan kayo ng masama. Ngunit ang Diyos ng inyong ama ay nagsalita sa akin kagabi, na sinasabi, ‘Ingatan mong huwag kang magsalita kay Jacob ng mabuti o masama man.’
30 Kahit kailangan mong umalis sapagkat nasasabik ka na sa bahay ng iyong ama, bakit mo ninakaw ang aking mga diyos?”
31 At sumagot si Jacob kay Laban, “Sapagkat ako'y natakot; iniisip ko na baka kunin mo nang sapilitan sa akin ang iyong mga anak.
32 Ngunit kanino mo man matagpuan ang iyong mga diyos ay hindi mabubuhay. Sa harapan ng ating mga kamag-anak, ituro mo kung anong iyo na nasa akin, at kunin mo iyon.” Hindi nalalaman ni Jacob na si Raquel ang nagnakaw noon.
33 Kaya pumasok si Laban sa tolda nina Jacob, Lea, at ng dalawang alilang babae, subalit hindi niya natagpuan. Lumabas siya sa tolda ni Lea at pumasok sa tolda ni Raquel.
34 Nakuha nga ni Raquel ang mga diyos ng sambahayan at inilagay ang mga ito sa mga dala-dalahan ng kamelyo at kanyang inupuan. Hinalughog ni Laban ang buong palibot ng tolda, ngunit hindi niya natagpuan.
35 At sinabi ni Raquel sa kanyang ama, “Huwag magalit ang aking panginoon na ako'y hindi makatayo sa harap mo; sapagkat dinatnan ako ngayon.” Kaya't kanyang hinanap, ngunit hindi natagpuan ang mga diyos ng sambahayan.
Ang Galit na Sagot ni Jacob
36 At si Jacob ay nagalit at nakipagtalo kay Laban. Sinabi ni Jacob kay Laban, “Ano ang aking paglabag at ang aking kasalanan, at habulin mo ako na may pag-iinit?
37 Kahit hinalughog mo ang lahat ng aking kasangkapan, anong natagpuan mong kasangkapan ng iyong bahay? Ilagay mo rito sa harapan ng aking mga kamag-anak at ng iyong mga kamag-anak at hayaan mong magpasiya sila sa ating dalawa.
38 Ako'y kasama mo sa loob ng dalawampung taon; ang iyong mga babaing tupa at ang iyong mga babaing kambing ay hindi nakunan, at hindi ako kumain ng mga tupang lalaki ng iyong kawan.
39 Ang nilapa ng mababangis na hayop ay hindi ko dinala sa iyo; ako mismo ang nagpasan ng pagkawala. Sa aking kamay mo hiningi iyon, maging ninakaw sa araw o sa gabi.
40 Naging ganoon ako; sa araw ay pinahihirapan[b] ako ng init, at sa gabi ay ng lamig; at ako ay nalipasan na ng antok.
41 Nitong dalawampung taon ay nakatira ako sa iyong bahay. Pinaglingkuran kita ng labing-apat na taon dahil sa iyong dalawang anak, at anim na taon dahil sa iyong kawan, at sampung ulit na binago mo ang aking sahod.
42 Kung ang Diyos ng aking ama, ang Diyos ni Abraham, at ang Kinatatakutan ni Isaac ay wala sa aking panig, tiyak na palalayasin mo ako ngayon na walang dala. Nakita ng Diyos ang aking kapighatian, ang aking pagpapagod, at sinaway ka niya kagabi.”
Ang Tipan nina Jacob at Laban
43 Sumagot si Laban kay Jacob, “Ang mga anak na babae ay aking mga anak at ang mga anak ay mga anak ko, at ang mga kawan ay aking mga kawan at ang lahat ng iyong nakikita ay akin. Subalit anong magagawa ko ngayon sa mga anak kong babae, o sa kanilang mga anak na ipinanganak nila?
44 Halika ngayon, gumawa tayo ng isang tipan, ako at ikaw; at hayaang iyon ay maging saksi sa akin at sa iyo.”
45 Kaya't kumuha si Jacob ng isang bato, at iyon ay itinayo bilang isang bantayog.
46 At sinabi ni Jacob sa kanyang mga kamag-anak, “Magtipon kayo ng mga bato,” at kumuha sila ng mga bato at kanilang ginawang isang bunton at sila'y nagkainan doon sa malapit sa bunton.
47 Tinawag ito ni Laban na Jegarsahadutha, subalit tinawag ito ni Jacob na Gilead.[c]
48 Sinabi ni Laban, “Ang buntong ito ay saksi sa akin at sa iyo ngayon.” Kaya't tinawag niya ito sa pangalang Gilead;
49 at ang bantayog ay Mizpa[d] sapagkat sinabi niya, “Bantayan ng Panginoon ako at ikaw, kapag tayo'y hindi magkasama sa isa't isa.
50 Kapag pinahirapan mo ang aking mga anak, o kung mag-asawa ka sa iba bukod sa aking mga anak, kahit wala tayong kasama, alalahanin mo, ang Diyos ay saksi sa akin at sa iyo.”
51 At sinabi ni Laban kay Jacob, “Tingnan mo ang buntong ito at ang haligi na aking inilagay sa gitna natin.
52 Ang buntong ito ay isang saksi, at ang haligi ay isang saksi na hindi ako lalampas sa buntong patungo sa inyo, at hindi ka lalampas sa buntong ito at sa haligi patungo sa akin upang saktan ako.
53 Nawa'y ang Diyos ni Abraham at ang Diyos ni Nahor, ang Diyos ng kanilang ama ang humatol sa atin.” At si Jacob ay sumumpa ng ayon sa Kinatatakutan ng kanyang amang si Isaac.
54 At naghandog si Jacob ng handog sa bundok, at tinawag ang kanyang mga kamag-anak upang kumain ng tinapay; at sila'y kumain ng tinapay, at nanatili sa bundok.
55 Kinaumagahan, maagang bumangon si Laban, hinagkan ang kanyang mga anak na lalaki at babae, at binasbasan sila; at umalis siya at bumalik sa kanyang tahanan.
Footnotes
- Genesis 31:10 Sa Hebreo ay lumundag .
- Genesis 31:40 Sa Hebreo ay inuubos .
- Genesis 31:47 Sa Hebreo ay Ang bunton ng saksi .
- Genesis 31:49 o Bantayan .
Genesis 31
Wycliffe Bible
31 After that, Jacob heard the words of the sons of Laban, that said, Jacob hath taken away all things that were our father’s, and of his chattel Jacob is made rich, and noble (and Jacob was made rich, and noble, out of our father’s possessions).
2 Also Jacob perceived the face of Laban, that it was not against him as yesterday, and the third day ago, (And Jacob saw that Laban’s face was not favourable toward him, like it was yesterday, and the third day ago,)
3 mostly for the Lord (had) said to Jacob, Turn again into the land of thy fathers, and to thy generation (Return to the land of thy fathers, and to thy kindred), and I shall be with thee.
4 (And so) Jacob sent (for), and called Rachel and Leah (out) into the field, where he kept [the] flocks,
5 and he said to them, I see the face of your father, that it is not against me as yesterday, and the third day ago; but God of my father was with me. (and he said to them, I see that your father’s face is not favourable toward me, like it was yesterday, and the third day ago; but the God of my father is with me.)
6 And ye know that with all my strengths I have served your father;
7 but and your father hath deceived me, and changed my meed ten times; and nevertheless God suffered not him to harm me. (but your father hath deceived me, and changed my reward ten times; but God hath not allowed him to harm me.)
8 If he said any time (If any time he said), Diverse(ly)-coloured sheep shall be thy meed, all the sheep brought forth diverse(ly)-coloured lambs; forsooth when he said, on the contrary, Thou shalt take all the white for thy meed, all the flocks brought forth white beasts;
9 and God took away the substance of your father (and so God took away your father’s property), and gave it to me.
10 For after that the time of conceiving of sheep came, I raised [up] mine eyes, and saw in sleep males diverse, and spotty, and of diverse colours, going up on females. (For when the time of conceiving for the sheep came, I raised up my eyes, and saw in my sleep males diverse, and spotted, and of diverse colours, going up on the females.)
11 And the angel of the Lord said to me in sleep, Jacob! and I answered, I am ready (I am here).
12 Which said, Raise [up] thine eyes, and see all [the] males (that be) diverse, [and] besprinkled, and spotty (and spotted), going [up] on [the] females; for I have seen all things which Laban hath done to thee;
13 I am (the) God of Bethel, where thou anointedest a stone, and madest a vow to me. Now therefore rise thou (up), and go out of this land, and turn again into the land of thy birth (and return to the land of thy birth).
14 And Rachel and Leah answered, Whether we have anything residue, or left, in the chattels, and heritage of our father? (And Rachel and Leah asked, Is there anything left here for us, among our father’s possessions, yea of our inheritance?)
15 Whether he areckoned not, or held, us (as) aliens, and sold (us), and ate our price? (Did he not treat us like foreigners, or like strangers, and sell us, and then eat up all the money that was paid for us?)
16 But God took away the riches of our father, and gave those to us, and to our sons; wherefore do thou all things which God hath commanded to thee.
17 Forsooth Jacob rose, and put his free children and wives on camels, and went forth; (So Jacob rose up, and put his children and his wives on camels, and went forth;)
18 and he took all his cattle, (and his) flocks, and whatever thing he had gotten in Mesopotamia (and whatever he had gotten in Paddan-aram), and went (back) to Isaac, his father, into the land of Canaan.
19 In that time Laban went to shear sheep, and Rachel stole the idols of her father. (Now at that time Laban went out to shear sheep, and while he was away, Rachel stole her father’s household idols.)
20 And Jacob would not acknowledge to the father of his wives, that he would flee;
21 and when he had gone, as well he as all things that were of his right, and when he had passed [over] the water, and he went against the hill of Gilead, (and so when he had gone forth, he as well as all of the things that were rightfully his, and when he had crossed over the Euphrates River, and had gone toward the hill country of Gilead,)
22 it was told to Laban, in the third day, that Jacob fled. (Laban learned, on the third day, that Jacob had fled.)
23 And Laban took his brethren [with him], and pursued him seven days, and [over]took him in the hill of Gilead. (And Laban took his kinsmen with him, and pursued Jacob for seven days, and finally overtook him in the hill country of Gilead.)
24 And Laban saw in sleep the Lord saying to him, Beware that thou speak not anything sharply against Jacob.
25 And then Jacob had stretched forth the tabernacle in the hill; and when Laban had followed Jacob with his brethren, Laban set a tent in the same hill of Gilead; (And Jacob had pitched his tent in the hill country of Gilead; and when Laban and his kinsmen caught up to him, Laban pitched his tent on the same hill;)
26 and he said to Jacob, Why hast thou done so, that the while I knew not, thou wouldest drive away my daughters as captives, either (as those) taken prisoners, by sword? (and then he said to Jacob, Why hast thou done this, that while I knew not, thou hast driven away my daughters like captives, or like prisoners, taken with the sword?)
27 Why wouldest thou flee the while I knew not, neither wouldest show (it) to me, that I should follow thee with joy, and songs, and tympans, and harps? (Why didest thou flee while I knew not, nor toldest me first, so that I could send thee on thy way with joy, and with songs, and tambourines, and harps?)
28 Thou sufferedest not that I should kiss my sons and daughters; thou hast wrought follily. (Thou hast not allowed me to kiss good-bye my grandsons and my daughters; yea, thou hast done foolishly.)
29 And now soothly mine hand may yield evil to thee (And now truly my hand should yield evil to thee), but the God of thy father said to me yesterday, Beware that thou speak not any hard thing with Jacob.
30 Suppose, if thou covetedest to go to thy kinsmen, and the house of thy father was in desire to thee, why hast thou stolen my gods? (And even if thou covetedest to go to thy kinsmen, and thou desiredest to return to thy father’s house, why hast thou stolen my household gods?)
31 Jacob answered, That I went forth while thou knewest not, I dreaded lest thou wouldest take away thy daughters from me violently; (And Jacob answered, I went away while thou knewest not, for I feared that thou wouldest violently take away thy daughters from me;)
32 soothly that thou reprovest me of theft, at whomever thou findest thy gods, be he slain before our brethren; seek thou, (for) whatever thing of thine (that) thou findest at me, and take it away (but for thou hast accused me of theft, yea, with whomever thou findest thy gods, be he killed here before all our kinsmen; seek thou, and whatever thing of thine that thou findest with me, take it away). Jacob said these things, and knew not that Rachel had stolen the idols.
33 And so Laban entered into the tabernacle(s) of Jacob, and of Leah, and of ever either menial, and he found not; and when Laban had entered into the tent of Rachel, (And so Laban entered into the tents of Jacob, and of Leah, and of both slave-girls, but he did not find the idols; but before Laban entered into Rachel’s tent,)
34 she hasted, and hid the idols under the strewings of the camel, and she sat above. (she hastened, and hid the idols in the camel-bag, and then she sat upon them.)
35 And she said to Laban, seeking (throughout) all the tent, and finding nothing, My lord, be (thou) not wroth that I may not rise (up) before thee, for it befelled now to me by the custom of women (for it hath befallen now to me by the custom of women); so the busyness of the seeker was scorned.
36 And Jacob swelled, and said with strife, For what cause of me, and for what sin of me, hast thou come so fiercely after me, (And Jacob swelled with anger, and said, What have I done, and what have I sinned, that thou shouldest come after me so fiercely,)
37 and hast sought (through) all the purtenance of mine house(hold)? What hast thou found of all the chattel of thine house(hold)? Put thou here before my brethren and thy brethren, and deem they betwixt me and thee (Put thou it here before my kinsmen and thy kinsmen, and let them judge between me and thee).
38 Was I (not) with thee therefore twenty years? (Was I not with thee for twenty years?) Thy sheep and (thy) goats were not barren, I ate not the rams of thy flock,
39 neither I showed to thee anything taken of a beast; I yielded all [the] harm; whatever thing perished by theft, thou askedest of me; (I never showed thee anything caught by a beast; I even yielded to thee for any harm that was done; yea, whatever thing perished by theft, thou askedest for it from me, and thou received it;)
40 I was anguished in day and night with heat and frost, and sleep fled from mine eyes;
41 so I served thee by twenty years in thine house (but I served thee for twenty years in thy household), fourteen years for thy daughters, and six years for thy flocks; and thou changedest my meed ten times.
42 But if [the] God of my father Abraham, and the dread of Isaac had not helped me, peradventure now thou haddest left me naked; the Lord hath beheld my tormenting and the travail of mine hands, and reproved thee yesterday (and yesterday rebuked thee).
43 Laban answered to Jacob, The daughters, and the sons, and the flocks, and all things which thou seest, be mine; what may I do to my sons, and to the sons of my sons? (but now, what can I do about my daughters, or the children to whom they have given birth?)
44 Therefore come thou, and make we bond of peace, that it be a witnessing betwixt me and thee. (And so come thou, and let us make a covenant, and let it be a witness between me and thee.)
45 And so Jacob took a stone, and raised it (up) into a title, either a sign, (And so Jacob took a stone, and set it up as a sacred pillar,)
46 and said to his brethren, Bring ye stones; which gathered, and made an heap, and ate on it. (and said to his kinsmen, Bring ye some stones; and they gathered some, and made a heap, or a pile, out of them, and then they ate a meal beside it.)
47 And Laban called it The heap of witness, and Jacob called it The heap of witnessing; ever either called it by the property of his (own) language. (And Laban called it Jegarsahadutha, and Jacob called it Galeed; each named it in his own language.)
48 And Laban said, This heap shall be (a) witness betwixt me and thee today, and therefore the name thereof was called Galeed, that is, The heap of witness.
49 And Laban added, The Lord behold, and deem betwixt us, when we shall go away from you;
50 if thou shalt torment my daughters, and if thou shalt bring in other wives on them, none is witness of our word, except God, which is present, and beholdeth. (if thou shalt torment my daughters, or if thou shalt take other wives besides them, no one is a witness of our word, except God, who is present here, and beholdeth all of this.)
51 And again Laban said to Jacob, Lo! this heap, and the stone, (or the pillar,) which I have raised (up) betwixt me and thee,
52 shall be witness(es); soothly this heap, and the stone be into witnessing (this heap, and the stone, shall be witnesses for both of us), forsooth if I shall pass (over) it, and go to thee, either (if) thou shalt pass (over) it, and think (to do) evil to me.
53 God of Abraham, and God of Nahor, [the] God of the father of them, deem betwixt us. Therefore Jacob swore by the dread of his father Isaac;
54 and when slain sacrifices were offered (there) in the hill (country), Jacob called his brethren to eat bread (Jacob called his kinsmen to eat with him), and when they had eaten, they dwelled there (all night).
55 Forsooth Laban rose by night, and kissed his sons, and daughters, and blessed them, and turned again into his place. (And the next day, Laban rose up early, and kissed his grandsons, and his daughters, and blessed them, and then returned to his home.)
Ang Biblia Copyright © Philippine Bible Society 1905, 1915, 1933, 1978
2001 by Terence P. Noble