Ê-li Chạy Trốn Giê-xê-bên

19 A-háp kể cho Giê-xê-bên mọi sự Ê-li đã làm, thể nào ông đã dùng gươm giết tất cả các tiên tri. ² Giê-xê-bên bèn sai một sứ giả đến nói với Ê-li, “Nguyện các thần phạt ta cách nặng nề, nếu giờ nầy ngày mai ta không làm cho mạng ngươi giống như mạng của một người trong các tiên tri ngươi đã giết.”

³ Bấy giờ Ê-li sợ hãi. Ông đứng dậy và chạy trốn để cứu mạng mình. Ông đến Bê-e Sê-ba ở Giu-đa. Ông để đầy tớ ông ở lại đó. ⁴ Còn ông, ông đi thêm một ngày nữa, vào sâu trong đồng hoang. Ông đến ngồi dưới bóng một cây kim tước và cầu xin được chết rằng, “Lạy Chúa, con được như thế nầy là cũng đủ lắm rồi. Bây giờ xin Ngài cất lấy mạng sống con, vì con không hơn gì các tổ tiên con.”

⁵ Cầu nguyện xong, ông nằm dưới bóng cây kim tước đó và ngủ thiếp. Thình lình một vị thiên sứ chạm vào người ông và bảo, “Hãy thức dậy và ăn.” ⁶ Ông nhìn quanh và thấy kề nơi đầu ông nằm có một cái bánh nướng trên than lửa và một bình nước. Ông ăn bánh và uống nước, rồi nằm xuống và ngủ tiếp. ⁷ Thiên sứ của Chúa đến lần thứ nhì, chạm vào người ông, và nói, “Hãy thức dậy và ăn, vì đường còn xa lắm cho ngươi.” ⁸ Ông thức dậy ăn và uống; nhờ sức lực của thực phẩm đó, ông đi bộ bốn mươi ngày và bốn mươi đêm đến Hô-rếp, núi của Ðức Chúa Trời. ⁹ Ðến nơi, ông vào một cái động để trú ẩn và qua đêm tại đó.

Chúa Phán với Ê-li tại Hô-rếp

Bấy giờ có lời của Chúa đến với Ê-li rằng, “Hỡi Ê-li, ngươi làm gì ở đây?”

¹⁰ Ông đáp, “Con rất nhiệt thành về Chúa, Ðức Chúa Trời các đạo quân. Số là dân I-sơ-ra-ên đã lìa bỏ giao ước Ngài, phá đổ các bàn thờ Ngài, dùng gươm giết các tiên tri Ngài; chỉ một mình con còn sót lại, thế mà bây giờ họ đang lùng bắt để lấy mạng con.”

¹¹ Ngài phán, “Hãy đi ra và đứng trên núi trước mặt Chúa; nầy, Chúa sắp đi ngang qua đây.” Bấy giờ có một trận gió rất mạnh thổi qua, mạnh hầu như xẻ núi, đến nỗi làm đá vỡ ra từng mảnh trước mặt Chúa, nhưng Chúa không có trong trận gió. Sau trận gió là một cơn động đất, nhưng Chúa cũng không có trong cơn động đất. ¹² Sau cơn động đất là một luồng lửa hừng, nhưng Chúa cũng không có trong luồng lửa hừng. Sau luồng lửa hừng có một tiếng nói êm dịu nhỏ nhẹ. ¹³ Khi Ê-li nghe tiếng đó, ông vội lấy áo choàng che mặt, chạy ra, và đứng nơi cửa động. Bấy giờ có một tiếng nói với ông, “Hỡi Ê-li, ngươi làm gì ở đây?”

¹⁴ Ông đáp, “Thưa, con rất nhiệt thành về Chúa, Ðức Chúa Trời các đạo quân. Số là dân I-sơ-ra-ên đã lìa bỏ giao ước Ngài, phá đổ các bàn thờ Ngài, dùng gươm giết các tiên tri Ngài; chỉ một mình con còn sót lại, thế mà bây giờ họ đang lùng bắt để lấy mạng con.”

¹⁵ Chúa phán với ông, “Hãy đi, hãy trở lại con đường ngươi đã đi, đến Ðồng Hoang Ða-mách. Khi đến nơi, ngươi hãy xức dầu cho Ha-xa-ên làm vua A-ram. ¹⁶ Ngươi hãy xức dầu cho Giê-hu con của Nim-si làm vua I-sơ-ra-ên, và ngươi cũng hãy xức dầu cho Ê-li-sê con của Sa-phát ở A-bên Mê-hô-la làm tiên tri thế cho ngươi. ¹⁷ Ai thoát khỏi gươm của Ha-xa-ên sẽ bị Giê-hu giết; ai thoát khỏi gươm của Giê-hu sẽ bị Ê-li-sê giết. ¹⁸ Còn Ta, Ta đã để dành cho Ta bảy ngàn người trong I-sơ-ra-ên. Tất cả những người ấy chưa hề quỳ gối trước mặt Ba-anh, và môi họ chưa hề hôn nó.”

Ê-li-sê Trở Thành Môn Ðồ của Ê-li

¹⁹ Vậy Ê-li rời khỏi nơi đó và tìm được Ê-li-sê con của Sa-phát, lúc đó ông ấy đang cày. Ông ấy có mười hai đôi bò đang cày trước mặt ông và chính ông đang cầm cày đôi bò thứ mười hai. Ê-li đi ngang qua và quăng chiếc áo choàng của ông trên mình ông ấy. ²⁰ Ông ấy liền để đôi bò đó, chạy theo Ê-li, và nói, “Xin thầy cho phép con về hôn chào từ giã cha mẹ con, rồi con sẽ theo thầy.”

Ê-li đáp, “Hãy đi rồi trở lại. Tôi có làm gì anh đâu.”

²¹ Ê-li-sê rời khỏi Ê-li, đi về nhà, và bắt đôi bò ông cày làm thịt. Ông chẻ cày làm củi để nấu thịt, đãi mọi người ăn, và mọi người đều ăn. Xong rồi ông đứng dậy đi theo Ê-li, làm đệ tử phục vụ Ê-li.

Chiến Tranh với Dân A-ram

20 Vua Bên Ha-đát của A-ram triệu tập tất cả quân đội của ông lại. Có ba mươi hai vua khác hiệp tác với ông, dẫn theo nhiều ngựa chiến và các xe chiến mã. Ông ấy kéo quân đến Sa-ma-ri, bao vây thành, và tấn công nó. ² Ông sai các sứ giả vào trong thành gặp A-háp vua I-sơ-ra-ên và nói, “Bên Ha-đát nói thế nầy: ³ Bạc và vàng của ngươi là của ta, những người vợ đẹp nhất của ngươi và con cái của ngươi là của ta.”

⁴ Vua I-sơ-ra-ên đáp lại, “Tâu vua, chúa thượng của tôi, đúng như vậy. Bản thân tôi và mọi sự tôi có đều thuộc về ngài.”

⁵ Các sứ giả trở lại nữa và nói, “Bên Ha-đát nói thế nầy, ‘Ta sai sứ giả đến nói cho ngươi biết: Hãy trao nộp cho ta bạc, vàng, các vợ, và các con của ngươi. ⁶ Ngoài ra giờ nầy ngày mai, ta sẽ sai các tôi tớ ta đến với ngươi. Chúng sẽ lục soát nhà ngươi và nhà bầy tôi của ngươi; bất cứ thứ gì chúng thích, chúng sẽ lấy.’”

⁷ Vua I-sơ-ra-ên bèn triệu tập tất cả các trưởng lão trong xứ lại và nói, “Các ngươi hãy xem đó. Kìa, người nầy đến để gây sự với chúng ta. Hắn đã sai sứ giả đến đòi ta phải nộp các vợ của ta, con cái của ta, bạc của ta, và vàng của ta cho hắn, và ta đã không từ chối.”

⁸ Bấy giờ tất cả các trưởng lão và mọi người nói, “Xin ngài đừng nghe theo lời hắn và đừng đồng ý gì cả.”

⁹ Vậy A-háp trả lời với các sứ giả của Bên Ha-đát, “Xin về tâu với vua, chúa thượng của tôi, ‘Tất cả những gì ngài đòi hỏi tôi lần đầu, tôi xin tuân theo, nhưng lần nầy thì tôi không thể làm theo được.’”

Các sứ giả ra đi đem tin về cho Bên Ha-đát. ¹⁰ Bên Ha-đát lại sai một sứ giả khác đến gặp A-háp và nói, “Nguyện các thần phạt ta cách nặng nề nếu bụi đất ở Sa-ma-ri đủ cho mỗi người trong đại binh của ta, mỗi người được một nắm tay.”

¹¹ Vua I-sơ-ra-ên đáp lại, “Hãy về nói với hắn: Hãy đợi khi xong trận rồi mới khoác lác.^[a]” ¹² Khi Bên Ha-đát nghe nói như thế –lúc đó ông đang uống rượu với các vua trong trại chỉ huy– ông ra lịnh cho bầy tôi của ông, “Chuẩn bị tấn công!” Họ liền chuẩn bị tấn công thành.

Chiến Thắng Bên Ha-đát

¹³ Có một vị tiên tri kia đến gặp A-háp vua I-sơ-ra-ên và nói, “Chúa phán thế nầy: Ngươi có thấy đạo quân đông đảo nầy chăng? Hãy xem, hôm nay Ta sẽ phó nó vào tay ngươi, để ngươi biết rằng Ta là Chúa.”

¹⁴ A-háp hỏi, “Nhưng biết nhờ ai bây giờ?”

Vị tiên tri đáp, “Chúa phán thế nầy: Hãy nhờ những trai trẻ phục vụ dưới quyền các quận trưởng.”

Ông lại hỏi, “Ai sẽ dẫn đầu cuộc tấn công?”

Người ấy trả lời, “Chính ngài.”

¹⁵ Vậy ông triệu tập các thanh niên trẻ phục vụ dưới quyền các quận trưởng; đếm được hai trăm ba mươi hai người. Ông cũng triệu tập tất cả quân dân I-sơ-ra-ên, được bảy ngàn người nữa, để tiếp ứng.

¹⁶ Vào lúc giữa trưa, họ kéo quân ra. Khi ấy Bên Ha-đát và ba mươi hai vua đồng minh của ông đang uống rượu và say mèm trong trại chỉ huy. ¹⁷ Những trai trẻ phục vụ dưới quyền các quận trưởng đi tiên phong ra trận. Bên Ha-đát sai quân thám báo ra đi; họ báo cáo về cho ông, “Có người từ trong Thành Sa-ma-ri đi ra.”

¹⁸ Ông truyền, “Nếu chúng ra để cầu hòa, hãy bắt sống chúng. Nếu chúng ra để gây chiến, cũng hãy bắt sống chúng.” ¹⁹ Lúc đó những người ấy đã ra khỏi thành. Ðó là những trai trẻ phục vụ dưới quyền các quận trưởng, và họ dẫn đầu đạo quân đi tiếp hậu phía sau. ²⁰ Ai nấy đều đánh hạ đối phương của mình. Quân A-ram bỏ chạy và quân I-sơ-ra-ên đuổi theo. Vua Bên Ha-đát của A-ram lên ngựa chạy thoát thân với một ít kỵ binh. ²¹ Vua I-sơ-ra-ên đi ra, tấn công vào kỵ binh và các đạo quân có các xe chiến mã, đánh bại quân A-ram, và gây cho họ tổn thất nặng nề.

²² Bấy giờ vị tiên tri đến gần vua I-sơ-ra-ên và nói với vua, “Hãy đi. Củng cố quân lực của ngài cho mạnh mẽ. Hãy chuẩn bị những việc phải làm, vì mùa xuân năm sau, vua A-ram sẽ trở lại tấn công ngài.”

Quân A-ram Tiếp Tục Bị Bại

²³ Quần thần của vua dân A-ram tâu với ông, “Thần của họ là thần núi, cho nên họ mạnh hơn chúng ta. Nhưng nếu chúng ta đánh họ dưới đồng bằng, chắc chắn chúng ta sẽ mạnh hơn họ. ²⁴ Xin ngài làm điều nầy: Xin cách chức các tiểu vương khỏi các chức vụ điều binh mà thay các tướng lãnh vào đó. ²⁵ Xin ngài lập lại một đội quân như đội quân đã mất, kiếm đủ số ngựa và số xe chiến mã như đã có trước kia, rồi chúng ta đến đánh họ dưới đồng bằng. Chắc chắn chúng ta sẽ mạnh hơn họ.” Vua A-ram đồng ý với ý kiến của họ và làm y như vậy.

²⁶ Mùa xuân năm sau, Bên Ha-đát điểm quân và kéo tới A-phéc để đánh dân I-sơ-ra-ên. ²⁷ Dân I-sơ-ra-ên cũng điểm binh và chuẩn bị lương thực để ra nghinh địch. Dân I-sơ-ra-ên đóng quân đối diện quân A-ram như hai bầy dê nhỏ, còn quân A-ram thì đầy tràn khắp xứ. ²⁸ Một người của Ðức Chúa Trời đến gần và nói với vua I-sơ-ra-ên, “Chúa phán thế nầy: Bởi vì dân A-ram nói, ‘Chúa là thần núi chứ không phải thần thung lũng,’ vì thế Ta sẽ phó vào tay ngươi toàn thể đội quân lớn nầy, và ngươi sẽ biết rằng Ta là Chúa.” ²⁹ Hai bên đóng trại gườm nhau bảy ngày. Ðến ngày thứ bảy, họ bắt đầu giao chiến. Quân I-sơ-ra-ên đánh giết một trăm ngàn bộ binh của A-ram trong một ngày. ³⁰ Số còn lại chạy trốn vào Thành A-phéc, nhưng các vách thành lại đổ, đè chết hai mươi bảy ngàn quân còn lại. Bên Ha-đát cũng bỏ chạy vào thành và trốn trong một phòng kín. ³¹ Bầy tôi của ông đến tâu với ông, “Chúng tôi nghe nói các vua I-sơ-ra-ên đều là những vua nhân từ. Vì vậy xin cho chúng tôi buộc vải gai quanh lưng và quấn dây quanh đầu, rồi ra trình diện vua I-sơ-ra-ên, may đâu vua ấy sẽ tha mạng cho ngài.” ³² Vậy họ buộc vải gai quanh lưng và quấn dây quanh đầu, rồi ra trình diện vua I-sơ-ra-ên và nói, “Bên Ha-đát tôi tớ ngài nói như vầy, ‘Xin ngài tha mạng cho tôi.’”

Vua I-sơ-ra-ên hỏi, “Ông ấy còn sống sao? Ông ấy là anh em của ta.”

³³ Những người kia thấy có dấu hiệu tốt liền vội vàng dựa vào đó và nói theo, “Vâng, Bên Ha-đát là anh em của ngài.”

Vua A-háp nói tiếp, “Hãy đi dẫn ông ấy đến gặp ta.” Vậy Bên Ha-đát đi ra gặp A-háp. Vua A-háp mời Bên Ha-đát lên xe chiến mã của ông.

³⁴ Bên Ha-đát nói với A-háp, “Tôi sẽ trả lại cho ngài những thành mà thân phụ tôi đã lấy của thân phụ ngài. Ngài cũng có thể lập một khu thương mại ngay tại Ða-mách, như thân phụ tôi đã lập tại Sa-ma-ri.”

Vua I-sơ-ra-ên đáp, “Tôi chấp thuận đề nghị của ngài và sẽ để ngài ra về.” Vậy A-háp lập giao ước với Bên Ha-đát và để ông ấy ra về.

Một Vị Tiên Tri Kết Án A-háp

³⁵ Theo lịnh Chúa, một vị tiên tri trong hàng ngũ các tiên tri đến nói với bạn ông, “Xin anh đánh tôi!” Nhưng người kia không chịu đánh. ³⁶ Ông ấy bèn nói với người kia, “Này, vì anh không vâng lời Chúa, khi anh rời khỏi tôi, sư tử sẽ vồ chết anh.” Người kia rời khỏi ông ra đi, một con sư tử gặp người ấy và vồ người ấy chết. ³⁷ Vị tiên tri ấy gặp một người khác và nói, “Xin anh đánh tôi!” Người nọ đánh ông và làm cho ông bị thương. ³⁸ Bấy giờ vị tiên tri ấy ra đi, đứng đợi bên đường, chờ vua đi ngang qua. Ông lấy vải băng bó đôi mắt để giả dạng. ³⁹ Vừa khi vua đi qua, ông kêu cầu vua rằng, “Tôi tớ của hoàng thượng đang ở giữa chiến trận thì có người đem đến cho tôi tớ của hoàng thượng một tù binh và bảo, ‘Hãy canh giữ cẩn thận tên nầy. Nếu để nó trốn thoát thì mạng anh phải đền cho mạng nó, hoặc anh phải đền ba mươi bốn ký^[b] bạc.’ ⁴⁰ Ðang khi tôi tớ của hoàng thượng đang bận việc nầy việc nọ, tên tù ấy đã trốn mất.”

Vua I-sơ-ra-ên bảo ông, “Như vậy án ngươi đã đành rành. Chính ngươi đã kết án mình rồi.”

⁴¹ Bấy giờ vị tiên tri vội gỡ bỏ tấm vải che mắt xuống. Vua I-sơ-ra-ên liền nhận ra ông là một người trong hàng ngũ các tiên tri. ⁴² Vị tiên tri ấy nói với ông, “Chúa phán thế nầy, ‘Vì ngươi đã để cho kẻ Ta muốn chết thoát đi. Vì thế mạng ngươi phải đền cho mạng nó, và dân ngươi sẽ thay cho dân nó.’” ⁴³ Vua I-sơ-ra-ên trở về cung điện của ông tại Sa-ma-ri, buồn rầu và bực bội.

Phi-lát Xử Án Chúa

(Mat 27:1-2, 11-14; Mác 15:1-5; Gg 18:28-38)

23 Bấy giờ cả hội đồng đứng dậy và giải Ðức Chúa Jesus đến Phi-lát. ² Họ bắt đầu tố cáo Ngài rằng, “Chúng tôi đã thấy người này sách động quần chúng trong nước chúng tôi, cấm chúng tôi nộp thuế cho Sê-sa, và tự xưng là Ðấng Christ, tức là vua.”

³ Phi-lát hỏi Ngài, “Có phải ngươi là vua dân Do-thái không?”

Ngài đáp, “Chính ngươi đã nói thế.”

⁴ Phi-lát nói với các trưởng tế và đám đông, “Ta xét thấy người này không có tội gì cả.”

⁵ Nhưng họ cứ khăng khăng nói rằng, “Hắn đã xúi giục dân bằng cách đi giảng dạy khắp xứ Giu-đê, bắt đầu từ Ga-li-lê cho tới đây.”

⁶ Khi Phi-lát nghe như thế, ông hỏi phải chăng bị cáo là người Ga-li-lê. ⁷ Khi ông biết Ngài thuộc quyền tài phán của Hê-rốt,^[a] ông sai giải Ngài đến Hê-rốt, vì lúc đó ông ấy đang có mặt tại Giê-ru-sa-lem.

Hê-rốt Xử Án Chúa

⁸ Khi Hê-rốt thấy Ðức Chúa Jesus, ông rất mừng, vì từ lâu ông rất mong được gặp Ngài, bởi ông đã nghe người ta nói nhiều về Ngài, và ông mong thấy Ngài biểu diễn vài phép lạ. ⁹ Ông hỏi Ngài nhiều câu, nhưng Ngài không trả lời ông tiếng nào. ¹⁰ Các trưởng tế và các thầy dạy giáo luật đứng dậy tố cáo Ngài gay gắt. ¹¹ Hê-rốt và quân lính của ông khinh khi và chế nhạo Ngài. Chúng khoác trên Ngài một áo choàng rực rỡ, rồi giải trả Ngài lại cho Phi-lát.

¹² Ngày hôm đó Hê-rốt và Phi-lát trở thành bạn với nhau, chứ trước đó hai bên luôn hiềm khích nhau.

Phi-lát Kết Án Chúa

(Mat 27:15-26; Mác 15:6-15; Gg 18:39-19:16)

¹³ Phi-lát triệu tập các trưởng tế, các quan chức, và dân lại, ¹⁴ rồi nói với họ, “Các ngươi giải người này đến ta, vì cho rằng đương sự đã sách động quần chúng, và này, trước mặt các ngươi, ta đã hỏi cung đương sự và thấy người này không phạm tội như các ngươi đã tố cáo. ¹⁵ Cả Hê-rốt cũng thấy vậy, vì ông ấy đã giải trả đương sự lại chúng ta. Này, đương sự chẳng làm điều chi đáng chết. ¹⁶ Vậy ta sẽ cho đánh phạt đương sự, rồi thả ra.” [¹⁷ Số là vào mỗi kỳ lễ lớn, Phi-lát thường có lệ phóng thích cho họ một tù nhân.]^[b]

¹⁸ Nhưng họ đồng thanh la lớn, “Hãy giết hắn đi! Hãy thả Ba-ra-ba cho chúng tôi!” ¹⁹ Ba-ra-ba là kẻ đã bị tù vì tội dấy loạn trong thành và can tội sát nhân.

²⁰ Nhưng Phi-lát muốn thả Ðức Chúa Jesus nên nói với họ một lần nữa. ²¹ Nhưng họ càng gào to, “Hãy đóng đinh hắn trên cây thập tự! Hãy đóng đinh hắn trên cây thập tự!”

²² Ông hỏi họ lần thứ ba, “Tại sao? Người này đã làm điều ác gì? Ta không thấy người này có tội gì đáng chết. Vậy ta sẽ cho đánh phạt đương sự, rồi thả ra.”

²³ Nhưng họ cứ gào to hơn nữa, nhất định đòi phải đóng đinh Ngài cho được, và tiếng gào thét của họ đã thắng. ²⁴ Vậy Phi-lát ra phán quyết thuận theo lời yêu cầu của họ. ²⁵ Ông cho thả người họ yêu cầu, một kẻ đã bị tù vì tội dấy loạn và sát nhân, còn Ðức Chúa Jesus, ông trao nộp Ngài theo ý họ muốn.