Add parallel Print Page Options

Những Lời Nói Khôn Ngoan của Sa-lô-môn

10 Các câu châm ngôn của Sa-lô-môn:

Con khôn ngoan làm cha vui vẻ;
Con ngu dại khiến mẹ buồn lo.
Của cải phi nghĩa chẳng ích lợi gì,
Nhưng đức công chính cứu ta khỏi chết.
Chúa không để người ngay lành bị đói,
Nhưng Ngài làm cho khát vọng của kẻ gian ác không thành.
Tay biếng nhác sẽ trở nên nghèo khó;
Tay siêng năng sẽ có giàu sang.
Ðứa con biết thâu trữ trong mùa hè là đứa con khôn ngoan;
Ðứa con mê ngủ trong mùa gặt là đứa con mang về xấu hổ.
Ðầu người ngay lành nhận được nhiều ân phước,
Còn miệng kẻ ác gian tiềm ẩn những bạo tàn.
Tưởng nhớ đến người ngay lành là một điều phước hạnh,
Còn tên tuổi kẻ ác gian bị rục rữa lãng quên.
Người có lòng khôn ngoan đón nhận những lời răn bảo,
Nhưng kẻ dại dột lắm lời sẽ lảo đảo ngã nhào.
Người nào bước đi trong sự liêm khiết sẽ an tâm vững tiến,
Nhưng ai theo lối gian tà sớm muộn gì bản chất sẽ lộ ra.
10 Ai nháy mắt ra dấu để làm bậy sẽ gây nên phiền não;
Còn kẻ dại mà lắm lời sớm muộn gì cũng thất bại mà thôi.
11 Miệng người ngay lành là nguồn sự sống,
Còn miệng kẻ gian ác tuôn ra bao hung hiểm ẩn tàng.
12 Sự ghen ghét gây ra cãi vã,
Nhưng tình yêu thương khỏa lấp mọi phiền lòng.
13 Lời khôn ngoan thoát ra từ môi người hiểu biết,
Nhưng roi đòn dành đặc biệt cho lưng kẻ chẳng nghĩ suy.
14 Người khôn ngoan luôn trau dồi thêm tri thức,
Còn kẻ dại dột lắm lời tức sắp rước họa vào thân.
15 Tài sản của người giàu có là thành trì kiên cố của họ,
Còn cảnh khốn khó của kẻ nghèo rõ là cảnh lầm than.
16 Công lao khó nhọc của người ngay lành dẫn đến sự sống;
Tiền lương của kẻ gian ác là phương tiện để nó phạm tội thêm.
17 Người vâng giữ lời giáo huấn là người đi theo đường sự sống,
Nhưng kẻ khước từ lời quở trách ắt phải bị lạc đường.
18 Kẻ có lòng ghen ghét che dấu lòng mình bằng môi dối trá;
Kẻ đồn đãi lời vu oan quả là kẻ dại khờ.
19 Kẻ nói nhiều không thiếu điều vấp phạm,
Còn người khôn ngoan thận trọng trong môi miệng của mình.
20 Lưỡi người ngay lành giống như bạc thượng hảo hạng,
Còn lòng kẻ gian ác thật chẳng đáng vài xu.
21 Môi người ngay lành nuôi được nhiều người sống,
Còn kẻ dại khờ chịu chết vì thiếu nghĩ suy.

22 Phước hạnh của Chúa làm ta nên giàu có;
Ngài chẳng thêm nỗi phiền muộn gì vào.

23 Kẻ điên dại coi việc làm ác giống như trò tiêu khiển,
Còn người thông sáng được vui khi xử sự cách khôn ngoan.
24 Kẻ gian ác sợ điều nào sẽ bị trao cho điều ấy;
Người ngay lành ước điều chi thì điều ấy được ban cho.
25 Khi giông tố qua rồi kẻ ác không còn nữa,
Nhưng người ngay lành lại được vững lập đời đời.
26 Như giấm làm ghê răng và như khói làm cay mắt thể nào,
Kẻ biếng nhác cũng như vậy đối với người sai bảo nó.

27 Kính sợ Chúa làm tăng thêm tuổi thọ,
Nhưng tuổi kẻ gian tà quả có giảm bớt đi.
28 Người ngay lành hy vọng và cuối cùng được vui thỏa,
Còn kẻ gian ác trông mong nhưng rốt cục chẳng có gì.
29 Ðường lối Chúa là thành trì cho người chân chính,
Nhưng đó cũng là chỗ diệt vong cho kẻ ác gian.
30 Người ngay lành sẽ không bao giờ bị dứt bỏ,
Nhưng kẻ gian ác sẽ không có đất dung thân.
31 Miệng người ngay lành nói ra lẽ khôn ngoan,
Còn lưỡi kẻ ngang bướng sớm muộn gì cũng bị cắt đứt.
32 Môi người ngay lành nói những điều đáng nói,
Còn miệng kẻ ác gian nói toàn chuyện ngang ngược gian tà.

Các Châm Ngôn Của Vua Sa-lô-môn

10 Con trai khôn ngoan làm cho cha mình vui vẻ,
    Nhưng đứa con ngu dại gây cho mẹ mình buồn phiền.
Của phi nghĩa không sinh lời,
    Nhưng sự công chính giải cứu khỏi sự chết.
CHÚA không để người công chính đói khát,
    Nhưng Ngài từ khước lòng thèm muốn của kẻ ác.
Cánh tay lười biếng gây nên nghèo khổ
    Nhưng bàn tay siêng năng làm cho giàu có.
Người nào thâu trữ trong mùa hè là đứa con khôn ngoan;
    Kẻ ngủ trong mùa gặt là đứa con gây sỉ nhục.
Phước lành ở trên đầu người công chính,
    Nhưng miệng kẻ gian ác che giấu điều hung bạo.[a]
Kỷ niệm của người công chính là một phước lành,
    Nhưng tên của kẻ gian ác sẽ mục nát.
Lòng khôn ngoan chấp nhận mệnh lệnh;
    Nhưng môi miệng ngu dại sẽ đưa đến hủy hoại.
Người sống[b] ngay thẳng sẽ sống an toàn,
    Nhưng đường lối gian tà sẽ bị phát giác.
10 Người nháy mắt làm hiệu gây nên sầu não,
    Và môi miệng ngu dại sẽ đưa đến hủy hoại.[c]
11 Miệng người công chính là nguồn sự sống,
    Nhưng miệng kẻ gian ác che giấu điều hung bạo.
12 Thù ghét gây ra xung đột,
    Nhưng tình yêu thương che đậy mọi vi phạm.
13 Khôn ngoan được tìm thấy trên môi miệng người hiểu biết,
    Nhưng roi vọt dành cho lưng kẻ thiếu trí hiểu.
14 Người khôn ngoan tích trữ tri thức,
    Nhưng môi miệng kẻ ngu dại đem hủy hoại đến gần.
15 Tài sản người giàu có là thành trì kiên cố của người;
    Sự hủy hoại của kẻ nghèo là sự nghèo khó của họ.
16 Công lao của người công chính dẫn đến sự sống;
    Lợi lộc của kẻ gian ác dẫn đến tội lỗi.
17 Ai nghe lời giáo huấn ở trên đường dẫn đến sự sống,
    Nhưng kẻ khước từ sự quở trách sẽ bị lầm lạc.
18 Kẻ che giấu lòng thù ghét là kẻ có môi giả dối,
    Và người buông ra lời nói hành là người ngu dại.
19 Hễ nhiều lời thì sẽ không thiếu vấp phạm,
    Nhưng người khôn ngoan gìn giữ môi miệng mình.
20 Lưỡi người công chính là bạc nguyên chất;
    Lòng người gian ác không có giá trị gì.
21 Môi miệng người công chính nuôi dưỡng nhiều người,
    Nhưng những kẻ ngu dại chết vì thiếu trí hiểu.
22 Phước lành của CHÚA làm nên giàu có;
    Ngài cũng không thêm buồn phiền cặp theo.
23 Người ngu dại coi hành động ác là thích thú,[d]
    Nhưng người sáng suốt vui thích trong sự khôn ngoan.
24 Điều kẻ ác lo sợ sẽ xảy ra cho nó,
    Nhưng điều người công chính ước ao sẽ được ban cho.
25 Khi giông tố thổi qua, kẻ ác sẽ không còn nữa,
    Nhưng nền móng của người công chính còn đời đời.
26 Như giấm làm ê răng, như khói làm cay mắt;
    Kẻ lười biếng đối với người sai phái nó cũng vậy.
27 Sự kính sợ CHÚA sẽ gia tăng ngày tháng,
    Nhưng năm thọ của kẻ ác sẽ bị cắt ngắn đi.
28 Hy vọng của người công chính là sự vui vẻ,
    Nhưng sự trông đợi của kẻ ác sẽ tiêu tan.
29 Đường lối của CHÚA là thành lũy cho người ngay thẳng,
    Nhưng là sự hủy hoại cho kẻ gian ác.
30 Người công chính sẽ không bao giờ bị rung chuyển,
    Nhưng kẻ ác sẽ không tồn tại trên đất.
31 Miệng của người công chính đem lại sự khôn ngoan,
    Nhưng lưỡi gian tà sẽ bị cắt đứt.
32 Môi người công chính biết điều thích hợp,
    Còn miệng kẻ gian ác biết sự gian tà.

Footnotes

  1. 10:6 Ctd: điều hung bạo che phủ miệng người gian ác
  2. 10:9 Nt: đi
  3. 10:10 LXX: nhưng người quở trách thẳng thắn đem lại bình an
  4. 10:23 Ctd: trò đùa