Jesaja 5
Icelandic Bible
5 Ég vil kveða kvæði um ástvin minn, ástarkvæði um víngarð hans. Ástvinur minn átti víngarð á frjósamri hæð.
2 Hann stakk upp garðinn og tíndi grjótið úr honum, hann gróðursetti gæðavínvið í honum, reisti turn í honum miðjum og hjó þar einnig út vínlagarþró, og hann vonaði að garðurinn mundi bera vínber, en hann bar muðlinga.
3 Dæmið nú, þér Jerúsalembúar og Júdamenn, milli mín og víngarðs míns!
4 Hvað varð meira að gjört við víngarð minn en ég hafði gjört við hann? Hví bar hann muðlinga, þegar ég vonaði að hann mundi bera vínber?
5 En nú vil ég kunngjöra yður, hvað ég ætla að gjöra við víngarð minn: Rífa þyrnigerðið, svo að hann verði etinn upp, brjóta niður múrvegginn, svo að hann verði troðinn niður.
6 Og ég vil gjöra hann að auðn, hann skal ekki verða sniðlaður og ekki stunginn upp, þar skulu vaxa þyrnar og þistlar, og skýjunum vil ég um bjóða, að þau láti enga regnskúr yfir hann drjúpa.
7 Víngarður Drottins allsherjar er Ísraels hús, og Júdamenn ástkær plantan hans. Hann vonaðist eftir rétti, en sjá, manndráp; eftir réttvísi, en sjá, neyðarkvein.
8 Vei þeim, sem bæta húsi við hús og leggja akur við akur, uns ekkert landrými er eftir og þér búið einir í landi.
9 Drottinn allsherjar mælir í eyra mér: Í sannleika skulu mörg hús verða að auðn, mikil og fögur hús verða mannlaus.
10 Því að tíu plóglönd í víngarði skulu gefa af sér eina skjólu og ein tunna sæðis eina skeppu.
11 Vei þeim, sem rísa árla morguns til þess að sækjast eftir áfengum drykk, sem sitja fram á nótt eldrauðir af víni.
12 Gígjur, hörpur, bumbur og hljóðpípur kveða við, og vínið flóir við samdrykkjur þeirra, en gjörðum Drottins gefa þeir eigi gaum, og það, sem hann hefir með höndum, sjá þeir ekki.
13 Fyrir því mun lýður minn fyrr en af veit fara í útlegð, og tignarmennirnir kveljast af hungri og svallararnir vanmegnast af þorsta.
14 Fyrir því vex græðgi Heljar og hún glennir ginið sem mest hún má, og skrautmenni landsins og svallarar, hávaðamennirnir og gleðimennirnir steypast niður þangað.
15 Og mannkind skal beygjast og maðurinn lægjast og augu dramblátra verða niðurlút.
16 En Drottinn allsherjar mun háleitur verða í dóminum og hinn heilagi Guð sýna heilagleik í réttvísi.
17 Lömb munu ganga þar á beit eins og á afrétti, og hinar auðu lendur ríkismannanna munu geitur upp eta.
18 Vei þeim, sem draga refsinguna í böndum ranglætisins og syndagjöldin eins og í aktaugum,
19 þeim er segja: "Flýti hann sér og hraði verki sínu, svo að vér megum sjá það, komi nú ráðagjörð Hins heilaga í Ísrael fram og rætist, svo að vér megum verða varir við."
20 Vei þeim, sem kalla hið illa gott og hið góða illt, sem gjöra myrkur að ljósi og ljós að myrkri, sem gjöra beiskt að sætu og sætt að beisku.
21 Vei þeim, sem vitrir eru í augum sjálfra sín og hyggnir að eigin áliti.
22 Vei þeim, sem kappar eru í víndrykkju og öflugar hetjur í því að byrla áfengan drykk,
23 þeim sem sýkna hinn seka fyrir mútur og svipta hina réttlátu rétti þeirra.
24 Fyrir því, eins og eldsloginn eyðir stráinu og heyið hnígur í bálið, svo skal rót þeirra fúna og blóm þeirra feykjast sem ryk, af því að þeir hafa hafnað lögmáli Drottins allsherjar og fyrirlitið orð Hins heilaga í Ísrael.
25 Þess vegna bálaðist reiði Drottins í gegn lýð hans, og hann rétti út hönd sína móti honum og laust hann, og fjöllin skulfu og líkin lágu sem sorp á strætum. Allt fyrir það linnir ekki reiði hans og hönd hans er enn þá útrétt.
26 Drottinn reisir hermerki fyrir fjarlæga þjóð og blístrar á hana frá ystu landsálfu, og sjá, hún kemur fljót og frá.
27 Enginn er þar móður og engum skrikar fótur, enginn blundar né tekur á sig náðir, engum þeirra losnar belti frá lendum, og ekki slitnar skóþvengur nokkurs þeirra.
28 Örvar þeirra eru hvesstar og allir bogar þeirra bentir. Hófarnir á hestum þeirra eru sem tinna og vagnhjól þeirra sem vindbylur.
29 Öskur þeirra er sem ljónsöskur, þeir öskra sem ung ljón. Þeir grenja, grípa herfangið og hafa það á burt, og enginn fær bjargað.
30 Á þeim degi munu þeir koma grenjandi í móti þjóðinni eins og ólgandi brim. Ef horft er yfir landið, er þar skelfilegt myrkur, og dagsbirtan er myrkvuð af dimmum skýjum.
Isaiah 5
Expanded Bible
Israel, the Lord’s Vineyard
5 Now I will sing for my ·friend [or beloved] a song about his vineyard [C Israel is the vineyard and God is its owner].
My ·friend [or beloved] had a vineyard
on a ·hill with very rich soil [fertile hillside].
2 He ·dug [or fenced it] and cleared the field of stones
and planted the best grapevines there.
He built a ·tower [watchtower; C for protection] in the middle of it
and ·cut [carved] out a winepress as well [C symbolizing God’s protection of Israel].
He ·hoped [expected; looked to see if] good grapes would grow there,
but ·only bad ones grew [L it produced only wild/sour grapes].
3 [C The vineyard owner now speaks:] “You ·people living in [residents/citizens of] Jerusalem,
and you people of Judah,
judge between me and my vineyard [C the scene changes from a love song to a courtroom indictment].
4 What more could I have done for my vineyard
than I have already done?
Although I ·expected [waited/looked for] good grapes to grow,
why ·were there [did it produce] only ·bad [sour; wild] ones?
5 Now I will tell you
what I will do to my vineyard:
I will remove the hedge,
and it will ·be burned [be purged/destroyed; or become a pasture].
I will break down the stone wall,
and it will be ·walked [trampled; C referring to the Assyrian conquest in 722 bc].
6 I will ·ruin my field [make it a wasteland; leave it untended].
It will not be ·trimmed [pruned] or hoed,
and ·weeds [briers] and thorns will grow there.
I will command the clouds
not to rain on it.”
7 [L For; Because] The vineyard belonging to the Lord ·All-Powerful [Almighty; of Heaven’s Armies; T of hosts]
is the ·nation [L house] of Israel;
and the people of Judah
are the ·garden [vines; plants] that he ·loves [delights in].
He looked for justice, but ·there was [look; behold] only ·killing [bloodshed; or oppression; injustice; C the Hebrew words for “justice” and “killing” sound alike].
He hoped for ·right living [righteousness], but ·there were [look; behold] only ·cries of pain [cries of distress; or an outrcy; C the Hebrew words for “righteousness” and “cries of pain” sound alike].
8 ·How terrible it will be for [L Woe to] you who add more houses to your houses
and more fields to your fields [C accumulating wealth at the expense of others, in violation of God’s command that tribal allotments be permanent; Lev. 25:23]
until ·there is no room left for other people [no space is left].
Then you are left alone in the land.
9 The Lord ·All-Powerful [Almighty; of Heaven’s Armies; T of hosts] said this ·to me [L in my ears]:
“·The fine [The great; or Many] houses will ·be destroyed [become desolate];
the large and beautiful houses will be left empty [L of inhabitants].
10 At that time a ·ten-acre [L ten-yoke; C unknown measurement, though clearly a large area] vineyard will make only ·six gallons [L one bath] of wine,
and ·ten bushels [L a homer] of seed will grow only one bushel [L an ephah; C one tenth of a homer] of grain.”
11 ·How terrible it will be for people [L Woe to those] who rise early in the morning
to ·look for [run after; pursue] ·strong drink [or beer; C alcoholic beverage made from grain],
who ·stay awake late at night [linger into twilight],
becoming ·drunk [L inflamed] with wine.
12 At their ·parties [banquets; feasts] they have lyres, harps,
tambourines, flutes, and wine.
They ·don’t see [or have no regard for] what the Lord has done
or ·notice [see; comprehend] the work of his hands.
13 So my people will ·be captured and taken away [be deported; go into exile/captivity],
because they ·don’t really know me [or lack understanding].
·All the great people [Their nobles/men of honor] will die of hunger,
and the ·common people [multitudes; masses] ·will die of [or will be parched with] thirst.
14 So ·the place of the dead [or the grave; L Sheol] ·wants more and more people [L opens wide/enlarges its throat],
and it opens wide its mouth.
·Jerusalem’s [L Her] ·important people [nobility] and ·common people [multitude; masses] will go down into it,
with their ·happy and noisy ones [noisy revellers; drunken mob].
15 ·People [Humanity] will be humbled, ·everyone [each person; mankind] will be brought down;
·those who are [L the eyes of the] ·proud [haughty] will be humbled.
16 The Lord ·All-Powerful [Almighty; of Heaven’s Armies; T of hosts] will ·receive glory [be exalted] by ·judging fairly [his justice];
the holy God will show himself holy by ·doing what is right [righteousnes].
17 Then the ·sheep [or lambs] will ·go anywhere they want [L feed as if in their pasture],
and ·lambs [or strangers; foreigners] will feed ·on the land that rich people once owned [among the ruins of the rich].
18 ·How terrible it will be for [L Woe to] those people!
They pull ·their guilt and sins behind them
as people pull wagons with ropes [L wickedness with the ropes of emptiness and sin with cart ropes].
19 They say, “Let God hurry;
let him do his work ·soon [quickly]
so we may see it.
Let the plan of the Holy One of Israel [1:4] ·happen soon [approach and draw near]
so that we will know what it is.”
20 ·How terrible it will be for people [L Woe to those] who call ·good things bad
and bad things good [L evil good and good evil],
who ·think darkness is [or make darkness] light
and ·light is [or make light] darkness,
who ·think sour is [or turn sour/bitter to] sweet
and sweet ·is sour [or to sour/bitter].
21 ·How terrible it will be for people [L Woe to those] who ·think they are wise [L are wise in their own eyes; Prov. 3:7; 26:12; 27:1; 28:11, 26]
and ·believe they are clever [L clever/understanding in front of themselves].
22 ·How terrible it will be for people [L Woe to those] who are ·famous for [heroes/champions at] drinking wine
and are ·champions [valiant men] at mixing ·drinks [beer; v. 11].
23 They take ·money [a bribe] to ·set the guilty free [acquit the wicked]
and ·don’t allow good people to be judged fairly [deny justice/righteousness to the innocent/righteous].
24 [L Therefore] They will be destroyed
just as ·fire [L tongues of fire] ·burns [L devours] straw
and dry grass ·is consumed by [L sinks in the] flames.
They will be destroyed
like a plant whose roots rot
and whose flower dies and blows away like dust.
They have ·refused to obey [rejected; spurned] the ·teachings [law; L Torah] of the Lord ·All-Powerful [Almighty; of Heaven’s Armies; T of hosts]
and have ·hated [despised] the message from the Holy One of Israel [1:4].
25 So the ·Lord has become very angry with [L Lord’s anger burns against] his people,
and he ·has raised [extends; stretches out] his hand to ·punish [strike] them.
Even the mountains ·are frightened [shake; tremble].
·Dead bodies [Corpses] lie in the streets like garbage.
·But the Lord is still angry [L In all this, his anger is not turned away];
his hand is still ·raised [extended; stretched out] to strike down the people.
26 He raises a ·banner [standard; signal flag] for the nations far away.
He whistles to call those people from the ends of the earth.
·Look [T Behold]! ·The enemy comes ·quickly [swiftly; with great speed]!
27 Not one of them becomes tired or ·falls down [stumbles].
Not one of them ·gets sleepy [slumbers] and falls asleep.
·Their weapons are close at hand [L No belt is loosened],
and their sandal straps are not broken.
28 Their arrows are sharp,
and all of their bows are ready to shoot.
The horses’ hoofs ·are hard as rocks [or make sparks like flint],
and their chariot wheels move like a ·whirlwind [wind storm].
29 Their ·shout is like the roar of [L roar is like] a lion;
it ·is loud [L roars] like a young lion.
They growl as they grab their ·captives [prey].
They carry it off and no one can ·save [rescue] it.
30 On that day they will roar [L over it]
like the ·waves [L roaring] of the sea.
And ·when [if] people look at the land,
they will see only darkness and ·pain [distress];
all light will become dark ·in this thick cloud [or because of clouds].
by Icelandic Bible Society
The Expanded Bible, Copyright © 2011 Thomas Nelson Inc. All rights reserved.