I Các Vua 12
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Nội chiến
12 Rô-bô-am đi đến Sê-chem để toàn dân Ít-ra-en cử ông lên làm vua. 2 Khi Giê-rô-bô-am nghe tin Rô-bô-am được cử lên làm vua thì ông vẫn còn ở Ai-cập, nơi ông trốn thoát khỏi Sô-lô-môn. Sau khi nghe tin Sô-lô-môn chết thì ông trở về Xê-rê-đa, thành của mình trong vùng đồi núi Ép-ra-im. [a] 3 Toàn dân Ít-ra-en đến nói với Rô-bô-am rằng,
4 “Cha vua bắt chúng tôi làm việc quá cực nhọc. Bây giờ xin hãy dễ dãi với chúng tôi, đừng như cha vua bắt chúng tôi làm cực thì chúng tôi sẽ phục vụ vua.”
5 Rô-bô-am đáp, “Các ngươi hãy về đi, sau ba ngày rồi trở lại gặp ta.” Vậy họ đi về.
6 Vua Rô-bô-am tham khảo ý kiến các bô lão là những người đã cố vấn cho vua Sô-lô-môn trong khi vua còn sống, “Các ông nghĩ tôi nên trả lời những người nầy ra sao?”
7 Họ khuyên, “Nếu vua trở nên như tôi tớ họ hôm nay thì họ sẽ hết lòng phục vụ vua. Nếu vua trả lời ôn hòa với họ thì họ sẽ phục vụ vua mãi mãi.”
8 Nhưng Rô-bô-am gạt bỏ lời khuyên ấy của họ. Vua lại đi hỏi ý kiến của những người trẻ cùng lớn lên với mình và làm cố vấn cho mình. 9 Rô-bô-am hỏi họ, “Mấy anh nghĩ sao? Ta phải trả lời với những người yêu cầu ta, ‘Xin đừng như cha vua bắt chúng tôi làm việc cực nhọc’ như thế nào?”
10 Những người trẻ đã lớn lên với vua khuyên, “Đối với những kẻ nói với bệ hạ, ‘Cha vua bắt chúng tôi làm việc cực nhọc. Xin hãy nới tay cho chúng tôi dễ thở đôi chút’ thì hãy trả lời với họ như sau, ‘Ngón tay út ta còn lớn hơn thắt lưng của cha ta. 11 Cha ta bắt các ngươi làm việc cực nhọc, ta còn bắt các ngươi làm việc cực hơn nữa. Cha ta đánh các ngươi bằng roi thường, nhưng ta sẽ đánh các ngươi bằng roi móc sắt.’”
12 Vì Rô-bô-am bảo họ, “Ba ngày nữa trở lại đây.” Cho nên sau ba ngày Giê-rô-bô-am và toàn dân trở lại gặp Rô-bô-am. 13 Vua Rô-bô-am ăn nói cộc cằn với họ vì vua đã gạt bỏ lời khuyên của các bô lão. 14 Vua nghe theo lời khuyên của bọn trẻ và trả lời với dân chúng, “Cha ta bắt các ngươi làm việc cực nhọc, ta còn bắt các ngươi làm cực hơn nữa. Cha ta quất các ngươi bằng roi thường còn ta sẽ quất các ngươi bằng roi móc sắt.” 15 Vậy vua không thèm nghe lời yêu cầu của dân chúng. CHÚA khiến việc nầy xảy ra để giữ lời hứa Ngài cùng Giê-rô-bô-am, con Nê-bát qua A-hi-gia, tiên tri ở Si-lô.
16 Khi toàn dân Ít-ra-en thấy vua mới lên ngôi không thèm đếm xỉa đến mình liền bảo vua,
“Chúng ta không có phần gì với Đa-vít!
Chúng ta chẳng có dính dáng gì với con trai Gie-xê cả!
Hỡi dân Ít-ra-en, ai về nhà nấy đi!
Hãy để cho thân nhân Đa-vít cai trị dân của người!”
Thế là dân Ít-ra-en đi về nhà. 17 Nhưng Rô-bô-am vẫn cai trị trên dân Ít-ra-en sống trong các thị trấn xứ Giu-đa.
18 A-đô-ram coi sóc đám lao công cưỡng bách. Khi Rô-bô-am sai ông đến cùng dân Ít-ra-en thì dân chúng ném đá ông chết. Vua Rô-bô-am liền lên quân xa chạy thoát về Giê-ru-sa-lem. 19 Từ đó trở đi, Ít-ra-en chống nghịch cùng nhà Đa-vít.
20 Khi dân Ít-ra-en nghe tin Giê-rô-bô-am đã trở về thì họ mời ông đến dự một buổi họp và cử ông làm vua trên Ít-ra-en. Chỉ có một mình chi tộc Giu-đa là còn theo nhà Đa-vít mà thôi.
21 Khi Rô-bô-am đến Giê-ru-sa-lem liền tập họp một trăm tám mươi ngàn lính thiện chiến từ các chi tộc Giu-đa và Bên-gia-min. Ông muốn đánh dân Ít-ra-en để lấy nước về lại cho mình. 22 Nhưng Thượng Đế phán cùng Sê-ma-gia, người của Thượng Đế rằng, 23 “Hãy đi bảo Rô-bô-am, con trai Sô-lô-môn, vua Giu-đa, cùng cả dân Giu-đa và Bên-gia-min và toàn dân rằng, 24 ‘CHÚA bảo các ngươi không nên đi đánh người Ít-ra-en là anh em mình. Mỗi người các ngươi hãy đi về nhà vì chuyện nầy do ta mà xảy ra.’” Vậy họ vâng mệnh lệnh CHÚA và đi về nhà theo như CHÚA truyền.
25 Giê-rô-bô-am biến Sê-chem trong vùng núi Ép-ra-im thành một thành kiên cố, và sống ở đó. Ông cũng đi đến tăng cường thành Phê-nu-ên [b].
26 Giê-rô-bô-am nghĩ thầm, “Nước rất có thể sẽ trở về tay nhà Đa-vít. 27 Nếu dân chúng tiếp tục đi đến Giê-ru-sa-lem để dâng sinh tế thì họ rất có thể muốn Rô-bô-am cai trị mình. Họ sẽ giết ta rồi theo Rô-bô-am, vua Giu-đa.” 28 Vua Giê-rô-bô-am tham khảo ý kiến rồi cho làm hai tượng bò con bằng vàng. Ông bảo dân chúng, “Các ngươi đi lên Giê-ru-sa-lem để thờ phụng là quá xa. Hỡi Ít-ra-en, đây là các thần đã mang các ngươi ra khỏi Ai-cập.” [c] 29 Giê-rô-bô-am đặt một con bò vàng ở thành Bê-tên, và con kia ở thành Đan [d]. 30 Điều nầy trở nên tội lỗi lớn vì dân chúng đi đến Đan và Bê-tên [e] để thờ lạy con bò vàng.
31 Giê-rô-bô-am xây các đền thờ tại những nơi thờ lạy. Ông cũng chọn những thầy tế lễ từ trong dân chúng chớ không phải trong chi tộc Lê-vi mà thôi. 32 Rồi vua đặt ra một lễ mới [f] vào ngày mười lăm tháng tám, giống như lễ của dân Giu-đa. Trong khi đó vua dâng sinh tế trên bàn thờ cùng với sinh tế dâng cho các bò con vàng ở Bê-tên mà vua đã dựng nên. Vua cũng chọn các thầy tế lễ ở Bê-tên để phục vụ các nơi thờ phụng mà vua đã lập. 33 Vậy Giê-rô-bô-am tự chọn thời gian tổ chức lễ cho dân Ít-ra-en ngày mười lăm tháng tám. Trong thời gian đó vua dâng sinh tế trên bàn thờ mình đã xây tại Bê-tên. Vua đặt ra lễ cho dân Ít-ra-en và dâng sinh tế trên bàn thờ.
Footnotes
- I Các Vua 12:2 thành của mình trong vùng đồi núi Ép-ra-im Câu nầy trích trong bản cổ Hi-lạp.
- I Các Vua 12:25 Phê-nu-ên Hay “Phê-niên.”
- I Các Vua 12:28 Hỡi Ít-ra-en … khỏi Ai-cập Lời kêu gọi nầy giống y lời A-rôn bảo dân chúng khi ông đúc con bò vàng trong sa mạc. Xem Xuất 32:4.
- I Các Vua 12:29 Bê-tên, Đan Bê-tên là một thị trấn thuộc miền Nam Ít-ra-en, gần Giu-đa. Đan nằm ở phía Bắc Ít-ra-en.
- I Các Vua 12:30 và Bê-tên Cụm từ nầy trích trong bản cổ Hi-lạp.
- I Các Vua 12:32 lễ mới Rất có thể là Lễ Chòi Lá. Xem “Lễ Chòi Lá” trong Bảng Giải Thích Từ Ngữ.
I Các Vua 12
Bản Dịch 2011
Vương Quốc Bị Chia Hai
(2 Sử 10:1-19)
12 Rê-hô-bô-am đến Si-chem, vì cả I-sơ-ra-ên đã đến Si-chem để lập ông làm vua. 2 Khi Giê-rô-bô-am con của Nê-bát nghe điều đó –vì khi ấy ông còn ở Ai-cập, nơi ông đã trốn khỏi Sa-lô-môn– ông từ Ai-cập trở về. 3 Người ta phái người đến mời ông đến. Vậy Giê-rô-bô-am và toàn thể hội chúng I-sơ-ra-ên đến nói với Rê-hô-bô-am, 4 “Cha ngài đã đặt trên chúng tôi một ách nặng nề. Vậy bây giờ xin ngài làm nhẹ bớt gánh lao dịch nặng nhọc của cha ngài và ách nặng nề cha ngài đã đặt trên chúng tôi, thì chúng tôi sẽ phục vụ ngài.”
5 Rê-hô-bô-am đáp với họ, “Hãy về đi, ba ngày sau hãy trở lại gặp ta.” Vậy dân ra về.
6 Bấy giờ Vua Rê-hô-bô-am họp các đại thần cao niên, những vị đã phục vụ dưới triều đình của Sa-lô-môn cha ông khi ông ấy còn sống. Ông hỏi họ, “Các ngươi khuyên ta phải trả lời với dân nầy thế nào?”
7 Họ tâu với ông, “Nếu ngày nay hoàng thượng quyết định làm đầy tớ cho dân nầy và phục vụ họ, dùng lời tử tế nhã nhặn mà đối đáp với họ, họ sẽ làm tôi của hoàng thượng mãi mãi.” 8 Nhưng ông chẳng coi những lời khuyên của các vị đại thần cao niên ra gì.
Sau đó ông bàn luận với những người trẻ, những người cùng lứa tuổi với ông và đang phục vụ ông. 9 Ông hỏi họ, “Các ngươi khuyên chúng ta phải trả lời thế nào với dân nầy, những kẻ đã nói với ta rằng, ‘Xin làm nhẹ bớt cái ách cha ngài đã đặt trên chúng tôi’?”
10 Những người trẻ cùng lứa tuổi với ông tâu, “Xin hoàng thượng hãy nói như thế nầy với dân nầy, tức những kẻ đã nói với hoàng thượng, ‘Cha ngài đã bắt chúng tôi mang một ách nặng nề, bây giờ xin ngài làm cho ách chúng tôi nhẹ bớt,’ xin hoàng thượng hãy bảo họ, ‘Ngón tay út của ta còn lớn hơn cái lưng của cha ta. 11 Này, nếu cha ta đã đặt trên các ngươi một ách nặng nề, ta sẽ chất thêm cho ách các ngươi càng nặng hơn. Cha ta đã trừng phạt các ngươi bằng roi, nhưng ta sẽ trừng phạt các ngươi bằng bọ cạp.’”
12 Ðến ngày thứ ba Giê-rô-bô-am và toàn dân trở lại gặp Rê-hô-bô-am như lời ông đã nói, “Ba ngày sau hãy trở lại gặp ta.” 13 Vua đáp lời dân một cách xẳng xớm, và chẳng màng gì đến những lời khuyên của các vị đại thần cao niên. 14 Ông đáp với họ theo lời khuyên của những người trẻ tuổi, “Cha ta đã đặt trên các ngươi một ách nặng nề, ta sẽ chất thêm cho ách các ngươi càng nặng hơn. Cha ta đã trừng phạt các ngươi bằng roi nhưng ta sẽ trừng phạt các ngươi bằng bọ cạp.”
15 Vậy vua chẳng nghe theo lời yêu cầu của dân, bởi đó là việc Chúa cho xảy ra, để làm ứng nghiệm lời Ngài, mà Chúa đã cậy A-hi-gia người Si-lô nói trước với Giê-rô-bô-am con của Nê-bát.
16 Khi toàn dân I-sơ-ra-ên thấy vua không nghe theo họ, họ nói với vua, “Chúng ta có được chia phần gì với Ða-vít chăng? Chúng ta chẳng hưởng được cơ nghiệp gì với con cháu của Giê-se cả. Hỡi I-sơ-ra-ên, ai nấy hãy trở về trại mình. Hỡi Ða-vít, từ nay khá coi chừng nhà ông.” Thế là dân I-sơ-ra-ên trở về trại của họ. 17 Nhưng Rê-hô-bô-am vẫn trị vì trên những người I-sơ-ra-ên cư ngụ trong các thành ở Giu-đa.
18 Khi Vua Rê-hô-bô-am sai A-đô-ram,[a] quan trông coi việc cưỡng bách lao động, đến với dân, thì dân I-sơ-ra-ên ném đá ông ấy chết. Vua Rê-hô-bô-am liền vội vàng lên xe chạy trốn về Giê-ru-sa-lem. 19 Vậy dân I-sơ-ra-ên đã nổi loạn chống lại nhà Ða-vít cho đến ngày nay.
Giê-rô-bô-am Trị Vì I-sơ-ra-ên
20 Khi cả dân I-sơ-ra-ên nghe rằng Giê-rô-bô-am đã trở về, họ sai người mời ông đến với hội chúng, và họ lập ông làm vua trên I-sơ-ra-ên. Không còn ai đi theo nhà Ða-vít, ngoại trừ chi tộc Giu-đa.
Tiên Tri Sê-ma-gia
(2 Sử 11:1-4)
21 Khi Rê-hô-bô-am về đến Giê-ru-sa-lem, ông liền triệu tập toàn thể nhà Giu-đa và chi tộc Bên-gia-min, được một trăm tám mươi ngàn tinh binh, để tiến đánh nhà I-sơ-ra-ên, hầu tái lập vương quốc dưới quyền Rê-hô-bô-am con của Sa-lô-môn. 22 Nhưng có lời của Ðức Chúa Trời đến với Sê-ma-gia, người của Ðức Chúa Trời, rằng, 23 “Hãy nói với Rê-hô-bô-am con của Sa-lô-môn vua Giu-đa, với toàn thể nhà Giu-đa và Bên-gia-min, và với toàn dân còn lại rằng: 24 Chúa phán thế nầy: Các ngươi không được đi lên đánh anh em các ngươi, người I-sơ-ra-ên. Ai nấy hãy trở về nhà mình, vì việc nầy do Ta mà đến.” Vậy họ nghe theo lời Chúa và trở về nhà, theo như lời Chúa đã dạy bảo.
Giê-rô-bô-am Lập Tượng Hai Bò Con Bằng Vàng
25 Khi ấy Giê-rô-bô-am xây cất Thành Si-chem trong miền Cao Nguyên Ép-ra-im và ở tại đó. Rồi từ đó ông đi ra xây cất Thành Pê-nu-ên. 26 Sau đó Giê-rô-bô-am tự nhủ, “Cứ như thế nầy thì có ngày vương quốc sẽ trở về lại nhà Ða-vít mất! 27 Vì nếu dân nầy cứ tiếp tục đi lên Giê-ru-sa-lem để sát tế trong Ðền Thờ Chúa tại Giê-ru-sa-lem, thì sớm muộn gì lòng dân cũng sẽ quay với về với vua họ là Rê-hô-bô-am của Giu-đa. Chắc chắn họ sẽ giết ta và quay về với Vua Rê-hô-bô-am của Giu-đa.” 28 Vì thế vua bàn luận với các mưu sĩ và cho đúc hai con bò con bằng vàng. Ông nói với dân, “Các ngươi đi lên Giê-ru-sa-lem làm chi cho xa xôi phiền phức. Hỡi I-sơ-ra-ên, đây là thần[b] của các ngươi, đấng đã đem các ngươi ra khỏi xứ Ai-cập.”
29 Ông đặt một con ở Bê-tên và con kia ở Ðan. 30 Ðiều ấy đã trở thành một tội trọng, vì dân chúng đã đến tận Ðan để thờ lạy trước mặt con bò con ấy. 31 Ông cũng cho xây các tế đàn trên các nơi cao và bổ nhiệm các tư tế là những người từ mọi thành phần trong dân, chứ không nhất thiết là con cháu của Lê-vi. 32 Giê-rô-bô-am lập ra một ngày lễ, ngày mười lăm tháng tám, giống như ngày lễ ở Giu-đa, rồi ông đến dâng các con vật hiến tế trên bàn thờ. Ông làm điều ấy tại Bê-tên, dâng con vật hiến tế cho con bò con ông đã làm nên. Ông cũng đặt tại Bê-tên các tư tế để phục vụ tại các tế đàn trên các nơi cao ông đã xây cất. 33 Ông đến bàn thờ ông đã xây tại Bê-tên vào ngày mười lăm tháng tám, là tháng chính ông đã tự ý chỉ định. Ông lập một ngày lễ cho dân I-sơ-ra-ên, rồi lên trước bàn thờ để dâng hương.
Footnotes
- I Các Vua 12:18 2 Sử 10:18 ghi “Ha-đô-ram”
- I Các Vua 12:28 nt: Elohim; ctd: Ðức Chúa Trời
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang