Si Jose ug ang Iyang mga Igsoon

37 Nagpabilin pagpuyo si Jacob sa Canaan, ang dapit nga gipuy-an usab kaniadto sa iyang amahan. ² Mao kini ang sugilanon bahin sa pamilya ni Jacob:

Sa dihang nagaedad na si Jose ug 17 ka tuig, nagbantay siya sa mga kahayopan uban sa iyang mga igsoon nga mga anak sa mga asawa sa iyang amahan nga sila si Bilha ug si Zilpa. Gisugilon ni Jose sa iyang amahan ang daotang mga buhat sa iyang mga igsoon.

³ Mas gipangga ni Jacob^[a] si Jose kaysa uban niyang mga anak, tungod kay tigulang na siya sa dihang natawo kini. Busa gihimoan niya si Jose ug nindot ug taas nga bisti.^{[b] 4} Apan nakita sa mga igsoon ni Jose nga mas gipangga siya sa ilang amahan kay kanila. Nasuko sila kang Jose ug kanunay nila siyang gisultihan ug masakit nga mga pulong.

⁵ Unya, nagdamgo si Jose. Ug sa dihang gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon, misamot ang ilang kasuko kaniya. ⁶ Mao kini ang iyang gisugilon, “Nagdamgo ako ⁷ nga samtang didto kita sa uma ug namugkos sa mga uhay, kalit lang nga mitindog ang akong binugkos ug gialirongan kini ug giyukboan sa inyong mga binugkos.” ⁸ Miingon ang iyang mga igsoon, “Unsa? Maghari ka ba kanamo? Dumalahan mo gayod kami?” Ug misamot ang ilang kasuko kang Jose.

⁹ Nagdamgo pag-usab si Jose ug gisugilon na usab niya kini sa iyang mga igsoon. Miingon siya, “Nagdamgo na usab ako nga nakita ko ang adlaw, ang bulan, ug ang 11 ka bitoon nga miyukbo kanako.” ¹⁰ Gisugilon usab ni Jose ang iyang damgo sa iyang amahan apan gibadlong siya niini. Matod sa iyang amahan, “Unsay buot mong ipasabot? Nga kami sa imong inahan ug mga igsoon moyukbo kanimo?” ¹¹ Nasina ang mga igsoon ni Jose kaniya, apan gihinuktokan sa iyang amahan kining mga butanga.

Gibaligya si Jose sa Iyang mga Igsoon

¹² Usa niadto ka adlaw, miadto ang mga igsoon ni Jose sa Shekem aron pagbantay sa mga kahayopan sa ilang amahan. ^13-14 Unya, miingon si Jacob^[c] kang Jose, “Atua ang imong mga igsoon sa Shekem. Nagpasabsab sila sa mga kahayopan didto. Lakaw ug susiha kon unsa ang kahimtang sa imong mga igsoon ug sa mga hayop. Balik dayon ug sultihi ako.” Mitubag si Jose, “Oo, Tay.”

Busa gikan sa Lugut sa Hebron, miadto si Jose sa Shekem. ¹⁵ Sa didto na siya nga naglibot-libot sa hawanan, may tawo nga nangutana kaniya kon unsa ang iyang gipangita. ¹⁶ Mitubag siya, “Nangita ako sa akong mga igsoon. Nasayod ka ba kon asa sila nagpasabsab?” ¹⁷ Miingon ang tawo, “Wala na sila dinhi. Nadunggan ko nga miingon sila nga moadto sila sa Dotan.” Busa miapas si Jose ug nakita niya sila didto.

¹⁸ Layo pa si Jose nakita na siya sa iyang mga igsoon. Ug sa wala pa siya makaabot, nagplano na sila sa pagpatay kaniya. ¹⁹ Miingon sila sa usag usa, “Ania na ang paladamgo. ²⁰ Dali, patyon nato siya ug unya ihulog sa usa sa mga bangag nga pundohanan ug tubig. Ingnon lang nato nga gipatay siya sa bangis nga hayop. Tan-awon ta kon matuman pa ba ang iyang mga damgo.” ²¹ Apan pagkadungog ni Reuben sa ilang plano, naningkamot siya nga maluwas si Jose. Miingon siya, “Dili lang nato siya patyon. ²² Ihulog lang ninyo siya sa bangag nga pundohanan ug tubig dinhi sa kamingawan, apan ayaw ninyo siya pasipad-i.” Gisulti kadto ni Reuben tungod kay nagplano siya nga luwason si Jose ug ibalik ngadto sa ilang amahan.

²³ Busa pag-abot ni Jose, gihuboan nila siya niadtong iyang bisti nga taas ug nindot,^{[d] 24} ug gihulog sa bangag nga pundohanan ug tubig. Apan walay tubig ang bangag kaniadto.

²⁵ Samtang nangaon sila, may nalantawan silang mga negosyanteng Ishmaelinhon nga gikan sa Gilead. Ang mga kamelyo niini may kargang mga lamas, tambal, ug pahumot nga dad-on ngadto sa Ehipto. ²⁶ Miingon si Juda sa iyang mga igsoon, “Unsa may atong makuha kon patyon nato ang atong igsoon ug itago ang iyang kamatayon? ²⁷ Maayo pa tingali kon ibaligya na lang nato siya nianang mga Ishmaelinhon. Dili na lang nato siya patyon kay igsoon nato siya.” Miuyon kang Juda ang iyang mga igsoon.

²⁸ Busa sa dihang miagi ang mga negosyanteng Ishmaelinhon, nga ang ilang tribo Midianhon, gikuha nila si Jose gikan sa bangag nga pundohanan ug tubig ug gibaligya sa kantidad nga 20 ka buok nga salapi. Ug gidala si Jose sa mga Ishmaelinhon didto sa Ehipto.

²⁹ Sa pagbalik ni Reuben didto sa bangag wala na didto si Jose, busa gigisi niya ang iyang bisti sa tumang kaguol. ³⁰ Unya mibalik siya sa iyang mga igsoon ug miingon, “Wala na didto ang atong manghod. Unsay akong buhaton?”

³¹ Nagpatay sila ug kanding ug gituslob nila sa dugo ang bisti ni Jose. ³² Pagkahuman, gidala nila ang bisti ni Jose ngadto sa ilang amahan ug miingon, “Nakita namo kini. Tan-awa kuno palihog kon kang Jose ba kini o dili.” ³³ Nailhan dayon ni Jacob ang maong bisti. Miingon siya, “Iya kana! Gikaon siyag bangis nga mananap! Sigurado gayod nga gikunis-kunis siya niini.” ³⁴ Unya gigisi ni Jacob ang iyang bisti ug nagsul-ob siya ug sako sa pagpakita sa iyang pagsubo. Dugay-dugay siyang nagbangotan sa pagkamatay sa iyang anak. ³⁵ Miadto ang tanan niyang mga anak sa paghupay kaniya apan nagpadayon siya sa pagbangotan. Miingon siya, “Pasagdi lang ninyo ako! Mamatay ako nga nagbangotan tungod sa pagkamatay sa akong anak.” Ug mihilak siya tungod kang Jose.

³⁶ Unya didto sa Ehipto, gibaligya sa mga Midianhon si Jose kang Potifar nga usa sa mga opisyal sa hari sa Ehipto.^[e] Kapitan siya sa mga guwardya sa palasyo.

Si Juda ug si Tamar

38 Niadto usab nga panahon, mibulag si Juda sa iyang mga igsoon ug didto siya mipuyo uban kang Hira nga taga-Adulam. ² Nakita ni Juda didto ang anak ni Shua nga taga-Canaan ug gipangasawa niya kini. ³ Namabdos ang asawa ni Juda, ug nanganak kini ug lalaki nga ginganlan ni Juda ug Er. ⁴ Namabdos siya pag-usab ug nanganak ug lalaki ug ginganlan niya kini ug Onan. ⁵ Namabdos siya sa ikatulong higayon ug lalaki gihapon ang iyang anak ug ginganlan niya kini ug Shela. Natawo si Shela didto sa Kezib.

⁶ Gipaasawa ni Juda kang Er, nga iyang kamagulangang anak, ang usa ka babaye nga ginganlan ug Tamar. ⁷ Apan si Er daotan atubangan sa Ginoo, busa gipatay siya sa Ginoo. ⁸ Unya miingon si Juda kang Onan, “Pangasaw-a ang imong bayaw kay katungdanan mo kana isip igsoon sa iyang bana nga namatay, aron pinaagi kanimo makabaton usab ug mga anak ang imong igsoon.” ⁹ Apan nasayod si Onan nga dili isipon nga iya ang mahimong anak nila ni Tamar, busa sa matag higayon nga magdulog sila ni Tamar, dili niya ipasulod ang iyang semilya aron dili siya makaanak alang sa iyang igsoon. ¹⁰ Daotan ang gibuhat ni Onan atubangan sa Ginoo, busa gipatay usab siya sa Ginoo.

¹¹ Unya miingon si Juda kang Tamar nga iyang umagad, “Pauli una sa imong amahan, ug ayaw pamana hangtod nga maulitawo na si Shela.” Giingon kadto ni Juda kay nahadlok siya nga mamatay usab si Shela sama sa iyang mga igsoon. Busa mipauli si Tamar sa iyang amahan.

¹² Miabot ang panahon, namatay ang asawa ni Juda. Pagkahuman sa iyang pagbangotan, miadto siya sa mga tigtupi sa iyang mga karnero didto sa Timnah. Kauban niya sa pag-adto ang iyang amigo nga si Hira nga taga-Adulam.

¹³ May misulti kang Tamar nga miadto sa Timnah ang iyang ugangan aron pagpanupi sa iyang mga karnero. ¹⁴ Pagkadungog niadto ni Tamar, giilisan niya ang iyang gisul-ob nga bisti nga alang sa balo, ug gitabonan niya ug belo ang iyang nawong. Unya milingkod siya dapit sa pultahan sa lungsod sa Enaim, sa daplin sa dalan nga paingon sa Timnah. (Gihimo niya kini tungod kay nakita niya nga ulitawo na si Shela apan wala gihapon siya ipaasawa kaniya.)

^15-16 Sa pagkakita ni Juda kang Tamar sa daplin sa dalan, gipakaingon niya ug usa kini ka babayeng nagabaligya sa iyang dungog, kay may tabon man ang nawong niini. Busa miduol siya kang Tamar (nga wala niya mailhi nga iya diayng umagad) ug miingon, “Dali, magdulog kita.” Mitubag si Tamar, “Unsa may imong ibayad kanako sa pagpakigdulog ko kanimo?” ¹⁷ Miingon si Juda, “Hatagan ko ikaw ug kanding gikan sa akong kahayopan.” Mitubag si Tamar, “Mosugot ako kon may ihatag ka kanako nga garantiya hangtod nga ikapadala mo na ang kanding.” ^18-19 Nangutana si Juda, “Unsay gusto nimo nga akong igarantiya?” Mitubag si Tamar, “Ihatag kanako ang imong pangtimbre apil ang higot niini, ug ang imong baston.” Busa gihatag kadto ni Juda ug nakigdulog siya kang Tamar. Human niadto mipauli si Tamar. Gikuha niya ang tabon sa iyang nawong ug gisul-ob pag-usab ang bisti nga alang sa balo. Wala madugay namabdos siya.

²⁰ Gipahatod ni Juda sa iyang amigo, nga si Hira nga taga-Adulam, ang kanding aron makuha gikan sa babaye ang mga butang nga iyang gihatag ingon nga garantiya, apan wala kini makita ni Hira. ²¹ Nangutana si Hira sa mga taga-Enaim kon hain na ang babayeng nagabaligya sa iyang dungog, nga didto maglingkod sa daplin sa dalan. Apan mitubag ang mga tawo, “Wala may babaye dinhi nga nagabaligya sa iyang dungog.”

²² Busa mibalik si Hira kang Juda ug miingon, “Wala ko siya makita. Ug matod pa sa mga tawo wala man kunoy babaye didto nga nagabaligya sa iyang dungog.” ²³ Miingon si Juda, “Pasagdi na! Iya na lang kadtong mga butang nga atua kaniya, kay basin ug mahimo kitang kataw-anan kon sige pa tag pangita sa wala. Gipahatdan ko na bitaw siya niining kanding, apan wala mo man kaha siya makita didto!”

²⁴ Paglabay sa tulo ka bulan, gisultihan si Juda nga ang iyang umagad nga si Tamar nagabaligya sa iyang dungog ug mabdos na gani. Busa miingon si Juda, “Dad-a ninyo siya sa gawas sa lungsod aron sunogon.” ²⁵ Apan sa dihang gidala na si Tamar, may gisugo siya aron pagsulti kang Juda niini, “Ania ang pangtimbre, apil ang higot niini, ug ang baston. Ang tag-iya niini mao ang amahan sa akong gimabdos. Palihog, susiha kon kang kinsa kini.”

²⁶ Nailhan ni Juda nga iya kadtong mga butang busa miingon siya, “Wala siyay sala. Ako ang nakasala^[f] kay wala ko siya ipaasawa sa akong anak nga si Shela.” Ug wala na mousab ug pakigdulog si Juda kang Tamar.

²⁷ Sa dihang hapit na manganak si Tamar, nadiskobrehan niya nga kaluha ang iyang gimabdos. ²⁸ Sa dihang nagbati na siya, migawas ang kamot sa usa ka bata. Gihiktan kini sa mananabang ug higot nga pula aron mahibaloan nga siya ang una nga natawo. ²⁹ Apan gisulod pagbalik sa bata ang iyang kamot ug ang iyang kaluha mao ang una nga migawas. Miingon ang mananabang, “Nagdali ka gayod sa paggawas.” Busa ginganlan ang bata ug Perez.^{[g] 30} Unya migawas usab ang iyang kaluha nga may higot nga pula sa iyang kamot. Ginganlan siya ug Zera.^[h]