Châm Ngôn 22
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
22 Danh tiếng tốt quí hơn tiền của.
Uy tín quí hơn vàng bạc.
2 Kẻ giàu và người nghèo đều giống nhau ở chỗ nầy:
CHÚA dựng nên cả hai.
3 Người khôn thấy trước nguy hiểm và tránh né,
kẻ khờ dại cứ đâm đầu vào rồi gặp rắc rối.
4 Nếu con tôn kính CHÚA và khiêm tốn,
con sẽ được giàu có, vinh dự và sống lâu.
5 Đời kẻ ác giống như lối đi đầy chông gai và bẫy dò.
Nhưng người thận trọng giữ mạng sống mình
và tránh những lối đi ấy.
6 Hãy dạy dỗ con cái biết cách sống,
để khi về già nó cũng không lạc lối.
7 Kẻ giàu quản trị người nghèo,
ai mắc nợ là tôi tớ của chủ nợ.
8 Kẻ gieo điều ác sẽ gặp thảm họa.
Sự kiêu căng giận dữ của chúng sẽ không kéo dài.
9 Người rộng rãi sẽ được phước,
vì họ biết san sẻ thức ăn với người nghèo khó.
10 Hãy đuổi kẻ xấc láo đi,
thì những cuộc tranh biện sẽ ngưng,
và những cuộc cãi vã sẽ chấm dứt.
11 Ai ham thích tư tưởng trong sạch và lời nói thanh nhã
sẽ được làm bạn với vua.
12 CHÚA canh giữ sự hiểu biết,
nhưng Ngài phá hỏng âm mưu của kẻ vô tín.
13 Kẻ biếng nhác bảo, “Có con sư tử ngoài kia!
Tôi có thể bị nó xé xác ngoài phố!”
14 Lời dụ dỗ của người vợ bất chính như bẫy sâu.
Những kẻ chọc giận CHÚA sẽ rơi vào đó.
15 Trẻ con nào cũng dại dột,
nhưng nhờ sửa phạt mà chúng sẽ trở nên khôn ngoan [a].
16 Ai làm giàu do ngược đãi người nghèo,
hay do hối lộ kẻ giàu sẽ trở nên nghèo khó.
Những câu châm ngôn khác
17 Hãy nghe thật kỹ lời người khôn nói;
hãy để ý lời ta dạy con.
18 Nên ghi tạc những lời nầy trong trí con để lúc nào con cũng sẵn sàng dùng đến.
19 Nay ta dạy con những điều ấy
để con đặt lòng tin cậy nơi CHÚA.
20 Ta đã viết ba mươi câu châm ngôn
và hiểu biết nầy cho con. [b]
21 Ta dạy con những lời chân thật và đáng tin
để con có thể trả lời chân thật cho những ai hỏi con.
— 1 —
22 Đừng thấy kẻ nghèo mà hiếp đáp họ,
chớ nên lợi dụng họ nơi tòa án.
23 CHÚA sẽ bênh vực họ. Ngài nâng đỡ người nghèo khổ.
Ngài sẽ tước đoạt những kẻ nào tước đoạt họ.
— 2 —
24 Chớ nên làm bạn với người nóng tính,
hay kết thân với kẻ dễ nổi giận.
25 Nếu không con cũng sẽ giống chúng.
Rồi con sẽ mắc bẫy.
— 3 —
26 Chớ nên bảo lãnh cho ai,
hay bảo đảm nợ của kẻ khác.
27 Vì nếu con không trả nổi,
thì cho đến cái giường con nằm cũng bị lấy đi.
— 4 —
28 Chớ dời lằn ranh cũ,
vì đó là ranh do tổ tiên con dựng lên.
— 5 —
29 Con có thấy người khéo tay trong việc mình làm không?
Họ sẽ làm việc cho vua chứ không phải cho người thường đâu.
Footnotes
- Châm Ngôn 22:15 nhờ sửa phạt … khôn ngoan Hay “Nhờ sửa phạt mà xua đuổi sự dại dột.”
- Châm Ngôn 22:20 Ta đã viết … cho con Hay “Có phải ta đã viết những lời khôn ngoan trước đây cho con không?”
Châm Ngôn 22
Bản Dịch 2011
22 Danh tiếng tốt quý hơn nhiều tiền của,
Được ân huệ yêu thương quý hơn cả bạc vàng.
2 Người giàu và người nghèo đều giống nhau ở một điểm,
Ấy là Chúa đã dựng nên cả hai.
3 Người khôn ngoan thấy hiểm nguy liền lẩn tránh;
Nhưng kẻ dại khờ cứ bươn càn nên gánh vạ vào thân.
4 Phần thưởng cho sự khiêm nhường và kính sợ CHÚA
Là giàu có, tôn trọng, và mạng sống.
5 Trên đường kẻ gian tà có gai chông và cạm bẫy;
Người biết giữ linh hồn mình tránh lối ấy thật xa.
6 Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo,
Để khi trở về già nó sẽ không lìa khỏi đó.
7 Người giàu cai trị người nghèo;
Người đi mượn làm tôi cho người cho mượn.
8 Kẻ gieo bất công ắt sẽ gặp thảm họa;
Gậy thịnh nộ của nó sẽ bị gãy nát tan.
9 Người hào phóng[a] sẽ được ban phước,
Vì người ấy đã chia cơm sẻ bánh cho người nghèo khó.
10 Hãy đuổi kẻ nhạo báng đi thì sự xung đột sẽ chấm dứt,
Sự cãi vã và lăng mạ cũng sẽ không còn.
11 Người yêu mến tâm hồn trong sạch và ăn nói nhã nhặn
thì vua cũng muốn kết bạn.
12 Mắt của Chúa giữ gìn người tri thức,
Nhưng Ngài loại trừ lời của kẻ bất trung.
13 Kẻ biếng nhác bảo, “Có con sư tử ở ngoài đó!
Nếu ra đường tôi sẽ bị nó vồ ăn!”
14 Miệng người phụ nữ thích ngoại tình tựa như một hố sâu,
Kẻ nào bị Chúa giận sẽ rơi vào đó.
15 Sự khờ dại bao lấy lòng con trẻ,
Nhưng roi kỷ luật xua đuổi sự khờ dại ấy đi xa.
16 Kẻ nào bóc lột người nghèo để làm giàu
Hoặc hối lộ người giàu, đều chỉ đưa đến đói khổ.
Lời Khuyên của Người Khôn Ngoan
17 Hãy nghiêng tai và lắng nghe lời của người khôn ngoan,
Và hãy áp dụng vào lòng kiến thức của ta;
18 Vì con sẽ được vui thỏa khi giữ nó trong lòng,
Hãy để mọi lời ấy sẵn sàng trên môi con,
19 Ðể con đặt lòng tin cậy vào Chúa;
Ngày nay ta đã chỉ chúng cho con biết; đúng vậy, cho chính con.
20 Ta há chẳng viết cho con ba mươi chương huấn dụ luận về mưu lược và tri thức,
21 Ðể con biết thế nào là lẽ phải và chân thật,
Hầu con có thể đối đáp cách phải lẽ với người sai phái con sao?
22 Chớ bóc lột người nghèo, bởi vì họ quá nghèo khổ,
Cũng đừng áp bức kẻ khốn cùng ở chốn công môn,
23 Vì Chúa sẽ binh vực duyên cớ của họ,
Và Ngài sẽ diệt trừ kẻ nào bóc lột họ.
24 Ðừng kết bạn với người nhạy giận,
Ðừng đi chung với kẻ nóng tính hay gây.
25 Nếu không, con sẽ bị lây tính nóng nảy của nó,
Và con sẽ tự làm cho linh hồn mình vướng vào cạm bẫy.
26 Con đừng để mình làm người bảo lãnh nợ,
Tức làm người bảo đảm nợ cho ai;
27 Vì nếu con không có gì để trả,
Tại sao con muốn chủ nợ xiết luôn cả giường ngủ của con?
28 Ðừng di chuyển mốc địa giới đã có sẵn từ xưa,
Tức ranh giới do tổ tiên con đã lập.
29 Con có thấy người cần mẫn làm việc chăng?
Người ấy sẽ đứng chầu trước các vua, chứ không phải người thường đâu.
Footnotes
- Châm Ngôn 22:9 nt: có mắt quảng đại
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang