Traditions and Commandments

15 (A)Then Pharisees and (B)scribes came to Jesus (C)from Jerusalem and said, (D)“Why do your disciples break (E)the tradition of the elders? (F)For they do not wash their hands when they eat.” He answered them, “And why do you break the commandment of God for the sake of your tradition? For God commanded, (G)‘Honor your father and your mother,’ and, (H)‘Whoever reviles father or mother must surely die.’ But you say, ‘If anyone tells his father or his mother, “What you would have gained from me is given to God,”[a] he need not honor his father.’ So for the sake of your tradition you have (I)made void the word[b] of God. (J)You hypocrites! Well did Isaiah prophesy of you, when he said:

(K)“‘This people honors me with their lips,
    but their heart is far from me;
in vain do they worship me,
    teaching as (L)doctrines the commandments of men.’”

What Defiles a Person

10 And he called the people to him and said to them, (M)“Hear and understand: 11 (N)it is not what goes into the mouth that defiles a person, but what comes out of the mouth; this defiles a person.” 12 Then the disciples came and said to him, “Do you know that the Pharisees were (O)offended when they heard this saying?” 13 He answered, (P)“Every plant that my heavenly Father has not planted (Q)will be rooted up. 14 Let them alone; (R)they are blind guides.[c] And (S)if the blind lead the blind, both will fall into a pit.” 15 But Peter said to him, (T)“Explain the parable to us.” 16 And he said, (U)“Are you also still without understanding? 17 Do you not see that (V)whatever goes into the mouth passes into the stomach and is expelled?[d] 18 But (W)what comes out of the mouth proceeds from the heart, and this defiles a person. 19 For out of the heart come (X)evil thoughts, (Y)murder, adultery, sexual immorality, theft, false witness, (Z)slander. 20 (AA)These are what defile a person. But (AB)to eat with unwashed hands does not defile anyone.”

The Faith of a Canaanite Woman

21 (AC)And Jesus went away from there and withdrew to the district of Tyre and Sidon. 22 And behold, (AD)a Canaanite woman from that region came out and was crying, (AE)“Have mercy on me, O Lord, Son of David; my daughter is severely oppressed by a demon.” 23 But he did not answer her a word. And his disciples came and begged him, saying, (AF)“Send her away, for she is crying out after us.” 24 He answered, (AG)“I was sent only to the lost sheep of the house of Israel.” 25 But she came and (AH)knelt before him, saying, “Lord, help me.” 26 And he answered, “It is not right to take the children's bread and (AI)throw it to the dogs.” 27 She said, “Yes, Lord, yet even the dogs eat (AJ)the crumbs that fall from their masters' table.” 28 Then Jesus answered her, “O woman, (AK)great is your faith! (AL)Let it be done for you as you desire.” (AM)And her daughter was (AN)healed instantly.[e]

Jesus Heals Many

29 (AO)Jesus went on from there and walked (AP)beside the Sea of Galilee. And he (AQ)went up on the mountain and sat down there. 30 And great crowds came to him, bringing with them (AR)the lame, the blind, the crippled, the mute, and many others, and they put them at his feet, and he healed them, 31 (AS)so that the crowd wondered, when they saw the mute speaking, (AT)the crippled healthy, the lame walking, and the blind seeing. And (AU)they glorified (AV)the God of Israel.

Jesus Feeds the Four Thousand

32 (AW)Then Jesus called his disciples to him and said, (AX)“I have compassion on the crowd because they have been with me now three days and have nothing to eat. And I am unwilling to send them away hungry, lest they faint on the way.” 33 And the disciples said to him, “Where are we to get enough bread in such a desolate place to feed so great a crowd?” 34 And Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, (AY)“Seven, and a few small fish.” 35 And directing the crowd to sit down on the ground, 36 he took the seven loaves and the fish, and (AZ)having given thanks he broke them and gave them to the disciples, and the disciples gave them to the crowds. 37 And (BA)they all ate and were satisfied. And they took up seven baskets full of the broken pieces left over. 38 Those who ate were four thousand men, besides women and children. 39 And after sending away the crowds, he got into the boat and went to the region of (BB)Magadan.

Footnotes

  1. Matthew 15:5 Or is an offering
  2. Matthew 15:6 Some manuscripts law
  3. Matthew 15:14 Some manuscripts add of the blind
  4. Matthew 15:17 Greek is expelled into the latrine
  5. Matthew 15:28 Greek from that hour

15 Nang magkagayo'y nagsilapit kay Jesus na mula sa Jerusalem ang mga Fariseo at ang mga eskriba, na nagsisipagsabi,

Bakit ang iyong mga alagad ay nagsisilabag sa sali't-saling sabi ng matatanda? sapagka't hindi sila nangaghuhugas ng kanilang mga kamay pagka nagsisikain sila ng tinapay.

At siya'y sumagot at sinabi sa kanila, Bakit naman kayo'y nagsisilabag sa utos ng Dios dahil sa inyong sali't-saling sabi?

Sapagka't sinabi ng Dios, Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina: at, Ang manungayaw sa ama at sa ina, ay mamatay siyang walang pagsala.

Datapuwa't sinasabi ninyo, Sinomang magsabi sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, Yaong mangyayaring pakinabangan mo sa akin ay hain ko na sa Dios:

Ay hindi niya igagalang ang kaniyang ama. At niwalan ninyong kabuluhan ang salita ng Dios dahil sa inyong sali't-saling sabi.

Kayong mga mapagpaimbabaw, mabuti ang pagkahula sa inyo ni Isaias, na nagsasabi,

Ang bayang ito'y iginagalang ako ng kanilang mga labi; Datapuwa't ang kanilang puso ay malayo sa akin.

Datapuwa't walang kabuluhan ang pagsamba nila sa akin, Na nagtuturo ng kanilang pinakaaral ang mga utos ng mga tao.

10 At pinalapit niya sa kaniya ang karamihan, at sa kanila'y sinabi, Pakinggan ninyo, at unawain.

11 Hindi ang pumapasok sa bibig ang siyang nakakahawa sa tao; kundi ang lumalabas sa bibig, ito ang nakakahawa sa tao.

12 Nang magkagayo'y nagsilapit ang mga alagad, at sa kaniya'y sinabi, Nalalaman mo bagang nangagdamdam ang mga Fariseo, pagkarinig nila ng pananalitang ito?

13 Datapuwa't sumagot siya at sinabi, Ang bawa't halamang hindi itinanim ng aking Ama na nasa kalangitan, ay bubunutin.

14 Pabayaan ninyo sila: sila'y mga bulag na tagaakay. At kung ang bulag ay umakay sa bulag, ay kapuwa sila mangahuhulog sa hukay.

15 At sumagot si Pedro, at sinabi sa kaniya, Ipaliwanag mo sa amin ang talinghaga.

16 At sinabi niya, Kayo baga nama'y wala pa ring pagiisip?

17 Hindi pa baga ninyo nalalaman, na ang anomang pumapasok sa bibig ay tumutuloy sa tiyan, at inilalabas sa daanan ng dumi?

18 Datapuwa't ang mga bagay na lumalabas sa bibig ay sa puso nanggagaling; at siyang nangakakahawa sa tao.

19 Sapagka't sa puso nanggagaling ang masasamang pagiisip, mga pagpatay, mga pangangalunya, pakikiapid, mga pagnanakaw, mga pagsaksi sa di katotohanan, mga pamumusong:

20 Ito ang mga bagay na nangakakahawa sa tao; datapuwa't ang kumaing hindi maghugas ng mga kamay ay hindi makakahawa sa tao.

21 At umalis doon si Jesus, at lumigpit sa mga sakop ng Tiro at Sidon.

22 At narito, ang isang babaing Cananea na lumabas sa mga hangganang yaon, at nagsisigaw, na nagsasabi, Kahabagan mo ako, Oh Panginoon, ikaw na Anak ni David; ang aking anak na babae ay pinahihirapang lubha ng isang demonio.

23 Datapuwa't siya'y hindi sumagot ng anomang salita sa kaniya. At nilapitan siya ng kaniyang mga alagad at siya'y pinamanhikan, na nangagsasabi, Paalisin mo siya; sapagka't nagsisisigaw siya sa ating hulihan.

24 Datapuwa't siya'y sumagot at sinabi, Hindi ako sinugo kundi sa mga tupang nangaligaw sa bahay ni Israel.

25 Datapuwa't lumapit siya at siya'y sinamba niya, na nagsasabi, Panginoon, saklolohan mo ako.

26 At siya'y sumagot at sinabi, Hindi marapat na kunin ang tinapay sa mga anak at itapon sa mga aso.

27 Datapuwa't sinabi niya, Oo, Panginoon: sapagka't ang mga aso man ay nagsisikain ng mga mumo na nangalalaglag mula sa dulang ng kanilang mga panginoon.

28 Nang magkagayo'y sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, Oh babae, malaki ang pananampalataya mo: mangyari sa iyo ayon sa ibig mo. At gumaling ang kaniyang anak mula sa oras na yaon.

29 At umalis si Jesus doon, at naparoon sa tabi ng dagat ng Galilea; at umahon sa bundok, at naupo doon.

30 At lumapit sa kaniya ang lubhang maraming tao, na may mga pilay, mga bulag, mga pipi, mga pingkaw, at iba pang marami, at sila'y kanilang inilagay sa kaniyang mga paanan; at sila'y pinagaling niya:

31 Ano pa't nangagtaka ang karamihan, nang mangakita nilang nangagsasalita ang mga pipi, nagsisigaling ang mga pingkaw, at nagsisilakad ang mga pilay, at nangakakakita ang mga bulag: at kanilang niluwalhati ang Dios ng Israel.

32 At pinalapit ni Jesus sa kaniya ang kaniyang mga alagad, at sinabi, Nahahabag ako sa karamihan, sapagka't tatlong araw nang sila'y nagsisipanatili sa akin at wala silang makain: at di ko ibig na sila'y paalising nangagaayuno, baka sila'y manganglupaypay sa daan.

33 At sa kaniya'y sinabi ng mga alagad, Saan tayo mangakakakuha rito sa ilang ng sapat na daming tinapay na makabubusog sa ganyang lubhang napakaraming tao?

34 At sinabi ni Jesus sa kanila, Ilang tinapay mayroon kayo? At sinabi nila, Pito, at ilang maliliit na isda.

35 At iniutos niya sa karamihan na magsiupo sa lupa;

36 At kinuha niya ang pitong tinapay at ang mga isda; at siya'y nagpasalamat at pinagputolputol, at ibinigay sa mga alagad, at ibinigay naman ng mga alagad sa mga karamihan.

37 At nagsikain silang lahat, at nangabusog: at pinulot nila ang lumabis sa mga pinagputolputol, na pitong bakol na puno.

38 At silang nagsikain ay apat na libong lalake, bukod ang mga babae at mga bata.

39 At pinayaon niya ang mga karamihan at lumulan sa daong, at napasa mga hangganan ng Magdala.