Add parallel Print Page Options

15 Lời đáp êm dịu làm nguôi cơn giận,
    nhưng lời đáp cộc cằn khiến cơn giận phừng thêm lên.
Lời nói của người khôn làm cho sự hiểu biết được chấp nhận,
    nhưng kẻ ngu dại tuôn ra sự ngu xuẩn mình.
Mắt Chúa thấy hết mọi điều;
    Ngài trông chừng kẻ ác cùng người thiện.
Lời lành là cây ban sự sống,
    nhưng lời dối trá đè bẹp tâm linh,
Kẻ ngu dại gạt bỏ lời cha mẹ khuyên răn,
    nhưng ai chịu nhận sửa dạy là người khôn.
Trong nhà người công chính có nhiều của cải,
    còn kẻ ác chẳng nhận được gì ngoài chuyện lôi thôi.
Người khôn dùng lời nói mình rao truyền tri thức,
    nhưng đầu óc của kẻ ngu dại không thể tin cậy được [a].
Chúa ghét của lễ của kẻ ác dâng lên,
    nhưng Ngài ưa thích lời cầu khẩn của người ngay thật.
Chúa ghét hành vi kẻ ác,
    nhưng Ngài thích kẻ theo đuổi sự chính trực.
10 Kẻ từ bỏ điều phải sẽ bị trừng phạt nặng nề,
    Vì kẻ ghét sửa dạy sẽ bị tiêu diệt.
11 CHÚA biết thế giới của kẻ chết,
    Ngài cũng rõ tư tưởng của kẻ sống.
12 Kẻ kiêu căng không thích được sửa dạy;
    và chẳng thèm hỏi ý người khôn.
13 Hạnh phúc khiến mặt mũi tươi vui,
    nhưng buồn rầu khiến tinh thần lụn bại.
14 Người hiểu biết muốn thêm tri thức,
    còn kẻ ngu dại chỉ thích điều dốt nát.
15 Kẻ khốn khó chịu vất vả mỗi ngày,
    nhưng lòng vui mừng giống như tiệc tùng không dứt.
16 Thà nghèo khổ mà kính sợ Chúa,
    hơn là giàu có mà gặp lôi thôi.
17 Thà ăn rau cùng với người yêu thích mình,
    còn hơn ăn thịt ngon với kẻ ghét mình.
18 Người nóng tính gây chuyện cãi cọ,
    nhưng ai trầm tĩnh ngăn được cuộc cãi vã.
19 Lối đi của kẻ lười biếng bị gai gốc ngăn chận,
    còn lối đi của người công chính như đường lộ bằng phẳng.
20 Con khôn ngoan làm cho cha vui,
    nhưng con dại dột khinh rẻ mẹ mình.
21 Kẻ thiếu hiểu biết thích chuyện ngu dại,
    nhưng người khôn ngoan làm điều ngay thẳng.
22 Chương trình bị thất bại vì thiếu ý kiến,
    nhưng kế hoạch thành tựu do sự góp ý của nhiều người.
23 Biết cách đối đáp khiến cho con người vui thích.
    Lời đáp đúng lúc thật tuyệt diệu.
24 Lối đi của người khôn dẫn đến sự sống,
    để họ tránh được âm phủ [b].
25 Chúa phá sập nhà kẻ tự phụ,
    nhưng Ngài bảo vệ tài sản của người góa bụa.
26 Chúa gớm ghét các tư tưởng bậy bạ,
    nhưng ưa thích lời nói nhân hậu.
27 Kẻ tham lam mang họa cho gia đình,
    nhưng người ghét của hối lộ sẽ được sống.
28 Người nhân đức suy nghĩ trước khi trả lời,
    còn miệng kẻ ác tuôn ra điều ác.
29 Chúa tránh xa kẻ ác,
    nhưng Ngài nghe lời khẩn nguyện của người ngay thẳng.
30 Nụ cười [c] khiến người khác vui mừng.
    Tin vui làm cho thân thể thêm sức lực.

31 Nếu con nghe lời sửa dạy bổ ích,
    thì con sẽ sống giữa vòng người khôn ngoan.
32 Ai gạt bỏ sự sửa dạy ghét bản thân mình,
    nhưng ai nghe lời khuyên răn tiếp nhận sự hiểu biết.
33 Kính sợ Chúa khiến con khôn ngoan.
    Đức khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.

Footnotes

  1. Châm Ngôn 15:7 đầu óc … tin cậy được Hay “Lòng của kẻ ngu dại chẳng được như thế.”
  2. Châm Ngôn 15:24 tránh được âm phủ Hay “tránh chết non.”
  3. Châm Ngôn 15:30 Nụ cười Nguyên văn, “ánh mắt sáng rỡ.”

15 Lời đáp êm dịu làm nguôi cơn giận;
Còn lời xẳng xớm gây phẫn nộ thêm.
Lưỡi người khôn ngoan phát ban tri thức;
Miệng kẻ dại dột thốt chuyện điên rồ.

Mắt Chúa thấy rõ khắp nơi,
Thấy tất cả kẻ xấu và người tốt.
Lưỡi hiền lành là cây sự sống,
Còn lưỡi độc ác làm tan nát tinh thần.
Kẻ dại dột khinh lời cha khuyên dạy;
Còn người khôn nghe lời quở trách khuyên răn.
Trong nhà người ngay lành có nhiều của cải;
Còn trong lợi tức kẻ ác có rắc rối chờ cơ hội xảy ra.
Môi người khôn ngoan loan truyền tri thức;
Còn lòng kẻ dại dột ấm ức nhưng chẳng có kiến thức gì.
Lễ vật của kẻ gian ác là gớm ghiếc trước mặt Chúa,
Nhưng lời cầu nguyện của người ngay lành thì Ngài lại vui lòng.
Ðường lối kẻ gian ác là gớm ghiếc trước mặt Chúa,
Nhưng Ngài yêu thương người đeo đuổi sự ngay lành.
10 Sự nghiêm phạt dành cho kẻ bỏ đường ngay nẻo chánh,
Ai ghét sự khuyên răn chẳng tránh khỏi chết đâu.

11 Ngay cả âm phủ và hỏa ngục mà Chúa còn biết rõ,
Thì huống chi là lòng dạ loài người.
12 Kẻ nhạo báng không thích bị ai quở trách;
Nó tránh đến với người khôn để học sự khôn ngoan.

13 Lòng vui vẻ khiến mặt mày rạng rỡ;
Dạ âu sầu làm tan vỡ tinh thần.
14 Lòng người thông sáng thích kiếm tìm tri thức;
Miệng kẻ dại khờ ưa ẩm thực điên rồ.
15 Kẻ nghèo khó suốt đời chịu khánh kiệt;
Người vui vẻ trong lòng dự yến tiệc luôn luôn.

16 Thà ít của mà kính sợ Chúa,
Hơn của cải nhiều mà rắc rối ùa theo.
17 Thà ăn cơm với rau mà thương yêu nhau,
Hơn là ăn thịt bò mập béo mà ghen ghét cặp theo.
18 Người nóng tính dễ gây xung đột;
Còn người chậm nóng giận làm cuộc cãi lộn nguôi đi.
19 Đường kẻ biếng nhác gai góc mọc đầy cản trở;
Còn lối người ngay lành lại mở rộng thênh thang.
20 Ðứa con khôn ngoan làm cho cha vui vẻ;
Còn kẻ dại dột lại khinh rẻ mẹ mình.
21 Kẻ kém hiểu biết cho sự điên dại là vui;
Nhưng người có trí tuệ cứ bước theo đường chính đáng.

22 Thiếu bàn luận các chương trình bị hỏng,
Nhưng với mưu sĩ nhiều chúng có triển vọng thành công.
23 Lời đáp hay làm mọi người vui thích;
Lời đáp hay đúng lúc thật bổ ích biết bao!
24 Người khôn ngoan bước theo con đường sự sống dẫn đi lên,
Ðể giữ người ấy tránh xa âm phủ ở phía dưới.
25 Chúa phá hủy nhà của kẻ kiêu ngạo;
Nhưng Ngài bảo vệ địa giới của người góa bụa.
26 Ý đồ của kẻ gian ác là gớm ghiếc trước mặt Chúa;
Nhưng lời của người trong sạch được đẹp lòng Ngài.
27 Kẻ tham lợi bất nghĩa chuốc lấy rắc rối cho nhà mình;
Nhưng ai ghét của hối lộ sẽ tiếp tục sống còn.
28 Người ngay lành suy nghĩ trong lòng rồi mới đáp;
Còn miệng kẻ gian ác vội nói những lời độc ác hại người.
29 Chúa thật cách xa đối với phường gian ác,
Nhưng Ngài lắng nghe lời cầu nguyện của người ngay lành.
30 Ánh mắt hân hoan phản ánh lòng vui vẻ,
Tin tức vui mừng làm mạnh khỏe cốt xương.
31 Tai chịu lắng nghe những lời quở trách về cuộc sống,
Người ấy sẽ ở giữa các bậc hiền triết khôn ngoan.
32 Kẻ từ chối nghe lời chỉ giáo khinh bỉ linh hồn mình,
Nhưng ai chịu nghe lời khuyên bảo sẽ được sự thông sáng.
33 Kính sợ Chúa là cách giáo dục khôn ngoan,
Ðức khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.