II Sử Ký 18-20
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Mi-cai-gia cảnh cáo vua A-háp
18 Vua Giô-sa-phát giàu có và danh vọng. Vua kết ước với vua A-háp qua hôn nhân [a]. 2 Ít năm sau Giô-sa-phát đến Xa-ma-ri thăm vua A-háp. A-háp giết nhiều chiên bò làm tiệc lớn thết đãi Giô-sa-phát và đoàn tùy tùng. Vua xúi Giô-sa-phát tấn công Ra-mốt trong Ghi-lê-át. 3 A-háp vua Ít-ra-en hỏi Giô-sa-phát, vua Giu-đa rằng, “Vua có muốn cùng tôi xuống đánh Ra-mốt trong Ghi-lê-át không?” Giô-sa-phát đáp, “Tôi sẽ đi với vua, binh sĩ tôi cũng như binh sĩ vua. Chúng tôi sẽ cùng vua ra trận.” 4 Giô-sa-phát nói tiếp cùng vua Ít-ra-en, “Nhưng trước hết chúng ta nên cầu hỏi xem đây có phải là ý CHÚA không.”
5 Vậy vua A-háp triệu tập bốn trăm nhà tiên tri lại hỏi rằng, “Chúng ta có nên xuống đánh Ra-mốt trong Ghi-lê-át không?”
Họ đồng trả lời, “Vua nên đi vì Thượng Đế sẽ trao thành ấy vào tay vua.”
6 Nhưng Giô-sa-phát hỏi, “Ở đây còn có nhà tiên tri nào khác nữa của CHÚA không? Hãy hỏi người để biết chúng ta phải làm gì.”
7 Vua Ít-ra-en trả lời cùng Giô-sa-phát, “Còn có một nhà tiên tri nữa. Chúng ta có thể nhờ người cầu hỏi CHÚA nhưng tôi ghét người vì người không khi nào nói tiên tri tốt về tôi mà chỉ nói chuyện xấu thôi. Người là Mi-cai-gia, con trai Im-la.”
Giô-sa-phát nói, “Vua không nên nói như vậy!”
8 Vì thế vua Ít-ra-en sai một sĩ quan mang Mi-cai-gia trình diện mình ngay lập tức.
9 A-háp, vua Ít-ra-en và Giô-sa-phát, vua Giu-đa đang mặt triều phục và ngồi trên ngôi trong sân đập lúa, gần nơi cổng vào Xa-ma-ri. Tất cả các nhà tiên tri đều đứng trước hai vua và đang nói tiên tri. 10 Xê-đê-kia, con trai Kê-na-a-na làm mấy cái sừng bằng sắt [b]. Ông nói với A-háp, “CHÚA phán như sau: ‘Ngươi sẽ dùng các sừng nầy đánh dân A-ram cho đến khi tận diệt chúng.’” 11 Tất cả các nhà tiên tri đều nói giống nhau như sau, “Hãy đánh Ra-mốt trong Ghi-lê-át, vua sẽ thắng vì CHÚA sẽ trao quân A-ram vào tay vua.”
12 Sứ giả được phái đi mang Mi-cai-gia đến nói với ông, “Tất cả các nhà tiên tri đều nói rằng vua A-háp sẽ thắng. Ông cũng nên nói theo họ và cho vua một câu trả lời nghe thuận tai.”
13 Nhưng Mi-cai-gia đáp, “Thật như CHÚA hằng sống, ta chỉ có thể nói ra điều gì Thượng Đế của ta phán mà thôi.”
14 Khi Mi-cai-gia đến cùng A-háp thì vua hỏi ông, “Mi-cai-gia, chúng ta có nên đánh Ra-mốt trong Ghi-lê-át hay không?”
Mi-cai-gia đáp, “Vua hãy đi đánh vì sẽ thắng! CHÚA sẽ trao chúng vào tay vua.”
15 Nhưng A-háp bảo Mi-cai-gia, “Chẳng phải đã bao nhiêu lần ta bảo ngươi chỉ được nhân danh CHÚA nói sự thật cho ta mà thôi sao?”
16 Mi-cai-gia đáp, “Tôi thấy đạo quân Ít-ra-en tản lạc trên núi như chiên không có người chăn. CHÚA phán, ‘Họ không có người lãnh đạo. Hãy để họ về nhà bình yên.’”
17 A-háp, vua Ít-ra-en liền bảo Giô-sa-phát, “Thấy không, tôi đã nói rồi mà! Hắn không bao giờ nói tiên tri tốt về tôi, chỉ toàn xấu thôi.”
18 Nhưng Mi-cai-gia đáp, “Hãy nghe lời CHÚA phán: Tôi thấy CHÚA ngồi trên ngôi, còn đạo quân trên trời đứng chầu bên phải và bên trái Ngài. 19 CHÚA hỏi, ‘Ai sẽ đi dụ A-háp, vua Ít-ra-en tấn công Ra-mốt trong Ghi-lê-át để người bị giết tại đó?’ Người nói thế nầy, kẻ đề nghị thế khác. 20 Rồi có một thần linh đi ra đứng trước mặt CHÚA thưa rằng, ‘Tôi sẽ đi dụ người.’ CHÚA hỏi, ‘Dụ cách nào?’ 21 Thần linh ấy đáp, ‘Tôi sẽ đi đến với các nhà tiên tri A-háp và xúi họ nói dối.’ CHÚA phán, ‘Ngươi làm được đó. Đi đi.’”
22 Mi-cai-gia bảo, “Thưa vua A-háp, CHÚA đã khiến các nhà tiên tri gạt vua, vì CHÚA đã nhất định giáng thảm họa cho vua.”
23 Xê-đê-kia, con trai của Kê-na-na liền bước đến tát vào má Mi-cai-gia. Xê-đê-kia hỏi, “Thần linh của CHÚA đã bỏ ta mà đi ngả nào để phán với ngươi?”
24 Mi-cai-gia trả lời, “Ngày mà ngươi chạy trốn vào phòng trong thì sẽ hiểu chuyện đó.”
25 A-háp, vua Ít-ra-en liền ra lệnh, “Hãy bắt Mi-cai-gia giao cho A-môn, viên cai ngục, và cho Giô-ách, con trai vua. 26 Bảo họ nhốt người nầy trong ngục, chỉ cho ăn bánh, uống nước mà thôi cho đến khi ta từ chiến trận bình an trở về.”
27 Mi-cai-gia nói, “Thưa vua A-háp, nếu vua bình an trở về từ chiến trận thì CHÚA đã không phán qua tôi.” Rồi ông nói thêm, “Toàn dân hãy nghe cho kỹ!”
Trận đánh ở Ra-mốt Ghi-lê-át, A-háp bị giết
28 Vậy A-háp, vua Ít-ra-en và Giô-sa-phát, vua Giu-đa kéo ra Ra-mốt trong Ghi-lê-át. 29 Vua A-háp bảo Giô-sa-phát, “Tôi sẽ ra trận nhưng sẽ hóa trang để không ai nhận ra tôi. Còn vua thì vẫn cứ mặc triều phục.” Vì thế A-háp giả trang ra trận.
30 Vua của A-ram ra lệnh cho các chỉ huy quân xa rằng, “Đừng tấn công ai hết, dù lớn hay nhỏ, chỉ đánh vua Ít-ra-en mà thôi.” 31 Khi các viên chỉ huy thấy Giô-sa-phát thì tưởng là vua Ít-ra-en nên áp lại tấn công. Nhưng Giô-sa-phát la lên, CHÚA liền giúp đỡ vua. Thượng Đế khiến các viên chỉ huy quân xa rời khỏi Giô-sa-phát. 32 Khi họ thấy không phải vua A-háp liền thôi không đuổi theo vua nữa.
33 Tình cờ có một quân sĩ bắn một mũi tên trúng nhằm A-háp, vua Ít-ra-en, ngay chỗ nối của áo giáp. Vua A-háp bảo tài xế quân xa mình rằng, “Hãy quay xe lại, mang ta ra khỏi mặt trận ngay vì ta bị thương rồi!”
34 Trận chiến kéo dài khốc liệt suốt ngày. Vua A-háp đứng trong xe đối đầu với quân A-ram cho đến chiều. Khi mặt trời lặn thì vua chết.
19 Giô-sa-phát, vua Giu-đa an toàn trở về cung điện mình ở Giê-ru-sa-lem. 2 Giê-hu, con trai Ha-na-ni, người tiên kiến, đi ra đón và hỏi vua rằng, “Tại sao vua giúp đỡ kẻ ác? Sao vua lại yêu mến kẻ ghét CHÚA? Vì thế, CHÚA rất bất bình với vua. 3 Nhưng trong vua còn có điều thiện. Vua đã dẹp bỏ tượng A-sê-ra khỏi xứ, và vua cố gắng vâng theo Thượng Đế.”
Giô-sa-phát chọn các quan án
4 Giô-sa-phát đóng đô ở Giê-ru-sa-lem. Vua đi ra thăm dân từ Bê-e-sê-ba cho đến các núi Ép-ra-im, đưa họ về cùng CHÚA, Thượng Đế của tổ tiên mình. 5 Giô-sa-phát bổ nhiệm các quan án trong khắp xứ, trong mỗi thành có vách kiên cố ở Giu-đa. 6 Giô-sa-phát nhắn nhủ họ, “Hãy cẩn thận về việc mình làm vì không phải các ngươi phân xử cho người mà cho CHÚA. Ngài sẽ ở cùng khi các ngươi quyết định. 7 Mỗi người trong các ngươi hãy kính sợ CHÚA. Hãy cân nhắc hành động mình vì CHÚA là Thượng Đế chúng ta muốn dân Ngài được bình đẳng. Ngài muốn mọi người được đối xử như nhau và Ngài không muốn thấy tiền bạc làm lệch lạc các quyết định của các ngươi.”
8 Và ở Giê-ru-sa-lem, Giô-sa-phát cũng bổ nhiệm một số người Lê-vi, thầy tế lễ, và các trưởng gia đình trong Ít-ra-en làm quan án. Họ phải quyết định về những vụ liên quan đến luật pháp CHÚA và giải quyết những tranh chấp giữa dân cư Giê-ru-sa-lem với nhau. 9 Giô-sa-phát dặn họ rằng, “Các ngươi phải luôn luôn hết lòng phục vụ CHÚA, và phải kính sợ Ngài. 10 Dân chúng sống trong các thành phố sẽ mang những vụ án có liên quan đến giết người hoặc vi phạm các điều giáo huấn, mệnh lệnh, qui tắc, và các luật lệ khác đến nhờ các ngươi phân xử. Trong các vụ đó các ngươi phải cảnh cáo mọi người không được phạm tội cùng CHÚA. Nếu không CHÚA sẽ nổi giận cùng các ngươi và dân chúng. Còn nếu các ngươi đã cảnh cáo họ thì các ngươi sẽ không mắc tội.
11 A-ma-ria, thầy tế lễ trưởng sẽ coi sóc các ngươi về mọi vụ liên quan đến CHÚA. Xê-ba-đia, con trai Ích-ma-ên, một lãnh tụ trong chi tộc Giu-đa, sẽ hướng dẫn các ngươi về những vụ liên quan đến vua. Ngoài ra các người Lê-vi sẽ làm các viên chức giúp các ngươi. Hãy can đảm. Cầu CHÚA ở cùng những kẻ làm điều ngay thẳng.”
Giô-sa-phát gặp chiến tranh
20 Sau đó dân Mô-áp, Am-môn, và một số người Mê-u-nít [c] kéo đến gây chiến với Giô-sa-phát. 2 Các sứ giả đến báo cáo cùng Giô-sa-phát, “Một đạo quân rất lớn từ Ê-đôm, từ phía bên kia Biển Chết, kéo đến đánh vua. Họ đã vào Ha-xa-xôn Ta-ma!” Ha-xa-xôn Ta-ma cũng có tên là Ên-ghê-đi. 3 Giô-sa-phát lo sợ nên vua cầu xin CHÚA chỉ dẫn. Vua ra lệnh rằng không ai trong Giu-đa được ăn uống gì trong thời gian đặc biệt nầy để cầu nguyện cùng Thượng Đế. 4 Dân Giu-đa cũng đến cầu xin CHÚA cứu giúp; họ đến từ khắp các thị trấn trong Giu-đa. 5 Dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem họp nhau trước sân mới của đền thờ CHÚA. Rồi Giô-sa-phát đứng lên 6 cầu nguyện rằng,
“Lạy CHÚA, Thượng Đế của tổ tiên chúng tôi, Ngài là Thượng Đế ngự trên trời. Ngài cai trị tất cả các nước các dân. Ngài có quyền năng, không ai có thể chống nghịch nổi Ngài. 7 Lạy Thượng Đế của chúng tôi, Ngài đã đuổi các dân sống trong xứ nầy trước mặt dân Ít-ra-en của Ngài. Và Ngài ban xứ nầy đời đời cho dòng dõi của bạn hữu Ngài là Áp-ra-ham. 8 Họ sống trong xứ nầy và xây một đền thờ cho Ngài. Họ cầu xin, 9 ‘Nếu chúng tôi gặp hoạn nạn, giặc giã, bị hình phạt, bệnh tật, hay đói kém, chúng tôi sẽ đứng trước Ngài và trước đền thờ nầy mà Ngài đã chọn để thờ phụng Ngài. Chúng tôi sẽ kêu cứu cùng Ngài khi chúng tôi gặp khốn đốn. Xin Ngài nghe và cứu chúng tôi.’
10 Bây giờ những người Am-môn, Mô-áp, và Ê-đôm đang kéo đến. Ngài không cho phép dân Ít-ra-en vào đất họ khi dân Ít-ra-en ra khỏi Ai-cập [d]. Cho nên dân Ít-ra-en rẽ sang đường khác và không tiêu diệt họ. 11 Nhưng Ngài xem họ đền ơn chúng tôi về việc chúng tôi không tiêu diệt họ như thế này đây! Họ kéo đến để đánh đuổi chúng tôi ra khỏi xứ của Ngài mà Ngài đã ban cho chúng tôi làm sản nghiệp. 12 Lạy Thượng Đế chúng tôi, xin hãy trừng phạt họ. Chúng tôi không đủ sức đánh lại đạo quân rất lớn nầy đang tấn công chúng tôi. Chúng tôi không biết phải làm gì nên chúng tôi đến cầu xin Ngài cứu giúp.” [e]
13 Tất cả các người Giu-đa đều đứng trước mặt CHÚA cùng với vợ, con, và trẻ sơ sinh của mình. 14 Thần linh của CHÚA nhập vào Gia-ha-xi-ên. Gia-ha-xi-ên là con trai Xa-cha-ri. Xa-cha-ri là con Bê-nai-gia. Bê-nai-gia là con Giê-i-ên. Giê-i-ên là con Mát-ta-nia. Gia-ha-xi-ên, một người Lê-vi và là con cháu A-sáp đứng lên trong buổi họp 15 nói rằng, “Tâu vua Giô-sa-phát và toàn dân sống trong Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, xin hãy nghe tôi. CHÚA phán với các ngươi như sau: ‘Đừng sợ cũng đừng nản chí vì đạo quân đông đảo nầy. Cuộc chiến nầy không phải của các ngươi mà là của Thượng Đế. 16 Ngày mai hãy kéo quân xuống gặp chúng nó. Chúng sẽ kéo lên qua đèo Xít. Các ngươi sẽ gặp chúng ở cuối hố dẫn tới sa mạc Giê-ru-ên. 17 Các ngươi không cần phải đánh trong trận nầy. Chỉ hãy đứng vững chỗ mình rồi sẽ thấy CHÚA giải cứu các ngươi. Hỡi Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, đừng sợ cũng đừng nản chí vì CHÚA ở với các ngươi. Vậy ngày mai hãy ra gặp chúng.’”
18 Vua Giô-sa-phát cúi sấp mặt xuống đất. Tất cả dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem cùng cúi mặt xuống đất trước mặt CHÚA và bái lạy Ngài. 19 Rồi một số người Lê-vi từ họ hàng Cô-hát và Cô-ra đứng lên lớn tiếng ca ngợi CHÚA, Thượng Đế của Ít-ra-en.
20 Đạo quân Giô-sa-phát kéo ra đến sa mạc Tê-cô-a vào sáng sớm hôm sau. Khi họ sắp lên đường thì Giô-sa-phát đứng lên nhắn nhủ, “Hỡi dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, hãy nghe ta đây. Hãy đặt niềm tin nơi CHÚA là Thượng Đế các ngươi thì các ngươi sẽ vững vàng. Hãy tin tưởng nơi các nhà tiên tri Ngài thì các ngươi sẽ thành công.”
21 Giô-sa-phát nghe ý kiến của dân chúng. Sau đó ông chọn các nam ca sĩ cho CHÚA để ca ngợi Ngài vì Ngài là Đấng thánh khiết và uy nghiêm. Khi họ đi diễn hành trước quân đội thì họ kêu lên, “Cảm tạ CHÚA, vì tình yêu Ngài còn đến đời đời.” [f] 22 Khi họ bắt đầu hát ca ngợi Thượng Đế thì CHÚA đặt quân phục kích dân Am-môn, Mô-áp, và Ê-đôm là những quân đến tấn công Giu-đa. Tất cả bị thảm bại. 23 Người Am-môn và Mô-áp tấn công người Ê-đôm, hoàn toàn tiêu diệt họ. Sau khi đã tiêu diệt người Ê-đôm thì họ quay lại chém giết lẫn nhau.
24 Khi những người từ Giu-đa đến nơi có thể thấy sa mạc, thì họ nhìn thấy đạo binh đông đảo của quân thù. Nhưng họ chỉ toàn thấy xác chết nằm la liệt trên đất; không ai sống sót. 25 Khi Giô-sa-phát và đạo quân của ông đến lột những món có giá trị của họ thì thấy vô số vật liệu, áo quần, và những vật quí báu khác. Nhiều quá họ không mang đi nổi cho nên phải mất ba ngày mới gom hết được. 26 Đến ngày thứ tư Giô-sa-phát và đạo quân của ông gặp nhau ở thung lũng Bê-ra-ca [g] để ca ngợi CHÚA. Vì thế mà nơi đó được gọi là thung lũng Bê-ra-ca cho đến ngày nay.
27 Sau đó Giô-sa-phát hướng dẫn tất cả dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem trở về Giê-ru-sa-lem. CHÚA khiến họ mừng rỡ vì kẻ thù họ đã bị đại bại. 28 Họ tiến vào Giê-ru-sa-lem giữa tiếng đờn cầm, đờn sắt, kèn và cùng nhau đến đền thờ CHÚA.
29 Khi các nước thuộc những xứ xung quanh nghe CHÚA đã đánh bại kẻ thù của Ít-ra-en thì đâm ra kính sợ Thượng Đế. 30 Nước vua Giô-sa-phát không còn giặc giã nữa. Thượng Đế ban cho vua thái bình khắp mọi nơi.
Triều đại Giô-sa-phát chấm dứt
31 Giô-sa-phát cai trị trên xứ Giu-đa. Ông được ba mươi lăm tuổi khi lên ngôi vua và trị vì ở Giê-ru-sa-lem hai mươi lăm năm. Mẹ ông tên A-xu-ba, con gái của Sin-li. 32 Giô-sa-phát là người nhân đức như A-sa, cha mình. Vua làm điều phải trước mặt CHÚA. 33 Nhưng vua không tháo bỏ những nơi thờ tà thần, còn dân chúng cũng không thực lòng theo Thượng Đế của tổ tiên mình.
34 Các việc khác vua Giô-sa-phát làm khi đang trị vì, từ đầu đến cuối, đều được ghi chép trong sử ký của Giê-hu, con Ha-na-ni, thuộc bộ sử ký các vua Ít-ra-en.
35 Về sau, Giô-sa-phát, vua Giu-đa kết ước với A-cha-xia, vua Ít-ra-en, là điều không nên làm. 36 Giô-sa-phát đồng lòng với vua A-cha-xia để đóng các tàu buôn. Các tàu đó được đóng ở thị trấn Ê-xi-ôn Ghê-be. 37 Sau đó Ê-li-ê-xe, con Đô-đa-va-hu từ thị trấn Ma-rê-sa lên tiếng phản đối Giô-sa-phát. Ông nói, “Nầy vua Giô-sa-phát, vì vua đã hợp tác với A-cha-xia, CHÚA sẽ tiêu hủy những gì vua đã đóng.” Các tàu đều bị bể tan cho nên không đi buôn bán được.
Footnotes
- II Sử Ký 18:1 Vua kết ước … qua hôn nhân Giô-ram, con trai Giô-sa-phát, lấy A-tha-lia, con gái A-háp. Xem II Sử 21:6.
- II Sử Ký 18:10 sừng bằng sắt Dấu hiệu của sức mạnh.
- II Sử Ký 20:1 Mê-u-nít Đây là dựa theo bản cổ Hi-lạp. Bản tiêu chuẩn Hê-bơ-rơ ghi “người Am-môn.”
- II Sử Ký 20:10 Ngài không cho … ra khỏi Ai-cập Xem Phục 2:4-9, 19.
- II Sử Ký 20:12 Chúng tôi … cứu giúp Nguyên văn, “Mắt chúng tôi trông đợi Ngài!”
- II Sử Ký 20:21 Cảm tạ CHÚA … đến đời đời Xem Thi 118 và 136.
- II Sử Ký 20:26 Bê-ra-ca Nghĩa là “phúc lành.”
II Sử Ký 18-20
Bản Dịch 2011
Liên Minh giữa Giê-hô-sa-phát và A-háp
(1 Vua 22:1-27)
18 Lúc ấy Giê-hô-sa-phát đã trở nên rất giàu có và rất được tôn trọng. Ông kết hôn để lập liên hệ đồng minh với A-háp. 2 Sau đó vài năm ông đi xuống Sa-ma-ri để thăm A-háp. A-háp làm thịt rất nhiều chiên và bò để thết đãi ông và đoàn tùy tùng theo ông. Sau đó A-háp xúi giục ông đi với ông ấy lên tấn công Ra-mốt Ghi-lê-át. 3 A-háp vua I-sơ-ra-ên nói với Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa, “Ngài có muốn đi lên tấn công Ra-mốt Ghi-lê-át với tôi không?”
Ông trả lời ông ấy, “Tôi sẽ đi với ngài. Dân tôi là dân ngài. Chúng tôi sẽ cùng ra trận với ngài.”
4 Tuy nhiên Giê-hô-sa-phát nói tiếp với vua I-sơ-ra-ên, “Tôi xin ngài, chúng ta phải cầu hỏi ý Chúa trước đã.” 5 Vậy vua I-sơ-ra-ên triệu tập các tiên tri lại, bốn trăm người cả thảy, và hỏi họ, “Chúng ta có nên kéo quân lên đánh Ra-mốt Ghi-lê-át không, hay chúng ta nên ngưng lại?”
Họ đáp, “Hãy đi lên, vì Ðức Chúa Trời sẽ phó nó vào trong tay vua.”
6 Nhưng Giê-hô-sa-phát hỏi, “Ở đây còn có tiên tri nào khác của Chúa, để chúng ta có thể thỉnh ý chăng?”
7 Vua I-sơ-ra-ên nói với Giê-hô-sa-phát, “Còn một người nữa chúng ta có thể thỉnh ý Chúa, Mi-cai-a con của Im-la, nhưng tôi ghét ông ấy, vì ông ấy không bao giờ nói tiên tri điều gì lành về tôi, nhưng chỉ nói toàn điều dữ thôi.”
Giê-hô-sa-phát nói, “Xin ngài đừng nói thế.”
8 Bấy giờ vua I-sơ-ra-ên gọi một trong các quan của ông đến và bảo, “Hãy đem Mi-cai-a con của Im-la đến đây gấp.”
9 Vả, lúc ấy vua I-sơ-ra-ên và Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa đều mặc triều phục và đang ngồi trên ngai của họ trong sân đập lúa ở cổng Thành Sa-ma-ri, và tất cả tiên tri đều nói tiên tri trước mặt họ. 10 Xê-đê-ki-a con của Kê-na-a-na làm cho ông các sừng bằng sắt và nói, “Chúa phán thế nầy: Với các sừng nầy, ngươi sẽ húc dân A-ram cho đến khi chúng bị tiêu diệt.” 11 Tất cả các tiên tri khác cũng nói tiên tri tương tự và bảo, “Hãy đi lên Ra-mốt Ghi-lê-át và sẽ được thắng lợi. Chúa sẽ ban nó vào tay vua.”
12 Vị sứ giả có phận sự đi gọi Mi-cai-a nói với ông, “Này, tất cả tiên tri đều đã nói hợp với ý vua; mong rằng những gì ông nói cũng sẽ phù hợp với họ, tức hợp với ý vua.”
13 Nhưng Mi-cai-a đáp, “Tôi chỉ sinh mạng của Chúa mà thề rằng tôi sẽ nói những gì Ðức Chúa Trời phán bảo mà thôi.”
14 Khi ông được đưa đến trước mặt vua, vua nói với ông, “Mi-cai-a, chúng ta có nên kéo lên Ra-mốt Ghi-lê-át đánh giặc, hay chúng ta nên ngưng lại?”
Ông trả lời, “Hãy đi lên và sẽ được thắng lợi; chúng sẽ bị trao vào tay vua.”
15 Nhưng vua nói với ông, “Ðã bao lần ta nói với ngươi rằng ngươi phải nhân danh Chúa mà thề ngươi sẽ không nói điều chi khác hơn sự thật sao?”
16 Bấy giờ Mi-cai-a nói, “Tôi thấy toàn dân I-sơ-ra-ên tản lạc trên khắp các núi, như chiên không có người chăn. Chúa phán, ‘Những kẻ ấy không có người lãnh đạo. Ai nấy hãy trở về nhà mình bình an vô sự.’”
17 Vua I-sơ-ra-ên nói với Giê-hô-sa-phát, “Tôi đã chẳng nói với ngài rằng ông ấy không bao giờ nói điều gì lành về tôi mà chỉ nói toàn điều dữ đấy sao?”
18 Mi-cai-a nói, “Vậy hãy nghe sứ điệp của Chúa: Tôi thấy Chúa ngồi trên ngai của Ngài, với tất cả các thiên thần đứng hầu bên phải và bên trái Ngài. 19 Chúa phán, ‘Ai sẽ xúi giục A-háp vua I-sơ-ra-ên để nó đi lên Ra-mốt Ghi-lê-át hầu ngã gục ở đó?’ Bấy giờ các vị thiên thần phát biểu, vị nầy nói thế nầy, vị kia nói thể khác, 20 cho đến khi có một vị thần đi ra, tiến đến trước mặt Chúa, và tâu rằng, ‘Thần xin đi xúi giục ông ấy.’ Chúa hỏi vị thần ấy, ‘Ngươi sẽ làm thế nào?’ 21 Vị thần ấy đáp, ‘Thần sẽ ra đi và làm một thần nói dối trong miệng tất cả tiên tri của ông ấy.’ Ngài phán, ‘Ngươi sẽ xúi giục nó và ngươi sẽ thành công. Hãy đi và làm như thế.’ 22 Vậy chúa thượng đã thấy đó, Chúa đã đặt một thần nói dối trong miệng các tiên tri nầy của ngài. Chúa định sẽ giáng họa cho ngài đó.”
23 Bấy giờ Xê-đê-ki-a con của Kê-na-a-na đến gần Mi-cai-a, tát vào má ông, và nói, “Thần của Chúa đã đi ngả nào rời khỏi tôi mà đến nói với ông?”
24 Mi-cai-a trả lời, “Ông sẽ khám phá ra điều đó trong ngày ông chui vào phòng trong cùng để lẩn trốn.”
25 Bấy giờ vua I-sơ-ra-ên ra lịnh, “Hãy bắt hắn và trao cho A-môn quan trấn thủ kinh thành, cùng trao cho Hoàng Tử Giô-ách, 26 và bảo, ‘Vua truyền lịnh thế nầy: Hãy nhốt tên nầy trong ngục và cho nó ăn uống đủ sống cầm hơi cho đến khi ta trở về bình an.’”
27 Mi-cai-a nói, “Nếu ngài trở về bình an thì Chúa đã không phán qua tôi.” Rồi ông nói tiếp, “Hỡi mọi người, hỡi tất cả các người, xin hãy nghe rõ điều đó.”
A-háp Tử Trận
(1 Vua 22:28-35)
28 Vậy vua I-sơ-ra-ên và Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa đi lên Ra-mốt Ghi-lê-át. 29 Vua I-sơ-ra-ên nói với Giê-hô-sa-phát, “Tôi sẽ cải trang, còn ngài xin cứ mặc vương bào.” Thế là vua I-sơ-ra-ên cải trang, và họ cùng nhau ra trận. 30 Bấy giờ vua A-ram đã ra lịnh cho các sĩ quan chỉ huy các xe chiến mã của ông, “Các ngươi chớ tấn công ai, bất luận nhỏ hay lớn, nhưng hãy tấn công một mình vua I-sơ-ra-ên cho ta.” 31 Vậy khi giáp trận, các sĩ quan chỉ huy các xe chiến mã thấy Giê-hô-sa-phát, họ nói, “Ðó là vua I-sơ-ra-ên.” Thế là họ tập trung lực lượng vây đánh ông tới tấp. Thấy vậy Giê-hô-sa-phát kêu cầu lớn tiếng, và Chúa giúp ông. Ðức Chúa Trời khiến chúng dang xa ông. 32 Sau đó các sĩ quan chỉ huy các xe chiến mã thấy đó không phải là vua I-sơ-ra-ên, họ quay lại và không truy kích ông nữa. 33 Bấy giờ một lính xạ tiễn giương cung bắn đại về hướng địch quân, không ngờ mũi tên trúng ngay vào giữa kẽ áo giáp của vua I-sơ-ra-ên. Ông nói với người đánh xe cho ông, “Hãy quay xe lại và đem ta ra khỏi trận mạc, vì ta đã bị thương.” 34 Ngày hôm đó trận chiến càng lúc càng trở nên khốc liệt hơn. Vua I-sơ-ra-ên đã gượng đứng trên xe chiến mã của ông để đối diện với quân A-ram đến chiều tối, và khi mặt trời lặn, ông đã tắt thở.
Giê-hô-sa-phát Bị Tiên Tri của Chúa Quở Trách
19 Cuối cùng Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa đã trở về cung điện của ông tại Giê-ru-sa-lem được bình an. 2 Bấy giờ Giê-hu con của Ðấng Tiên Kiến Ha-na-ni ra đón và nói với Vua Giê-hô-sa-phát, “Sao ngài lại giúp đỡ kẻ ác và thương kẻ ghét Chúa? Vì cớ đó Chúa giận ngài. 3 Tuy nhiên ngài đã làm được vài điều tốt. Ngài đã diệt trừ khỏi đất nước các trụ thờ Nữ Thần A-sê-ra, và ngài đã để lòng tìm kiếm Ðức Chúa Trời.”
Cải Tổ Ngành Tư Pháp
4 Vậy Giê-hô-sa-phát ở Giê-ru-sa-lem một thời gian. Sau đó ông ra đi thăm dân, từ Bê-e Sê-ba đến các vùng trên Cao Nguyên Ép-ra-im, để đem họ trở về với Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên họ. 5 Ông bổ nhiệm các quan án trong khắp nước, đặt họ trong các thành kiên cố của Giu-đa, thành nào cũng có. 6 Ông ra lịnh cho họ, “Khá cẩn trọng trong những việc các ngươi làm. Không phải các ngươi xét xử cho người, nhưng các ngươi xét xử cho Chúa, Ðấng ở với các ngươi mỗi khi các ngươi tuyên án. 7 Vậy bây giờ các ngươi hãy hết lòng kính sợ Chúa. Hãy cẩn thận và thi hành công lý, vì Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta sẽ không dung tha kẻ nào bẻ cong công lý, thiên vị, và nhận của hối lộ.”
8 Ngoài ra ở Giê-ru-sa-lem, Giê-hô-sa-phát bổ nhiệm một số người Lê-vi, một số tư tế, và một số trưởng tộc làm thẩm phán để xét xử cho Chúa và giải quyết những vụ tranh tụng. Sau khi trở về Giê-ru-sa-lem,[a] 9 ông ra lịnh cho họ, “Các ngươi phải thi hành chức vụ của mình như thế nầy: kính sợ Chúa, trung tín, và giữ lòng thanh liêm một cách trọn vẹn. 10 Bất cứ vụ kiện tụng nào anh chị em[b] các ngươi sống ở các thành đưa đến các ngươi, bất kể là giết người đổ máu, hoặc vi phạm luật pháp, điều răn, luật lệ, hay mạng lịnh, các ngươi phải cảnh cáo họ rằng đừng vì muốn thắng kiện mà phạm tội với Chúa, để cơn giận của Chúa sẽ không giáng trên các ngươi và trên anh chị em[c] các ngươi. Các ngươi phải làm như thế để khỏi mắc tội. 11 Này, Trưởng Tế A-ma-ri-a sẽ chịu trách nhiệm mọi việc liên quan đến Chúa; Xê-ba-ri-a con của Ích-ma-ên, thủ lãnh của chi tộc Giu-đa, sẽ chịu trách nhiệm mọi việc liên quan đến vua; và những người Lê-vi sẽ là những quan chức phụ giúp để công lý được thi hành. Hãy cam đảm thi hành chức vụ của mình, vì Chúa sẽ ở với những ai làm theo lẽ phải.”
Ðược Giải Cứu Lạ Lùng
20 Sau việc đó, quân Mô-áp, quân Am-môn, và các đồng minh của quân Am-môn kéo nhau đến tấn công Giê-hô-sa-phát. 2 Lúc ấy một số người đến báo cáo với Giê-hô-sa-phát rằng, “Một đại quân đông đúc từ hướng Ê-đôm, phía bên kia Biển Chết, đang tiến qua đánh ngài. Hiện giờ chúng đang hạ trại tại Ha-xa-xôn Ta-ma, tức Ên Ghê-đi.” 3 Nghe thế Giê-hô-sa-phát lấy làm sợ hãi. Ông quyết tâm tìm kiếm Chúa và truyền lịnh cho cả nước Giu-đa phải kiêng ăn cầu nguyện. 4 Thế là toàn dân Giu-đa đều họp lại với nhau để tìm kiếm Chúa. Thật vậy dân chúng trong tất cả các thành của Giu-đa cùng nhau kéo về để tìm kiếm Chúa. 5 Bấy giờ Giê-hô-sa-phát đứng trước hội chúng của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem trong sân mới của Ðền Thờ Chúa, 6 và cầu nguyện rằng, “Lạy Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên chúng con, Ngài chẳng phải là Ðức Chúa Trời đang ngự trị trên trời sao? Ngài chẳng phải đang cầm quyền thống trị trên mọi vương quốc của mọi dân tộc sao? Quyền năng và sức mạnh đều ở trong tay Ngài. Quả thật không ai có thể chống cự Ngài. 7 Lạy Ðức Chúa Trời của chúng con, chẳng phải Ngài đã đuổi các dân trong xứ nầy trước mặt dân I-sơ-ra-ên của Ngài, và ban nó cho dòng dõi của Áp-ra-ham bạn Ngài vĩnh viễn sao? 8 Họ đã ở trong xứ đó và xây dựng trong đó một đền thánh cho danh Ngài, mà rằng, 9 ‘Nếu tai họa xảy đến cho chúng con, bất kể là gươm đao vì bị đoán phạt, hay ôn dịch, hoặc nạn đói, nhưng khi chúng con đứng trước Ðền Thờ nầy, đứng trước thánh nhan Ngài –vì Ðền Thờ nầy mang danh Ngài– mà kêu cầu Ngài trong cơn hoạn nạn, thì Ngài sẽ nghe chúng con và giải cứu chúng con.’ 10 Kìa, bây giờ, dân Mô-áp, dân Am-môn, và dân ở trên Núi Sê-i-rơ, những kẻ Ngài đã không cho phép dân I-sơ-ra-ên xâm phạm đến khi họ ra khỏi đất Ai-cập, vì thế họ đã phải đi vòng để khỏi phải đụng chạm đến chúng, và họ đã không tiêu diệt chúng, 11 nhưng giờ đây, kính xin Ngài xem cách chúng báo đáp chúng con. Chúng đang tiến đến đánh đuổi chúng con ra khỏi sản nghiệp mà Ngài đã cho chúng con thừa hưởng. 12 Lạy Ðức Chúa Trời của chúng con, chẳng lẽ Ngài sẽ không đoán phạt chúng sao? Thật chúng con không đủ sức đối phó với đạo quân đông đảo nầy. Bây giờ chúng con không biết phải làm gì ngoài việc ngước mắt ngưỡng vọng nơi Ngài.”
13 Lúc ấy toàn dân Giu-đa, cùng với vợ của họ, các con lớn của họ, và các con thơ của họ đều đứng trước mặt Chúa. 14 Bấy giờ Thần của Chúa ngự trên Gia-ha-xi-ên con của Xa-cha-ri-a –ông là hậu duệ của Bê-na-gia, hậu duệ của Giê-i-ên, hậu duệ của Mát-ta-ni-a, một người Lê-vi thuộc dòng dõi của A-sáp– đang lúc ông đứng giữa hội chúng. 15 Ông nói, “Hỡi toàn dân Giu-đa, dân cư Giê-ru-sa-lem, và Vua Giê-hô-sa-phát, xin quý vị hãy lắng nghe: Chúa phán với quý vị thế nầy: ‘Chớ sợ hãi và đừng mất tinh thần, vì cuộc chiến nầy không phải của các ngươi nhưng là của Ðức Chúa Trời. 16 Ngày mai các ngươi sẽ xuống đương đầu với chúng. Này, chúng sẽ tiến lên qua ngả Dốc Xi-xơ. Các ngươi sẽ gặp chúng ở cuối thung lũng, nơi sắp vào Ðồng Hoang Giê-ru-ên. 17 Các ngươi không cần phải chiến đấu trong cuộc chiến nầy. Hãy dàn trận, rồi đứng yên, và nhìn xem sự giải cứu của Chúa, Ðấng ở với các ngươi, hỡi Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.’ Chớ sợ hãi và đừng mất tinh thần. Ngày mai hãy tiến ra đương đầu với chúng, vì Chúa ở với quý vị.”
18 Giê-hô-sa-phát bèn cúi đầu và sấp mặt xuống đất; toàn dân Giu-đa và dân cư Giê-ru-sa-lem đều phủ phục xuống trước mặt Chúa và thờ lạy Chúa. 19 Bấy giờ những người Lê-vi con cháu của Kê-hát và các con cháu của Cô-ra đứng dậy lớn tiếng ca ngợi Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, vang lừng cả một vùng trời.
20 Sáng hôm sau họ thức dậy sớm và tiến vào Ðồng Hoang Tê-cô-a. Khi họ sắp sửa xuất quân, Giê-hô-sa-phát đứng và nói, “Hãy nghe ta, hỡi dân Giu-đa và các ngươi, dân cư Giê-ru-sa-lem: Hãy tin cậy Chúa, Ðức Chúa Trời của các ngươi, các ngươi sẽ được vững lập. Hãy tin các tiên tri Ngài, các ngươi sẽ thành công.”
21 Sau khi tham khảo với những vị lãnh đạo của dân, ông lập một ca đoàn đi trước đạo quân, vừa đi vừa ca hát tôn ngợi Chúa, chúc tụng vẻ đẹp của đức thánh khiết Ngài. Họ ca ngợi rằng, “Hãy cảm tạ Chúa, vì tình thương của Ngài còn đến đời đời.”
22 Khi họ bắt đầu ca ngợi và chúc tụng, Chúa đặt phục binh đánh úp quân Mô-áp, quân Am-môn, và quân đến từ Núi Sê-i-rơ, những kẻ đến tấn công Giu-đa, khiến chúng bị đại bại. 23 Số là quân Mô-áp và quân Am-môn đứng lên hiệp nhau tàn sát quân đến từ Núi Sê-i-rơ, khiến chúng hoàn toàn bị tiêu diệt. Sau đó, hai đạo quân ấy quay lại tàn sát lẫn nhau. 24 Khi quân Giu-đa đến chỗ có tháp canh để nhìn vào đồng hoang, họ nhìn về phía đoàn quân đông đảo, kìa, họ chỉ thấy toàn xác chết nằm ngổn ngang trên mặt đất, không người nào sống sót.
25 Khi Giê-hô-sa-phát và đạo quân của ông đến nơi để thu dọn chiến trường, họ thấy giữa những tử thi rất nhiều vàng bạc châu báu và đồ trang sức quý giá, họ tha hồ đoạt lấy cho mình, đến nỗi mang đi không nổi. Họ phải mất ba ngày để thu lượm các chiến lợi phẩm, vì chúng nhiều quá đỗi.
26 Ngày thứ tư, họ tập họp lại trong Thung Lũng Bê-ra-ca. Tại đó họ chúc tụng Chúa. Ðó là lý do tại sao nơi ấy được gọi là Thung Lũng Bê-ra-ca[d] cho đến ngày nay. 27 Sau đó họ lên đường trở về. Mọi người Giu-đa và Giê-ru-sa-lem đều trở về, với Giê-hô-sa-phát đi trước dẫn đầu họ. Họ trở về Giê-ru-sa-lem lòng vui mừng hớn hở, vì Chúa đã ban cho họ niềm vui chiến thắng quân thù. 28 Họ về đến Giê-ru-sa-lem, tiến vào sân Ðền Thờ Chúa, và dùng các nhạc khí bằng dây, các hạc cầm, và các kèn thau tấu lên chúc tụng vang lừng. 29 Cơn kinh hãi của Ðức Chúa Trời giáng trên các vương quốc của các dân tộc chung quanh khi chúng nghe rằng Chúa đã đánh tan quân thù của I-sơ-ra-ên thay cho họ. 30 Vậy vương quốc của Giê-hô-sa-phát được thái bình, vì Ðức Chúa Trời ban cho ông được yên ổn tư bề.
Cuối Cùng của Triều Ðại Giê-hô-sa-phát
(1 Vua 22:41-51)
31 Vậy Giê-hô-sa-phát đã trị vì ở Giu-đa. Ông lên ngai làm vua lúc ba mươi lăm tuổi. Ông trị vì hai mươi lăm năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ ông là bà A-xu-ba con gái của Sinh-hi. 32 Ông bước đi trong đường lối của cha ông, không tẻ tách khỏi đường lối đó. Ông đã làm điều tốt trước mặt Chúa. 33 Tuy nhiên các tế đàn trên những nơi cao vẫn chưa được dẹp bỏ, và dân chúng vẫn chưa hết lòng tin thờ Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên họ.
34 Các hoạt động khác của Giê-hô-sa-phát, từ đầu đến cuối, đều được chép trong sách Sử Ký của Giê-hu con Ha-na-ni, sách đó là một phần trong sách Các Vua I-sơ-ra-ên.
35 Về sau Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa đã kết đồng minh với A-ha-xi-a vua I-sơ-ra-ên, một kẻ làm nhiều điều rất gian ác. 36 Ông đã hiệp tác với ông ấy để đóng tàu đi Tạt-si. Họ đóng một số tàu ở Ê-xi-ôn Ghê-be. 37 Lúc ấy Ê-li-ê-xe con của Ðô-đa-va-hu ở Ma-rê-sa đã nói tiên tri chống lại Giê-hô-sa-phát rằng, “Vì ngài đã hiệp tác với A-ha-xi-a, nên Ðức Chúa Trời sẽ phá hủy công việc của ngài.” Sau đó các chiếc tàu do họ đóng đều bị vỡ chìm, nên dự án đi Tạt-si đã bị đình chỉ.
Footnotes
- II Sử Ký 19:8 Có bản khác dịch, “Họ lập tòa án để xét xử tại Giê-ru-sa-lem.”
- II Sử Ký 19:10 nt: các anh em
- II Sử Ký 19:10 nt: các anh em
- II Sử Ký 20:26 Bê-ra-ca có nghĩa là Chúc Tụng
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang