Lu-ca 1
Bản Dịch 2011
Lời Ngỏ đến Thê-ô-phi-lơ
1 Vì có nhiều người đã cố gắng ghi lại những việc được thực hiện giữa chúng ta, 2 như lời những người đã chứng kiến từ ban đầu và những người đã trở thành tôi tớ của đạo Chúa[a] truyền lại cho chúng ta, 3 nên sau khi tra cứu cẩn thận mọi việc từ đầu, tôi thiết tưởng cũng nên ghi lại một cách thứ tự cho ngài, thưa ngài Thê-ô-phi-lơ rất kính mến, 4 để ngài có thể biết cách xác thật về đạo[b] mà ngài đã được dạy.
THỜI THƠ ẤU VÀ ẨN DẬT CỦA GIĂNG BÁP-TÍT VÀ ÐỨC CHÚA JESUS
(1:5-2:52)
Báo Tin Giăng Báp-tít Sinh Ra
5 Trong thời Vua Hê-rốt[c] xứ Giu-đê, có một tư tế tên là Xa-cha-ri, thuộc dòng tư tế A-bi-gia. Vợ ông tên là Ê-li-sa-bét, thuộc dòng dõi A-rôn. 6 Cả hai vợ chồng là người công chính trước mặt Ðức Chúa Trời, vâng giữ các điều răn và mạng lịnh của Chúa không chỗ nào chê trách được. 7 Nhưng hai người không có con, vì Ê-li-sa-bét hiếm muộn, và hai người đã cao tuổi.
8 Một ngày kia Xa-cha-ri thi hành chức vụ tư tế trước mặt Ðức Chúa Trời theo phiên thứ của ông; 9 ông được trúng thăm theo thông lệ của các tư tế lúc bấy giờ để vào dâng hương trong đền thánh của Chúa.
10 Ðúng vào giờ dâng hương, trong khi hội chúng đang cầu nguyện bên ngoài, 11 một thiên sứ của Chúa hiện ra với ông và đứng bên phải của bàn thờ dâng hương. 12 Khi Xa-cha-ri thấy vị thiên sứ, ông hoảng sợ và nỗi kinh hoàng phủ lấy ông. 13 Nhưng vị thiên sứ nói với ông, “Hỡi Xa-cha-ri, đừng sợ, vì lời cầu nguyện của ngươi đã được nhậm. Ê-li-sa-bét vợ ngươi sẽ sinh cho ngươi một con trai, và ngươi sẽ đặt tên con trai đó là Giăng. 14 Ðứa con ấy sẽ là niềm vui hớn hở cho ngươi. Nhiều người sẽ hoan hỉ khi nó chào đời, 15 vì nó sẽ thành một vĩ nhân trước mặt Chúa. Nó sẽ không được uống rượu hay thức uống gì làm cho say. Nó sẽ được đầy dẫy Ðức Thánh Linh từ khi còn trong lòng mẹ. 16 Nó sẽ làm cho nhiều người I-sơ-ra-ên quay về với Chúa, Ðức Chúa Trời của họ. 17 Nó sẽ đi trước mặt Chúa với tinh thần và quyền năng của Ê-li. Nó sẽ làm cho lòng cha ông quay về với con cháu, và những kẻ bội nghịch sẽ vâng theo sự khôn ngoan của người công chính, để chuẩn bị một dân sẵn sàng cho Chúa.”
18 Xa-cha-ri thưa với thiên sứ, “Làm sao tôi biết việc này sẽ xảy ra, vì tôi đã già, còn vợ tôi lại cao tuổi?”
19 Vị thiên sứ trả lời và nói với ông, “Ta là Gáp-ri-ên, đứng hầu trước mặt Ðức Chúa Trời, và ta được sai đến để nói với ngươi và báo cho ngươi tin mừng này. 20 Này, ngươi sẽ bị câm và không nói được cho đến ngày những điều ấy xảy ra, bởi vì ngươi không tin những lời ta, những lời sẽ xảy ra đúng kỳ đã định cho chúng.”
21 Trong khi đó dân chúng bên ngoài trông đợi Xa-cha-ri; họ hoang mang lo lắng vì ông ở trong đền thánh quá lâu. 22 Khi thấy ông trở ra và không thể nói được với họ, họ nhận biết rằng ông đã thấy một khải tượng trong đền thánh. Ông cứ ra dấu với họ và không thể nói được. 23 Khi thời kỳ phục vụ của ông mãn, ông trở về nhà.
24 Sau những ngày đó, bà Ê-li-sa-bét vợ ông thụ thai; bà sống ẩn dật trong năm tháng. Bà nói, 25 “Ðây là điều Chúa đã làm cho tôi khi Ngài làm ơn cho tôi, Ngài đã cất khỏi tôi nỗi tủi hổ giữa người đời.”
Thiên Sứ Báo Tin Chúa Giáng Sinh
26 Vào tháng thứ sáu, Ðức Chúa Trời sai thiên sứ Gáp-ri-ên đến Thành Na-xa-rét, miền Ga-li-lê, 27 gặp một trinh nữ đã đính hôn với một thanh niên tên là Giô-sép, thuộc dòng Vua Ða-vít. Trinh nữ ấy tên là Ma-ry. 28 Thiên sứ đến gặp nàng và nói, “Hỡi người được ơn, chúc mừng cô, Chúa ở cùng cô.”
29 Nghe như thế Ma-ry bối rối và tự hỏi lời chào ấy có nghĩa gì. 30 Thiên sứ nói với nàng, “Hỡi Ma-ry, đừng sợ, vì cô đã được ơn trước mặt Ðức Chúa Trời. 31 Này, cô sẽ có thai, sinh một con trai, và cô sẽ đặt tên con trai ấy là Jesus. 32 Con trai ấy sẽ thành một vĩ nhân và sẽ được gọi là Con của Ðấng Tối Cao. Chúa, Ðức Chúa Trời, sẽ ban cho Ngài ngai của Ða-vít tổ phụ Ngài. 33 Ngài sẽ trị vì nhà Gia-cốp đời đời. Vương quốc Ngài sẽ trường tồn bất tận.”
34 Ma-ry thưa với thiên sứ, “Làm sao việc ấy có thể xảy ra được, vì tôi chưa hề biết một người nam nào?”
35 Thiên sứ trả lời và nói với nàng, “Ðức Thánh Linh sẽ ngự xuống trên cô, và quyền năng của Ðấng Tối Cao sẽ bao phủ cô. Vì thế Con Thánh sinh ra sẽ được gọi là Con Ðức Chúa Trời. 36 Kìa Ê-li-sa-bét, bà con của cô, đang mang thai một trai trong tuổi già nua. Bà ấy vốn có tiếng là hiếm muộn mà nay đã mang thai được sáu tháng rồi, 37 bởi vì không việc chi Ðức Chúa Trời chẳng làm được.”
38 Ma-ry thưa, “Tôi đây là tớ gái của Chúa, xin việc ấy xảy ra cho tôi như lời ngài truyền.” Sau đó thiên sứ lìa khỏi Ma-ry.
Ma-ry Thăm Ê-li-sa-bét
39 Trong những ngày ấy Ma-ry đứng dậy và vội vàng đến một thành trong vùng đồi núi xứ Giu-đê, 40 vào nhà của Xa-cha-ri, và chào Ê-li-sa-bét. 41 Vừa khi nghe tiếng chào của Ma-ry, thai nhi trong bụng Ê-li-sa-bét nhảy lên, và Ê-li-sa-bét được đầy dẫy Ðức Thánh Linh. 42 Bà cất tiếng nói lớn, “Cô thật có phước giữa vòng phụ nữ! Thai nhi trong dạ cô cũng có phước thay! 43 Do đâu mà tôi được vinh dự này, đó là được thân mẫu của Chúa đến thăm tôi? 44 Vì này, vừa khi tai tôi nghe tiếng cô chào, thai nhi trong bụng tôi đã nhảy lên mừng rỡ. 45 Phước thay cho người tin rằng Chúa sẽ làm ứng nghiệm những gì Ngài đã phán với mình.”
Lời Ca Ngợi của Ma-ry
46 Bấy giờ Ma-ry nói,
47 “Linh hồn tôi tôn ngợi Chúa,
Tâm linh tôi vui mừng trong Ðức Chúa Trời, Ðấng Giải Cứu của tôi,
48 Vì Ngài đã đoái đến thân phận hèn hạ của tớ gái Ngài,
Vì từ nay trở đi, muôn đời sẽ khen tôi là người có phước,
49 Vì Ðấng Toàn Năng đã làm những việc lớn cho tôi;
Danh Ngài thật thánh thay!
50 Ngài thương xót kẻ kính sợ Ngài từ đời nọ sang đời kia.
51 Ngài dùng cánh tay Ngài bày tỏ những việc quyền năng;
Ngài dẹp tan những kẻ kiêu ngạo tận tư tưởng trong lòng.
52 Ngài hạ bệ những kẻ quyền thế khỏi ngai của họ,
Nhưng Ngài nhấc những người khiêm nhường lên.
53 Ngài ban cho người đói được no nê các thức ăn ngon,
Ngài đuổi kẻ giàu đi về tay không.
54 Ngài giúp đỡ I-sơ-ra-ên tôi tớ Ngài,
Vì Ngài nhớ lại ơn thương xót của Ngài,
55 Như Ngài đã phán với các tổ tiên chúng ta,
Với Áp-ra-ham và dòng dõi người mãi mãi.”
56 Ma-ry ở lại với Ê-li-sa-bét khoảng ba tháng, rồi trở về nhà nàng.
Giăng Báp-tít Sinh Ra
57 Ðến kỳ sinh nở, Ê-li-sa-bét sinh một con trai. 58 Những láng giềng và bà con dòng họ của bà nghe Chúa bày tỏ lòng thương xót lớn lao của Ngài đối với bà, họ vui mừng với bà.
59 Ngày thứ tám, họ đến để cắt bì cho đứa bé. Họ định đặt tên nó là Xa-cha-ri, theo tên của cha nó. 60 Nhưng mẹ nó trả lời và nói, “Không, nó sẽ được gọi là Giăng.”
61 Họ nói với bà, “Không người bà con nào của bà có tên ấy cả.”
62 Kế đó họ ra dấu cho cha đứa bé để xem ông muốn đặt tên nó là gì. 63 Ông ra dấu bảo đem cho ông một bảng nhỏ, rồi ông viết trên đó, “Tên nó là Giăng.” Mọi người đều lấy làm lạ. 64 Thình lình miệng ông mở ra, lưỡi ông được tự do, và ông cất tiếng ca ngợi Ðức Chúa Trời.
65 Cả xóm giềng đều phát sợ, và người ta nói về chuyện ấy khắp miền đồi núi xứ Giu-đê. 66 Tất cả những ai nghe chuyện ấy đều nói, “Rồi đây không biết đứa trẻ ấy sẽ ra sao?” Vì tay Chúa ở cùng nó.
Lời Tiên Tri của Xa-cha-ri
67 Bấy giờ Xa-cha-ri cha đứa bé được đầy dẫy Ðức Thánh Linh và nói tiên tri rằng:
68 “Chúc tụng Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên,
Vì Ngài đã đoái thăm và cứu chuộc dân Ngài.
69 Ngài đã dấy lên một sừng cứu rỗi cho chúng ta,
Trong nhà Ða-vít tôi tớ Ngài,
70 Như Ngài đã phán trước qua miệng các tiên tri thánh của Ngài từ xưa rằng,
71 Chúng ta sẽ được giải cứu khỏi những kẻ thù của mình,
Và khỏi tay những kẻ ghét chúng ta.
72 Ngài bày tỏ lòng thương xót đối với tổ tiên chúng ta,
Ngài nhớ lại giao ước thánh của Ngài,
73 Tức lời thề Ngài đã lập với Áp-ra-ham tổ phụ chúng ta,
Ðể ban cho chúng ta
74 Ðược giải thoát khỏi tay những kẻ thù nghịch,
Ðể có thể phụng sự Ngài không chút sợ hãi,
75 Trong sự thánh khiết và công chính,
Trước mặt Ngài trọn đời chúng ta.
76 Còn con, hỡi con thơ, con sẽ được gọi là tiên tri của Ðấng Tối Cao,
Vì con sẽ đi trước Chúa để dọn đường cho Ngài,
77 Ðể ban tri thức về ơn cứu rỗi cho dân Ngài,
Qua sự tha thứ tội lỗi họ.
78 Nhờ đức nhân từ thương xót của Ðức Chúa Trời chúng ta,
Mà vầng thái dương mọc lên từ trời sẽ thăm viếng chúng ta,
79 Ðể mang ánh sáng đến những kẻ đang ngồi trong tối tăm và bóng tử thần;
Ðể dẫn dắt bàn chân chúng ta vào con đường bình an.”
80 Ðứa trẻ càng lớn lên tinh thần càng mạnh mẽ. Nó cứ sống trong đồng hoang cho đến ngày tỏ mình ra với dân I-sơ-ra-ên.
Luke 1
New International Version
Introduction(A)
1 Many have undertaken to draw up an account of the things that have been fulfilled[a] among us, 2 just as they were handed down to us by those who from the first(B) were eyewitnesses(C) and servants of the word.(D) 3 With this in mind, since I myself have carefully investigated everything from the beginning, I too decided to write an orderly account(E) for you, most excellent(F) Theophilus,(G) 4 so that you may know the certainty of the things you have been taught.(H)
The Birth of John the Baptist Foretold
5 In the time of Herod king of Judea(I) there was a priest named Zechariah, who belonged to the priestly division of Abijah;(J) his wife Elizabeth was also a descendant of Aaron. 6 Both of them were righteous in the sight of God, observing all the Lord’s commands and decrees blamelessly.(K) 7 But they were childless because Elizabeth was not able to conceive, and they were both very old.
8 Once when Zechariah’s division was on duty and he was serving as priest before God,(L) 9 he was chosen by lot,(M) according to the custom of the priesthood, to go into the temple of the Lord and burn incense.(N) 10 And when the time for the burning of incense came, all the assembled worshipers were praying outside.(O)
11 Then an angel(P) of the Lord appeared to him, standing at the right side of the altar of incense.(Q) 12 When Zechariah saw him, he was startled and was gripped with fear.(R) 13 But the angel said to him: “Do not be afraid,(S) Zechariah; your prayer has been heard. Your wife Elizabeth will bear you a son, and you are to call him John.(T) 14 He will be a joy and delight to you, and many will rejoice because of his birth,(U) 15 for he will be great in the sight of the Lord. He is never to take wine or other fermented drink,(V) and he will be filled with the Holy Spirit(W) even before he is born.(X) 16 He will bring back many of the people of Israel to the Lord their God. 17 And he will go on before the Lord,(Y) in the spirit and power of Elijah,(Z) to turn the hearts of the parents to their children(AA) and the disobedient to the wisdom of the righteous—to make ready a people prepared for the Lord.”(AB)
18 Zechariah asked the angel, “How can I be sure of this?(AC) I am an old man and my wife is well along in years.”(AD)
19 The angel said to him, “I am Gabriel.(AE) I stand in the presence of God, and I have been sent to speak to you and to tell you this good news. 20 And now you will be silent and not able to speak(AF) until the day this happens, because you did not believe my words, which will come true at their appointed time.”
21 Meanwhile, the people were waiting for Zechariah and wondering why he stayed so long in the temple. 22 When he came out, he could not speak to them. They realized he had seen a vision in the temple, for he kept making signs(AG) to them but remained unable to speak.
23 When his time of service was completed, he returned home. 24 After this his wife Elizabeth became pregnant and for five months remained in seclusion. 25 “The Lord has done this for me,” she said. “In these days he has shown his favor and taken away my disgrace(AH) among the people.”
The Birth of Jesus Foretold
26 In the sixth month of Elizabeth’s pregnancy, God sent the angel Gabriel(AI) to Nazareth,(AJ) a town in Galilee, 27 to a virgin pledged to be married to a man named Joseph,(AK) a descendant of David. The virgin’s name was Mary. 28 The angel went to her and said, “Greetings, you who are highly favored! The Lord is with you.”
29 Mary was greatly troubled at his words and wondered what kind of greeting this might be. 30 But the angel said to her, “Do not be afraid,(AL) Mary; you have found favor with God.(AM) 31 You will conceive and give birth to a son, and you are to call him Jesus.(AN) 32 He will be great and will be called the Son of the Most High.(AO) The Lord God will give him the throne of his father David,(AP) 33 and he will reign over Jacob’s descendants forever; his kingdom(AQ) will never end.”(AR)
34 “How will this be,” Mary asked the angel, “since I am a virgin?”
35 The angel answered, “The Holy Spirit will come on you,(AS) and the power of the Most High(AT) will overshadow you. So the holy one(AU) to be born will be called[b] the Son of God.(AV) 36 Even Elizabeth your relative is going to have a child(AW) in her old age, and she who was said to be unable to conceive is in her sixth month. 37 For no word from God will ever fail.”(AX)
38 “I am the Lord’s servant,” Mary answered. “May your word to me be fulfilled.” Then the angel left her.
Mary Visits Elizabeth
39 At that time Mary got ready and hurried to a town in the hill country of Judea,(AY) 40 where she entered Zechariah’s home and greeted Elizabeth. 41 When Elizabeth heard Mary’s greeting, the baby leaped in her womb, and Elizabeth was filled with the Holy Spirit.(AZ) 42 In a loud voice she exclaimed: “Blessed are you among women,(BA) and blessed is the child you will bear! 43 But why am I so favored, that the mother of my Lord(BB) should come to me? 44 As soon as the sound of your greeting reached my ears, the baby in my womb leaped for joy. 45 Blessed is she who has believed that the Lord would fulfill his promises to her!”
Mary’s Song(BC)
46 And Mary said:
“My soul glorifies the Lord(BD)
47 and my spirit rejoices in God my Savior,(BE)
48 for he has been mindful
of the humble state of his servant.(BF)
From now on all generations will call me blessed,(BG)
49 for the Mighty One has done great things(BH) for me—
holy is his name.(BI)
50 His mercy extends to those who fear him,
from generation to generation.(BJ)
51 He has performed mighty deeds with his arm;(BK)
he has scattered those who are proud in their inmost thoughts.(BL)
52 He has brought down rulers from their thrones
but has lifted up the humble.(BM)
53 He has filled the hungry with good things(BN)
but has sent the rich away empty.
54 He has helped his servant Israel,
remembering to be merciful(BO)
55 to Abraham and his descendants(BP) forever,
just as he promised our ancestors.”
56 Mary stayed with Elizabeth for about three months and then returned home.
The Birth of John the Baptist
57 When it was time for Elizabeth to have her baby, she gave birth to a son. 58 Her neighbors and relatives heard that the Lord had shown her great mercy, and they shared her joy.
59 On the eighth day they came to circumcise(BQ) the child, and they were going to name him after his father Zechariah, 60 but his mother spoke up and said, “No! He is to be called John.”(BR)
61 They said to her, “There is no one among your relatives who has that name.”
62 Then they made signs(BS) to his father, to find out what he would like to name the child. 63 He asked for a writing tablet, and to everyone’s astonishment he wrote, “His name is John.”(BT) 64 Immediately his mouth was opened and his tongue set free, and he began to speak,(BU) praising God. 65 All the neighbors were filled with awe, and throughout the hill country of Judea(BV) people were talking about all these things. 66 Everyone who heard this wondered about it, asking, “What then is this child going to be?” For the Lord’s hand was with him.(BW)
Zechariah’s Song
67 His father Zechariah was filled with the Holy Spirit(BX) and prophesied:(BY)
68 “Praise be to the Lord, the God of Israel,(BZ)
because he has come to his people and redeemed them.(CA)
69 He has raised up a horn[c](CB) of salvation for us
in the house of his servant David(CC)
70 (as he said through his holy prophets of long ago),(CD)
71 salvation from our enemies
and from the hand of all who hate us—
72 to show mercy to our ancestors(CE)
and to remember his holy covenant,(CF)
73 the oath he swore to our father Abraham:(CG)
74 to rescue us from the hand of our enemies,
and to enable us to serve him(CH) without fear(CI)
75 in holiness and righteousness(CJ) before him all our days.
76 And you, my child, will be called a prophet(CK) of the Most High;(CL)
for you will go on before the Lord to prepare the way for him,(CM)
77 to give his people the knowledge of salvation
through the forgiveness of their sins,(CN)
78 because of the tender mercy of our God,
by which the rising sun(CO) will come to us from heaven
79 to shine on those living in darkness
and in the shadow of death,(CP)
to guide our feet into the path of peace.”(CQ)
80 And the child grew and became strong in spirit[d];(CR) and he lived in the wilderness until he appeared publicly to Israel.
Copyright © 2011 by Bau Dang
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.