Ê-sai 1
Bản Dịch 2011
Lòng Bội Bạc của Dân Giu-đa
1 Ðây là khải tượng mà Ê-sai con của A-mô đã thấy liên quan đến Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, trong thời các vị vua Giu-đa là U-xi-a, Giô-tham, A-kha, và Ê-xê-chia:
2 Hỡi các từng trời, hãy lắng nghe;
Hỡi trái đất, hãy lắng nghe,
Vì Chúa phán, “Ta đã nuôi nấng con cái và trưởng dưỡng chúng nó,
Nhưng chúng nó đã phản Ta.
3 Bò còn biết chủ nó là ai,
Lừa còn biết máng cỏ chủ dành cho nó;
Nhưng I-sơ-ra-ên lại không biết;
Con dân Ta chẳng hiểu biết gì cả.”
4 Ôi, nước tội lỗi,
Dân phạm tội nặng nề,
Dòng dõi những kẻ gian ác,
Con cái hư hỏng bại hoại,
Chúng đã lìa bỏ Chúa;
Chúng đã khinh bỉ Ðấng Thánh của I-sơ-ra-ên;
Chúng đã quay lưng bỏ đi!
5 Sao ngươi muốn bị đòn nữa?
Sao ngươi cứ phản nghịch?
Cả đầu đều đau nhức;
Con tim tan nát cả rồi.
6 Từ bàn chân cho đến đỉnh đầu chẳng còn chỗ nào lành lặn;
Toàn là vết bầm, lằn roi, và vết thương rướm máu;
Chúng chưa được rịt lành, chưa được băng bó, chưa được thoa dầu.
7 Xứ sở các ngươi hoang tàn;
Thành phố các ngươi bị lửa thiêu hủy;
Người ngoại quốc cướp lấy đất các ngươi ngay trước mắt các ngươi;
Ðất nước các ngươi tan hoang như bị quân ngoại bang chiếm đoạt.
8 Ái nữ của Si-ôn bị bỏ lại như lều nhỏ nơi vườn nho, như chòi canh nơi vườn dưa, như một thành bị vây hãm.
9 Nếu Chúa các đạo quân không chừa lại cho chúng ta một ít người sống sót,
Chúng ta đã trở nên như Sô-đôm, và đã giống như Gô-mô-ra rồi.
10 Hỡi những người lãnh đạo của Sô-đôm,
Hãy nghe lời của Chúa;
Hỡi dân chúng ở Gô-mô-ra,
Hãy lắng nghe luật pháp của Ðức Chúa Trời chúng ta.
11 Chúa phán, “Muôn vàn của lễ các ngươi dâng có giá trị gì đối với Ta chăng?
Ta đã chán ngán những của lễ thiêu bằng chiên đực và mỡ các thú vật mập lắm rồi;
Ta không vui nhậm huyết của bò đực, chiên đực, và dê đực do các ngươi dâng hiến.
12 Khi các ngươi đến trình diện trước mặt Ta,
Ai đòi tay các ngươi làm thế, mà các ngươi đến giẫm lên sân Ta?
13 Thôi, đừng dâng cho Ta các của lễ chay vô ích nữa;
Ta ghê tởm mùi hương khói các ngươi dâng lắm rồi;
Ðừng triệu tập những cuộc họp vào ngày Mồng Một,[a] ngày Sa-bát, và các cuộc lễ hội nữa;
Ta không chịu nổi sự hiện diện của tội lỗi giữa những cuộc họp trọng thể đâu.
14 Linh hồn Ta thật chán ghét những ngày lễ đầu tháng và những kỳ lễ hội của các ngươi.
Những ngày lễ ấy đã thành một gánh nặng cho Ta;
Ta thật mệt mỏi vì phải chịu đựng các ngày lễ hội ấy.
15 Khi các ngươi đưa tay lên cầu nguyện,
Ta sẽ che mắt để khỏi phải nhìn thấy các ngươi;
Dù các ngươi có cầu nguyện nhiều bao nhiêu,
Ta cũng chẳng nghe,
Vì tay các ngươi dính đầy máu.
16 Hãy tắm rửa đi;
Hãy thanh tẩy cho sạch đi;
Hãy cất bỏ khỏi mắt Ta những việc gian ác của các ngươi đi;
Hãy ngưng làm điều ác.
17 Hãy học làm điều thiện;
Hãy tìm kiếm công lý;
Hãy giải cứu kẻ bị áp bức;[b]
Hãy binh vực các cô nhi;
Hãy biện hộ cho người góa bụa.”
18 Chúa phán, “Bây giờ chúng ta hãy đến và thương thảo với nhau:
Dù tội lỗi các ngươi đỏ như son, chúng sẽ trở nên trắng như tuyết,
Dù tội lỗi các ngươi đỏ thẫm như vải điều, chúng sẽ trở nên trắng như lông chiên.
19 Nếu các ngươi bằng lòng và vâng lời,
Các ngươi sẽ được hưởng những hoa màu tốt tươi trong xứ;
20 Nhưng nếu các ngươi khước từ và phản nghịch,
Gươm giáo sẽ ăn nuốt các ngươi.”
Thật miệng Chúa đã phán vậy.
Thành Sa Ðọa
21 Ôi, thành trung tín xưa kia sao nay đã trở thành một con điếm!
Một thành vốn đầy công lý,
Lẽ công chính đã ở trong thành ấy,
Nhưng bây giờ nó đã trở nên chỗ ở của bọn sát nhân!
22 Bạc của ngươi đã biến ra đồ cặn bã;
Rượu ngon của ngươi đã bị pha nước lã vào.
23 Những kẻ cầm quyền của ngươi là đồ phản nghịch,
Bạn bè của phường trộm cướp.
Người nào cũng thích ăn hối lộ và chạy theo quà cáp.
Chúng không binh vực lẽ phải cho các cô nhi;
Chúng không xét đến duyên cớ của người góa bụa.
24 Vì thế, Chúa, Chúa các đạo quân, Ðấng Quyền Năng của I-sơ-ra-ên, phán, “Này, Ta sẽ đổ cơn thịnh nộ trên kẻ thù của Ta;
Chính Ta sẽ báo trả những kẻ chống nghịch Ta.
25 Ta sẽ trở tay Ta chống lại ngươi;
Ta sẽ tẩy sạch hết cặn bã khỏi ngươi;
Ta sẽ cất khỏi ngươi những gì đã pha trộn, làm mất đi phẩm chất tinh ròng.
26 Ta sẽ lập lại những thủ lãnh của ngươi giống như ngày trước,
Các mưu sĩ của ngươi sẽ như thuở ban đầu;
Sau đó người ta sẽ gọi ngươi là ‘Thành Công Chính,’ là ‘Thành Trung Tín.’”
27 Si-ôn sẽ được cứu chuộc nhờ công lý;
Những ai ở trong thành biết ăn năn quay về với công chính sẽ được giải cứu.
28 Nhưng những kẻ phản nghịch và những kẻ tội lỗi sẽ cùng nhau bị tiêu diệt,
Và những kẻ lìa bỏ Chúa sẽ bị diệt vong.
29 Này, các ngươi sẽ bị xấu hổ vì những cây sồi các ngươi ưa thích;
Các ngươi sẽ phải hổ thẹn vì vườn cây các ngươi đã chọn,
30 Vì các ngươi sẽ như cây sồi khô lá,
Như mảnh vườn không nước.
31 Kẻ nào mạnh sẽ như cái bùi nhùi mồi lửa;
Công việc của nó sẽ như một ngọn lửa bùng lên;
Kẻ ấy và công việc của nó sẽ cùng bị cháy cho đến khi bị tàn rụi,
Và không ai có thể dập tắt.
Footnotes
- Ê-sai 1:13 nt: ngày trăng mới, ngày đầu tháng
- Ê-sai 1:17 Có bản ghi: Hãy đoán phạt kẻ áp bức
I-sai-a 1
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
1 Sau đây là sự hiện thấy của Ê-sai, con trai A-mốt về tương lai của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. Ê-sai chứng kiến những sự hiện thấy nầy trong đời các vua U-xia [a], Giô-tham [b], A-cha, và Ê-xê-chia trị vì xứ Giu-đa.
Lời CHÚA phán nghịch cùng con cái Ngài
2 Hỡi trời và đất hãy nghe đây, vì nầy là lời CHÚA phán:
“Ta nuôi dưỡng con cái ta lớn lên,
nhưng chúng nó chống nghịch ta.
3 Bò biết chủ mình,
lừa biết máng của chủ,
nhưng dân Ít-ra-en ta không hề biết ta;
dân ta chẳng hiểu biết.”
4 Thật gớm ghê chưa! Ít-ra-en là một nước tội lỗi, một dân bị gian ác đè nặng, một đám con làm ác, thật là một lũ con gian ác [c]. Chúng đã từ bỏ CHÚA; ghét Thượng Đế, Đấng Thánh của Ít-ra-en, và đã quay lưng khỏi Ngài như thể quay mặt khỏi người lạ.
5 Tại sao các ngươi muốn bị trừng phạt mãi? Tại sao các ngươi vẫn tiếp tục chống nghịch Ngài? Đầu các ngươi bị thương tích, lòng các ngươi bệnh hoạn [d]. 6 Từ bàn chân cho tới đỉnh đầu ngươi không có chỗ nào lành lặn; toàn thân ngươi đầy vết thương, trầy trụa và vết lở chưa được rửa hay băng bó, chưa được xức thuốc cho bớt đau.
7 Xứ ngươi bị tàn hại; các thành phố ngươi bị thiêu rụi. Trong khi ngươi nhìn thì kẻ thù ngươi bóc lột mọi thứ trong xứ ngươi; đất ngươi bị kẻ thù tàn phá [e].
8 Giê-ru-sa-lem [f] bị bỏ hoang như lều trống trong vườn nho, như chòi bỏ hoang trong ruộng dưa, như thành bị kẻ thù vây hãm. 9 May mà CHÚA Toàn Năng đã để lại một số ít trong dân ta sống sót. Nếu không thì chúng ta đã hoàn toàn bị diệt như hai thành Xô-đôm và Gô-mô-rơ rồi.
10 Giê-ru-sa-lem ơi, các lãnh tụ ngươi chẳng khác nào những lãnh tụ Xô-đôm, và dân ngươi chẳng khác nào dân Gô-mô-rơ [g]. Hãy nghe lời CHÚA phán; lắng nghe lời dạy của Thượng Đế chúng ta! 11 CHÚA phán, “Ta không cần những sinh tế các ngươi. Ta đã có đủ của lễ thiêu bằng chiên đực và mỡ của các thú vật tốt nhất của ngươi rồi. Ta không thích huyết bò đực, huyết chiên đực hay huyết dê đực. 12 Khi ngươi đến gặp ta, ai bảo ngươi dẫm chân lên hành lang ta?
13 Thôi đừng mang sinh tế vô ích cho ta nữa! Ta ngấy các cuộc dâng hương, các ngày Trăng Mới, ngày Sa-bát hay các ngày lễ lộc khác của ngươi. Ta không chịu nổi những điều ác ngươi làm trong các buổi họp thánh. 14 Ta ghét những ngày lễ Trăng Mới và các lễ hằng năm khác. Chúng đã thành gánh nặng cho ta, ta mệt rồi không muốn mang nữa.
15 Khi các ngươi giơ tay ra cầu nguyện với ta, ta không thèm nhìn. Dù cho ngươi cầu nguyện dông dài, ta chẳng thèm nghe, vì tay ngươi dính đầy máu.
16 Hãy tắm rửa cho sạch đi. Đừng làm điều ác. Và thôi làm điều bất chính. 17 Hãy học làm điều lành. Tìm kiếm điều công bình. Trừng phạt kẻ làm hại người khác. Hãy giúp đỡ kẻ mồ côi. Bênh vực người góa bụa.”
18 CHÚA phán, “Hãy đến để chúng ta thảo luận việc nầy. Dù tội ngươi như hồng điều, dù lỗi ngươi như son đỏ, cũng sẽ trắng như lông chiên.
19 Nếu ngươi bằng lòng vâng lời ta, ngươi sẽ ăn sản vật của xứ. 20 Nhưng nếu ngươi không chịu vâng lời và chống nghịch ta, ngươi sẽ bị gươm kẻ thù tiêu diệt.” Đó là lời do chính CHÚA phán ra.
Giê-ru-sa-lem bất trung với Thượng Đế
21 Thành Giê-ru-sa-lem trước kia theo CHÚA, nhưng nó không còn trung thành với Ngài nữa. Trước kia nó đầy dẫy điều công chính; dân chúng sống theo ý muốn Thượng Đế. Bây giờ nó là nơi lũ sát nhân trú ngụ.
22 Giê-ru-sa-lem ơi, ngươi giống như bạc đã biến thành cặn bã; như rượu pha với nước. 23 Các lãnh tụ ngươi là những kẻ phản loạn bạn bè với quân trộm cắp. Chúng đều nhận hối lộ để làm bậy, ăn của đút lót để lường gạt dân chúng. Chúng không đem công lý đến cho kẻ mồ côi hay đếm xỉa đến quyền lợi của người góa bụa.
24 Cho nên Thượng Đế Toàn Năng, Đấng Quyền Oai của Ít-ra-en phán như sau: “Ngươi, kẻ thù ta, sẽ không còn gây phiền cho ta nữa. Ta sẽ báo trả điều ngươi làm. 25 Ta sẽ chống nghịch ngươi và sẽ tẩy sạch cặn bã ra khỏi ngươi; ta sẽ loại bỏ những kim loại vô dụng [h]. 26 Ta sẽ mang các quan án ngươi về như xưa kia; các cố vấn ngươi giống như cũ. Rồi ngươi sẽ được gọi là thành Công Chính, thành Trung Kiên.”
27 Nhờ làm điều công chính, Giê-ru-sa-lem sẽ được tự do như trước. Nhờ làm điều phải, dân cư trở về với CHÚA sẽ được giải thoát. 28 Còn tội nhân và kẻ chống nghịch Thượng Đế sẽ bị tiêu diệt; kẻ rời bỏ CHÚA sẽ chết mất.
29 “Ngươi sẽ bị sỉ nhục vì đã bái lạy các thần khác dưới các cây sồi. Ngươi sẽ bị nhục nhã vì đã thờ lạy các thần khác trong vườn [i] mình. 30 Ngươi sẽ như cây sồi úa lá, như vườn không tưới. 31 Những kẻ quyền thế sẽ như những khúc củi nhỏ, khô queo, công việc họ như những tia lửa. Chúng sẽ cùng nhau cháy, không ai dập tắt.”
Footnotes
- I-sai-a 1:1 U-xia Vua Giu-đa. Ông đồng trị vì với A-ma-xia, cha mình từ năm 792–767 trước Công nguyên, và trị vì một mình từ năm 767–740 trước Công nguyên.
- I-sai-a 1:1 Giô-tham Vua của nước Giu-đa. Ông trị vì cùng với U-xia, cha mình từ năm 750 đến năm 740 trước Công nguyên và cai trị một mình từ năm 740 đến năm 732 trước Công nguyên.
- I-sai-a 1:4 một lũ con gian ác Hay “Con phá hoại của cha mẹ độc ác.”
- I-sai-a 1:5 Đầu các ngươi … bệnh hoạn Hay “Đầu và lòng nào cũng đau đớn.”
- I-sai-a 1:7 đất ngươi … tàn phá Hay “Hình như trông giống như xứ kẻ thù đã bị tàn phá.” Đây có thể nói đến cuộc nội chiến trong Ít-ra-en hay khi Thượng Đế tiêu diệt các xứ ngoại quốc như Xô-đôm và Gô-mô-rơ.
- I-sai-a 1:8 Giê-ru-sa-lem Nguyên văn, “con gái Xi-ôn.” Xem từ ngữ “Xi-ôn” trong Bảng Giải Thích Từ Ngữ.
- I-sai-a 1:10 lãnh tụ ngươi … Gô-mô-rơ Đây ám chỉ các lãnh tụ và dân chúng Giu-đa.
- I-sai-a 1:25 ta sẽ … vô dụng Chúa muốn nói Ngài sẽ “tẩy sạch những điều ác ra khỏi lòng họ.”
- I-sai-a 1:29 vườn Nơi dân chúng thờ phụng các thần giả.
I-sa 1
New Vietnamese Bible
1 Đây là các khải tượng mà tiên tri I-sa, con trai A-mốt, thấy về Giu-đa và Giê-ru-sa-lem trong thời các vua Ô-xia, Giô-tham, A-cha và Ê-xê-chia của Giu-đa.
2 Hỡi các từng trời, hãy nghe, hỡi đất hãy lắng tai nghe.
Vì CHÚA phán:
“Ta đã nuôi nấng và trưởng dưỡng con cái,
Nhưng chúng nó chống đối Ta.
3 Bò biết chủ mình,
Lừa biết máng của chủ.
Nhưng Y-sơ-ra-ên không biết,
Dân ta không hiểu.”
4 Ôi, một nước tội lỗi,
Một dân phạm tội nặng nề.
Dòng dõi của những người gian ác,
Con cái làm điều bại hoại.
Họ đã từ bỏ CHÚA,
Khinh bỉ Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên.
Họ đã quay mặt đi; bước thối lui.[a]
5 Tại sao ngươi muốn bị đánh nữa?
Ngươi vẫn tiếp tục phản loạn sao?
Mọi đầu đều bị thương tích,
Mọi lòng đều bị đau đớn.
6 Từ bàn chân đến đỉnh đầu,
Không có chỗ nào lành.
Chỉ toàn là vết bầm, lằn roi,
Vết thương chảy máu;[b]
Chưa được rửa sạch,[c] chưa băng bó
Và chưa được xoa dầu cho dịu.
7 Đất nước ngươi hoang tàn,
Các thành bị lửa thiêu đốt.
Người ngoại quốc ăn cướp ruộng đất ngươi
Ngay trước mặt ngươi.
Nó sẽ bị hoang tàn như bị ngoại bang xới tung.
8 Con gái Si-ôn bị bỏ lại
Như chòi canh trong vườn nho,
Như lều canh nơi ruộng dưa,
Như thành bị vây.
9 Nếu CHÚA Vạn Quân
Không chừa lại cho chúng ta một ít người sống sót,
Thì chúng ta đã như thành Sô-đôm
Và trở nên như Gô-mô-rơ rồi.
10 Hỡi giới thống trị Sô-đôm,
Hãy nghe lời CHÚA phán.
Hỡi dân Gô-mô-rơ,
Hãy lắng tai nghe Kinh Luật của Đức Chúa Trời chúng ta.
11 CHÚA phán: “Muôn vàn tế lễ của các ngươi
Có nghĩa gì đối với Ta?
Ta đã chán ngán các tế lễ thiêu
Chiên đực, mỡ thú vật mập,
Ta không vui về huyết của
Bò đực, chiên con và dê đực.
12 Khi các ngươi đến trình diện trước mặt Ta,
Ai đòi hỏi thứ này từ tay các ngươi?
Là những người[d] chà đạp các hành lang Ta.
13 Đừng dâng tế lễ chay vô ích cho Ta nữa;
Ta ghét mùi thơm;
Ngày trăng mới, ngày Sa-bát, các lễ hội,
Ta không chịu nổi các ngày lễ trọng thể cùng tội ác.
14 Linh hồn Ta ghét các ngày trăng mới
Và các kỳ lễ hội của các ngươi.
Các lễ ấy trở thành gánh nặng cho Ta,
Ta lấy làm mệt mỏi phải gánh chúng.
15 Khi các ngươi đưa tay lên cầu nguyện,[e]
Ta che mắt ta khỏi các ngươi;
Dù khi các ngươi cầu nguyện nhiều,
Ta sẽ chẳng nghe.
Tay các ngươi đầy máu.
16 Hãy tắm rửa, hãy làm cho mình tinh sạch.
Hãy loại bỏ những việc ác
Khỏi trước mắt Ta.
Đừng làm ác nữa.
17 Hãy học làm điều thiện,
Tìm kiếm sự công bình,
Sửa sai kẻ hà hiếp,[f]
Binh vực kẻ mồ côi,
Biện hộ cho người góa bụa.”
18 CHÚA phán:
“Bây giờ, chúng ta hãy đến, tranh luận với nhau:
Dù tội lỗi ngươi đỏ như vải điều
Sẽ trở nên trắng như tuyết.[g]
Dù như màu đỏ thẫm,
Sẽ trắng như lông chiên.[h]
19 Nếu các ngươi mong muốn và vâng lời,
Các ngươi sẽ ăn sản vật tốt lành của đất.
20 Nhưng nếu các ngươi từ khước và phản loạn
Các ngươi sẽ bị gươm ăn nuốt;”
vì miệng CHÚA đã phán.
21 Thế nào một thành trung nghĩa
Đã trở thành gái điếm?
Thành vốn đầy công bình
Và công chính cư ngụ,
Nhưng nay toàn những kẻ giết người.
22 Bạc của ngươi đã biến thành cặn bã,
Rượu nho ngươi đã bị pha lẫn nước.
23 Các hoàng tử của ngươi là những kẻ phản loạn,
Là bạn với phường trộm cướp.
Mỗi người đều yêu của hối lộ,
Chạy theo quà biếu.
Họ không bênh vực kẻ mồ côi,
Không xét duyên cớ cho người góa bụa.
24 Vì vậy, CHÚA Vạn Quân,
Đấng Quyền Năng của Y-sơ-ra-ên phán:
“Này, Ta sẽ báo trả[i] cho những kẻ đối nghịch Ta
Và báo thù các kẻ thù Ta.
25 Ta sẽ trở tay chống ngươi,
Ta sẽ luyện lọc cặn bã ngươi như với nước tro.[j]
Và làm sạch mọi tạp chất[k] nơi ngươi.
26 Ta sẽ phục hồi các quan án của các ngươi như thuở xưa,
Các cố vấn của các ngươi như lúc ban đầu.
Bấy giờ, ngươi sẽ được gọi là
Thành công chính,
Thành trung nghĩa.”
27 Si-ôn sẽ được cứu chuộc bởi sự công bình,
Và những người trong thành ăn năn nhờ sự công chính.
28 Nhưng những kẻ phản loạn cùng người tội lỗi sẽ bị đánh tan
Và những kẻ từ bỏ CHÚA sẽ bị tiêu diệt.
29 “Vậy các ngươi sẽ hổ thẹn vì các cây sồi
Mình ưa thích
Và xấu hổ vì các vườn cây
Mình đã chọn lựa.
30 Vì các ngươi sẽ như cây sồi lá khô héo,
Như vườn cây không có nước.
31 Người mạnh mẽ sẽ trở nên như vỏ khô,[l]
Công việc của nó[m] như mồi lửa.
Cả hai sẽ cùng nhau cháy,
Không ai dập tắt được.”
Footnotes
- 1:4 Một số các bản dịch cổ LXX, Syr không có câu này. Ctd: trở nên xa lạ
- 1:6 Ctd: mưng mủ
- 1:6 Nt: nặn, vắt cho ráo
- 1:12 là thứ
- 1:15 Nt: đưa tay lên
- 1:17 Ctd: nâng đỡ kẻ bị hà hiếp
- 1:18 Ctd: Nếu tội lỗi ngươi sẽ trở nên trắng như tuyết sao?
- 1:18 Nếu tội lỗi ngươi sẽ trở nên trắng như lông chiên sao?
- 1:24 Nt: thỏa lòng trên kẻ đối nghịch
- 1:25 dung dịch kiềm dùng trong việc luyện kim
- 1:25 Ctd: chất không tinh khiết
- 1:31 Nt: chất khô dễ cháy
- 1:31 Ctd: người tạo ra nó
Copyright © 2011 by Bau Dang
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)