Ða-ni-ên 4
Bản Dịch 2011
Ðiềm Chiêm Bao Thứ Hai của Nê-bu-cát-nê-xa
4 “Vua Nê-bu-cát-nê-xa gởi đến tất cả các dân, các nước, các ngữ tộc sống trong khắp đất: Cầu mong các ngươi được bình an thịnh vượng bội phần.
2 Ta lấy làm vui công bố cho các ngươi biết rằng Ðức Chúa Trời Tối Cao đã làm những dấu kỳ và phép lạ cho ta. 3 Các dấu kỳ của Ngài thật lớn lao! Các phép lạ của Ngài thật diệu kỳ! Vương quốc của Ngài là vương quốc đời đời! Quyền tể trị của Ngài tồn tại từ đời nọ đến đời kia!
4 Ta, Nê-bu-cát-nê-xa, đang sống nhàn hạ trong nhà ta và hưởng phúc lộc trong cung điện ta. 5 Ta thấy một điềm chiêm bao, và điềm chiêm bao ấy đã làm cho ta sợ. Trong khi ta nằm trên giường, những tư tưởng cứ nảy ra trong trí, và những khải tượng cứ hiện ra trong đầu, đã làm ta lo sợ. 6 Vì thế ta truyền đem tất cả các nhà thông thái ở Ba-by-lôn đến để họ giải nghĩa điềm chiêm bao cho ta. 7 Vậy các pháp sư, các bốc sư, các chiêm tinh gia, và các thầy bói vào chầu ta. Ta thuật lại cho họ điềm chiêm bao ấy, nhưng họ không thể giải thích ý nghĩa của nó được. 8 Sau cùng Ða-ni-ên vào chầu ta. Người nầy cũng có tên là Bên-tê-sác-xa, theo danh thần của ta; trong người ấy có Thần của Ðức Chúa Trời Thánh. Ta thuật lại cho người ấy điềm chiêm bao của ta như sau:
9 “Hỡi Bên-tê-sác-xa, thủ lãnh của các pháp sư. Ta biết Thần của Ðức Chúa Trời Thánh ở trong ngươi, nên không có huyền bí nào là khó quá cho ngươi. Hãy nói cho ta khải tượng trong giấc chiêm bao của ta và hãy giải thích ý nghĩa nó.
10 Ðây là những hình ảnh hiện ra trong đầu ta khi ta đang nằm trên giường: Ta đang nhìn, và kìa, có một cây ở giữa mặt đất; cây ấy cao lớn lạ thường. 11 Cây ấy cứ tiếp tục lớn mạnh, và ngọn cây cao đến tận trời. Nó cao to đến nỗi người ta ở những nơi tận cùng trái đất có thể trông thấy nó. 12 Lá nó tươi đẹp, và trái nó rất nhiều. Nó cung cấp thức ăn cho mọi loài. Các thú đồng trú ngụ dưới bóng mát nó. Các chim trời sống giữa các cành nó. Mọi loài xác thịt nhờ nó mà được no nê.
13 Ta nằm trên giường và đã thấy các khải tượng đó trong đầu, và kìa, một vị thần canh giữ xuất hiện, tức một đấng thánh từ trời xuống. 14 Vị ấy kêu lớn tiếng và nói, ‘Hãy đốn cây ấy xuống và chặt trụi các cành nó đi. Hãy tuốt sạch các lá nó và quăng hết các trái nó. Hãy để các thú đồng chạy trốn khỏi bóng mát nó, và các chim trời lìa xa các cành nó. 15 Tuy nhiên hãy chừa gốc nó và các rễ nó lại trong lòng đất; nhưng hãy dùng xích sắt và niền đồng xiềng nó lại giữa cỏ non trong đồng. Hãy để nó bị đẫm ướt sương trời, và hãy để nó sống với các thú vật giữa cây cỏ ngoài đồng. 16 Hãy để tâm trí của nó bị biến đổi từ tâm trí của loài người ra tâm trí của một con thú, và hãy để nó phải trải qua bảy kỳ như vậy. 17 Án lệnh đó được các vị thần canh giữ thi hành, theo lệnh mà các đấng thánh đã nhận, để mọi người đang sống nhận biết rằng Ðấng Tối Cao đang trị vì trên thế giới loài người. Ngài ban quyền cai trị cho ai tùy ý Ngài muốn, ngay cả lập một người hèn mọn nhất lên cầm đầu cũng được.’
18 Ðó là điềm chiêm bao mà ta, Vua Nê-bu-cát-nê-xa, đã thấy. Bây giờ, ngươi, hỡi Bên-tê-sác-xa, hãy giải thích ý nghĩa nó cho ta, vì tất cả các nhà thông thái trong vương quốc ta đã không thể giải thích ý nghĩa nó cho ta được, nhưng ngươi thì có thể, vì Thần của Ðức Chúa Trời Thánh ở trong ngươi.”
Ða-ni-ên Giải Nghĩa Ðiềm Chiêm Bao Thứ Hai
19 Bấy giờ Ða-ni-ên, cũng có tên là Bên-tê-sác-xa, lặng người đi một lúc. Do đó vua lên tiếng và nói, “Hỡi Bên-tê-sác-xa, chớ để điềm chiêm bao hay ý nghĩa của nó làm cho ngươi bối rối.”
Bên-tê-sác-xa đáp, “Tâu chúa thượng, nguyện điềm chiêm bao ấy dành cho những kẻ ghét chúa thượng và ý nghĩa nó dành cho những kẻ thù của chúa thượng!
20 Cái cây mà chúa thượng đã thấy là một cây trở nên lớn và mạnh, ngọn cây đụng đến trời xanh, khắp đất đều có thể trông thấy nó, 21 lá nó xanh tươi tốt đẹp, trái nó sinh ra rất nhiều và được dùng làm thức ăn cho mọi loài, bóng mát nó làm chỗ ở cho thú đồng, và các chim trời làm tổ giữa các cành nó; 22 tâu hoàng thượng, hoàng thượng chính là cây đó. Hoàng thượng đã trở nên vĩ đại và hùng cường. Sự vĩ đại của hoàng thượng đã lẫy lừng và cao ngất trời xanh. Quyền trị vì của hoàng thượng đã lan rộng đến những nơi tận cùng trái đất.
23 Sau đó hoàng thượng thấy một vị thần canh giữ từ trời xuống và nói, ‘Hãy đốn cây ấy xuống và tiêu diệt nó đi, nhưng hãy chừa gốc nó và các rễ nó lại trong lòng đất, rồi hãy dùng xích sắt và niền đồng xiềng nó lại ở giữa cỏ non trong đồng, hãy để nó bị đẫm ướt sương trời, hãy để nó sống với các thú vật giữa cây cỏ ngoài đồng, và hãy để nó phải trải qua bảy kỳ như vậy.’
24 Tâu hoàng thượng, đây là ý nghĩa của những điều đó: Ðấng Tối Cao đã ban lịnh phải áp dụng những biện pháp sau đây đối với hoàng thượng, chúa thượng của hạ thần:
25 Hoàng thượng sẽ bị đuổi ra khỏi xã hội của loài người, và hoàng thượng sẽ sống giữa các thú đồng. Hoàng thượng sẽ bị bắt phải ăn cỏ như bò, và hoàng thượng sẽ bị đẫm ướt sương trời. Bảy kỳ sẽ trải qua trên hoàng thượng như vậy cho đến khi hoàng thượng thấu hiểu được rằng Ðấng Tối Cao cầm quyền tể trị trên vương quốc loài người, và Ngài ban cho ai tùy ý Ngài muốn. 26 Còn như lịnh đã truyền phải chừa gốc nó và các rễ nó lại có nghĩa là khi nào hoàng thượng thấu hiểu được rằng Trời đang cầm quyền tể trị, bấy giờ vương quốc của hoàng thượng sẽ được tái lập cho hoàng thượng.
27 Vì vậy tâu hoàng thượng, nguyện lời khuyên của hạ thần sẽ được hoàng thượng chấp nhận: Xin hoàng thượng sớm chuộc các tội lỗi mình bằng những việc ngay lành đạo đức và chuộc những tội ác của mình bằng lòng thương xót đối với những người bị áp bức oan khiên, may ra thời kỳ bình an thịnh vượng của hoàng thượng sẽ kéo dài ra.”
Ðiềm Chiêm Bao Ðược Ứng Nghiệm
28 Tất cả các điều ấy đều ứng nghiệm trên Vua Nê-bu-cát-nê-xa. 29 Cuối mười hai tháng sau, khi ông đang đi dạo trên sân thượng của hoàng cung tại Ba-by-lôn, 30 ông vọt miệng nói, “Ðây chẳng phải là Ba-by-lôn huy hoàng tráng lệ mà ta đã dùng quyền lực vô song của ta dựng lên để làm kinh đô và để làm cho ta được uy nghi vinh hiển sao?”
31 Trong khi những lời ấy còn ở nơi miệng vua, có tiếng từ trời phán xuống rằng, “Hỡi Vua Nê-bu-cát-nê-xa, đây là lịnh phải thi hành đối với ngươi: Vương quyền đã lìa khỏi ngươi. 32 Ngươi sẽ bị đuổi khỏi xã hội loài người; ngươi sẽ sống giữa các thú đồng; ngươi sẽ bị bắt phải ăn cỏ như bò. Bảy kỳ sẽ trải qua trên ngươi, cho đến khi ngươi thấu hiểu được rằng Ðấng Tối Cao đang cầm quyền tể trị trên vương quốc loài người, và Ngài ban cho ai tùy ý Ngài muốn.”
33 Ngay lúc đó án lịnh được ứng nghiệm trên Nê-bu-cát-nê-xa. Ông bị đuổi ra khỏi xã hội loài người. Ông ăn cỏ như bò. Thân thể ông bị đẫm ướt sương trời cho đến khi tóc ông mọc dài ra như lông phượng hoàng, và các móng của ông trở thành như các móng chim.
Nê-bu-cát-nê-xa Ca Ngợi Ðức Chúa Trời
34 “Khi thời kỳ ấy đã mãn, ta, Nê-bu-cát-nê-xa, ngước mắt lên trời, trí tuệ của ta phục hồi trong ta. Ta chúc tụng Ðấng Tối Cao. Ta ca ngợi và tôn vinh Ðấng sống đời đời; vì quyền tể trị của Ngài là quyền tể trị đời đời, vương quốc Ngài tồn tại từ đời nọ đến đời kia. 35 Mọi dân trên đất đều chẳng có quyền gì đối với Ngài. Ngài làm bất cứ điều gì Ngài muốn giữa các cơ binh trên trời và giữa các dân trên đất. Không ai có thể nắm giữ tay Ngài lại hoặc dám hỏi Ngài, “Ngài đang làm gì vậy?”
36 Lúc đó trí tuệ ta đã phục hồi trong ta, sự uy nghi và huy hoàng của ta được trả lại cho ta, vì vinh hiển của vương quốc ta. Các mưu sĩ của ta và các đại thần của ta tìm đến ta. Ta được tái lập địa vị cầm quyền trên vương quốc ta, và quyền thế ta càng lớn hơn khi trước. 37 Bây giờ ta, Nê-bu-cát-nê-xa, ca ngợi, tán dương, và tôn vinh Vua trên trời, vì mọi công việc của Ngài đều chân thật, các đường lối của Ngài đều công chính, và Ngài có thể hạ bệ những kẻ nào hống hách kiêu căng.”
但以理书 4
Chinese Contemporary Bible (Simplified)
尼布甲尼撒的第二个梦
4 尼布甲尼撒王传谕天下各族、各邦、各语种的人：“愿你们大享平安！ 2 我乐意向你们述说至高的上帝对我所行的神迹奇事。
3 “祂的神迹何其伟大！
祂的奇事何其可畏！
祂的国度永远长存，
祂的统治直到万代。
4 “我尼布甲尼撒安居在家，在宫中享受荣华。 5 但我做了一个梦，令我害怕。我躺在床上的时候，脑中出现的情景和异象使我恐惧。 6 我便召巴比伦所有的智者来为我解梦。 7 术士、巫师、占星家和占卜者都来了，我将梦告诉他们，他们却不能给我解梦。 8 最后但以理来到我面前，他又名伯提沙撒——取自我神明的名，他有圣洁神明的灵。我将梦告诉他，说， 9 ‘术士的首领伯提沙撒啊，我知道你有圣洁神明的灵，任何奥秘都难不倒你。请你为我解释我梦中所见的异象。
10 “‘以下是我躺在床上时脑中出现的异象：我看见大地中央有棵非常高大的树。 11 这树长得苍劲有力，高可参天，从地极都能看见。 12 它的叶子美丽，果实累累，可作众生的食物。野兽在它的荫下躺卧，飞鸟在它的枝头栖息，一切生灵都从它那里得到食物。
13 “‘我躺在床上时脑中出现了异象，我看见一位圣洁的守望者从天而降。 14 他大声说，砍倒那棵树，削掉它的枝子，剥光它的叶子，抛散它的果子，使野兽逃离树下，飞鸟离开枝头。 15 但把树丕留在地里，用铁环和铜环箍住他留在野地的青草中，让他被天上的露水浸湿，与野兽一起吃草。 16 要改变他的人心，给他一个兽心，达七年之久。 17 这是守望者的命令，是圣者的决定，要让众生知道至高者主宰世上万国，祂要把国赐给谁就赐给谁，即使是最卑微的人。’
18 “这就是我尼布甲尼撒王所做的梦。伯提沙撒啊，你要为我解梦，因为我国中所有的智者都不能为我解梦。但是你能，因为你有圣洁神明的灵。”
但以理解梦
19 但以理，又名伯提沙撒，一时非常惊讶，惶恐不安。王说：“伯提沙撒啊，不要因为这梦和梦的意思而惶恐不安。”伯提沙撒回答说：“我主啊，愿这梦发生在恨你的人身上，梦的意思应验在你的仇敌身上。 20 你梦见的树苍劲有力，高可参天，从地极都能看见。 21 它的叶子美丽，果实累累，可作众生的食物。野兽住在它的荫下，飞鸟宿在它的枝头。 22 王啊，这苍劲有力的树就是你，你的威名高达穹苍，你的权柄延至地极。 23 王看见圣洁的守望者从天而降，说，‘将这树砍倒、毁灭，但把树丕用铁环和铜环箍住留在野地的青草中，让他被天上的露水浸湿，与野兽一起吃草，达七年之久。’
24 “王啊，以下是梦的意思，是至高者裁定要临到我主我王的事： 25 你必从人群中被赶走，与野兽同住，像牛一样吃草，被天上的露水浸湿，达七年之久，直到你知道至高者主宰世上万国，祂要把国赐给谁就赐给谁。 26 守望者命令留下树丕，表示等到你承认上天掌权后，你将重掌国权。 27 王啊，请接受我的劝谏，你要秉公行义，以断绝罪恶；怜悯穷人，以除掉罪过。这样，你的国运也许可以延续。”
梦兆应验
28 这一切事果然发生在尼布甲尼撒王身上。 29 十二个月后，他在巴比伦王宫的屋顶散步时， 30 说：“这宏伟的巴比伦岂不是我用大能建立为京都，以显我的威严和荣耀吗？” 31 话未说完，天上就有声音说：“尼布甲尼撒王啊，你听着，你已失去王权。 32 你必从人群中被赶走，与野兽同住，像牛一样吃草，达七年之久，直到你知道至高者主宰世上万国，祂要把国赐给谁就赐给谁。” 33 这话立刻应验在尼布甲尼撒身上。他从人群中被赶走，像牛一样吃草，身体被天上的露水浸湿，直到他的头发长如鹰毛，指甲长如鸟爪。
34 “七年后，我尼布甲尼撒举目望天，恢复了神智，便称颂至高者，赞美、尊崇永活者。
“祂的统治永无穷尽，
祂的国度直到万代。
35 世人都微不足道，
祂在天军和世人中独行其道，
无人能拦阻祂的手，
或质问祂的作为。
36 “那时，我恢复了神智，也恢复了我的威严和荣耀，重现我国度的辉煌。我的谋士和大臣都来朝见我，我重掌国权，势力比以前更大。 37 现在我尼布甲尼撒颂赞、尊崇、敬奉天上的王，因为祂的作为公正，祂行事公平，能够贬抑行为骄傲的人。”
但以理書 4
Chinese Contemporary Bible (Traditional)
尼布甲尼撒的第二個夢
4 尼布甲尼撒王傳諭天下各族、各邦、各語種的人：「願你們大享平安！ 2 我樂意向你們述說至高的上帝對我所行的神蹟奇事。
3 「祂的神蹟何其偉大！
祂的奇事何其可畏！
祂的國度永遠長存，
祂的統治直到萬代。
4 「我尼布甲尼撒安居在家，在宮中享受榮華。 5 但我做了一個夢，令我害怕。我躺在床上的時候，腦中出現的情景和異象使我恐懼。 6 我便召巴比倫所有的智者來為我解夢。 7 術士、巫師、占星家和占卜者都來了，我將夢告訴他們，他們卻不能給我解夢。 8 最後但以理來到我面前，他又名伯提沙撒——取自我神明的名，他有聖潔神明的靈。我將夢告訴他，說， 9 『術士的首領伯提沙撒啊，我知道你有聖潔神明的靈，任何奧秘都難不倒你。請你為我解釋我夢中所見的異象。
10 「『以下是我躺在床上時腦中出現的異象：我看見大地中央有棵非常高大的樹。 11 這樹長得蒼勁有力，高可參天，從地極都能看見。 12 它的葉子美麗，果實纍纍，可作眾生的食物。野獸在它的蔭下躺臥，飛鳥在它的枝頭棲息，一切生靈都從它那裡得到食物。
13 「『我躺在床上時腦中出現了異象，我看見一位聖潔的守望者從天而降。 14 他大聲說，砍倒那棵樹，削掉它的枝子，剝光它的葉子，拋散它的果子，使野獸逃離樹下，飛鳥離開枝頭。 15 但把樹丕留在地裡，用鐵環和銅環箍住他留在野地的青草中，讓他被天上的露水浸濕，與野獸一起吃草。 16 要改變他的人心，給他一個獸心，達七年之久。 17 這是守望者的命令，是聖者的決定，要讓眾生知道至高者主宰世上萬國，祂要把國賜給誰就賜給誰，即使是最卑微的人。』
18 「這就是我尼布甲尼撒王所做的夢。伯提沙撒啊，你要為我解夢，因為我國中所有的智者都不能為我解夢。但是你能，因為你有聖潔神明的靈。」
但以理解夢
19 但以理，又名伯提沙撒，一時非常驚訝，惶恐不安。王說：「伯提沙撒啊，不要因為這夢和夢的意思而惶恐不安。」伯提沙撒回答說：「我主啊，願這夢發生在恨你的人身上，夢的意思應驗在你的仇敵身上。 20 你夢見的樹蒼勁有力，高可參天，從地極都能看見。 21 它的葉子美麗，果實纍纍，可作眾生的食物。野獸住在它的蔭下，飛鳥宿在它的枝頭。 22 王啊，這蒼勁有力的樹就是你，你的威名高達穹蒼，你的權柄延至地極。 23 王看見聖潔的守望者從天而降，說，『將這樹砍倒、毀滅，但把樹丕用鐵環和銅環箍住留在野地的青草中，讓他被天上的露水浸濕，與野獸一起吃草，達七年之久。』
24 「王啊，以下是夢的意思，是至高者裁定要臨到我主我王的事： 25 你必從人群中被趕走，與野獸同住，像牛一樣吃草，被天上的露水浸濕，達七年之久，直到你知道至高者主宰世上萬國，祂要把國賜給誰就賜給誰。 26 守望者命令留下樹丕，表示等到你承認上天掌權後，你將重掌國權。 27 王啊，請接受我的勸諫，你要秉公行義，以斷絕罪惡；憐憫窮人，以除掉罪過。這樣，你的國運也許可以延續。」
夢兆應驗
28 這一切事果然發生在尼布甲尼撒王身上。 29 十二個月後，他在巴比倫王宮的屋頂散步時， 30 說：「這宏偉的巴比倫豈不是我用大能建立為京都，以顯我的威嚴和榮耀嗎？」 31 話未說完，天上就有聲音說：「尼布甲尼撒王啊，你聽著，你已失去王權。 32 你必從人群中被趕走，與野獸同住，像牛一樣吃草，達七年之久，直到你知道至高者主宰世上萬國，祂要把國賜給誰就賜給誰。」 33 這話立刻應驗在尼布甲尼撒身上。他從人群中被趕走，像牛一樣吃草，身體被天上的露水浸濕，直到他的頭髮長如鷹毛，指甲長如鳥爪。
34 「七年後，我尼布甲尼撒舉目望天，恢復了神智，便稱頌至高者，讚美、尊崇永活者。
「祂的統治永無窮盡，
祂的國度直到萬代。
35 世人都微不足道，
祂在天軍和世人中獨行其道，
無人能攔阻祂的手，
或質問祂的作為。
36 「那時，我恢復了神智，也恢復了我的威嚴和榮耀，重現我國度的輝煌。我的謀士和大臣都來朝見我，我重掌國權，勢力比以前更大。 37 現在我尼布甲尼撒頌讚、尊崇、敬奉天上的王，因為祂的作為公正，祂行事公平，能夠貶抑行為驕傲的人。」
Copyright © 2011 by Bau Dang
Chinese Contemporary Bible Copyright © 1979, 2005, 2007, 2011 by Biblica® Used by permission. All rights reserved worldwide.