Marcos 10-16

Ang Pulong Sang Dios

Ang Pagpanudlo ni Jesus Parte sa Pagbulagay^(A)

10 Dayon naghalin si Jesus sa Capernaum kag nagkadto sa mga lugar nga sakop sang Judea, kag nagtabok siya sa Suba sang Jordan. Madamo naman nga mga tawo ang nagtilipon didto sa iya kag gintudluan niya sila pareho sang masami niya nga ginahimo.

² May mga Pariseo nga nagkadto man didto sa pagtilaw^[a] kay Jesus. Gani nagpamangkot sila, “Tugot bala sa Kasuguan nga bulagan sang lalaki ang iya asawa?” ³ Ginsabat sila ni Jesus paagi sa isa ka pamangkot, “Ano bala ang sugo sa inyo ni Moises?” ⁴ Nagsabat sila, “Nagtugot si Moises nga puwede bulagan sang lalaki ang iya asawa, basta makahimo lang siya sang kasulatan sang pagbulagay.”^{[b] 5} Nagsiling si Jesus sa ila, “Ginsulat ni Moises sa inyo ini nga sugo tungod nga matig-a ang inyo ulo. ⁶ Pero sang ginsuguran, sang pagtuga sa kalibutan, ‘ginhimo sang Dios ang tawo nga lalaki kag babayi.’^{[c] 7} ‘Amo ina ang rason nga bayaan sang lalaki ang iya amay kag iloy kag mag-upod sa iya asawa, ⁸ kag sila nga duha mangin isa.’^[d] Indi na sila duha kundi isa. ⁹ Gani indi dapat bulagon sang tawo ang gin-isa sang Dios.”

¹⁰ Pag-abot nila sa balay, nagpamangkot naman ang mga sumulunod parte sa sadto nga butang. ¹¹ Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon bulagan sang lalaki ang iya asawa kag magpangasawa sang iban, nagapanginbabayi siya kag nakasala sa iya una nga asawa. ¹² Kag kon bulagan sang babayi ang iya bana kag magpamana sang iban, nagapanginlalaki siya.”

Ginbendisyunan ni Jesus ang Magagmay nga mga Bata^(B)

¹³ May mga tawo nga nagdala sang ila magagmay nga mga bata kay Jesus agod tungtungan niya sang iya kamot kag bendisyunan. Pero ginsaway sila sang mga sumulunod ni Jesus. ¹⁴ Pagkakita ni Jesus sa natabo, naakig siya kag nagsiling sa iya mga sumulunod, “Pabay-i lang ninyo ang mga bata nga magpalapit sa akon. Indi ninyo sila pagpunggi, kay ang mga pareho sa ila nasakop sa paghari sang Dios. ¹⁵ Sa pagkamatuod, ang bisan sin-o nga indi magpasakop sa paghari sang Dios pareho sang pagpasakop sang mga bata nga ini indi gid malakip sa paghari sang Dios.” ¹⁶ Dayon ginpangkugos niya ang mga bata, gintungtong niya ang iya kamot sa ila kag ginbendisyunan sila.

Ang Tawo nga Manggaranon^(C)

¹⁷ Sang manuglakat na si Jesus, may tawo nga nagdalagan palapit sa iya kag nagluhod. Dayon nagpamangkot ang tawo, “Maayo nga Manunudlo, ano bala ang akon himuon agod maangkon ko ang kabuhi nga wala sing katapusan?” ¹⁸ Nagsabat si Jesus sa iya, “Ngaa nagasiling ka nga maayo ako? Wala gid sing bisan sin-o nga maayo kundi ang Dios lang. ¹⁹ Kon parte sa imo pamangkot, nahibaluan mo naman ang ginasiling sang Kasuguan: ‘Indi ka magpatay, indi ka magpanginbabayi ukon magpanginlalaki, indi ka magpangawat, indi ka magsaksi sing butig, indi ka magpangdaya, tahuron mo ang imo amay kag iloy.’ ”^{[e] 20} Nagsabat siya kay Jesus, “Manunudlo, ina tanan ginatuman ko halin sang bata pa ako.” ²¹ Gintulok siya ni Jesus nga may paghigugma kag ginsilingan, “Isa pa ka butang ang kulang sa imo. Pauli ka kag ibaligya ang imo pagkabutang, kag ang kuwarta ipanagtag mo sa mga imol. Sa sini nga paagi mangin manggaranon ka sa langit. Dayon magbalik ka kag magsunod sa akon.” ²² Nagkasubo gid ang tawo sang pagkabati niya sadto kag naghalin siya nga masinulub-on, kay madamo ang iya manggad.

²³ Sang makahalin na ang tawo, nagpanulok-tulok si Jesus sa palibot kag nagsiling sa iya mga sumulunod, “Mabudlay gid para sa mga manggaranon nga magpasakop sa paghari sang Dios.” ²⁴ Natingala ang mga sumulunod sa iya ginhambal. Gani nagpadayon siya sa pagsiling, “Mga anak, daw ano kabudlay ang magpasakop sa paghari sang Dios. ²⁵ Mas mahapos pa nga mag-agi ang sapat nga kamelyo sa buho sang dagom sang sa magpasakop ang manggaranon sa paghari sang Dios.” ²⁶ Natingala gid sila kag nagsiling, “Ti kon amo sina, sin-o na lang ang maluwas?” ²⁷ Gintulok sila ni Jesus kag ginsilingan, “Kon sa tawo lang indi gid ini mahimo, pero indi ini mabudlay sa Dios, kay ang tanan nga butang mahimo niya.”

²⁸ Nagsiling si Pedro sa iya, “Ti kami, ginbayaan namon ang tanan kag nagsunod sa imo.” ²⁹ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, wala sing tawo nga nagbiya sa iya balay, mga utod, iloy, amay, mga bata, ukon mga duta tungod sa akon kag sa Maayong Balita, ³⁰ nga indi makabaton sang madamo pa gid nga balos sa sini nga panahon: mga balay, mga utod, mga iloy, mga bata, mga duta, kag pati mga paghingabot; kag sa palaabuton makabaton man sang kabuhi nga wala sing katapusan. ³¹ Madamo nga dungganon subong nga sa ulihi mangin kubos, kag madamo nga kubos subong nga sa ulihi mangin dungganon.”

Ang Ikatlo nga Paghambal ni Jesus Parte sa Iya Kamatayon^(D)

³² Samtang nagataklad sila pakadto sa Jerusalem, nagauna si Jesus sa ila. Ginakulbaan ang iya mga sumulunod, kag ginahadlukan gid ang iban nga nagasunod sa iya. Ginpain niya liwat ang iya dose ka apostoles kag ginsugiran niya sila kon ano ang matabo sa iya. ³³ Nagsiling siya sa ila, “Pamati kamo! Nagapataklad kita sa Jerusalem kag ako nga Anak sang Tawo itugyan didto sa manugdumala nga mga pari kag mga manunudlo sang Kasuguan. Sentensyahan nila ako nga patyon kag itugyan sa mga tawo nga indi Judio. ³⁴ Yagutaon nila ako, duplaan, hanuton, kag dayon patyon. Pero pagkaligad sang tatlo ka adlaw mabanhaw ako.”

Ang Ginapangayo ni Santiago kag ni Juan^(E)

³⁵ Nagpalapit sa iya si Juan kag si Santiago nga mga anak ni Zebedee kag nagsiling, “Manunudlo, may pangayuon kuntani kami sa imo.” ³⁶ Nagsabat si Jesus sa ila, “Ano ang inyo pangayuon sa akon?” ³⁷ Nagsiling sila, “Kon maghari ka na, palihog papungkua kami nga duha sa imo tupad; ang isa sa tuo kag ang isa sa wala.” ³⁸ Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Wala kamo kahibalo kon ano ang inyo ginapangayo. Masarangan bala ninyo ang mga pag-antos nga antuson ko? Kag masarangan man bala ninyo ang mga kalisod nga pagaagihan ko?”^{[f] 39} Nagsabat sila, “Huo, masarangan namon.” Nagsiling si Jesus sa ila, “Masarangan ninyo gani, ⁴⁰ pero indi ako ang nagapili kon sin-o ang mapungko sa akon tuo kag sa akon wala, kay may ara na nga gintigan-an para sini.”

⁴¹ Pagkabati sang napulo ka sumulunod kon ano ang ila ginpangayo, naakig gid sila kay Santiago kag kay Juan. ⁴² Gani gintawag sila tanan ni Jesus kag ginsilingan, “Nahibaluan ninyo nga ang mga manugdumala sang mga nasyon may gahom sa ila mga sakop kag pagusto lang sila kon ano ang ila himuon sa ila. ⁴³ Pero indi amo ini ang sa inyo. Kay kon sin-o sa inyo ang gusto nga mangin gamhanan, dapat mangin suluguon siya ninyo. ⁴⁴ Kag kon sin-o sa inyo ang gusto nga mangin pangulo, dapat mangin ulipon siya sang tanan. ⁴⁵ Kay bisan pa gani ako nga Anak sang Tawo wala nagkadto diri sa kalibutan agod alagaran, kundi mag-alagad kag maghatag sang akon kabuhi agod matubos ang madamo nga mga tawo.”

Gin-ayo ni Jesus ang Bulag nga si Bartimeus^(F)

⁴⁶ Nag-abot sila ni Jesus sa Jerico. Kag sang nagapaguwa na si Jesus sa sini nga banwa kaupod sang iya mga sumulunod kag sang madamo nga mga tawo, may isa ka bulag didto nga nagapungko kag nagapakilimos sa higad sang dalan. Siya si Bartimeus nga anak ni Timeus. ⁴⁷ Pagkabati niya nga nagaagi si Jesus nga taga-Nazaret, nagsinggit siya, “Jesus, kaliwat ni David,^[g] kaluoyi ako!” ⁴⁸ Madamo nga mga tawo didto ang nagsaway sa iya nga maghipos. Pero gintuduhan pa gid gani niya singgit, “Kaliwat ni David, kaluoyi ako!” ⁴⁹ Nagpundo si Jesus kag nagsiling, “Dal-a ninyo siya diri sa akon.” Gani gintawag nila ang bulag, kag nagsiling sila, “Magkalipay ka, tindog kay ginatawag ka ni Jesus.” ⁵⁰ Ginhaboy niya ang iya kunop kag nagdali-dali siya palapit kay Jesus. ⁵¹ Dayon nagsiling si Jesus sa iya, “Ano bala ang imo gusto nga himuon ko sa imo?” Nagsabat ang bulag, “Manunudlo, gusto ko nga makakita.” ⁵² Dayon ginsilingan siya ni Jesus, “Lakat ka; ang imo pagtuo nag-ayo^[h] sa imo.” Sa gilayon nakakita siya kag nagsunod kay Jesus sa dalan.

Ang Madinalag-on nga Pagsulod ni Jesus sa Jerusalem^(G)

11 Sang malapit na sila ni Jesus sa Jerusalem kag nakaabot na sa mga baryo sang Betfage kag Betania, sa Bukid sang mga Olibo, ginpauna ni Jesus ang duha niya ka sumulunod kag ² ginsilingan, “Mag-una kamo didto sa sunod nga baryo. Pagsulod ninyo, may makita kamo nga tinday nga asno nga nahigot. Wala pa gid ini masakyi. Hubari ninyo kag dal-a diri. ³ Kon may magpamangkot sa inyo, ‘Ngaa ginahimo ninyo ina?’ sabton ninyo, ‘Kinahanglan ini sang Ginoo kag iuli man ini dayon.’ ” ⁴ Gani naglakat sila, kag pag-abot nila didto sa baryo nakita nila ang tinday nga asno sa higad sang dalan nga nahigot sa puwertahan sang isa ka balay. Sang ginahubaran na nila ang asno, ⁵ ginpamangkot sila sang mga tawo nga nagatilindog didto, “Hoy, ano ang inyo ginahimo dira? Ngaa ginahubaran ninyo ang asno?” ⁶ Kag ginsabat nila ang mga tawo suno sa ginsiling ni Jesus. Gani ginpabay-an sila sang mga tawo. ⁷ Pagkatapos sadto gindala sang duha ka sumulunod ang asno kay Jesus. Pag-abot didto, ginhapinan nila ini sang ila mga panapton kag ginsakyan dayon ni Jesus. ⁸ Madamo nga mga tawo ang naghumlad sang ila mga panapton sa dalan, kag ang iban nagladlad sang mga sanga nga ila gintapas halin sa uma bilang pagpadungog kay Jesus. ⁹ Ang nagauna kay Jesus kag ang nagasunod nagasinggit, “Dayawon ta ang Dios! Ginapakamaayo sang Ginoo ang iya pinadala!^{[i] [j] 10} Ginapakamaayo sang Dios ang palaabuton nga ginharian sang aton katigulangan nga si David! Dayawon ta ang Dios!”

¹¹ Pag-abot ni Jesus sa Jerusalem, nagkadto siya sa templo. Nagpanan-aw tan-aw siya sa tanan nga butang didto. Pagkatapos, tungod nga madali na lang magsalop ang adlaw, nagguwa siya kag nagkadto sa Betania upod sa iya dose ka apostoles.

Ginpakamalaot ni Jesus ang Kahoy nga Higera^(H)

¹² Pagkaaga, sang paghalin nila sa Betania pabalik sa Jerusalem, gin-gutom si Jesus. ¹³ May nakita siya nga kahoy nga higera nga madabong ang dahon. Gani ginkadtuan niya kon may bunga. Pero wala siya sing may nakita nga bunga kundi puro lang dahon, kay indi pa ato tion nga inugpamunga. ¹⁴ Dayon nagsiling si Jesus sa higera, “Halin subong wala sing tawo nga makakaon sang imo bunga!” Nabatian sang iya mga sumulunod ang iya ginhambal.

Nagkadto si Jesus sa Templo^(I)

¹⁵ Pag-abot nila sa Jerusalem, nagkadto si Jesus sa templo. Gintabog niya ang mga tawo nga nagapamakal kag nagabaligya didto. Ginpamaliskad niya ang mga lamisa sang mga manugbaylo sang kuwarta kag ang mga pulungkuan sang mga manugbaligya sang mga pating nga inughalad. ¹⁶ Indi siya magtugot nga manglaktod ang mga tawo sa templo nga nagadala sang ila mga inugbaligya. ¹⁷ Dayon gintudluan niya ang mga tawo didto sa templo. Siling niya, “Indi bala nga nagsiling ang Dios sa Kasulatan, ‘Ang akon balay tawgon nga balay nga palangamuyuan para sa tanan nga nasyon’?^[k] Pero ginhimo ninyo nga palanaguan sang mga tulisan.”^[l]

¹⁸ Ang ginhimo nga ato ni Jesus nabatian sang manugdumala nga mga pari kag sang mga manunudlo sang Kasuguan. Gani nagpangita sila sang paagi agod patyon siya. Pero hinadlukan sila sa iya kay natingala gid ang mga tawo sa iya mga ginapanudlo.

¹⁹ Sang sirom na, nagguwa si Jesus kag ang iya mga sumulunod sa siyudad.

Ang Leksyon Parte sa Kahoy nga Higera^(J)

²⁰ Pagkaaga, sang nagapabalik sila pa-Jerusalem, didto naman sila nag-agi sa kahoy nga higera, kag nakita nila nga nalaya ini kag patay na. ²¹ Nadumduman ni Pedro ang natabo. Gani nagsiling siya kay Jesus, “Manunudlo, tan-awa ang kahoy nga higera nga imo ginpakamalaot! Nalaya na!” ²² Nagsiling si Jesus sa ila, “Magtuo kamo sa Dios! ²³ Ang matuod, kon may pagtuo kamo, sarang kamo makasiling sa sini nga bukid, ‘Maghalin ka kag magsaylo sa dagat,’ kag kon wala kamo nagapangduhaduha kundi nagatuo nga ini matabo, matuman ina suno sa inyo ginhambal. ²⁴ Gani ginasugiran ko kamo nga bisan ano ang inyo pangayuon sa Dios sa pangamuyo, magtuo kamo nga nabaton na ninyo, kag mabaton gid ninyo. ²⁵ Kag kon nagapangamuyo kamo, patawara ninyo anay ang mga nakahimo sing sala sa inyo, agod ang inyo mga sala patawaron man sang inyo Amay nga ara sa langit. [²⁶ Kay kon wala kamo nagapatawad sa iban, indi man kamo pagpatawaron sang inyo Amay nga ara sa langit.”]

Ang Pamangkot Parte sa Awtoridad ni Jesus^(K)

²⁷ Pag-abot nila sa Jerusalem, nagbalik si Jesus sa templo. Kag samtang nagalakat siya sa lagwerta sang templo, nagpalapit sa iya ang manugdumala nga mga pari, mga manunudlo sang Kasuguan kag mga manugdumala sang mga Judio. ²⁸ Nagpamangkot sila kay Jesus, “Ano bala ang imo awtoridad sa paghimo sang mga butang nga imo ginahimo diri sa templo? Sin-o ang naghatag sa imo sang awtoridad sa paghimo sini?” ²⁹ Nagsabat si Jesus sa ila, “Mamangkot man ako sa inyo. Sabton anay ninyo ako, pagkatapos sabton ko man kamo kon ano ang akon awtoridad sa paghimo sini nga mga butang. ³⁰ Kay sin-o bala naghalin ang awtoridad ni Juan sa pagbautiso, sa Dios^[m] bala ukon sa tawo? Sabta ninyo ako!” ³¹ Nagbinaisay sila kon ano ang ila isabat, “Kon magsiling kita nga halin sa Dios, masiling siya, ‘Ti ngaa wala kamo nagpati kay Juan?’ ³² Pero kon magsiling kita nga halin sa tawo, maakig sa aton ang mga tawo.” (Hinadlukan sila sa mga tawo kay nagapati ang mga tawo nga si Juan propeta sang Dios.) ³³ Gani nagsabat sila kay Jesus, “Wala kami kahibalo.” Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Ti indi ko man kamo pagsugiran kon kay sin-o awtoridad ginahimo ko ini nga mga butang.”

Ang Paanggid Parte sa mga Agsador^(L)

12 Dayon naghambal si Jesus sa ila paagi sa mga paanggid, “May isa ka tawo nga may duta nga ginpatamnan niya sang ubas. Ginpakudalan niya ini, kag nagpahimo siya sang buho sa dako nga bato para pulugaan sang ubas. Nagpatindog man siya sang isa ka balantayan. Pagkatapos ginpaagsahan niya ang iya talamnan kag naglakat sa malayo nga lugar. ² Sang tion na sang pagpamupo sang ubas, ginsugo niya ang isa ka suluguon sa mga agsador sa pagkuha sang iya parte. ³ Pero pag-abot didto sang suluguon, gindakop siya sang mga agsador kag ginbunal, kag ginpapauli nga wala gid sing dala. ⁴ Ginpadala naman sang tag-iya ang isa pa ka suluguon, pero ginpakahuy-an nila kag ginlampusan sa ulo. ⁵ Nagpadala pa gid siya sang isa pa ka suluguon, kag ila ini ginpatay. Madamo pa gid ang ginpadala sang tag-iya. Ang iban ginbunal nila, kag ang iban ginpatay. ⁶ Sa katapusan, wala na siya sang suluguon nga ipadala. Gani ginpadala niya ang iya pinalangga nga anak. Kay naghunahuna siya nga tahuron nila ang iya anak. ⁷ Pero pagkakita sang mga agsador sa iya anak, nagsiling sila, ‘Ari na ang manunubli. Dali, patyon ta siya agod mangin aton ang iya palanublion.’ ⁸ Gani gindakop nila siya kag ginpatay. Ginhaboy nila ang iya bangkay sa guwa sang talamnan sang ubas.”

⁹ Dayon nagsiling si Jesus, “Ti ano bala ang himuon sang tag-iya sang talamnan? Sigurado gid nga kadtuan niya ang mga agsador kag pamatyon. Dayon paagsahan niya sa iban ang iya talamnan.” ¹⁰ Nagpadayon si Jesus sa pagsiling, “Wala bala ninyo ini mabasahi sa Kasulatan?

¹² Nahibaluan sang manugdumala nga mga Judio nga sila gid ang ginatumod sang sadto nga paanggid. Gani gusto nila nga dakpon si Jesus, pero nahadlok sila sa mga tawo. Gani ginpabay-an na lang nila siya, kag naglakat sila.

Ang Pamangkot Parte sa Pagbayad sang Buhis^(M)

¹³ Ginsugo nila ang pila ka mga Pariseo kag pila ka mga miyembro sang partido ni Herodes sa pagdakop-dakop kay Jesus paagi sa iya paghambal agod maakusar nila siya. ¹⁴ Gani nagkadto sila kay Jesus kag nagpamangkot, “Manunudlo, nahibaluan namon nga matuod ang imo ginasugid. Kay wala ka nagapadala-dala sa mga tawo bisan sin-o pa sila, kundi kon ano ang kamatuoran parte sa kabubut-on sang Dios sa mga tawo amo gid ang imo ginatudlo. Ano bala sa imo, husto bala nga kita nga mga Judio magbayad sang buhis sa Emperador sang Roma? Dapat bala kita magbayad ukon indi?” ¹⁵ Pero nahibaluan ni Jesus nga nagapakuno-kuno sila, gani nagsiling siya sa ila, “Ngaa bala ginatilawan ninyo ako nga dakpon paagi sa sini nga pamangkot? Abi dal-i ninyo ako diri sang kuwarta^[o] kay tan-awon ko.” ¹⁶ Gani gindal-an nila siya. Dayon nagpamangkot siya sa ila, “Kay sin-o bala ini hitsura kag ngalan?” Nagsabat sila, “Iya sang Emperador.” ¹⁷ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Ti kundi ihatag ninyo sa Emperador ang iya sang Emperador, kag sa Dios ang iya sang Dios.” Kag natingala gid sila sa iya.

Ang Pamangkot Parte sa Pagkabanhaw^(N)

¹⁸ Dayon may mga Saduceo nga nagpalapit kay Jesus. Ini nga mga tawo wala nagapati nga may pagkabanhaw. ¹⁹ Nagpamangkot sila, “Manunudlo, suno sa ginsulat ni Moises sa aton, kon mapatay ang lalaki nga wala sila bata sang iya asawa, dapat ang iya utod ang magpangasawa sa nabalo agod makapabata siya para sa iya utod nga napatay.^{[p] 20} Karon, may pito ka mag-ulutod nga lalaki. Ang kamagulangan nagpangasawa, kag napatay nga wala sing bata. ²¹ Gani ang balo ginpangasawa sang madason nga utod. Ini siya napatay man nga wala sila sing bata. Gani ang balo ginpangasawa naman sang ikatlo kag amo man ang natabo, ²² hasta sa ikapito. Nagkalamatay sila tanan nga wala gid nakapabata sa sadto nga babayi. Sang ulihi ang babayi napatay man. ²³ Karon, kon mag-abot na ang pagkabanhaw, kay sin-o gid siya nga asawa, kay sila nga pito nagpangasawa sa iya?”

²⁴ Nagsiling si Jesus sa ila, “Sala gid kamo, tungod nga wala kamo nakaintiendi sang Kasulatan kag sang gahom sang Dios. ²⁵ Kay kon mabanhaw na ang mga patay, indi na sila mag-asawahay, tungod nga pareho na sila sang mga anghel sa langit. ²⁶ Kon parte sa mga patay nga mabanhaw, wala bala kamo nakabasa sang ginsulat ni Moises parte sa nagadabadaba nga kahoy-kahoy, sa diin nagsiling ang Dios kay Moises, ‘Ako ang Dios ni Abraham, Isaac, kag Jacob’? ^{[q] 27} Ti buhi sila, kay ang Dios indi Dios sang mga patay kundi Dios sang mga buhi. Gani sala gid kamo.”

Ang Labing Importante nga Sugo^(O)

²⁸ May isa ka manunudlo sang Kasuguan didto nga nakabati sang ila diskusyon. Nabatian niya nga maayo ang sabat ni Jesus. Gani nagpalapit siya kag nagpamangkot man, “Ano gid bala ang labing importante nga sugo?” ²⁹ Nagsabat si Jesus, “Ang labing importante nga sugo amo ini: ‘Pamati kamo, katawhan sang Israel! Ang Ginoo nga aton Dios amo lang ang Ginoo. ³⁰ Gani higugmaon mo ang Ginoo nga imo Dios sa bug-os mo nga tagipusuon, sa bug-os mo nga kalag, sa bug-os mo nga hunahuna kag sa bug-os mo nga kusog.’^{[r] 31} Ang madason nga labing importante nga sugo amo ini: ‘Higugmaon mo ang imo isigkatawo pareho sang paghigugma mo sa imo kaugalingon.’^[s] Wala na sing sugo nga labaw pa sa sining duha.” ³² Nagsiling ang manunudlo sang Kasuguan sa iya, “Husto ka manunudlo! Matuod ang imo ginasiling nga may isa lang ka Dios kag wala na sing iban pa. ³³ Kag ang paghigugma sa iya sa bug-os nga tagipusuon, sa bug-os nga hunahuna, kag sa bug-os nga kusog, kag ang paghigugma sa aton isigkatawo pareho sang paghigugma naton sa aton kaugalingon mas importante sang sa tanan nga halad nga ginasunog^[t] kag iban pa nga mga halad.” ³⁴ Pagkabati ni Jesus nga husto gid ang iya mga sabat, nagsiling siya sa iya, “Malapit ka na nga masakop sa paghari sang Dios.” Halin sadto wala na gid sing may nangahas nga magpamangkot kay Jesus.

Ang Pamangkot Parte sa Cristo^(P)

³⁵ Sang nagapanudlo si Jesus sa templo nagsiling siya, “Ngaa nagasiling ang mga manunudlo sang Kasuguan nga ang Cristo kaliwat lang ni David? ³⁶ Si David mismo nga gintuytuyan sang Espiritu Santo nagsiling,

³⁷ Kon gintawag siya ni David nga iya Ginoo, paano bala nga siya kaliwat lang ni David?”

Nagpaandam si Jesus Batok sa mga Manunudlo sang Kasuguan^(Q)

Naluyag magpamati kay Jesus ang madamo gid nga mga tawo. ³⁸ Sa iya mga pagpanudlo nagsiling siya, “Mag-andam kamo sa mga manunudlo sang Kasuguan nga gusto maglagaw-lagaw nga nagasuksok sang espesyal nga bayo.^[v] Sa mga lugar nga madamo sang tawo,^[w] gusto nila nga tahuron sila. ³⁹ Sa mga simbahan ukon sa mga punsyon, ginapili gid nila ang mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. ⁴⁰ Ginaubos nila kuha ang mga pagkabutang sang mga balo nga babayi, kag ginatabon-tabunan lang nila ang ila ginahimo paagi sa malawig nga mga pagpangamuyo. Ini sila magabaton sang mas dako nga silot.”

Ang Halad sang Balo nga Babayi^(R)

⁴¹ Nagpungko si Jesus sa tupad sang ginahulugan sang kuwarta didto sa templo kag ginpanilagan niya ang mga tawo nga nagahulog sang ila mga kuwarta. Madamo nga mga manggaranon ang nagahulog sang dalagko nga mga kantidad. ⁴² May nagpalapit nga isa ka imol nga balo nga babayi kag naghulog sang duha lang ka sinsilyo. ⁴³ Gintawag ni Jesus ang iya mga sumulunod kag nagsiling sa ila, “Sa pagkamatuod, mas madamo ang ginhulog sang imol nga balo sang sa tanan nga naghatag. ⁴⁴ Kay sila madamo ang ila kuwarta kag ang ila ginhatag baliwala lang sa ila; pero ang balo, bisan imol siya, ginhatag niya ang tanan nga iya ginasaligan agod mabuhi.”

Naghambal si Jesus Parte sa Pagguba sang Templo^(S)

13 Sang nagapaguwa na si Jesus sa templo, ang isa sang iya mga sumulunod nagsiling, “Manunudlo, tan-awa bala ini nga templo. Ang gin-gamit nga mga bato dalagko kag katahom sang pagpatindog sini.” ² Nagsiling si Jesus sa iya, “Ini nga templo nga ginhimo sa dalagko nga mga bato magakalaguba sa palaabuton kag wala gid sing may mabilin nga mga bato nga nagasalampaw.”

Mga Kagamo kag mga Paghingabot^(T)

³ Sang nagapungko si Jesus didto sa Bukid sang mga Olibo nga nagaatubang sa templo, nagpalapit si Pedro, si Santiago, si Juan, kag si Andres kag nagpamangkot sa iya nga silahanon lang. ⁴ Siling nila, “Sugiri kami kon san-o matabo ang mga butang nga imo ginsiling? Kag ano bala ang tanda nga madali na lang ini tanan matabo?”

⁵ Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Mag-andam kamo nga wala sing may makapatalang sa inyo. ⁶ Kay madamo ang magaabot kag magasiling nga sila amo ako, kag madamo ang ila mapatalang. ⁷ Kon makabati kamo sang mga gira nga malapit sa inyo kag makabalita kamo nga didto sa malayo nagagira man, indi kamo magkahadlok. Kinahanglan gid nga matabo ini, pero indi pa ini ang katapusan. ⁸ Magailinaway ang mga nasyon kag magailinaway ang mga ginharian. May magaabot nga mga linog sa nagkalain-lain nga mga lugar kag may magaabot nga mga gutom. Pero ini nga mga butang umpisa pa lang sang mga kabudlayan nga magaabot.

⁹ “Mag-andam kamo, kay pangdakpon kamo kag dal-on sa mga hukmanan. Pagahanuton kamo sa mga simbahan sang mga Judio. Magaatubang kamo sa mga gobernador kag sa mga hari tungod sang inyo pagsunod sa akon. Kag didto magasugid kamo sang Maayong Balita sa ila. ¹⁰ Sa wala pa mag-abot ang katapusan, kinahanglan iwali anay ang Maayong Balita sa tanan nga lugar. ¹¹ Kon dal-on kamo sa korte kag imbistigaron, indi kamo magpalibog kon ano ang inyo isabat, kay kon sa oras nga kinahanglan kamo maghambal, ihambal lang ninyo ang ginapahambal sa inyo sang Espiritu Santo. Kay indi kamo ang magahambal kundi ang Espiritu Santo paagi sa inyo. ¹² Sa sina nga mga inadlaw, may mga tawo nga magapapatay sang ila mga utod. May mga amay nga magapapatay sang ila mga anak. Kag may mga anak nga magakontra sa ila mga ginikanan, kag ipapatay nila sila. ¹³ Dumtan kamo sang tanan tungod sang inyo pagsunod sa akon. Pero ang nagapadayon sa pagsunod hasta sa katapusan amo ang maluwas.”

Ang Makangilil-ad nga Butang^(U)

¹⁴ “Makita ninyo ang makangilil-ad nga butang nga mangin kabangdanan nga pabay-an ang templo. Nabutang ini sa templo, sa lugar nga indi dapat tindugan sini. (Kamo nga nagabasa, intiendihon ninyo kon ano ang kahulugan sini!) Kon matabo na ini, ang mga ara sa Judea dapat magpalagyo sa kabukiran. ¹⁵ Ang tawo nga matabuan nga ara sa guwa sang iya balay indi na magsulod pa sa pagkuha sang bisan ano. ¹⁶ Ang matabuan nga ara sa iya uma indi na magpauli pa sa pagkuha sang iya bayo. ¹⁷ Makaluluoy ang mga nagabulusong kag ang mga nagapatiti sa sina nga mga inadlaw tungod nga mabudlayan sila sa pagpalagyo. ¹⁸ Magpangamuyo kamo nga indi ini matabo sa tigtulugnaw. ¹⁹ Kay sa sina nga mga inadlaw magaabot ang pag-antos nga wala pa gid matabo halin sang pagtuga sang Dios sang kalibutan hasta subong, kag wala sing may matabo pa nga pareho sina hasta san-o. ²⁰ Kon ina nga mga inadlaw wala ginpalip-ot sang Ginoo wala gid sing may mabilin nga tawo. Pero tungod sang iya kaluoy sa iya mga pinili, ginpalip-ot niya ina nga mga inadlaw.

²¹ “Kon may magsiling sa inyo, ‘Ari na ang Cristo!’ ukon ‘Didto siya!’ indi kamo magpati. ²² Kay magaguwa ang indi matuod nga mga Cristo kag ang indi matuod nga mga propeta. Magahimo sila sang mga milagro kag makatilingala nga mga butang sa katuyuan nga patalangon, kon mahimo, bisan pa ang mga pinili sang Dios. ²³ Gani magbantay kamo! Ginasugid ko na sa inyo nga daan ini nga mga butang sa wala pa matabo.”

Ang Pagbalik ni Jesus Diri sa Kalibutan^(V)

²⁴ “Pagkatapos sang pag-antos sa sina nga tiyempo, ang adlaw magadulom, ang bulan indi na magsanag, ²⁵ kag ang mga bituon magakalahulog. Ang mga butang^[x] sa langit pagapatalangon sa ila kinaandan nga alagyan. ²⁶ Dayon ako nga Anak sang Tawo makita sa mga panganod nga nagabalik diri sa kalibutan nga may puwerte nga gahom kag kadungganan.^{[y] 27} Suguon ko ang akon mga anghel sa pagtipon sang akon mga pinili halin sa tanan nga lugar sang kalibutan.”

Ang Leksyon sa Kahoy nga Higera^(W)

²⁸ “Magtuon kamo sang leksyon sa kahoy nga higera. Kon ang iya mga sanga nagapanalingsing na, mahibaluan ninyo nga madali na lang ang tig-ilinit. ²⁹ Sa amo man nga bagay, kon makita ninyo nga nagakalatabo na ini nga mga butang nga akon ginasugid sa inyo, mahibaluan ninyo nga madali na lang ako mag-abot. ³⁰ Sa pagkamatuod, magakalatuman ini tanan nga butang sa wala pa mapatay ang mga tawo sa sini nga henerasyon. ³¹ Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini.”

Wala sing may Nakahibalo kon San-o gid Mabalik si Jesus^(X)

³² “Kon parte sa adlaw ukon oras sang akon pag-abot, wala gid sing may nakahibalo bisan ang mga anghel sa langit ukon ako nga Anak sang Dios, kundi ang Amay gid lang. ³³ Gani magbantay kamo kag mag-andam, kay wala kamo kahibalo kon san-o ako maabot. ³⁴ Pareho man ini sa tawo nga naglakat sa malayo nga lugar. Antes siya maghalin sa iya balay, ginbilinan niya sang mga ulobrahon ang tagsa niya ka suluguon kag ginhambalan ang guwardya sa puwertahan nga magbantay sa iya nga pag-abot. ³⁵ Gani magbantay kamo, kay wala kamo kahibalo kon san-o mabalik ang tag-iya sang balay; mahimo nga sa hapon, sa tungang gab-i, sa kaagahon ukon sa pagbutlak sang adlaw. ³⁶ Basi kon sa iya pagbalik maabtan niya kamo nga nagakatulog. ³⁷ Ang ginasiling ko sa inyo ginasiling ko sa tanan: Magbantay kamo!”

Ang Plano Batok kay Jesus^(Y)

14 Duha na lang ka adlaw kag magaabot ang Piesta sang Paglabay sang Anghel kag Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok. Ang manugdumala nga mga pari kag ang mga manunudlo sang Kasuguan may tuyo nga patyon si Jesus. Gani nagapangita sila sang paagi kon paano nila madakop si Jesus nga indi mahibaluan sang mga tawo. ² Nagsiling sila, “Indi ta lang pagtabuon sa piesta kay basi kon magkinagamo ang mga tawo.”

Ginbubuan sang Pahamot ang Ulo ni Jesus^(Z)

³ Sang didto si Jesus sa Betania, samtang nagakaon siya sa balay ni Simon nga sadto anay may delikado nga balatian sa panit,^[z] may isa ka babayi nga nag-abot. May dala siya nga tibod-tibod nga may sulod nga malahalon gid nga pahamot. Ini nga pahamot halin sa mahamot nga tanom nga ginatawag “nardo.” Pagpalapit niya kay Jesus gin-utod niya ang liog sang tibod-tibod kag ginbubo niya ang pahamot sa ulo ni Jesus. ⁴ May mga tawo didto nga naakig kag nagsiling, “Ngaa bala ginausikan lang niya ang pahamot? ⁵ Sarang kuntani ina mabaligya sa kantidad nga bali isa ka tuig nga suweldo kag ang bili ihatag sa mga imol.” Kag gin-akigan nila ang babayi. ⁶ Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Ngaa ginatublag ninyo siya? Pabay-i lang ninyo siya. Maayo ining iya ginhimo sa akon. ⁷ Ang mga imol permi ninyo makaupod kag sarang kamo makabulig sa ila sa bisan ano nga oras nga gusto ninyo, pero ako indi ninyo permi makaupod. ⁸ Ini nga babayi naghimo sang iya masarangan para sa akon. Ginbubuan niya sang pahamot ang akon lawas bilang pagpreparar sa akon lubong. ⁹ Sa pagkamatuod, bisan diin iwali ang Maayong Balita sa bug-os nga kalibutan, ang iya ginhimo sa akon isugid man bilang handumanan sa iya.”

Nagsugot si Judas sa Pagtugyan kay Jesus^(AA)

¹⁰ Si Judas Iscariote^[aa] nga isa sang dose ka apostoles nagkadto sa manugdumala nga mga pari agod itugyan si Jesus sa ila. ¹¹ Pagkabati sang manugdumala nga mga pari kon ano ang katuyuan ni Judas nalipay gid sila kag nagpromisa sila sa paghatag sa iya sang kuwarta. Kag halin sadto nagpangita siya sing kahigayunan kon paano niya matugyan si Jesus sa ila.

Ang Panihapon nila ni Jesus sa Piesta sang Paglabay sang Anghel^(AB)

¹² Nag-abot ang una nga adlaw sang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok. Amo ini ang adlaw nga ginahalad ang mga karnero nga ginakaon para sa Piesta sang Paglabay sang Anghel. Gani nagpamangkot ang mga sumulunod ni Jesus sa iya, “Sa diin ang imo gusto nga magpreparar kami sang panihapon sa Piesta sang Paglabay sang Anghel?” ¹³ Ginsugo niya ang iya duha ka sumulunod. Siling niya, “Kadto kamo sa siyudad sang Jerusalem. Pag-abot ninyo didto may masugata sa inyo nga tawo nga nagadala sang banga nga may tubig. Sunda ninyo siya ¹⁴ kon diin nga balay siya masulod. Kag magsiling kamo sa tagbalay, ‘Nagapamangkot ang Manunudlo kon diin ang kuwarto nga pagakaunan niya upod sang iya mga sumulunod sa pagselebrar sang Piesta sang Paglabay sang Anghel.’ ¹⁵ Ipakita niya sa inyo ang malapad nga kuwarto sa ibabaw nga kompleto sang kagamitan kag preparado na. Didto kamo maghimos sang aton panihapon.” ¹⁶ Naglakat ang duha nga iya ginsugo, kag pag-abot nila sa siyudad nakita nila ang tanan suno sa ginsiling ni Jesus sa ila. Kag ginpreparar nila didto ang panihapon para sa piesta.

¹⁷ Sang sirom na, nag-abot si Jesus kag ang iya dose ka apostoles. ¹⁸ Sang nagakaon na sila sa lamisa, nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ang isa sa inyo nga kaupod ko diri sa pagkaon magatraidor sa akon.”^{[ab] 19} Pagkabati sadto sang mga apostoles, nagkasubo gid sila kag kada isa sa ila nagpamangkot sa iya, “Indi ako, di bala?” ²⁰ Nagsiling si Jesus sa ila, “Ang magatraidor sa akon isa sa inyo nga dose—ang nagasawsaw sang tinapay sa yahong upod sa akon.^{[ac] 21} Ako nga Anak sang Tawo pagapatyon suno sa nasulat sa Kasulatan, pero kaluluoy ang tawo nga magatraidor sa akon. Maayo pa para sa iya nga wala siya natawo.”

Ang Panihapon sang Ginoo^(AC)

²² Samtang nagakaon sila, nagkuha si Jesus sang tinapay. Ginpasalamatan niya sa Dios kag ginpamihak-pihak. Dayon ginhatag niya sa iya mga sumulunod kag nagsiling, “Kauna ninyo; amo ini ang akon lawas.” ²³ Pagkatapos nagkuha siya sang ilimnon, nagpasalamat sa Dios, kag ginhatag sa ila. Kag sila tanan nag-inom. ²⁴ Nagsiling si Jesus, “Amo ini ang akon dugo nga iula para sa madamo nga mga tawo. Ini nagapamatuod nga may bag-o na nga kasugtanan ang Dios sa mga tawo. ²⁵ Sa pagkamatuod, indi na ako mag-inom liwat sang ilimnon nga halin sa ubas hasta sa adlaw nga magainom ako sang bag-o nga klase sang ilimnon sa paghari sang Dios.” ²⁶ Dayon nagkanta sila sang mga pagdayaw sa Dios, kag pagkatapos nagkadto sila sa Bukid sang mga Olibo.

Gintagna ni Jesus ang Pagpanginwala ni Pedro^(AD)

²⁷ Nagsiling si Jesus sa ila, “Tanan kamo magabiya sa akon, kay nagsiling ang Dios sa Kasulatan, ‘Patyon ko ang manugbantay sang mga karnero, kag magaalaplaag ang mga karnero.’^{[ad] 28} Pero sa tapos nga mabanhaw ako, mauna ako sa inyo didto sa Galilea.” ²⁹ Nagsiling si Pedro kay Jesus, “Bisan sila tanan magbiya sa imo, ako indi gid!” ³⁰ Nagsiling si Jesus sa iya, “Sa pagkamatuod, sa sini nga gab-i, sa wala pa makapamalo ang manok sing makaduha, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” ³¹ Pero nag-insister pa gid si Pedro nga nagasiling, “Indi ko gid ikaw ipanginwala bisan patyon pa nila ako upod sa imo.” Amo man ang ginsiling sang tanan nga sumulunod.

Nagpangamuyo si Jesus sa Getsemane^(AE)

³² Dayon nagkadto sila sa lugar nga ginatawag Getsemane. Pag-abot nila didto, nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Magpungko kamo diri samtang nagapangamuyo ako.” ³³ Gindala niya sila ni Pedro, Santiago, kag Juan sa ulo-unhan. Nagpangalisod gid si Jesus. ³⁴ Kag nagsiling siya sa ila, “Daw sa mapatay ako sa kalisod. Pabilin kamo diri kag magpulaw.” ³⁵ Dayon nagkadto pa gid siya sa ulo-unhan, nagluhod siya kag nagpangamuyo nga kon mahimo ipaiway lang ang pag-antos nga iya ginaatubang. ³⁶ Nagpangamuyo siya, “Amay, ang tanan nga butang mahimo mo. Gani ilikaw mo ini nga pag-antos nga nagaabot sa akon. Pero indi ang akon luyag ang dapat matuman kundi ang imo.”

³⁷ Pagbalik niya sa iya tatlo ka sumulunod, naabtan niya sila nga nagakatulog. Nagsiling siya kay Pedro, “Simon, nagakatulog ka bala? Indi ka bala makapulaw bisan isa lang ka oras?” ³⁸ Kag nagsiling siya sa ila, “Magpulaw kamo kag magpangamuyo nga indi kamo madaog sang pagsulay. Luyag sang inyo espiritu nga maghimo sang husto ugaling maluya ang inyo lawas.”

³⁹ Naglakat liwat si Jesus sa ulo-unhan kag nagpangamuyo. Amo man gihapon ang iya pangamuyo. ⁴⁰ Pagkatapos nagbalik siya liwat sa iya mga sumulunod kag naabtan naman niya sila nga nagakatulog, kay natuyo gid sila. Kag sang ginpukaw niya sila, nahuya sila kag indi sila kahibalo kon ano ang ila isabat sa iya.

⁴¹ Sa ikatlo nga pagbalik niya sa ila nagsiling siya, “Nagakatulog pa bala kamo gihapon kag nagapahuway-huway? Husto na ina! Amo na ini ang tion nga ako nga Anak sang Tawo itugyan sa mga makasasala. ⁴² Dali na! Ari na ang tawo nga magatraidor sa akon.”

Ang Pagdakop kay Jesus^(AF)

⁴³ Samtang nagahambal pa si Jesus nag-abot si Judas nga isa sa dose ka apostoles. Kaupod niya ang madamo nga mga tawo nga may dala nga mga espada kag mga inuglampos. Ginsugo sila sang manugdumala nga mga pari, mga manunudlo sang Kasuguan kag mga manugdumala sang mga Judio. ⁴⁴ Nakasiling na nga daan ang traidor nga si Judas sa mga manugdakop kon ano ang iya senyales: “Ang tawo nga akon halukan amo ang inyo ginapangita. Dakpa ninyo siya kag dal-a nga ginaguwardyahan gid sing maayo.”

⁴⁵ Gani pag-abot ni Judas, nagderetso siya kay Jesus kag nagsiling, “Manunudlo!” Kag ginhalukan niya siya. ⁴⁶ Dayon gindakop nila si Jesus. ⁴⁷ Pero ang isa sang mga kaupod ni Jesus naggabot sang iya espada kag ginlabo niya ang suluguon sang pangulo nga pari kag nautod ang iya dulunggan. ⁴⁸ Nagsiling si Jesus sa mga nagdakop sa iya, “Ano, tulisan bala ako nga kinahanglan gid nga magdala pa kamo sang mga espada kag mga inuglampos sa pagdakop sa akon? ⁴⁹ Adlaw-adlaw didto ako sa templo nga nagatudlo kag kamo didto man. Ti ngaa wala ninyo ako pagdakpa? Pero kinahanglan nga matabo ini agod matuman ang mga nasulat sa Kasulatan parte sa akon.” ⁵⁰ Dayon ginbayaan siya sang iya mga sumulunod kag nagpalagyo sila tanan.

⁵¹ May isa ka pamatan-on nga lalaki didto nga nagsunod kay Jesus nga nagapanampi lang sang tela nga linen. Gindakop siya sang mga soldado, ⁵² ugaling nanginpadlos siya kag nagpalagyo nga hublas, kay nahawiran nila ang iya ginatampi.

Si Jesus sa Atubangan sang Korte^(AG)

⁵³ Gindala nila si Jesus sa balay sang pangulo nga pari. Nagtilipon didto ang manugdumala nga mga pari, ang mga manugdumala sang mga Judio, kag ang mga manunudlo sang Kasuguan. ⁵⁴ Si Pedro nagsunod man, pero malayo-layo ang iya antad kay Jesus. Nagsulod siya sa lagwerta sang balay sang pangulo nga pari kag nagpungko upod sa mga guwardya agod magpainit-init malapit sa kalayo. ⁵⁵ Karon, ang manugdumala nga mga pari kag ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio nagpangita sang mga ebidensya kontra kay Jesus agod ipapatay nila siya, pero wala gid sila sing may nakita. ⁵⁶ Madamo ang nagtestigo sang butig kontra sa iya pero wala nagsinanto ang ila mga sugid.

⁵⁷ May iban pa gid didto nga nagtestigo sang butig kontra kay Jesus. Nagsiling sila, ⁵⁸ “Nabatian namon siya nga nagsiling, ‘Gub-on ko ini nga templo nga ginpatindog sang tawo, kag sa sulod sang tatlo ka adlaw patindugon ko ang lain nga templo nga indi tawo ang magahimo.’ ” ⁵⁹ Pero ang ila mga sugid wala nagsinanto.

⁶⁰ Nagtindog sa tunga ang pangulo nga pari kag nagpamangkot kay Jesus, “Wala ka bala sing isabat sa sini nga mga akusasyon kontra sa imo?” ⁶¹ Wala gid nagsabat si Jesus. Gani ginpamangkot siya liwat sang pangulo nga pari, “Ikaw bala ang Cristo nga Anak sang Dalayawon nga Dios?” ⁶² Nagsabat si Jesus sa iya, “Huo, ako matuod, kag ako nga Anak sang Tawo makita ninyo nga nagapungko sa tuo sang Makagagahom nga Dios, kag makita man ninyo ako sa mga panganod sa kalangitan nga nagabalik diri sa kalibutan.” ⁶³ Pagkabati sadto sang pangulo nga pari, gin-gisi niya ang iya bayo sa kaakig kag nagsiling, “Indi na kinahanglan sang mga testigo! ⁶⁴ Nabatian ninyo ang pagpasipala niya sa Dios. Ano bala sa inyo?” Kag ginsentensyahan nila siya nga patyon.

⁶⁵ Ang iban sa ila nagdupla kay Jesus. Ginbuta-butahan nila siya kag ginsumbag. Dayon nagsiling sila, “Pakta abi kon sin-o ang nagsumbag sa imo?” Pagkatapos ginkuha siya sang mga guwardya kag sige ang ila tampa sa iya.

Ginpanginwala ni Pedro si Jesus^(AH)

⁶⁶ Sang si Pedro didto pa sa lagwerta, nag-agi ang isa sa mga babayi nga suluguon sang pangulo nga pari. ⁶⁷ Pagkakita niya kay Pedro nga nagapainit-init malapit sa kalayo, ginhimutaran niya siya kag nagsiling, “Kaupod ka man ni Jesus nga taga-Nazaret.” ⁶⁸ Pero nagpanginwala siya nga nagasiling, “Wala ako kahibalo kon ano ang imo ginahambal.” Dayon nagkadto siya sa puwertahan paguwa. Sa sadto gid nga oras nagpamalo ang manok. ⁶⁹ Didto nakita naman siya sang suluguon nga babayi, kag nagsiling siya liwat sa mga tawo didto, “Ini nga tawo isa sang mga kaupod ni Jesus.” ⁷⁰ Pero nagpanginwala naman si Pedro. Dugay-dugay nagsiling ang mga tawo didto, “Kaupod ka gid niya kay taga-Galilea ka man.” ⁷¹ Pero nagpanumpa gid si Pedro nga nagasiling, “Bisan mapatay pa ako, wala gid ako kakilala sa tawo nga inyo ginasiling.” ⁷² Dayon nagpamalo naman ang manok, kag nadumduman ni Pedro ang ginsiling ni Jesus sa iya, “Sa wala pa makapamalo ang manok sing makaduha, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” Kag naghilibion gid siya.

Gindala si Jesus kay Pilato^(AI)

15 Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagmiting ang manugdumala nga mga pari kaupod ang mga manugdumala sang mga Judio, ang mga manunudlo sang Kasuguan, kag ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio. Gin-gapos nila si Jesus kag gindala didto kay Gobernador Pilato^[ae] agod itugyan sa iya. ² Ginpamangkot siya ni Pilato, “Ikaw bala ang hari sang mga Judio?” Nagsabat si Jesus sa iya, “Ginasiling mo.” ³ Madamo ang mga akusasyon sang manugdumala nga mga pari kontra kay Jesus. ⁴ Gani ginpamangkot siya liwat ni Pilato, “Wala ka bala sing isabat sa mga akusasyon nga ina? Madamo gid ang ila akusasyon kontra sa imo.” ⁵ Pero wala gid nagsabat si Jesus, gani natingala gid si Pilato.

Ginsentensyahan si Jesus nga Patyon^(AJ)

⁶ Kinabatasan ni Pilato nga kada Piesta sang Paglabay sang Anghel nagahilway siya sang isa ka priso nga ginapangayo sang mga tawo. ⁷ May isa ka priso didto nga si Barabas. Ini nga tawo ginpriso kaupod sadtong mga nakapatay sang pagrebelde nila kontra sa gobyerno. ⁸ Madamo nga mga tawo ang nagpalapit kay Pilato kag nagpangayo nga himuon niya liwat sa sadto nga tuig ang kinabatasan niya nga ginahimo. ⁹ Nagpamangkot siya sa ila, “Gusto bala ninyo nga buy-an ko ang hari sang mga Judio?” ¹⁰ Nahibaluan ni Pilato nga nahisa ang manugdumala nga mga pari, amo gani nga gin-akusar nila si Jesus sa iya. ¹¹ Pero ginsutsot sang manugdumala nga mga pari ang mga tawo nga si Barabas lang ang ila pangayuon nga buy-an kag indi si Jesus. ¹² Ginpamangkot ni Pilato ang mga tawo, “Ano ang akon himuon sa tawo nga inyo ginasiling nga hari sang mga Judio?” ¹³ Nagsinggit sila, “Ilansang siya sa krus!” ¹⁴ Nagsiling si Pilato sa ila, “Ngaa, ano bala nga sala ang iya nahimo?” Pero gintuduhan pa gid gani nila singgit, “Ilansang siya sa krus!” ¹⁵ Gani tungod nga gusto ni Pilato nga paayunan ang mga tawo, ginbuy-an niya si Barabas. Pero si Jesus ginpahanot niya kag gintugyan sa mga soldado agod ilansang sa krus.

Ginyaguta sang mga Soldado si Jesus^(AK)

¹⁶ Gindala sang mga soldado si Jesus sa sulod sang palasyo sang gobernador kag gintawag nila ang bug-os nga batalyon sang mga soldado nga magtilipon didto. ¹⁷ Pagkatapos ginsukluban nila si Jesus sang kapa nga granate^[af] kag naghimo sila sang korokorona nga tunukon kag ginsuksok nila sa iya ulo. ¹⁸ Dayon nagsaludo sila sa iya nga nagasiling, “Mabuhay ang Hari sang mga Judio!” ¹⁹ Kag sige ang ila lampos sang bulobaston sa iya ulo kag ginaduplaan pa nila siya. Ginluhod-luhuran nila siya kag ginsulusimba. ²⁰ Sa tapos sang ila pagyaguta, gin-uba nila ang kapa nga granate kag ginsuksukan nila siya liwat sang iya bayo. Dayon gindala nila siya sa guwa sang siyudad agod ilansang sa krus.

Ginlansang si Jesus sa Krus^(AL)

²¹ Sang nagalakat na sila, nasugata nila ang isa ka tawo nga halin sa uma. (Ang iya ngalan amo si Simon nga taga-Cyrene, nga amay ni Alexander kag ni Rufus.) Ginpilit nila siya nga magpas-an sang krus ni Jesus. ²² Dayon gindala nila si Jesus sa lugar nga ginatawag Golgota (nga kon sayuron, lugar sang bagol).^{[ag] 23} Pag-abot nila didto ginhatagan nila si Jesus sang bino nga may simbog nga mira,^[ah] pero indi mag-inom si Jesus. ²⁴ Dayon ginlansang nila siya sa krus, kag ginpartida nila ang iya mga bayo paagi sa paggabot-gabot, agod mahibaluan kon ano nga bahin ang makuha sang kada isa. ²⁵ Mga alas nuebe sadto sang aga sang ginlansang nila si Jesus sa krus. ²⁶ May karatula sa ibabaw sang krus kag amo ini ang nakasulat nga akusasyon kontra sa iya: “Ang Hari sang mga Judio.” ²⁷ May duha man didto ka tulisan nga ginlansang sa krus upod kay Jesus. Ang isa sa tuo niya kag ang isa sa wala. [²⁸ Sa sini nga paagi natuman ang nasulat sa Kasulatan nga nagasiling, “Ginkabig siya nga isa sa mga kriminal.”]

²⁹ Ang mga tawo nga nagaalagi didto nagalungo-lungo nga nagainsulto kag nagayaguta kay Jesus. Siling nila, “Gali ha! Ikaw nga nagasiling nga gub-on mo ang templo kag sa sulod sang tatlo ka adlaw patindugon mo liwat, ³⁰ panaog ka sa krus kag luwasa ang imo kaugalingon!” ³¹ Pareho man sina ang yaguta sang manugdumala nga mga pari kag mga manunudlo sang Kasuguan. Nagsiling sila sa isa kag isa, “Ginluwas niya ang iban, pero indi siya makaluwas sang iya kaugalingon! ³² Tan-awon ta abi karon kon makapanaog sa krus ang Cristo nga hari sang Israel, kag kon makapanaog siya matuo kita sa iya.” Pati ang iya mga kaupod nga ginlansang nagyaguta man sa iya.

Ang Pagkapatay ni Jesus^(AM)

³³ Sang udto na, nagdulom ang kalibutan sa sulod sang tatlo ka oras. ³⁴ Pag-alas tres sang hapon nagsinggit si Jesus sing mabaskog, “Eloi, Eloi lema sabactani?” nga kon sayuron, “Dios ko, Dios ko, ngaa ginpabay-an mo ako?”^{[ai] 35} Pagkabati sang iban nga nagatilindog didto nagsiling sila, “Pamatii ninyo, ginatawag niya si Elias.” ³⁶ Sa gilayon nagdalagan ang isa ka tawo kag nagkuha sang espongha. Gintusmog niya ini sa maaslom nga bino kag gintakod sa punta sang tukon kag gintunghol sa baba ni Jesus agod supsupon niya. Nagsiling siya, “Pabay-an ta lang siya anay. Tan-awon ta kon maabot si Elias sa pagkuha sa iya sa krus.” ³⁷ Nagsinggit sing mabaskog si Jesus kag nabugto ang iya ginhawa.

³⁸ Sa amo man nga oras, napihak ang kurtina sa sulod sang templo sa Jerusalem halin sa ibabaw paidalom. ³⁹ Ang kapitan sang mga soldado nga nagatindog sa atubangan sang krus nakakita kon paano nabugto ang ginhawa ni Jesus. Nagsiling siya, “Matuod gid nga ang ini nga tawo amo ang Anak sang Dios!” ⁴⁰ Sa ulo-unhan may mga babayi nga nagatan-aw sa nagakalatabo. Kaupod nila si Maria nga taga-Magdala, si Maria nga iloy ni Jose kag sang iya manghod nga si Santiago, kag si Salome. ⁴¹ Sang didto pa si Jesus sa Galilea, ini nga mga babayi nagaupod kag nagabulig sa iya. May iban pa nga mga babayi nga didto man nga nakaupod kay Jesus sa Jerusalem.

Ang Paglubong kay Jesus^(AN)

^42-43 Sang adlaw nga napatay si Jesus, adlaw ato nga inugpreparar para sa piesta. Hapon na kag tungod kay ang madason nga adlaw amo ang Adlaw nga Inugpahuway, nangisog si Jose nga taga-Arimatea nga magkadto kay Pilato agod pangayuon ang bangkay ni Jesus. Si Jose nga ini ginatahod nga miyembro sang Korte sang mga Judio kag isa sa mga nagapaabot sa paghari sang Dios. ⁴⁴ Pagkabati ni Pilato nga si Jesus patay na, natingala siya. Gani ginpatawag niya ang kapitan sang mga soldado kag ginpamangkot niya kon patay na si Jesus. ⁴⁵ Sang mabatian ni Pilato ang ginsugid sang kapitan nga patay na si Jesus, gintugutan niya si Jose nga kuhaon ang bangkay. ⁴⁶ Gani nagbakal si Jose sang tela nga linen. Dayon ginkuha niya ang bangkay ni Jesus sa krus kag ginsamburan sang tela nga iya ginbakal. Ginbutang niya ang bangkay sa lulubngan nga gin-guhab sa banglid. Kag ginpaligid niya ang dako nga bato sa pagtakop sang puwertahan sang lulubngan. ⁴⁷ Nagatan-aw didto si Maria nga taga-Magdala kag si Maria nga iloy ni Jose, gani nakita nila kon diin ginlubong si Jesus.

Ang Pagkabanhaw^(AO)

16 Pagkatapos sang Adlaw nga Inugpahuway, si Maria nga taga-Magdala, si Maria nga iloy ni Santiago, kag si Salome nagbakal sing pahamot kay makadto sila sa lulubngan sa paghaplas sang bangkay ni Jesus. ² Aga pa gid sang Domingo, nagkadto sila sa lulubngan. ^3-4 Sang nagalakat sila, nagpinamangkutanay sila, “Sin-o ang aton pangabayon nga magpaligid sang bato nga nagatakop sa lulubngan?” (Kay masyado kadako sang bato.) Pero pag-abot nila didto, nakita nila nga napaligid na ang bato. ⁵ Gani nagsulod sila sa lulubngan kag nakita nila ang isa ka bataon nga lalaki nga nagapungko sa tuo dampi nga may maputi nga bayo. Hinadlukan gid sila. ⁶ Dayon nagsiling ang lalaki sa ila, “Indi kamo magkahadlok! Nahibaluan ko nga ginapangita ninyo si Jesus nga taga-Nazaret nga ginlansang sa krus. Wala na siya diri! Nabanhaw siya! Tan-awa bala ninyo ang ginhamyangan sa iya.” ⁷ Dayon nagsiling siya, “Lakat kamo, sugiri ninyo ang iya mga sumulunod labi na gid si Pedro nga mauna si Jesus sa inyo didto sa Galilea. Didto ninyo siya makita suno sa iya ginsiling sa inyo.” ⁸ Gani nagguwa ang mga babayi sa lulubngan kag nagdalagan, kay nagakurog sila sa kakulba. Wala sila sang may ginsugiran, kay hinadlukan gid sila.

[⁹ Aga pa gid sang Domingo nabanhaw si Jesus. Una gid siya nagpakita kay Maria nga taga-Magdala nga iya gintabugan sang pito ka malaot nga espiritu. ¹⁰ Dayon ginkadtuan ni Maria ang mga sumulunod ni Jesus nga nagakasubo kag nagahilibion, kag ginsugiran niya sila. ¹¹ Pero wala sila nagpati sa iya ginsugid nga buhi si Jesus kag nagpakita sa iya. ¹² Pagkatapos sadto, nagpakita si Jesus sa lain nga dagway sa iya duha ka sumulunod sang nagapakadto sila sa uma. ¹³ Gani nagbalik sa Jerusalem ining duha ka sumulunod kag ginsugiran nila ang iban nga mga kaupod nila nga si Jesus nagpakita sa ila, pero wala man sila nagpati.

¹⁴ Sang ulihi nagpakita naman si Jesus sa onse ka apostoles sang nagakaon sila. Ginsabdong niya sila tungod nga wala sila sing pagtuo kag tungod sang katig-a sang ila mga tagipusuon, kay wala sila nagpati sa ginsugid sang mga nakakita sa iya sa tapos siya nabanhaw. ¹⁵ Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Lakat kamo sa bug-os nga kalibutan kag iwali ang Maayong Balita sa tanan nga tawo. ¹⁶ Ang bisan sin-o nga magtuo kag magpabautiso maluwas, pero ang indi magtuo pagasilutan. ¹⁷ Ini nga mga tanda makita sa mga tawo nga nagatuo sa akon: paagi sa akon ngalan^[aj] magatabog sila sang malaot nga mga espiritu; magahambal sila sang iban nga mga lingguahe nga wala nila matun-i; ¹⁸ kon makauyat sila sang mga man-og ukon makainom sang bisan ano nga hilo indi sila maano; kag kon itungtong nila ang ila mga kamot sa mga nagamasakit, magaayo ini.”

Gindala si Jesus pa-Langit^(AP)

¹⁹ Sa tapos makahambal si Ginoong Jesus sa ila, gindala siya pa-langit kag nagpungko sa tuo sang Dios. ²⁰ Dayon nagwali ang iya mga sumulunod sa bisan diin nga lugar. Ginbuligan sila sang Ginoo, kag ginpamatud-an niya ang ginawali sang mga sumulunod paagi sa mga tanda nga ila ginhimo.]