Các Thủ Lãnh 9:22-11:28

Bản Dịch 2011

A-bi-mê-léc Thất Bại

²² A-bi-mê-léc lãnh đạo I-sơ-ra-ên được ba năm. ²³ Bấy giờ Ðức Chúa Trời sai một tà linh đến giữa A-bi-mê-léc và các thủ lãnh của Sê-chem. Các thủ lãnh của Sê-chem sinh lòng phản bội A-bi-mê-léc. ²⁴ Ðiều ấy đã xảy ra để báo thù cho tội ác đối với bảy mươi con trai của Giê-ru-ba-anh, và máu của họ phải đổ lại trên A-bi-mê-léc, một anh em ruột của họ, kẻ đã giết họ, đồng thời cũng đổ lại trên các thủ lãnh của Sê-chem, những kẻ đã tiếp tay A-bi-mê-léc giết hại các anh em của hắn.

²⁵ Vậy để bày tỏ sự chống đối của họ, các thủ lãnh của Sê-chem tổ chức những cuộc phục kích ở các đỉnh đèo.^[a] Họ cướp giựt những khách bộ hành qua lại các nơi đó; và người ta báo cho A-bi-mê-léc biết chuyện ấy.

²⁶ Lúc ấy Ga-anh con trai Ê-bết và các anh em của hắn dọn vào Sê-chem. Các thủ lãnh của Sê-chem để lòng tin tưởng nơi hắn. ²⁷ Chúng ra đồng, hái nho, ép rượu, và tổ chức tiệc mừng, rồi vào đền thờ thần của chúng mà ăn, uống, và chế giễu A-bi-mê-léc. ²⁸ Ga-anh con trai Ê-bết nói, “A-bi-mê-léc là ai, còn chúng ta là ai trong thành Sê-chem nầy mà phải phục vụ hắn? Há chẳng phải con trai của Giê-ru-ba-anh và Xê-bun, quan phụ tá của hắn, phải phục vụ những người trong dòng họ Ha-mô tổ tiên của Sê-chem, hay sao? Tại sao chúng ta phải phục vụ hắn chứ? ²⁹ Nếu dân thành nầy ở dưới quyền tôi, thì tôi sẽ dẹp bỏ hắn ngay. Tôi sẽ bảo A-bi-mê-léc rằng, ‘Có giỏi thì hãy dẫn hết đạo quân của ngươi ra đây.’”

³⁰ Khi Xê-bun quan cai trị của thành nghe những lời của Ga-anh con trai Ê-bên nói thế thì rất tức giận. ³¹ Xê-bun mật sai các sứ giả đến gặp A-bi-mê-léc tại A-ru-ma và tâu rằng, “Ðây nầy, Ga-anh con trai Ê-bết và anh em hắn đã kéo đến Sê-chem; chúng đang xúi giục dân thành chống lại ngài. ³² Vậy bây giờ, ban đêm xin ngài và các đội quân của ngài đến và nằm phục kích ngoài đồng. ³³ Ðợi đến hừng đông, vừa khi mặt trời mọc, xin tấn công vào thành; rồi khi hắn và binh sĩ của hắn kéo ra đối địch, xin ngài xử chúng thế nào tùy ý.”

³⁴ Vậy A-bi-mê-léc và tất cả quân lính của hắn trỗi dậy, đang đêm tiến đến Sê-chem, chia thành bốn đội, và nằm phục kích ngoài đồng.

³⁵ Khi Ga-anh con trai Ê-bết đi ra và đứng ở cổng thành, A-bi-mê-léc và các quân lính hắn từ chỗ phục kích trỗi dậy. ³⁶ Ga-anh thấy vậy liền nói với Xê-bun, “Xem kìa, có người từ trên các đỉnh núi đi xuống!”

Xê-bun đáp, “Ấy chỉ là bóng mát của núi mà ông tưởng là người ta đó thôi.”

³⁷ Ga-anh lại nói, “Xem kìa, có người đang từ giữa đồi tràn xuống, và một đội nữa đang từ hướng Cây Thầy Bói đổ về.”

³⁸ Bấy giờ Xê-bun nói, “Những lời phách lối của ông đâu rồi? Ông là người đã nói rằng ‘A-bi-mê-léc là ai mà chúng ta phải phục vụ hắn?’ Có phải đây là đội quân mà ông đã coi thường chăng? Vậy bây giờ ông hãy ra đối địch với họ đi.”

³⁹ Vậy Ga-anh đi trước các thủ lãnh của Sê-chem và ra đối địch với A-bi-mê-léc. ⁴⁰ A-bi-mê-léc đánh bại hắn và hắn bỏ chạy trước mặt A-bi-mê-léc. Nhiều người đã tử thương và ngã chết đến tận cổng thành. ⁴¹ Vậy A-bi-mê-léc ở tại A-ru-ma, trong khi đó Xê-bun đuổi Ga-anh và anh em hắn, để chúng không được ở trong Thành Sê-chem nữa.

⁴² Hôm sau dân thành đi ra đồng. Khi được báo tin, ⁴³ A-bi-mê-léc liền dẫn quân của hắn, chia làm ba đội, nằm phục kích ngoài đồng. Khi thấy dân chúng từ trong thành đã ra đồng, hắn và quân lính hắn trỗi dậy đánh giết họ. ⁴⁴ A-bi-mê-léc và đội quân đi với hắn tiến vào án ngữ cổng thành, trong khi hai đội kia tấn công những người còn ở ngoài đồng và giết họ. ⁴⁵ Suốt ngày hôm đó, A-bi-mê-léc tấn công thành; hắn chiếm được thành, giết chết dân cư trong thành, phá hủy thành, và rắc muối trên nó.

⁴⁶ Khi các thủ lãnh ở Tháp Sê-chem nghe thế, họ rút quân vào chiến lũy của đền thờ Thần Bê-rít. ⁴⁷ A-bi-mê-léc được báo tin rằng tất cả quân dân của Tháp Sê-chem đang rút vào trong đó. ⁴⁸ A-bi-mê-léc liền đi lên Núi Xanh-môn và dẫn theo đội quân của hắn. Hắn lấy một cái rìu, chặt mấy nhánh cây, rồi vác lên vai. Ðoạn hắn bảo các quân sĩ của hắn, “Các ngươi có thấy điều ta làm chăng? Lẹ lên. Hãy làm như ta làm.” ⁴⁹ Vậy mỗi binh sĩ đều chặt các nhánh cây, vác trên vai, đi theo A-bi-mê-léc, chất chung quanh chiến lũy, và nổi lửa đốt nó. Thế là tất cả những người trong Tháp Sê-chem đều chết; ước chừng một ngàn người, cả nam lẫn nữ.

⁵⁰ Sau đó A-bi-mê-léc kéo đến Thành Thê-bê, bao vây Thê-bê, để đánh hạ thành ấy. ⁵¹ Nhưng trong thành có một cái tháp rất kiên cố. Tất cả dân chúng trong thành, cả nam lẫn nữ, và các thủ lãnh của thành đều rút vào trong tháp đó, khóa chặt cửa lại, rồi lên trên sân thượng của tháp. ⁵² A-bi-mê-léc tiến gần và tấn công tháp. Nhưng khi hắn lại gần cửa tháp để nổi lửa đốt nó, ⁵³ một phụ nữ đã lấy nửa trên của cối đá ném xuống trúng đầu hắn và làm hắn bị vỡ sọ. ⁵⁴ Hắn liền gọi người lính vác binh khí cho hắn và bảo, “Hãy rút gươm ra và giết ta ngay, kẻo người ta sẽ bảo, ‘Ông ấy đã bị giết bởi tay đàn bà.’” Vậy người lính trẻ đâm hắn một nhát và hắn chết.

⁵⁵ Khi dân I-sơ-ra-ên thấy A-bi-mê-léc đã chết, họ đều trở về nhà mình. ⁵⁶ Như thế Ðức Chúa Trời đã báo trả A-bi-mê-léc về tội ác mà hắn đã phạm đối với cha hắn, vì hắn đã giết chết bảy mươi anh em hắn. ⁵⁷ Ðức Chúa Trời cũng đã làm cho mọi điều gian ác của dân Sê-chem đổ lại trên đầu chúng. Những lời nguyền rủa của Giô-tham con trai Giê-ru-ba-anh đã được ứng nghiệm trên chúng.

Tô-la

10 Sau A-bi-mê-léc có Tô-la con trai Pu-a, con của Ðô-đô, thuộc chi tộc I-sa-ca, dấy lên để giải cứu I-sơ-ra-ên. Ông sống tại Sa-mia, trong miền cao nguyên Ép-ra-im. ² Ông xét xử trong I-sơ-ra-ên hai mươi ba năm, rồi qua đời, và được chôn ở Sa-mia.

Giai-rơ

³ Sau ông có Giai-rơ ở Ghi-lê-át. Ông xét xử trong I-sơ-ra-ên hai mươi hai năm. ⁴ Ông có ba mươi con trai, cỡi ba mươi con lừa, và quản trị ba mươi thành trong vùng Ghi-lê-át, mà ngày nay người ta gọi là quận Giai-rơ. ⁵ Khi Giai-rơ qua đời, người ta chôn ông tại Ca-môn.

Dân Phi-li-tin và Dân Am-môn Ðàn Áp Dân I-sơ-ra-ên

⁶ Sau việc ấy dân I-sơ-ra-ên làm điều tội lỗi trước mặt Chúa. Họ phục vụ các Thần Ba-anh, Nữ Thần Ách-ta-rốt,^[b] các thần của dân A-ram,^[c] các thần của dân Si-đôn, các thần của dân Mô-áp, các thần của dân Am-môn, và các thần của dân Phi-li-tin. Họ lìa bỏ Chúa và không thờ phượng Ngài nữa. ⁷ Cơn thịnh nộ của Chúa nổi phừng lên nghịch lại dân I-sơ-ra-ên. Ngài phó mặc^[d] họ vào tay dân Phi-li-tin và tay dân Am-môn. ⁸ Kể từ năm đó chúng hà hiếp và nghiền nát dân I-sơ-ra-ên; rồi trong mười tám năm, chúng đàn áp dân I-sơ-ra-ên ở phía đông Sông Giô-đanh, trong vùng Ghi-lê-át, xứ của dân A-mô-ri. ⁹ Dân A-mô-ri cũng vượt qua Sông Giô-đanh tiến đánh Giu-đa, Bên-gia-min, và nhà Ép-ra-im. Dân I-sơ-ra-ên bị khốn đốn rất nhiều.

¹⁰ Bấy giờ dân I-sơ-ra-ên kêu cầu Chúa rằng, “Chúng con đã phạm tội đối với Chúa; chúng con đã lìa bỏ Ðức Chúa Trời mà thờ các thần Ba-anh.”

¹¹ Chúa đáp với dân I-sơ-ra-ên, “Khi dân Ai-cập, dân A-mô-ri, dân Am-môn, dân Phi-li-tin, ¹² dân Si-đôn, dân A-ma-léc, và dân Ma-ôn đàn áp các ngươi, các ngươi kêu cầu Ta, Ta đã cứu các ngươi khỏi tay chúng. ¹³ Nhưng sau đó các ngươi lại bỏ Ta mà thờ các thần khác, nên Ta sẽ không cứu các ngươi nữa. ¹⁴ Hãy đi kêu cầu các thần các ngươi đã chọn thờ. Hãy để chúng cứu các ngươi khi các ngươi gặp hoạn nạn.”

¹⁵ Nhưng dân I-sơ-ra-ên thưa với Chúa, “Chúng con đã phạm tội. Ngài muốn đối xử với chúng con sao cũng được; nhưng ngày nay xin giải cứu chúng con.” ¹⁶ Họ dẹp bỏ tất cả các thần ngoại bang ra khỏi họ, và họ trở lại thờ Chúa. Lòng Ngài không thể chịu nổi nỗi đau khổ của dân I-sơ-ra-ên nữa.

¹⁷ Khi ấy dân Am-môn kéo quân ra hạ trại tại Ghi-lê-át; dân I-sơ-ra-ên bèn hiệp nhau lại và hạ trại tại Mích-pa. ¹⁸ Những người lãnh đạo của dân I-sơ-ra-ên ở Ghi-lê-át nói với nhau, “Ai tấn công dân Am-môn trước sẽ thành lãnh tụ của mọi người ở Ghi-lê-át.”

Giép-thê

11 Giép-thê người Ghi-lê-át là một dũng sĩ, nhưng mẹ của ông là một gái điếm; Ghi-lê-át là cha của Giép-thê. ² Sau đó vợ của Ghi-lê-át sinh được các con trai. Khi các con trai ấy lớn lên, chúng đuổi Giép-thê đi và bảo rằng, “Anh không được hưởng gia tài trong gia đình nầy, vì anh là con ngoại hôn của người đàn bà khác.” ³ Vậy Giép-thê lánh xa các em mình và đến sống tại xứ Tóp. Những kẻ lãng tử tụ hiệp quanh ông và theo ông đi tung hoành.

⁴ Một thời gian sau đó, dân Am-môn kéo ra giao chiến với dân I-sơ-ra-ên. ⁵ Các trưởng lão ở Ghi-lê-át đến xứ Tóp mời Giép-thê về. ⁶ Họ nói với ông, “Xin về lãnh đạo chúng tôi để đối phó với dân Am-môn.”

⁷ Nhưng Giép-thê đáp với họ, “Quý vị há chẳng ghét tôi và đuổi tôi khỏi nhà cha tôi sao? Tại sao bây giờ khi gặp hoạn nạn quý vị lại đến với tôi?”

⁸ Các trưởng lão của Ghi-lê-át đáp, “Xin ông bỏ qua chuyện cũ, bây giờ chúng tôi đều quay về với ông; xin ông hãy đi với chúng tôi để đánh dân Am-môn, và xin ông làm thủ lãnh tất cả chúng tôi ở Ghi-lê-át.”

⁹ Giép-thê đáp, “Quý vị mời tôi về đánh dân Am-môn và nếu Chúa phó dân Am-môn vào tay tôi, liệu quý vị có thật sự để tôi làm thủ lãnh của quý vị không?”

¹⁰ Các trưởng lão của Ghi-lê-át đáp, “Xin Chúa làm chứng. Chúng tôi quả quyết sẽ làm theo điều ông nói.”

¹¹ Vậy Giép-thê đi với các trưởng lão của Ghi-lê-át. Dân Ghi-lê-át lập ông làm thủ lãnh và thống soái của họ. Rồi tại Mích-pa, ông lặp lại mọi lời ông đã giao kết trước mặt Chúa.

¹² Sau đó Giép-thê sai sứ đến với vua Am-môn và hỏi, “Chúng tôi với ngài có thù nghịch chi mà ngài xua quân hãm đánh đất nước chúng tôi?”

¹³ Vua Am-môn trả lời các sứ giả của Giép-thê, “Ðó là vì khi dân I-sơ-ra-ên ra khỏi Ai-cập, các ngươi đã chiếm đất của ta từ Ạc-nôn đến Gia-bốc và đến tận Sông Giô-đanh. Vậy bây giờ hãy êm thắm trả lại cho ta.”

¹⁴ Giép-thê sai các sứ giả trở lại vua Am-môn, ¹⁵ và nói, “Giép-thê nói thế nầy: I-sơ-ra-ên không lấy đất của Mô-áp hoặc đất của người Am-môn. ¹⁶ Nhưng khi ra khỏi Ai-cập, họ đã đi qua đồng hoang để đến Hồng Hải, rồi tiếp tục đến Ca-đe. ¹⁷ Khi ấy I-sơ-ra-ên đã sai các sứ giả đến thưa với vua Ê-đôm rằng, ‘Xin cho phép chúng tôi đi ngang qua xứ của ngài.’ Nhưng vua Ê-đôm không chấp thuận. Họ bèn sai các sứ giả đến với vua Mô-áp, nhưng vua ấy cũng chối từ. Vậy dân I-sơ-ra-ên đành phải ở lại Ca-đe. ¹⁸ Sau đó I-sơ-ra-ên phải đi tiếp vô đồng hoang và đi vòng bên ngoài lãnh thổ của Ê-đôm và Mô-áp, rồi đi dọc theo biên giới phía đông của nước Mô-áp, và hạ trại phía bên kia của Ạc-nôn. Họ không vào lãnh thổ của Mô-áp, vì Ạc-nôn là ranh giới của Mô-áp.

¹⁹ Kế đó I-sơ-ra-ên đã sai các sứ giả đến Si-hôn vua dân A-mô-ri đang trị vì tại Hếch-bôn và thưa rằng, ‘Xin cho phép chúng tôi đi ngang qua nước của ngài để vào xứ của chúng tôi.’ ²⁰ Tuy nhiên Si-hôn không tin tưởng dân I-sơ-ra-ên nên đã không cho họ đi ngang qua nước của ông ấy. Ðã thế ông ấy còn triệu tập tất cả quân đội của ông đến và hạ trại tại Gia-ha để đánh I-sơ-ra-ên.

²¹ Bấy giờ Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, đã trao Si-hôn và tất cả quân đội của ông ấy vào tay I-sơ-ra-ên. I-sơ-ra-ên đánh bại họ và chiếm toàn xứ của dân A-mô-ri sống lúc bấy giờ. ²² Họ tiếp thu cả xứ, từ Ạc-nôn cho đến Gia-bốc, từ trong đồng hoang cho đến Sông Giô-đanh.

²³ Vậy Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, đã đuổi dân A-mô-ri đi khỏi trước mặt dân I-sơ-ra-ên của Ngài, bây giờ ngài lấy quyền gì mà đòi những đất ấy lại? ²⁴ Ngài há chẳng nhận lấy những gì mà Kê-mốt, thần của ngài, ban cho ngài sao? Cũng vậy, những gì mà Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, ban cho chúng tôi, thì chúng tôi giữ. ²⁵ Ngài há giỏi hơn Ba-lác con trai Xíp-pô vua Mô-áp chăng? Ông ấy có bao giờ tranh chấp hay chống chọi với I-sơ-ra-ên chăng? ²⁶ Trong ba trăm năm, I-sơ-ra-ên chiếm lấy Hếch-bôn và các vùng phụ cận của nó, A-rô-e và các vùng phụ cận của nó, cùng tất cả các thành dọc theo Ạc-nôn; tại sao trong khoảng thời gian đó ngài không đòi chúng lại? ²⁷ Tôi không làm gì sai đối với ngài, nhưng ngài đã làm điều sai với tôi, vì ngài đã gây chiến chống lại tôi. Cầu xin Chúa, Ðấng Phán Xét, sẽ đoán xét giữa dân I-sơ-ra-ên và dân Am-môn.”

²⁸ Tuy nhiên vua Am-môn không thèm để ý đến những lời của Giép-thê sai người đến phân giải với ông.