Add parallel Print Page Options

Lời dạy khôn ngoan của A-gu-rơ

30 Sau đây là những lời giáo huấn của A-gu-rơ con trai Gia-kê, người xứ Mát-xa.

Ông bảo, “Lạy Thượng Đế, tôi mệt mỏi, tôi đuối sức và kiệt lực.” [a]
Ta là kẻ dại dột hơn mọi người,
    ta không hiểu biết gì.
Ta chưa học khôn,
    và không biết gì về Thượng Đế, Đấng Thánh.
Ai đã lên trời rồi lại xuống?
    Ai có thể nắm gió trong tay?
Ai có thể bọc nước trong áo choàng?
    Ai đã đặt ranh giới cho đất?
Tên Ngài hay tên con trai Ngài là gì?
    Nếu ngươi biết hãy nói cho ta đi!
Mỗi một lời nói của Thượng Đế đều chân chính.
    Ngài bảo vệ những ai đến với Ngài.
Đừng thêm bớt gì vào lời Ngài,
    nếu không Ngài sẽ trừng phạt con và cho con là kẻ nói dối.
Con cầu xin Ngài hai điều.
    Xin đừng từ chối trước khi con chết.
Xin đừng để con nói dối và bất lương.
    Đừng để con giàu sang hay nghèo khổ;
    xin cho con đủ đồ dùng hằng ngày.
Nếu quá sung túc, con có thể chối bỏ Ngài và bảo,
    “Tôi không biết CHÚA là ai cả!”
Nếu quá nghèo khổ
    con có thể trộm cắp làm nhục danh Thượng Đế của con.
10 Đừng nói xấu đầy tớ với chủ nó,
    nếu không nó sẽ nguyền rủa con, rồi con sẽ phải mang tội.
11 Có người chưởi rủa cha mình
    cũng chẳng chúc phước cho mẹ mình.
12 Có người tự nghĩ mình trong sạch
    nhưng thực sự chưa tẩy sạch được điều dơ bẩn trong lòng.
13 Có người mang tính tự phụ,
    xem thường người khác.
14 Có kẻ có răng bén như gươm;
    hàm của chúng như dao nhọn.
    Chúng muốn giết kẻ nghèo khỏi xứ
    và đuổi kẻ túng thiếu ra khỏi loài người.
15 Con đỉa có hai con gái [b]
    gọi là “Cho thêm” và “Cho thêm.”
    Có ba điều không bao giờ thỏa mãn,
    và bốn điều không bao giờ nói, “Đủ rồi!”
16 Đó là nghĩa địa, dạ không sinh con,
    đất không bao giờ đủ mưa,
    và lửa không bao giờ nói “Đủ rồi!”
17 Con mắt chế giễu cha mình,
    không vâng lời mẹ mình,
thì chim trời sẽ móc mắt ấy,
    kên kên sẽ ăn nó.
18 Có ba điều rất lạ lùng đối với ta,
    và bốn điều ta chưa hiểu được:
19 Đó là đường chim ưng bay trên trời,
    đường con rắn bò trên đá,
    lối tàu chạy trên biển,
    và đường người nam đi lại với người nữ.
20 Người đàn bà ngoại tình hành động như sau:
    Nàng làm như thể vừa mới ăn xong rồi rửa mặt;
    và bảo, “Tôi có làm gì quấy đâu.”
21 Có ba điều làm rung chuyển đất,
    và bốn điều mà đất không chịu nổi:
22 Đó là khi kẻ tôi tớ lên làm vua,
    Người ngu có dư thức ăn,
23 Người đàn bà bị chồng ghét nhưng vẫn cưới nàng,
    và đứa tớ gái lên làm bà chủ.
24 Có bốn loài nhỏ xíu trên đất
    nhưng lại rất khôn:
25 Con kiến chẳng có sức mạnh gì,
    nhưng biết dự trữ thức ăn lúc mùa hè.
26 Con chồn núi không mạnh mẽ gì,
    nhưng sống giữa các tảng đá.
27 Cào cào tuy không có vua,
    nhưng bay ra theo hàng ngũ.
28 Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được,
    vậy mà lại ở trong cung vua.
29 Có ba thứ bước đi hiên ngang,
    và bốn thứ bước đi hùng dũng:
30 Đó là sư tử, con vật oai phong nhất,
    không biết sợ ai,
31 con gà trống đi hiên ngang [c],
    con dê đực, và nhà vua khi hướng dẫn dân chúng.
32 “Nếu con vừa ngu mà lại tự phụ,
    hay nếu con định mưu ác thì hãy lấy tay bịt miệng.
33 Sữa quậy lên làm ra bơ,
    mũi bị đập sẽ chảy máu.
    Chọc giận người khác gây ra chuyện lôi thôi.”

Footnotes

  1. Châm Ngôn 30:1 Ông bảo, … kiệt lực Câu nầy trong nguyên văn không rõ nghĩa. Có bản nghi, “Ông bảo với Y-thiên, Y-thiên, và U-canh.”
  2. Châm Ngôn 30:15 Con đỉa có hai con gái Hay “Người tham lam chỉ biết có hai điều.”
  3. Châm Ngôn 30:31 con gà trống đi hiên ngang Hay “con chó săn” hoặc “con ngựa khi ra trận.”

Châm Ngôn Và Lời Cầu Nguyện Của A-gu-rơ

30 Các lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê;

Châm ngôn[a] người ấy nói cùng Y-thi-ên,
    Y-thi-ên và U-canh.[b]
Thật, tôi ngu dại hơn người thường,
    Và tôi không có sự sáng suốt như người thường.
Tôi chưa học được sự khôn ngoan,
    Cũng không có sự hiểu biết của Đấng Thánh.
Ai đã lên trời rồi trở xuống?
    Ai đã góp gió trong lòng bàn tay mình?
Ai đã bọc nước trong áo mình?
    Ai đã lập các đầu cùng của đất?
Tên của người ấy là gì? Tên của con trai người ấy là chi?
    Nếu ngươi biết?
Mọi lời của Đức Chúa Trời đều tinh khiết;
    Ngài là cái khiên cho những người trú ẩn nơi Ngài.
Chớ thêm vào lời của Ngài;
    E rằng Ngài sẽ quở trách ngươi và ngươi bị coi là kẻ nói dối.
Hai điều con cầu xin Ngài;
    Xin Ngài chớ từ chối trước khi con chết:
Xin cho con cách xa gian xảo và dối trá;
    Xin đừng cho con nghèo khổ hay giàu có,
    Xin cho con đủ thực phẩm cần dùng.
Kẻo khi dư thừa con sẽ từ khước Ngài
    Mà bảo CHÚA là ai?
Hoặc khi nghèo khổ con đi ăn cắp
    Và làm nhục danh Đức Chúa Trời con.
10 Chớ nói xấu đầy tớ với chủ nó;
    E rằng nó sẽ rủa sả con và con phải mắc tội.
11 Có loại người rủa cha mình,
    Và không chúc phước mẹ mình.
12 Có loại người cho rằng mình trong sạch;
    Nhưng chưa được thanh tẩy sự dơ bẩn của mình.
13 Có loại người mắt thật kiêu hãnh;
    Mí mắt thật tự cao.
14 Có loại người răng như lưỡi gươm,
    Răng hàm như dao;
Chúng ăn nuốt người nghèo khổ trên đất
    Và người cùng khốn giữa loài người.
15 Con đỉa có hai con gái;
    Chúng kêu lên: Hãy cho, hãy cho.
Có ba điều không bao giờ thỏa mãn;
    Bốn điều không bao giờ nói: Đủ.
16 Âm Phủ, dạ son sẻ,
    Đất không bao giờ đủ nước,
    Và lửa không bao giờ nói: Đủ rồi.
17 Con mắt chế nhạo cha,
    Khinh bỉ việc vâng lời mẹ,
Sẽ bị quạ nơi thung lũng móc mắt đi,
    Và diều hâu ăn thịt.
18 Có ba điều quá kỳ diệu cho tôi,
    Bốn việc tôi không hiểu nỗi:
19 Con đường của chim ưng bay trên trời;
    Con đường của rắn bò trên đá;
Con đường tàu chạy giữa biển;
    Và con đường một người nam phối hiệp với người nữ.
20 Đây là con đường của một phụ nữ ngoại tình:
    Nàng ăn rồi chùi miệng
    Và nói: tôi có làm gì tội lỗi đâu.
21 Có ba điều làm trái đất rung chuyển
    Và bốn điều nó không chịu nổi:
22 Một tên nô lệ lên làm vua;
    Kẻ ngu có đầy dẫy thực phẩm;
23 Một người đàn bà đáng ghét lấy chồng,
    Và một cô tớ gái thay thế bà chủ.
24 Có bốn vật nhỏ trên trái đất
    Nhưng chúng cực kỳ khôn ngoan:
25 Kiến là loài không có sức mạnh,
    Nhưng chúng dự trữ thực phẩm cho mình trong mùa hè.
26 Thỏ là loài sức yếu
    Nhưng chúng làm ổ trong đá.
27 Cào cào không có vua
    Nhưng tất cả đều tiến lên theo hàng lối.
28 Thằn lằn người ta có thể lấy tay bắt
    Nhưng nó lại ở trong đền vua.
29 Có ba con vật có dáng đi đẹp,
    Có bốn con vật có bước oai vệ:
30 Sư tử là loài dũng mãnh nhất giữa vòng các loài thú;
    Nó không lùi bước trước một loài nào.
31 Con gà trống vươn cao cổ, con dê đực;
    Và vị vua khi thống lĩnh quân đội mình.
32 Nếu con dại dột tự tôn;
    Nếu con âm mưu điều ác;
    Hãy lấy tay bịt miệng lại.
33 Vì ép sữa làm ra bơ;
    Bóp mũi ra máu;
    Chọc giận sinh ra cãi lộn.

Footnotes

  1. 30:1 Ctd: Ma-sa (ten của A-gu-rơ)
  2. 30:1 Một số học giả dịch vế hai như một câu văn thay vì tên: Người ấy nói: Lạy Chúa, con mệt mỏi; lạy Chúa con mệt mỏi, làm sao con thắng được?