Proverbs 1
New International Version
Purpose and Theme
1 The proverbs(A) of Solomon(B) son of David, king of Israel:(C)
2 for gaining wisdom and instruction;
for understanding words of insight;
3 for receiving instruction in prudent behavior,
doing what is right and just and fair;
4 for giving prudence to those who are simple,[a](D)
knowledge and discretion(E) to the young—
5 let the wise listen and add to their learning,(F)
and let the discerning get guidance—
6 for understanding proverbs and parables,(G)
the sayings and riddles(H) of the wise.[b](I)
7 The fear of the Lord(J) is the beginning of knowledge,
but fools[c] despise wisdom(K) and instruction.(L)
Prologue: Exhortations to Embrace Wisdom
Warning Against the Invitation of Sinful Men
8 Listen, my son,(M) to your father’s(N) instruction
and do not forsake your mother’s teaching.(O)
9 They are a garland to grace your head
and a chain to adorn your neck.(P)
10 My son, if sinful men entice(Q) you,
do not give in(R) to them.(S)
11 If they say, “Come along with us;
let’s lie in wait(T) for innocent blood,
let’s ambush some harmless soul;
12 let’s swallow(U) them alive, like the grave,
and whole, like those who go down to the pit;(V)
13 we will get all sorts of valuable things
and fill our houses with plunder;
14 cast lots with us;
we will all share the loot(W)”—
15 my son, do not go along with them,
do not set foot(X) on their paths;(Y)
16 for their feet rush into evil,(Z)
they are swift to shed blood.(AA)
17 How useless to spread a net
where every bird can see it!
18 These men lie in wait(AB) for their own blood;
they ambush only themselves!(AC)
19 Such are the paths of all who go after ill-gotten gain;
it takes away the life of those who get it.(AD)
Wisdom’s Rebuke
20 Out in the open wisdom calls aloud,(AE)
she raises her voice in the public square;
21 on top of the wall[d] she cries out,
at the city gate she makes her speech:
22 “How long will you who are simple(AF) love your simple ways?
How long will mockers delight in mockery
and fools hate(AG) knowledge?
23 Repent at my rebuke!
Then I will pour out my thoughts to you,
I will make known to you my teachings.
24 But since you refuse(AH) to listen when I call(AI)
and no one pays attention(AJ) when I stretch out my hand,
25 since you disregard all my advice
and do not accept my rebuke,
26 I in turn will laugh(AK) when disaster(AL) strikes you;
I will mock(AM) when calamity overtakes you(AN)—
27 when calamity overtakes you like a storm,
when disaster(AO) sweeps over you like a whirlwind,
when distress and trouble overwhelm you.
28 “Then they will call to me but I will not answer;(AP)
they will look for me but will not find me,(AQ)
29 since they hated knowledge
and did not choose to fear the Lord.(AR)
30 Since they would not accept my advice
and spurned my rebuke,(AS)
31 they will eat the fruit of their ways
and be filled with the fruit of their schemes.(AT)
32 For the waywardness of the simple will kill them,
and the complacency of fools will destroy them;(AU)
33 but whoever listens to me will live in safety(AV)
and be at ease, without fear of harm.”(AW)
Footnotes
- Proverbs 1:4 The Hebrew word rendered simple in Proverbs denotes a person who is gullible, without moral direction and inclined to evil.
- Proverbs 1:6 Or understanding a proverb, namely, a parable, / and the sayings of the wise, their riddles
- Proverbs 1:7 The Hebrew words rendered fool in Proverbs, and often elsewhere in the Old Testament, denote a person who is morally deficient.
- Proverbs 1:21 Septuagint; Hebrew / at noisy street corners
Châm Ngôn 1
Bản Dịch 2011
Mở đầu: Mục Ðích và Chủ Ðề
1 Châm ngôn của Sa-lô-môn,
Con của Ða-vít, vua I-sơ-ra-ên,
2 Ðể giúp người ta biết lẽ khôn ngoan và lời giáo huấn,
Cùng hiểu được những lời lẽ uyên thâm,
3 Ðể họ lãnh hội những lời chỉ dạy hầu biết cư xử khôn ngoan,
Sống công chính, thực thi công lý, và thể hiện sự công bình,
4 Ðể ban khôn ngoan cho người ngây thơ khờ khạo,
Ban kiến thức và sáng suốt cho người trẻ tuổi,
5 Ðể người khôn ngoan lắng nghe và gia thêm tri thức,
Còn người thông sáng được lời hướng dẫn khôn ngoan,
6 Ðể người ta hiểu thấu những câu châm ngôn và ẩn dụ,
Cùng những lời và câu đố của người khôn ngoan.
7 Kính sợ Chúa là khởi đầu của tri thức,
Chỉ kẻ dại mới khinh bỉ sự khôn ngoan và lời giáo huấn.
Hãy Nghe Lời Khuyên Dạy của Cha Mẹ
8 Con ơi, hãy lắng nghe lời khuyên dạy của cha con;
Chớ lìa bỏ những lời răn bảo của mẹ con.
9 Chúng sẽ như vòng hoa tươi đẹp trên đầu con,
Như dây chuyền đẹp đẽ nơi cổ con.
Hãy Tránh Xa Kẻ Xấu
10 Con ơi, nếu những kẻ xấu xa tội lỗi dụ dỗ con,
Con chớ nghe theo chúng.
11 Nếu chúng nói, “Hãy theo chúng tôi,
Chúng ta sẽ nằm đây rình làm đổ máu người ta;
Chúng ta sẽ phục kích và giết hại những người vô tội;
12 Chúng ta sẽ nuốt sống họ giống âm phủ nuốt người;
Nuốt nguyên vẹn như huyệt mả nuốt lấy người chết.
13 Chúng ta sẽ chiếm đoạt những vật có giá trị;
Nhà chúng ta sẽ chứa đầy những của cướp đem về.
14 Hãy nhập bọn với chúng tôi,
Rồi tất cả chúng ta sẽ xài chung một túi tiền.”
15 Con ơi, đừng đi theo đường với chúng,
Ðừng đặt chân con vào những lối chúng đi;
16 Vì chân chúng chạy vào tội lỗi,
Chúng nhanh chân làm đổ máu người ta.
17 Giăng lưới bắt chim đang khi chim nhìn thấy quả là phí công vô ích.
18 Thế nhưng bọn đó mai phục để làm đổ máu chính mình;
Chúng phục kích để giết hại chính mạng sống của chúng.
19 Sự cuối cùng của kẻ tham lợi bất chính là như thế;
Thứ lợi ấy sẽ giết hại chính những người chiếm được nó.
Sự Khôn Ngoan Mời Gọi
20 Sự khôn ngoan hô vang ngoài đường phố;
Nàng cất tiếng lên giữa các quảng trường.
21 Nàng kêu to nơi đầu đường náo nhiệt;
Nơi cổng thành nàng trỗi tiếng kêu vang:
22 “Hỡi những kẻ khờ dại!
Các ngươi cứ yêu mến sự khờ khạo cho đến bao giờ?
Sao những kẻ ưa nhạo báng cứ đam mê nhạo báng,
Và những kẻ điên rồ cứ mãi ghét khôn ngoan?
23 Nếu các ngươi trở lại khi nghe Ta quở trách,
Này, Thần Ta sẽ tuôn đổ trên các ngươi;
Ta sẽ làm cho các ngươi hiểu biết lời Ta.
24 Nhưng vì Ta mời gọi mà các ngươi từ chối;
Ta dang tay đón mời nhưng các ngươi vẫn lãnh đạm làm ngơ.
25 Vì các ngươi không màng đến lời Ta khuyên bảo,
Không muốn nghe những lời khuyến cáo của Ta,
26 Nên Ta sẽ cười khi các ngươi lâm nạn;
Ta sẽ làm ngơ khi cơn khủng hoảng giáng xuống các ngươi,
27 Khi nỗi kinh hoàng của các ngươi ập đến như bão tố,
Khi tai ương của các ngươi dồn dập tợ cuồng phong,
Khi khổ đau và hoạn nạn ập đến trên các ngươi tới tấp.
28 Bấy giờ họ sẽ kêu cầu Ta, nhưng Ta chẳng đáp lời;
Họ sẽ chăm chỉ tìm Ta, nhưng họ chẳng tìm được Ta;
29 Bởi vì họ đã ghét tri thức,
Và chẳng chọn sự kính sợ Chúa.
30 Bởi vì họ chẳng chấp nhận lời Ta khuyên bảo;
Họ chê bai mọi lời khuyến cáo của Ta,
31 Vì thế họ phải chuốc lấy hậu quả của đường lối mình;
Họ sẽ được no nê bằng hậu quả của các mưu đồ mình.
32 Vì sự ương ngạnh của những kẻ dại sẽ giết hại chúng,
Sự tự mãn của những kẻ ngốc sẽ tiêu diệt chúng.
33 Nhưng ai nghe lời Ta sẽ được sống bình an vô sự,
Người ấy sẽ sống an lành, chẳng sợ tai họa hiểm nguy.”
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.
Copyright © 2011 by Bau Dang
