Jóhannesarguðspjall 11-12

Icelandic Bible

11 Maður sá var sjúkur, er Lasarus hét, frá Betaníu, þorpi Maríu og Mörtu, systur hennar.

² En María var sú er smurði Drottin smyrslum og þerraði fætur hans með hári sínu. Bróðir hennar, Lasarus, var sjúkur.

³ Nú gjörðu systurnar Jesú orðsending: "Herra, sá sem þú elskar, er sjúkur."

⁴ Þegar hann heyrði það, mælti hann: "Þessi sótt er ekki banvæn, heldur Guði til dýrðar, að Guðs sonur vegsamist hennar vegna."

⁵ Jesús elskaði þau Mörtu og systur hennar og Lasarus.

⁶ Þegar hann frétti, að hann væri veikur, var hann samt um kyrrt á sama stað í tvo daga.

⁷ Að þeim liðnum sagði hann við lærisveina sína: "Förum aftur til Júdeu."

⁸ Lærisveinarnir sögðu við hann: "Rabbí, nýlega voru Gyðingar að því komnir að grýta þig, og þú ætlar þangað aftur?"

⁹ Jesús svaraði: "Eru ekki stundir dagsins tólf? Sá sem gengur um að degi, hrasar ekki, því hann sér ljós þessa heims.

¹⁰ En sá sem gengur um að nóttu, hrasar, því hann hefur ekki ljósið í sér."

¹¹ Þetta mælti hann, og sagði síðan við þá: "Lasarus, vinur vor, er sofnaður. En nú fer ég að vekja hann."

¹² Þá sögðu lærisveinar hans: "Herra, ef hann er sofnaður, batnar honum."

¹³ En Jesús talaði um dauða hans. Þeir héldu hins vegar, að hann ætti við venjulegan svefn.

¹⁴ Þá sagði Jesús þeim berum orðum: "Lasarus er dáinn,

¹⁵ og yðar vegna fagna ég því, að ég var þar ekki, til þess að þér skuluð trúa. En förum nú til hans."

¹⁶ Tómas, sem nefndist tvíburi, sagði þá við hina lærisveinana: "Vér skulum fara líka til að deyja með honum."

¹⁷ Þegar Jesús kom, varð hann þess vís, að Lasarus hafði verið fjóra daga í gröfinni.

¹⁸ Betanía var nálægt Jerúsalem, hér um bil fimmtán skeiðrúm þaðan.

¹⁹ Margir Gyðingar voru komnir til Mörtu og Maríu að hugga þær eftir bróðurmissinn.

²⁰ Þegar Marta frétti, að Jesús væri að koma, fór hún á móti honum, en María sat heima.

²¹ Marta sagði við Jesú: "Herra, ef þú hefðir verið hér, væri bróðir minn ekki dáinn.

²² En einnig nú veit ég, að Guð mun gefa þér hvað sem þú biður hann um."

²³ Jesús segir við hana: "Bróðir þinn mun upp rísa."

²⁴ Marta segir: "Ég veit, að hann rís upp í upprisunni á efsta degi."

²⁵ Jesús mælti: "Ég er upprisan og lífið. Sá sem trúir á mig, mun lifa, þótt hann deyi.

²⁶ Og hver sem lifir og trúir á mig, mun aldrei að eilífu deyja. Trúir þú þessu?"

²⁷ Hún segir við hann: "Já, herra. Ég trúi, að þú sért Kristur, Guðs sonur, sem koma skal í heiminn."

²⁸ Að svo mæltu fór hún, kallaði á Maríu systur sína og sagði í hljóði: "Meistarinn er hér og vill finna þig."

²⁹ Þegar María heyrði þetta, reis hún skjótt á fætur og fór til hans.

³⁰ En Jesús var ekki enn kominn til þorpsins, heldur var hann enn á þeim stað, þar sem Marta hafði mætt honum.

³¹ Gyðingarnir, sem voru heima hjá Maríu að hugga hana, sáu, að hún stóð upp í skyndi og gekk út, og fóru þeir á eftir henni. Þeir hugðu, að hún hefði farið til grafarinnar að gráta þar.

³² María kom þangað, sem Jesús var, og er hún sá hann, féll hún honum til fóta og sagði við hann: "Herra, ef þú hefðir verið hér, væri bróðir minn ekki dáinn."

³³ Þegar Jesús sá hana gráta og Gyðingana gráta, sem með henni komu, komst hann við í anda og varð hrærður mjög

³⁴ og sagði: "Hvar hafið þér lagt hann?" Þeir sögðu: "Herra, kom þú og sjá."

³⁵ Þá grét Jesús.

³⁶ Gyðingar sögðu: "Sjá, hversu hann hefur elskað hann!"

³⁷ En nokkrir þeirra sögðu: "Gat ekki sá maður, sem opnaði augu hins blinda, einnig varnað því, að þessi maður dæi?"

³⁸ Jesús varð aftur hrærður mjög og fór til grafarinnar. Hún var hellir og steinn fyrir.

³⁹ Jesús segir: "Takið steininn frá!" Marta, systir hins dána, segir við hann: "Herra, það er komin nálykt af honum, það er komið á fjórða dag."

⁴⁰ Jesús segir við hana: "Sagði ég þér ekki: ,Ef þú trúir, munt þú sjá dýrð Guðs`?"

⁴¹ Nú var steinninn tekinn frá. En Jesús hóf upp augu sín og mælti: "Faðir, ég þakka þér, að þú hefur bænheyrt mig.

⁴² Ég vissi að sönnu, að þú heyrir mig ávallt, en ég sagði þetta vegna mannfjöldans, sem stendur hér umhverfis, til þess að þeir trúi, að þú hafir sent mig."

⁴³ Að svo mæltu hrópaði hann hárri röddu: "Lasarus, kom út!"

⁴⁴ Hinn dáni kom út vafinn líkblæjum á fótum og höndum og með sveitadúk bundinn um andlitið. Jesús segir við þá: "Leysið hann og látið hann fara."

⁴⁵ Margir Gyðingar, sem komnir voru til Maríu og sáu það, sem Jesús gjörði, tóku nú að trúa á hann.

⁴⁶ En nokkrir þeirra fóru til farísea og sögðu þeim, hvað hann hafði gjört.

⁴⁷ Æðstu prestarnir og farísearnir kölluðu þá saman ráðið og sögðu: "Hvað eigum vér að gjöra? Þessi maður gjörir mörg tákn.

⁴⁸ Ef vér leyfum honum að halda svo áfram, munu allir trúa á hann, og þá koma Rómverjar og taka bæði helgidóm vorn og þjóð."

⁴⁹ En einn þeirra, Kaífas, sem það ár var æðsti prestur, sagði við þá: "Þér vitið ekkert

⁵⁰ og hugsið ekkert um það, að yður er betra, að einn maður deyi fyrir lýðinn, en að öll þjóðin tortímist."

⁵¹ Þetta sagði hann ekki af sjálfum sér, en þar sem hann var æðsti prestur það ár, gat hann spáð því, að Jesús mundi deyja fyrir þjóðina,

⁵² og ekki fyrir þjóðina eina, heldur og til að safna saman í eitt dreifðum börnum Guðs.

⁵³ Upp frá þeim degi voru þeir ráðnir í að taka hann af lífi.

⁵⁴ Jesús gekk því ekki lengur um meðal Gyðinga á almannafæri, heldur fór hann þaðan til staðar í grennd við eyðimörkina, í þorp sem heitir Efraím, og þar dvaldist hann með lærisveinum sínum.

⁵⁵ Nú nálguðust páskar Gyðinga, og margir fóru úr sveitinni upp til Jerúsalem fyrir páskana til að hreinsa sig.

⁵⁶ Menn leituðu að Jesú og sögðu sín á milli í helgidóminum: "Hvað haldið þér? Skyldi hann ekki koma til hátíðarinnar?"

⁵⁷ En æðstu prestar og farísear höfðu gefið út skipun um það, að ef nokkur vissi hvar hann væri, skyldi hann segja til, svo að þeir gætu tekið hann.

12 Sex dögum fyrir páska kom Jesús til Betaníu, þar sem Lasarus var, sá er hann vakti frá dauðum.

² Þar var honum búinn kvöldverður, og Marta gekk um beina, en Lasarus var einn þeirra, sem að borði sátu með honum.

³ Þá tók María pund af ómenguðum, dýrum nardussmyrslum og smurði fætur Jesú og þerraði með hári sínu fætur hans. En húsið fylltist ilmi smyrslanna.

⁴ Segir þá Júdas Ískaríot, einn lærisveina hans, sá er mundi svíkja hann:

⁵ "Hví voru þessi smyrsl ekki seld fyrir þrjú hundruð denara og gefin fátækum?"

⁶ Ekki sagði hann þetta af því, að hann léti sér annt um fátæka, heldur af því, að hann var þjófur. Hann hafði pyngjuna og tók það, sem í hana var látið.

⁷ Þá sagði Jesús: "Lát hana í friði. Hún hefur geymt þetta til greftrunardags míns.

⁸ Fátæka hafið þér ætíð hjá yður, en mig hafið þér ekki ávallt."

⁹ Nú komst allur fjöldi Gyðinga að því, að Jesús væri þarna, og þeir komu þangað, ekki aðeins hans vegna, heldur og til að sjá Lasarus, sem hann hafði vakið frá dauðum.

¹⁰ Þá réðu æðstu prestarnir af að taka einnig Lasarus af lífi,

¹¹ því vegna hans sneru margir Gyðingar baki við þeim og fóru að trúa á Jesú.

¹² Sá mikli mannfjöldi, sem kominn var til hátíðarinnar, frétti degi síðar, að Jesús væri að koma til Jerúsalem.

¹³ Þeir tóku þá pálmagreinar, fóru út á móti honum og hrópuðu: "Hósanna! Blessaður sé sá, sem kemur, í nafni Drottins, konungur Ísraels!"

¹⁴ Jesús fann ungan asna og settist á bak honum, eins og skrifað er:

¹⁵ Óttast ekki, dóttir Síon. Sjá, konungur þinn kemur, ríðandi á ösnufola.

¹⁶ Lærisveinar hans skildu þetta ekki í fyrstu, en þegar Jesús var dýrlegur orðinn, minntust þeir þess, að þetta var ritað um hann og að þeir höfðu gjört þetta fyrir hann.

¹⁷ Nú vitnaði fólkið, sem með honum var, þegar hann kallaði Lasarus út úr gröfinni og vakti hann frá dauðum.

¹⁸ Vegna þess fór einnig mannfjöldinn á móti honum, því menn höfðu heyrt, að hann hefði gjört þetta tákn.

¹⁹ Því sögðu farísear sín á milli: "Þér sjáið, að þér ráðið ekki við neitt. Allur heimurinn eltir hann."

²⁰ Grikkir nokkrir voru meðal þeirra, sem fóru upp eftir til að biðjast fyrir á hátíðinni.

²¹ Þeir komu til Filippusar frá Betsaídu í Galíleu, báðu hann og sögðu: "Herra, oss langar að sjá Jesú."

²² Filippus kemur og segir það Andrési. Andrés og Filippus fara og segja Jesú.

²³ Jesús svaraði þeim: "Stundin er komin, að Mannssonurinn verði gjörður dýrlegur.

²⁴ Sannlega, sannlega segi ég yður: Ef hveitikornið fellur ekki í jörðina og deyr, verður það áfram eitt. En ef það deyr, ber það mikinn ávöxt.

²⁵ Sá sem elskar líf sitt, glatar því, en sá sem hatar líf sitt í þessum heimi, mun varðveita það til eilífs lífs.

²⁶ Sá sem þjónar mér, fylgi mér eftir, og hvar sem ég er, þar mun og þjónn minn vera. Þann sem þjónar mér, mun faðirinn heiðra.

²⁷ Nú er sál mín skelfd, og hvað á ég að segja? Faðir, frelsa mig frá þessari stundu? Nei, til þessa er ég kominn að þessari stundu:

²⁸ Faðir, gjör nafn þitt dýrlegt!" Þá kom rödd af himni: "Ég hef gjört það dýrlegt og mun enn gjöra það dýrlegt."

²⁹ Mannfjöldinn, sem hjá stóð og hlýddi á, sagði, að þruma hefði riðið yfir. En aðrir sögðu: "Engill var að tala við hann."

³⁰ Jesús svaraði þeim: "Þessi rödd kom ekki mín vegna, heldur yðar vegna.

³¹ Nú gengur dómur yfir þennan heim. Nú skal höfðingja þessa heims út kastað.

³² Og þegar ég verð hafinn upp frá jörðu, mun ég draga alla til mín."

³³ Þetta sagði hann til að gefa til kynna, með hvaða hætti hann átti að deyja.

³⁴ Mannfjöldinn svaraði honum: "Lögmálið segir oss, að Kristur muni verða til eilífðar. Hvernig getur þú sagt, að Mannssonurinn eigi að verða upp hafinn? Hver er þessi Mannssonur?"

³⁵ Þá sagði Jesús við þá: "Skamma stund er ljósið enn á meðal yðar. Gangið, meðan þér hafið ljósið, svo að myrkrið hremmi yður ekki. Sá sem gengur í myrkri, veit ekki, hvert hann fer.

³⁶ Trúið á ljósið, meðan þér hafið ljósið, svo að þér verðið börn ljóssins." Þetta mælti Jesús og fór burt og duldist þeim.

³⁷ Þótt hann hefði gjört svo mörg tákn fyrir augum þeirra, trúðu þeir ekki á hann,

³⁸ svo að rættist orð Jesaja spámanns, er hann mælti: Drottinn, hver trúði boðun vorri, og hverjum varð armur Drottins opinber?

³⁹ Þess vegna gátu þeir ekki trúað, enda segir Jesaja á öðrum stað:

⁴⁰ Hann hefur blindað augu þeirra og forhert hjarta þeirra, að þeir sjái ekki með augunum né skilji með hjartanu og snúi sér og ég lækni þá.

⁴¹ Jesaja sagði þetta af því að hann sá dýrð hans og talaði um hann.

⁴² Samt trúðu margir á hann, jafnvel höfðingjar, en gengust ekki við því vegna faríseanna, svo að þeir yrðu ekki samkundurækir.

⁴³ Þeir kusu heldur heiður manna en heiður frá Guði.

⁴⁴ En Jesús hrópaði: "Sá sem trúir á mig, trúir ekki á mig, heldur þann sem sendi mig,

⁴⁵ og sá sem sér mig, sér þann er sendi mig.

⁴⁶ Ég er ljós í heiminn komið, svo að enginn, sem á mig trúir, sé áfram í myrkri.

⁴⁷ Ef nokkur heyrir orð mín og gætir þeirra ekki, þá dæmi ég hann ekki. Ég er ekki kominn til að dæma heiminn, heldur til að frelsa heiminn.

⁴⁸ Sá sem hafnar mér og tekur ekki við orðum mínum, hefur sinn dómara: Orðið, sem ég hef talað, verður dómari hans á efsta degi.

⁴⁹ Því ég hef ekki talað af sjálfum mér, heldur hefur faðirinn, sem sendi mig, boðið mér, hvað ég skuli segja og hvað ég skuli tala.

⁵⁰ Og ég veit, að boðorð hans er eilíft líf. Það sem ég tala, það tala ég því eins og faðirinn hefur sagt mér."